T ranskei
breekt met
Z-Afrik a
BRIEF VAN ALDO MORO "SCHOKKEND
Oud-FBI-chef
staat terecht
Schoorvoetend trekt Israël zich
terug
Vandaag begin van proces
tegen "2 juni
Operatie-Litani (Libanon) geen onverdeeld succes
DINSDAG 11 APRIL .1978
BUITENLAND
PAGINA 13
ROME (ANP) - Na een weekeinde
vol berichten en geruchten over
de speuractie naar Aldo Moro, de
voorzitter van de Italiaanse chris
tendemocratische partij, die
meer dan drie weken geleden
werd ontvoerd, is gisteren weer
stilte ingetreden.
Overigens is inmiddels wel wat
meer bekend geworden over de
inhoud van de brief die Moro naar
zijn echtgenote heeft gezonden.
In de brief doet Moro een aanval op
senator Paolo Taviani, een voor
malige minister van defensie en
minister van binnenlandse za
ken.
„Ik heb gehoord dat Taviani heeft
tegengesproken dat wij het nut
van het uitwisselen van gevange
nen eens hebben besproken zoals
ik heb gezegd in mijn tweede
boodschap. Hoe kan hij het
woord aanvechten van een col
lega die ver weg is, die in moei
lijke omstandigheden verkeert
en niet goed contact kan houden.
Ik ken de verklaring. Hij spreidt
teveel ijver ten toon om in de
eerste rij der apologeten van de
staat te staan", aldus Moro.
De oud-premier beschuldigt Ta
viani er vervolgens van dat deze
zich tegen hem keert onder „druk
van de Amerikanen en Duitsers".
„Mijn opvatting is altijd geweest
dat echte guerrillastrijders niet
behandeld kunnen worden als
waren zij gewone misdadigers",
vervolgt Moro.
Hij verwijt Taviani dan dat deze de
christen-democratische partij
eerst steun wilde laten zoeken bij
de neo-fascisten en toen hem dat
niet door de anderen in dank
werd afgenomen, de redding van
de partij in handen legde van de
communisten.
De Rode Brigades deden er in hun
comminiqué een schepje op door
Taviani te betitelen als een
„straatschender'. „Deze geleide
ledepop, die gefinancierd en be
schermd wordt door ver
schillende Amerikaanse bazen,
weet dat alles zijn prijs heeft en
dat hij hem vroeg of laat betaalt",
aldus de Rode Brigades.
De inhoud van Moro's laatste brief
is door de weinigen die hem gele
zen hebben „schokkend" ge
noemd. Hij toont een man wiens
persoonlijkheid na 26 dagen on
dervraging en „bewerking" door
de Rode Brigades „onherken
baar" geworden is.
De 'Rode Brigades' hebben maan
dag in hun vijfde communiqué de
eis gesteld dat er geen geheime
onderhandelingen gevoerd wor
den en dat niets voor het volk
verborgen gehouden mag wor
den.
De nieuwe mededeling werd met
fotokopieën van de lange brief
van Moro aan zijn vrouw aan
kranten in Milaan, Rome en Tu
rijn gezonden. In hun jongste -k Maria Fida Moro, dochter van de
communiqué zeggen de Rode ontvoerde ex-premierstapte giste-
Brigades, dat 'het proces-Moro.' ren voor haar huis in Rome in een
nog steeds voortduurt. auto die haar met onbekende be
stemming wegvoerde.
UMTATA (Rtr, UPI) - Transkei heeft gisteren de diploma
tieke betrekkingen verbroken met Zuid-Afrika, het
enige land waarmee de anderhalf jaar geleden onafhan
kelijk geworden Bantoesten diplomatieke betrekkin
gen onderhield.
De breuk is ontstaan door een geschil over territoriale
aanspraken van Transkei, en over de burger
schapsrechten van de leden van de Xhosastam die niet
in Transkei maar in Zuid-Afrika wonen.
"Aantasting burgerrechten'
TOU RS - In de Franse stad Tours is een 200 jaar oude brug .een belangrijke schakel i
en Bordeaux vooreen deel ingestort. Persoonlijke ongelukken deden zich niet voor,mat
ning werd door de instorting gestoord.
i het verkeer tussen Parijs
r de gas- en watervoorzie-
MANILLA (RTR, AFP) - President
Marcos van de Filippijnen heeft
gisteren gezegd dat subversieve
elementen van plan zijn na de
verkiezingen, de eerste in zes jaar
van een staat van beleg, een ge
wapende opstand op grote schaal
te ontketenen.
Uit de eerste resultaten is op te ma
ken dat het bewind van Marcos
een beperkte overwinning heeft
behaald. (In eerdere berichten
was gesproken over een grote
zege van Marcos)
In een verslag aan zijn kabinet zei
Marcos dat zijn beleid van terug
houdendheid en vrije gedach-
tenwisseling gedurende de cam
pagne voor de 165 zetels tellende
tussentijdse nationale vergade
ring met beperkte bevoegdhe
den, door de-oppositie was mis
bruikt en nu was beëindigd.
"Het is duidelijk dat subversieve
elementen hun strategie weer
hebben verlegd naar stem
mingmakerij en propaganda om
de bevolking op te ruien en een
zogeheten revolutionair klimaat
te scheppen", aldus de president.
Ondanks de voorsprong die de re
gering in de verkiezingen heeft
behaald, heeft oppositieleider
Benigno Aquino, die de cam
pagne van zijn partij van volks
macht vanuit de gevangenis heeft
geleid, een morele overwinning
opgeëist en de regering be
schuldigd van 'openlijke en mas
sale zwendel' in de verkiezingen
van vorige week vrijdag.
Uit voorlopige uitslagen uit slechts
1.480 van de ruim 11.000 stem
lokalen blijkt dat de partij van
Marcos' beweging voor een
nieuwe samenleving, ongeveer
60 procent van de stemmen heeft
gekregen tegen 90 procent in
volksraadplegingen die krach
tens de staat van beleg gehouden
zijn.
Barnard kan
niet meer
opereren
NEW YORK - Dr. Christiaan Bar
nard uit Zuid-Afrika, die in 1967
als eerste met succes een hart
transplantatie heeft uitgevoerd,
moet de chirurgie opgeven van
wege jicht in zijn handen. Dit zei
hij gisteren in een interview.
Soms heb ik er zo'n last van dat ik
een operatie aan mijn assistent
moet overlaten, aldus Barnard.
Hij vertelde dat hij al jarenlang wist
dat hij aan reumatische jicht leed.
Het begon toen ik studeerde aan
de universiteit van Minnesota en
last kreeg van mijn voeten. Soms
had ik erg veel pijn, maar ik kon
bijna altijd met de operaties
doorgaan. Sinds zes a zeven
maanden heeft de jicht mijn han
den aangetast.
Aanleiding is een nieuwe Zuidaf-
rikaanse wet, waarin het gebied
Oost-Griqualand, grenzend aan
Transkei, wordt overgedragen
aan de provincie Natal. Dat bete
kent dat de aanspraken van
Transkei op dit gebied niet geho
noreerd zullen worden. De rege
ring van Transkei zal haar eigen
vertegenwoordigers terugtrek
ken uit Zuid-Afrika en verlangt
dat de Zuidafrikaanse diploma
ten eind april ook Umtata hebben
verlaten.
Premier Matanzima van Transkei
noemde de Zuidafrikaanse hou
ding in een rede tot het parlement
"minachtend en grof'. "Voor ons
is het oorlogsverklaring tegen
Transkei. Daar we de militaire
kracht van Zuid-Afrika kennen
zal Transkei afwachten totdat de
tijd gekomen is de wapens op te
nemen om het land te herkrijgen
dat ons cynisch ontstolen is
We zijn gedwongen samen te
gaan met de bevrijdingsbewe
gingen en heel Zuid-Afrika op te
eisen voor negers en blanken,
waarbij de negers de meerder
heid in handen hebben".
Hij deed een beroep op het Westen
hulp te geven aan Transkei "en
aan onze broeders in de republiek
Zuid-Afrika om de strijd voor
mensenrechten voort te zetten".
Matanzima verwachtte dat
Zuid-Afrika nu de financiële
hulp, waarvan Transkei in grote
mate afhankelijk is, zal stopzet
ten.
BONN (SP) - Het gerechts
gebouw Moabit in West-
Berlijn, somber symbool
van de bouwkunst in het
Wilhelminisch tijdperk, is
in een vesting veranderd.
Vandaag begint er het
proces tegen de zes leden
van de "2-juni-beweging",
die ervan worden verdacht
in februari 1975 de CDU-
politicus Lorenz ontvoerd
en in november '74 de pre
sident van het Berlijnse
gerechtshof Von Drenk-
mann te hebben ver
moord.
Een tot anderhalf jaar zal ver
moedelijk dit proces voor het Be
rlijnse gerechtshof duren. De
dagvaardiging omvat 230 blad
zijden, de resultaten van het
vooronderzoek zijn in 150 dos
siers bijeen gebracht, 600 getui
gen en 50 deskundigen zullen
worden opgeroepen. De belang
stelling voor deze strafzaak is bij
zonder groot. Het aantal toe
schouwers moet worden beperkt,
aangezien dezes verdachten£oor
21 advocaten worden bijgestaan,
voor wie extra ruimte moest
worden gemaakt. Het hof was ge
zien de stormloop van journalis
ten uit binnen- en buitenland ge
dwongen een wachtlijst aan te
leggen waarop reeds meer dan
veertig namen staan.
Zoals gebruikelijk bij dit soort pro
cessen tegen terroristen zal de
toeloop vooral de eerste weken
groot zijn - daarna pleegt de be
langstelling wat te luwen. Toch
winnen dergelijke strafzaken pas
na enige tijd aan kleur en beteke
nis. De eerste dagen zullen ver
moedelijk ook ditmaal ver
strijken met een lange reeks van
verzoeken van de verdediging
bijvoorbeeld om het gerechtshof
bevooroordeeld te doen verkla
ren, of het proces wegens slechte
gezondheidstoestand van de ver
dachten, die ruim drie jaar in
voorarrest zitten, uit te stellen of
te beëindigen.
Van de 21 advocaten genieten
slechts vier het vertrouwen van
de verdachten de anderen zijn
van staatswegen toegevoegd om
te voorkomen dat door eventuele
chicanes van de gekozen verde
digers het proces zou stuklopen.
De oudste verdachte is de 35-ja-
rige ex-student Fritz Teufel, een
man die een merkwaardige repu
tatie kreeg, doordat hij tijdens de
bankovervallen aan dodelijk ver
schrikte bezoekers de lekkernij
liet uitdelen die in Nederland als
"negerzoenen," bekend is. Een
van de aangeklaagden, de 30-ja-
rige offsetdrukker Ralf Reinders
is, hoewel in Duitsland geboren,
van Nederlandse afkomst. De
overige verdachten zijn de
chauffeur Roland Fritzsch (26),
de lasser Gerard Klopper (25), Till
Meyer (34) en Andreas Vogel (22),
de beide laatsten zonder beroep.
De beveiliging van de tweede etage
waar het proces plaatsvindt heeft
ongeveer vier miljoen gekost.
Alle ramen zijn van pantserglas
voorzien, op de gangen zijn slui
zen gebouwd, waar toeschou
wers en journalisten worden ge
fouilleerd, en volgens gebruike
lijk systeem kan de volgende
deur pas geopend worden wan
neer de vorige is gesloten.
Voorzitter in dit proces is Friedrik
Geus, die als een zeer ervaren
rechter geldt. Enkele verdedigers
hebben al gepoogd hem te wra
ken. Het hof had namelijk vier
verdedigers afgewezen, omdat
deze samen met dertien collega's
in een brief aan de minister van
justitie Vogel in twijfel hadden
getrokken dat de terroristen
Baader, Ensslin en Raspe in
Stammheim zelfmoord hadden
WASHINGTON (AFP) - De
voormalige directeur van
de Amerikaanse federale
recherche (FBI) Patrick
Gray en twee van zijn toe
nmalige medewerkers
moeten zich wegens on
wettige activiteit voor het
gerecht verantwoorden.
Volgens een federale "grand jury"
die dit gisteren heeft uitgemaakt,
had Gray ingestemd met illegale
acties van FBI-agenten tegen
vrienden en bekenden van voort
vluchtige leden van de links-ra
dicale "weathermen". Door deze
acties waren de burgerrechten
van de betrokken burgers aange
tast.
Indien Gray en zijn medewerkers
Mark Feit, toenmalig onderdirec
teur van de FBI, en Edward Mil
ler, destijds hoofd van de inlich
tingenafdeling van de federale
recherche, schuldig worden be
vonden, kunnen zij elk veroor
deeld worden tot ten hoogste 10
jaar gevangenisstraf en een boete
van 10.000 dollar (circa f23.000).
Het is de eerste maal dat een gewe
zen hoofd van de FBI van een
misdrijf wordt beschuldigd. Gray
die nu 61 jaar is, werd in 1972 aan
gewezen als hoofd van de fede
rale recherche, na de dood van
Edgar Hoover. Na ruim een jaar
trad hij af nadat was onthuld dat
hij op aandrang van naaste me
dewerkers van president Nixon
documenten had verbrand, die
bewijsmateriaal konden hebben
gevormd bij het onderzoek naar
het Watergate-schandaal.
In samenhang met de aanklacht te
gen Gray maakte minister van
justitie Bell bekend dat de FBI-
functionaris Kearney, die een
jaar geleden ook in verband met
de illegale activiteit tegen de
"weathermen" was aangeklaagd,
niet verder zal worden vervolgd.
De tenlastelegging tegen
Kearney had veel ontevreden
heid gegeven in de lagere regio
nen bij de FBI. Daar bestond de
indruk dat niet de leidende per
sonen, maar alleen de uitvoerders
van twijfelachtige acties zouden
worden vervolgd.
Overigens zullen, volgens minister.
Griffin, disciplinaire maatrege
len worden genomen tegen 68
FBI-agenten.
PATRICK GRAY
Pilgebruik
neemt af
LONDEN (DPA) - Steeds meer
vrouwen met een academi
sche opleiding in Groot-Brit-
tannië staan sceptisch tegen
over de pil ter voorkoming
van zwangerschap. Het Insti
tuut voor Sociaal onderzoek
in de gezondheidszorg in
Londen zegt dat het aantal
pilgebruiksters onder jonge
vrouwen met een universi
taire opleiding terugloopt,
terwijl over de totale bevol
king gezien er een einde komt
aan de, aanvankelijk snelle,
stijging van het gebruik.
Het instituut meent dat dit kan
duiden op een nieuwe trend,
waarschijnlijk gebaseerd op
onzekerheid over de gevolgen
van pilgebruik op lange ter
mijn. De Britse organisatie
voor geboortenregeling be
vestigt de berichten over het
teruglopen van het pil
gebruik. Als mogelijke reden
daarvoor noemt de organisa
tie, dat het makkelijker is ge
worden zich te laten sterilise
ren. Bovendien zou het kun
nen zijn dat veel
weer overgaan op andere i
thoden ter voorkoming i
zwangerschap.
JERUZALEM (SP) - Haast schoor
voetend trekt het Israëlische le
ger vandaag in Libanon twee ki
lometer van de staakt het vuren-
lijn langs de rivier de Litani terug.
Een klein stukje "Fatah-land"
zou vier weken na het begin van
de Israëlische invasie van zuid-
Libanon weer worden ontruimd
als eerste fase in de volledige Is
raëlische terugrekking.
De "operatie-Litani" is geen onver
deeld succes geworden. De Is
raëliërs stellen bijzonder weinig
vertrouwen in de troepenmacht
van de Verenigde Naties (Unifil)
die de terugkeer van Palestijnse
commando's naar het veroverde
gebied zou moeten voorkomen.
De commando-organisaties heb
ben geweigerd de door Israël
eenzijdig afgekondigde staakt
het vuren te aanvaarden. Hun
medewerking aan de VN-troepen
is er op gericht een spoedige te
rugtrekking van het Israëlische
leger te bereiken waarna de Pa-
lestijnen weer vrij spel in zuid-
Libanon zouden hebben.
De eenheden van Unifil worden
niet in staat geacht een vuist te
maken tegen de goed bewapende
Palestijnen indien ze als het er op
aankomt hun leven zouden riske
ren. Van de officieel vierduizend
man omvattende troepenmacht
zijn tot vandaag pas 1400 militai
ren in zuid-Libanon aangeko
men. De tweede man van Arafats
Fatah-organisatie Abu Iyad heeft
reeds duidelijk gemaakt dat de
VN-troepen de Israëliërs achter
de internationale grens moeten
terugdrijven. Maar de VN-troe
pen moeten niet proberen het ge
bied in onze plaats over te nemen.
Wij moeten naar onze bases en
posities terugkeren. Indien
noodzakelijk zullen we tegen de
VN-troepen vechten", aldus deze
Fatah-leider.
banon in de eerste plaats op uit de
Palestijnse commando's buiten
gevecht te stellen, hun wapentuig
buit te maken en de Palestijnse
bases te vernietigen. In zekere
mate is deze militaire doelstelling
geslaagd hoewel het ontbreken
van een verrassingseffect bij de
invasie de Palestijnen in staat
heeft gesteld zich op een takti-
sche terugtocht tot het gebied ten
noorden van de Litani voor te be
reiden.
Door
Rob Simons
Hoe zwak de VN-militairen in hun
schoenen staan bewees eind vo
rige week een Noorse eenheid die
op last van met mortieren
dreigende Palestijnse com
mando's uit Kaukaba in Fatah-
land terugtrok om pas weer na
persoonlijke interventie van Uni-
fil-commandant Erskine in het
dorp terug te keren. Vooral de
Libanese dorpelingen in de chris
telijke enclaves aan de Israëli
sche grens zijn doodsbang dat de
onhoudbare situatie van een paar
maanden geleden opnieuw zal
ontstaan als de Israëliërs eenmaal
zijn vertrokken en de Palestijnse
druk op de VN-troepen zal toe-
Vrije aftocht
Dat het Israëlische leger de Pales
tijnse commando's in feite een
vrije aftocht heeft gelaten door
eerst niet verder dan tien kilome
ter op Libanees grondgebied op
te rukken wordt door Israëlische
analisten als een taktische blun
der beschouwd. Deze militaire
deskundigen stellen dat Israël
naast de pantser- en infanterie-
eenheden die langzaam in het Li
aanzien bij het radicale deel van
de Arabische wereld hebben ver
groot. Palestijnse terreurdaden
tegen Israëlische doelen in en
buiten de Joodse staat zullen on
getwijfeld worden voortgezet. De
schepping van een zogenaamde
veiligheidsgordel langs de Liba-
nees-Israëlische grens of de be
zetting van het hele gebied ten
zuiden van de Litani kan de drei
ging van de Palestijnse artillerie
en katjoesha-raketten voor de Is
raëlische grensnederzettingen
niet wegnemen.
Belangrijker voor Israël is het poli
tieke resultaat dat de regering-
Begin bij het begin van de invasie
voor ogen stond. Jeruzalem
wenst een regeling waarbij het
Libanese leger samen met de
christelijke militia's het gezags
vacuüm in het zuiden zullen op
vullen.
der vooroverleg met Jeruzalem in
de veiligheidsraad van de Ver
enigde Naties een resolutie op te
dienen waarin Israël tot een on
middellijke terugtrekking uit
zuid-Libanon werd opgeroepen.
Stilzwijgend
banese grensggebied opruktenOorspronkelijk dachten de Israë-
ook parachutisten bij de bruggen üèrs door de bezetting van een
De Israëlische legerleiding was er
bij de militaire actie in zuid-Li-
de Litani 'had moeten inzet
ten teneinde de terugweg voor de
Palestijnen te versperren.
Het geschatte aantal van vierhon
derd gesneuvelde Palestijnen is
een gevoelig verlies maar stellig
geen beslissende slag voor de
commando-organisaties die bo
vendien na de geleverde strijd te
gen de zionistische vijand hun
beperkte grensstrook van 1200
vierkante kilometer voldoende
druk op de Libanese regering in
Beiroet uit te kunnen oefenen om
met de stilzwijgende goedkeu- heid van handelen,
ring van Syrië haar veiligheid
staak in het zuiden na verloop Poli tip
van een aantal maanden weer op
te nemen. Washington gooide
echter roet in het eten door zon-
Het Amerikaanse offensief in de
veiligheidsraad bracht Israël er
toe binnen twee dagen over de
hele linie tot de Litani door te sto
ten teneinde ruimte te scheppen
voor de uitvoering van de resolu
tie en de legering van VN-troepen
en de geëiste terugtrekking toch
over een langere periode te kun
nen uitsmeren. Bij de onderhan
delingen met de VN-com-
mandanten hebben minister van
defensie Weizman en opper
bevelhebber Goer het dan ook
klaargespeeld dat de VN-posities
langs de Litani en niet langs de
Libanees-Israëlische grens zijn
opgezet. De VN-eenheden kun
nen voor de Israëliërs eerst hun
militaire betrouwbaarheid be
wijzen bij het voorkomen van
Palestijnse infiltraties uit het ^f Israël er
noorden door de drie bruggen
over de Litani te beheersen. In de
rest van zuid-Libanon houdt Is
raël op die manier voorlopig vrij-
ven van de plaatselijke politie en
het gemengde Zuidlibanese leger
dat steunend op de christelijke
militia's onder leiding van ma
joor Hadad en met hulp van Israël
twee weken geleden werd opge
richt. Aangezien dit privé-leger-
tje niet tegen de Palestijnse
overmacht zal zijn opgewassen,
zal het Israëlische leger uiteinde
lijk wel naar Israëlisch grond
gebied terugtrekken, maar via de
christelijke falangisten een flinke
vinger in de Libanese brei hou
den. De militaire samenwerking
tussen de christelijke militia's en
het Israëlische leger zal op de
oude voet worden voortgezet
waarbij de christenen door Israël
worden bevoorraad en vrije toe
gang tot de Joodse staat hebben.
Het Israëlische leger zal de pa
trouilles aan beide zijden van de
grens intensiveren en evenals in
het verleden zo nodig nachtelijke
expedities tegen Palestijnse posi
ties uitvoeren.
De veiligheid in de dorpen wil Is
raël in de toekomst in handen ge-
geslaagd op den
duur een bufferzone vrij van Pa
lestijnse commando's te schep
pen wordt intussen gezien de
onmacht van de VN-troepen ook
in Israel al ernstig betwijfeld. De
operatie-Litani zal dan toch niet
meer zijn geweest dan de grootste
vergeldingsactie die Israël ooit
tegen Palestijnse commando's
heeft ondernomen.
