„Kneet"„Van de
'harkers' pakte
Laurent „de Pijl"
Thermopanië nam de kruik weer in bed
Rechter moet de
'marathon-rel'
nu beslechten
DE ZIJL/LGB Nereus
Eigen musical vanavond in de Vredeskerk te Leiden
Schaakfemises troef
SPORT
a.s. zaterdag waterpolowedstrijd
Aanvang 19.15 uur.
UTRECHT - "De koninklijke Nederlandse Atletiekunie staat bol van de
rellen. Dit conflict is er één van de velen" Dat zei mr.. J. van Schellen,
raadsman van marathonloper Geert Jansen voor de rechtbank in
Utrecht. Daar speelde zich gisteren de laatste etappe af van een zich al
lang voortsukkelend conflict tussen Jansen en (inmiddels ex-) KNAU-
coach Aad Steylen.
Jansen was van meet af aan exponent van de hardlopers die de straffe
trainingsschema's van Steylen bekritiseerden. Die trainingen zouden zo
uitputtend zijn geweest dat de hardlopers al voor de eigenlijke wedstrijd
geen vuur meer in hun sloffen over hadden. Sommigen liepen tijdens de
wedstrijden op de laatste benen en zagen "de man met de hamer", aldus
de kritiek die Jansen regelmatig spuide.
Die kritiek zat Steylen natuurlijk ook niet lekker en in juni 1976 barstte de
bom. Tijdens een marathonloop in Zwitserland zou de coach Jansen
letterlijk de voet dwars hebben gezet en hem hebben lalen struikelen,
aldus Jansen. Zijn trainer zei daarentegen dat Jansen hem zonder enige
aanleiding een dreun zou hebben verkocht. Eén en ander gebeurde op
een verlaten bospaadje en getuigen ontbraken, zodat niemand er het
fijne van weet.
Het incident in Zwitserland en uitlatingen van Jansen in de pers waren
voor de KNAU-coach aanleiding een tuchtrechtelijke procedure te be
ginnen. Aanvankelijk kreeg Jansen een berisping wegens onbehoorlijk
gedrag maar in beroep kreeg hij van de commissie van beroep een
zwaardere straf: één jaar voorwaardelijke schorsing met een proeftijd
van driejaar. In die driejaar mocht hij zich bovendien niet negatief over
de KNAU uitlaten.
Gisteren diende voor de rechtbank de civiele procedure tegen die uit
spraak van de tuchtcommissie en Jansen eiste intrekking van de straf
maatregel. Mr. van Schellen betoogde dat de commissie van beroep niet
volgens het boekje had gehandeld. Aanvankelijk had Jansens advocaat
de behandeling van de zaak niet eens mogen bijwonen. Ook was de
uitspraak van de lagere beroepsinstantie al gepubliceerd terwijl al hoger
beroep was aangetekend. "Daarmee werd mijn cliënt in strijd met de
reglementen van de KNAU voortijdig aan de schandpaal genageld"
Verder was niet de aard van de feiten maar een poging het conflict te
beslechten voor de commissie van beroep aanleiding geweest met een
zwaardere straf voor de draad te komen. Mr. Van Schellen betoogde dat
het sussen van een conflict nooit reden voor strafverzwaring mag zijn.
Bovendien is Jansen in feite driejaar lang de mond gesnoerd en dat is
onaanvaardbaar. Daar komt nog bij dat Jansen zich volgens zijn ad
vocaat nooit grievend over de coach had uitgelaten, maar slechts zake
lijke kritiek zou hebben geleverd.
Namens de KNAU zei mr. J. van den Berg in een kort weerwoord dat het in
deze marathoncontroverse" niet de taak van de rechtbank is om uit te
zoeken wie er gelijk heeft. Deze zaak leent zich volgens hem niet voor
een civiele procedure, maar zou min of meer binnenskamers door een
arbitragecommissie kunnen worden beslecht.
De rechtbank doet 18 mei uitspraak.
LPO-III. Het derde Landelijk
Pastoraal Overleg (LPO-III)
van de rooms-katholieke
kerkprovincie Nederland komt
voor zijn tweede zitting, van 5
tot en met 7 mei, niet bijeen in
het Noordwijkerhoutse
"Leeuwenhorst", dat die dagen
juist bezet is voor een inter
nationaal congres van Oud-Ka
tholieken, maar in het nieuwe
ontmoetingscentrum "Ko
ningshof," te Veldhoven, onder
de rook van Eindhoven. Het
thema van LPO-III is: "Samen
geloven, samen kerk-zijn". Op
deze mei-zitting zal het vooral
gaan over de kerk als gemeen
schap en factor van gemeen
schapsvorming.
In de afgelopen maanden heb
ben de delegaties van de bis
dommen bezoeken gebracht
aan wel 35 groepen die juist uit
een oogpunt van gemeen
schapsvorming een interessant
beeld geven. Zeven groepen
zijn uitgenodigd zich in "Ko
ningshof' voor te stellen.
Oud-Katholieken. Van 2 tot 6
mei houden oud-katholieken in
"De Leeuwenhorst" te Noord-
wijkerhout hun 22ste inter
nationale congres. Deze bijeen
komsten zijn om de vier jaar,
telkens in een ander land. Het
thema is ditmaal: "Christen zijn
nu". Er worden driehonderd
deelnemers verwacht. Op He
melvaartsdag verlenen de
oud-katholieke koren van Ne
derland medewerking aan een
pontificale eucharistieviering.
r.De Oud-Katholieke Kerk in
ons land telt ongeveer 10.000 le
den. Oud-Katholieken verwer
pen het dogma van de pause
lijke onfeilbaarheid. Zij kennen
ook geen celibaat als institutie).
Cantatediensten. In een can-
^tedienst zondagmiddag om 5
uur in de Zuiderkerk (Lam-
menschansweg) te Leiden zingt
het Toonkunstkoor onder lei
ding van André Kaart, met me
dewerking van de sopraan
Wendela Bronsgeest, het Haags
Instrumentaal Ensemble en de
organist Joop Brons, de Mis in
F-dur van J.S. Bach. Dr. A.J.
Lamping gaat in deze dienst
In de Dorpskerk te Wassenaar
geeft het Voorschotense Ka
merkoor onder leiding van Rita
Eriks zondagavond om 7 uur
een uitvoering van de cantate
"De Profundis" van Clari. Li
turg is hier de heer P. C. Taal.
Hervormde Kerk: beroepen
te Veenendaal L. Schaap Eem-
nes, te Oud-Beyerland R.E.
Kuus Putten, te Leersum Joh.
Kortleve Driebergen. Geref.
Kerken: beroepen te Harkema
(Fr. J. Popping Assen. Chr. Ge
ref. Kerken: beroepen te Dro-
geham P. den Hartog Veenen
daal.
VERVIERS - De grote Nederlandse overmacht was toch
niet toereikend genoeg om de eerste "Ardense" klassie
ker, de Waalse Pijl in een FJpllandse triomf om te zetten.
Waar normaal veelal de Belgen overheersen werd op
nieuw duidelijk, dat Nederland een uiterst sterke top
heeft. Ditmaal konden Hennie Kuiper, Joop Zoetemelk
en Gerrie Knetemann het wedstrijdbeeld van de Waalse
Pijl bepalen. Alleen ontbrak het aan een gedegen afwer
king.
Ondanks de numerieke meerder
heid van de Raleigh's, Kuiper,
Knetemann en de ultieme poging
van Joop Zoetemelk om het
triomfale beeld van 1976 te doen
herleven, bleek Michel Laurent
van het groepje anti-sprinters
nog de meeste kracht in de benen
te hebben. Een deceptie voor de
Hollandse broodrijders, waarvan
Hennie Kuiper uiterst actief was
geweest en Joop Zoetemelk in
het zicht van de haven, op 200 me
ter van de kalklijn, door zijn con
currenten werd ingelopen.
"Het is triest om zo te sneuvelen",
klaagde Joop Zoetemelk, die
voor de start nauwelijks in zijn
kansen geloofde, omdat hij de
laatste dagen last had gehad van
een keelaandoening.
De Waalse Pijl, die pas in de finale
zijn bekoring kreeg, leek lang een
topvedette tot winnaar te krijgen.
Immers, toen na een lange wan
deling de koers in Stavelot met de
beklimming van de Stockeu en
Haute-Levé (178 kilometer) pas
goed op gang kwam waren het
voornamelijk de grote namen die
.zich voorin wisten te handhaven.
Jean-Luc van den Broucke, die
de vroege aanval van Duclos-
Lassalle en Scheers had overge
nomen, werd snel ingelopen door
een groep van elf, te weten
Kuiper, Knetemann, Lub-
berding, Pollentier, Bruyere,
Thurau, Ludo Peeters, Nilsson,
Zoetemelk, Laurent en Baron-
chelli.
De enige voorname afwezige was
Freddy Maertens, die op de steile
Stockeu in een tweede groep ver
zeild raakte. Bij o.a. Jan Raas, die
de Waalse Pijl geheel in dienst
van Kuiper reed. Maertens kon
ondanks zijn inspanning niet
volgen en gaf in de tweede be-
LEIDEN - De zin van een andere manier van leven in een
samenleving die aan verspilling en overconsumptie lijdt,
is de strekking van de musical die vijftig medewerkers
van de hervormde wijkgemeente Staalwijk-Vredeskerk
te Leiden vanavond in de kerk aan de Burggravenlaan
opvoeren.
Er waren twee overwegingen om het winterwerk op deze
manier af te sluiten: alle groepèn binnen de wijk
gemeente, van jong tot oud, zijn hierbij te betrekken en
het gekozen thema - een nieuwe levensstijl - staat op het
ogenblik juist in de kerk sterk in de belangstelling.
vooi'rading (184 kilometer)
roemloos op.
Tegenslag ook voor Lucien van
Impe, die in de Ardennen na het
vlakke klassieke werk altijd op
fleurt. De oud-Tourwinnaar
kwam niet eens tot de finale toe,
omdat hij bij een valpartij met
een gebroken rechter sleutelbeen
naar het ziekenhuis moest wor
den vervoerd. Al deze oorzaken
maakten de Nederlandse over
macht groot. Kuiper ging telkens
in de aanval, maar bereikte alleen
dat oud-ploeggenoot Thurau tel
kens de counter beantwoordde
en eveneens dat de kopgroep tot
zeven slonk, omdat Bruyere,
Peeters, Nilsson, Van den
Broucke en Lubberding teveel
moeite hadden met het hoge
tempo.
Ondanks de nieuwe poging van
Kuiper, op de 17e en laatste col
bleef de vrijheid van de Neder
lander slechts beperkt tot een 50
tal meters. Te weinig om glorieus
naar het eindpunt te rijden.
Pollentier was tenslotte degene die
de beslissende aanval inluidde
waarna Kuiper en Zoetemelk
volgden. Even later kwamen on
der aanvoering van Laurent de
overige frontsoldaten er bij. De
samensmelting op vijf kilometer
van het einde was nauwelijks een
feit of Joop Zoetemelk at
taqueerde. Een sprong, die niet
toereikend was om succesvol het
eind te halen. Tweehonderd me
ter voor het finishdoek werd hij
echter achterhaald. Van de "har-
kers", zoals Knetemann de kop
groep plastisch uitdrukte, bleek
Laurent nog het sterkste. De
Fransman had nog veel over om
Baronchelli, Thurau en Knete
mann naar de achtergrond te
drukken.
Geert Jansen: "voortijdig aan de schandpaal genageld"
LEEUWARDEN - De vierde ronde
van het schaaktoernooi om het
Nederlands kampioenschap
heeft zes remises opgeleverd.
Alleen Baljon of Böhm, die hun
partij afbraken na de eerste zit
ting, zal mogelijk nog aan een
puntdeling kunnen ontsnappen.
De consequentie van deze ronde
met louter remises is dat het klas
sement ongewijzigd bleef en dat
Paul van der Sterren na drie ne
derlagen op rij zijn eerste halve
punt veroverde ten koste van
grootmeester Jan Timman.
Stand aan kop na vier ronden: 1.
Van der Vliet 3 pnt., 2. Hartoch,
Donner, Sosonko, Timman en
Ree 2 1/2 pnt., 7. Böhm 2 pnt plus
1 afgebroken partij.
VOETBAL - Het Nederlandse ama
teurelftal heeft gisteren zijn
tweede wedstrijd in Israel verlo
ren. Maccabi Tel Aviv won, na
een voorsprong van 1-0 bij rust,
met 2-1. De Nederlandse treffer
kwam op naam van EDO-speler
Lloyd Headley.
Drie gemeenteleden - allen lid van
de kerkeraad - te weten Mies
Franke, Anton Lamping en Dick
Westera, wilden de liedjes en
dialogen schrijven. Rien Westera
maakte er de muziek bij. Albert
Labordus stelde zich be
schikbaar als regisseur. En voor
het geluid, de verlichting en de
gehele toneelaankleding was het
ook niet moeilijk, in eigen gele
deren de nodige deskundigheid
te vinden. Het resultaat is een
musical in twee bedrijven die
zowel tekstueel en muzikaal als
visueel voldoende kwaliteit heeft
om de aandacht een paar uur te
boeien.
Frankrijk
Al een jaar geleden werd het idee in
de kerkeraad gelanceerd. Het
sloeg onmiddellijk aan. Men
moest zich wel realiseren, dat
zo'n geheel eigen produktie zeer
veel tijd en inspanning zou ver
gen. De schrijvers gingen dan
ook al in de zomervakantie aan
het werk. De tekst is deels in
Frankrijk gemaakt....
Toen die klaar was, kon Rien Wes
tera met de muzikale vormgeving
beginnen. Een allesbehalve een
voudige taak, omdat noten zich
niet zomaar voegen naar het pa
troon dat schrijvers hebben op
gezet. De uitvoerenden, gerec-
ruteerd uit vrijwel alle sectoren
van de wijkgemeente, van kin
derdiensten tot bejaarden
sociëteit hadden in januari hun
eerste repetities. En eergister
avond, op de "generale" in de tot
toneelzaal getransformeerde
kerk, kregen ze van een niet-on-
tevreden regisseur Labordus de
laatste instructies.
Een proefopvoering die de belofte
inhield dat de vele belangstellen
den die men vanavond verwacht
niet zullen worden teleurgesteld.
Wat mensen zonder toneelerva
ring hier ten beste geven, kan de
toets van een milde beoordeling
met lof doorstaan. Hun spel doet
recht aan wat het stuk bedoelt te
zeggen.
Recht
De musical speelt op het be
schaafde mini-eilandje Ther
mopanië. De bewoners zijn er
niet ontevreden. Het eiland heeft
een stormachtige ontwikkeling
doorgemaakt. Er is nu brand
weer, waterleiding, electriciteit,
radio en zelfs aardgas.
Toch hebben de Thermopaniërs
het gevoel, niet voldoende met de
vooruitgang mee te gaan. Het zit
vast op het ontbreken van televi
sie. Voor hen is dat hét criterium
van de welvaartsstaat. Dan pas
zullen anderen je voor "vol" aan
zien. Het volk, dat om tv te
kijken nu nog naar het vasteland
moet, heeft er gewoon recht op.
Thermopanië mag de boot niet
missen. TV betekent meer
koopkracht, meer toerisme, meer
industrialisatie en meer arbeids
plaatsen. In de Eilandraad, het
bestuursorgaan van Thermopnié,
werpt mevrouw Van de Gulden
zich op als een vurig aanhangster
van de technische vooruitgang.
Zonder tv is er stilstand. Haar
mederaadslid Van Welwezen
hoort haar opgewonden relaas
met stijgende verbazing aan. Bij
hem gaat het er niet om wat het
volk wil, maar wat goed is voor de
samenleving. Is dat soms de toe
nemende consumptie? De roep
om steeds maar méér? Straks wil
het ook nog een eigen kern
centrale. De mensen moeten juist
worden voorgelicht over de geva
ren van zo'n ontwikkeling.
Afgevaardigde Meerdermeest ver
wijt Van Welwezen manipulatie
en misbruik van macht. Alleen
het volk beslist. "Ons eiland wil
geen achterstand bij het moderne
vasteland" rijmelt hij. Freule
Lamaer van Oudeweeghe kijkt
weemoedig terug naar de goeie
ouwe tijd, en aarzelt. Ze waar
schuwt voor verdwijning van de
laatste restjes romantiek. En doc
torandus Allewinde, die elk
standpunt nauwgezet toetst op
zijn voor- en tegens en dienten
gevolge overal wel wat goeds in
vindt, kiest uiteindelijk toch voor
de wens van de burgerij; die moet
dan maar de doorslag geven.
Vlam
Het voorstel tot aanleg van een ka
belnet wordt aangenomen, en de
"nettenbouwers" kunnen aan de
slag. Op de dag van de inge
Thermopanië krijgt TV. De "nettenbouwers", links op de foto, die het kabelnet moeten aanleggen, gaan aan de slag.
bruikneming ontsteekt de
gouverneur van het eiland de
Vlam van de Vooruitgang. Een
tegendemonstratie van de oppo
sitie kan niet uitblijven. Met
korte zinnen, die als mokerslagen
neerkomen, verstoren ze het
vooruitgangsritueel. "Groter
wordt de spanning. Voller
wordt de mond. Mensen leven
ongezond. Rijken worden rijker.
Armen blijven arm. Hoogste tiid
voor groot alarm"
De verontwaardiging over zoveel
ondankbaarheid is algemeen
Genieten van de welvaart willen
we allemaal. Dat is toch ons aller
ideaal? Niemand moet nu meer
zeuren over soberheid.
Als echter in de dolle roes de elec
triciteit uitvalt, overspoelt een
golf van paniek het feestende ei
land. De noodtoestand wordt af
gekondigd. Thermopanië zit le
lijk in de kou. Het is voorbij.
Het volk verwijt overheid, weten
schap en bedrijfsleven, niet tijdig
maatregelen te hebben ge-
nomen.Zij hadden de bui toch
moeten zien aankomen. Er zit
niets anders op dan zich snel aan
te passen. Men kookt weer op
houtvuur, neemt de kruik weer in
bed, laat de kaarsen weer bran
den, houdt de soep weer warm in
de hooikist, steekt de koude han
den weer in de mof en voelt zich
rond het fornuis weer helemaal
thuis.
Morgen
Als van Welwezen onthult, dat hij
zelf de ramp in scène heeft gezet
door de hoofdschakelaar uit te
draaien, ontstaat een hevig tu
mult. Een agent arresteert hem
omdat hij het leven heeft ont
wricht, maar de oppositie, die de
gouverneur 17.698 handtekenin
gen aanbiedt om tot matig ener
giegebruik aan te zetten, bezingt
zijn alternatieven juist als per-
spektieven.
In een spoedzitting besluit een tot
bezinning gekomen Eilandraad,
het leven anders te gaan inrichten
en te gaan zorgen voor de mens
van morgen. De lof voor de oppo
sitiepartij en haar onverschrok
ken leider is zelfs niet van de
lucht. Uitgerekend mevrouw
Van de Gulden stelt de raad voor,
Van Welwezen te benoemen tot
coördinator voor aangepaste
technologie. Bij referendum
kiest ook het volk voor een an
dere levenswijze, want energie
verspilling is beneden peil.
De IKON stelt de nieuwe functio
naris in de gelegenheid zijn prog
ram voor een selektief energie
verbruik heel praktisch, voorzien
van een reeks bruikbare sugges
ties, uit de doeken te doen,
waarbij hij niemand de kans geeft
zijn verantwoordelijkheid op an
deren af te schuiven. Ook wij
moeten zorgen voor de mens van
morgen. Een levensstijl, (met) ze
gen en heil, dat is het doel waar
naar wij streven.
Herkenbaar
Het is de makers van deze musical
gelukt, een ingewikkeld en poli
tiek zelfs controversieel gegeven,
zoals de groei van de welvaart
langzamerhand geworden is, op
lichtvoetige manier uit te wer
ken. De dialogen hadden hier en
daar wat krachtiger kunnen zijn;
soms zijn ze aan de lange kant.
Men kan zich afvragen waarom
de bronnen voor onze overspan-
moest dienen om de eilandbewo
ners in hun kan-niet-op-mentali-
teit, zij het vermeend, te laten
vastlopen. Dat doet wat gekun
steld aan. Er zijn wel aanspre-
kender dingen te bedenken. In
een stormachtige ontwikkeling
kan tv moeilijk als een gren
soverschrijding worden ervaren
De bedoeling blijft echter duide
lijk. In dit stuk is het symptoma
tisch voor een welvaartsdrang die
zo ver kan gaan dat hij haaks
komt te staan op het menselijke
welzijn. Het gaat erom, met z'n
allen tot het inzicht te komen dat
de bronnen van onze overspan
nen behoeften niet onuitputtelijk
zijn en dat het dus anders moet,
willen de mensen na ons nog le
venskansen hebben. Thermopa
nië is geen ver, geïsoleerd landje,
maar zijn wijzelf. Daarom is de
bezinning die onze eigen situatie
vraagt niet minder dringend dan
toen dat onbezorgde volkje on
verwachts in het pikdonker
kwam te zitten.
'Vast recht op losse schroeven" is
daarom zo verdienstelijk omdat
het elke pretentie van de koel-
theoretische oproep op basis van
deskundige prognoses mist en
een voor ieder herkenbare ver
beelding geeft van een toestand
die onmiskenbaar dringt tot een
bewuste keuze. Zo'n speelse be
nadering kan veel indringender
zijn dan welke wetenschappe
lijke verhandeling ook.
Daarom is het te hopen, dat het niet
bij deze ene opvoering blijft. Het
is vanavond een première..
S. J. DE GROOT
