Als m uzi
maar ha
Tocht langs punkhuizen in Londen en New York
Bod, gekroond als de nieuwe ko
ningin van Engeland, de leidster
van de 'gang'.
Voor het Eurovisie songfestival
zingt Amyl Nitrite een punk-versie
van Rule Britannia.
Radiators from Space tijdens een optreden in de Marqu
NEW YORK CITY - Vanaf
Broadway de ondergrondse
genomen. Een kwartiertje la
ter. de Lower East Side. Ver
vallen uithoek tussen het glo
rieus oprijzende bankdistrict
op het puntje van Manhattan
en het florerend uitgaansle
ven rond Times Square. De
goudzoekers van alle wereld
delen zijn hier te vinden.
"Little Italy" tussen de
blocks van "Soho" en "Chi
natown", de marge van een
wereldstad.
Op de paar tegels brede vlucht
heuvel van de Bowery slaapt
een dronken man zijn roes uit.
Hier is CBGB, de enige zaak
in de City waar elke avond
punkgroepen optreden. Een
woensdagavond in maart. De
alcoholisten gooien hun lege
heupflesjes goedkope gin of
whiskey op de laatste zwarte
sneeuwhopen terwijl m
CBGB de Dead Boys hun op
treden openen met het lied
"Goering". Zanger Stiv Ba-
tors brengt de nazi-groet. Tot
zover, tot aan de rand van de
wereld voert een pel
grimstocht langs de punkhui
zen van Londen en New York.
Op zoek naar iets anders dan
die eeuwige disco met ver
pleegsters in een Hollandse
provinciestad.
Rule Britannia
Londen: destructie en verla
tenheid zijn de kenmerken
volgens de makers van de
eerste punk-film, Jubilee. Het
is het weinig vrolijke verhaal
van een gang van zes meisjes
die een Londense buurt ter
roriseert. Dat krijgt de zes
tiende eeuwse koningin Eli
sabeth allemaal te zien als zij
samen met haar alchemist
Dee een kijkje in de toekomst
neemt. Die toekomst is het
Londen van nu. Daar, in het
hartje van de stad heerst in
derdaad nog de woekering
van de real estate: hotels en
kantoren verrijzen terwijl
grote delen van de oevers van
de Thames kaalgeslagen
worden. De anonieme omge
ving waar het anarchisme kan
opbloeien. Die goeie Elisa
beth krijgt de schrik van haar
leven.
De nieuwe koningin van Enge
land blijkt een sadomaso-
chiste te zijn - Bod - die de
groep volkomen losgeslagen
meisjes leidt. In de groep zit
ten bijvoorbeeld een pyro-
mane, een nymphomane en
een Franse au pair die Chaos
heet.
Een van hen is de zangeres
Amyl Nitrite; zij zal voor En
geland meezingen op het
Eurovisie Songfestival met
een punkversie van Rule Bri
tannia. Dat heeft Borgia Ginz
voor haar geregeld, een
blinde neger die zich heeft
omringd met glitter en
duistere vrouwen en die baas
is van alles, simpel omdat hij
alles heeft opgekocht. Van
Buckingham Palace heeft hij
een platenstudio gemaakt.
Een van zijn statements: "Als
de muziek maar hard genoeg
is, hoor je niet hoe de wereld
in stukken uiteenvalt". Een
concurrent voor het festival,
de travestiet Lounge Lizard
met "Paranoia Paradise"
wordt op haar sofa door de
meisjes kaltgestellt.
Dat is nog maar een klein voor
beeldje van het vele geweld.
Een ander meisje bijvoor
beeld - Crabs - heeft er een
handje van haar liefhebbers
in bed te wurgen. Het chaoti
sche verhaal eindigt met een
bloedig treffen van de gang
met de Special Branch, ooit
een politiebrigade, nu ook
een anarchistische bende.
Het is een film waar niets
"goed" aan is, zoals regisseur
Derek Jarman grif toegeeft.
Het is een spiegel die hij
voorhoudt, jawel, een bood
schap. (Dat hij wel degelijk
films kan maken bewijst zijn
eerdere "Sebastiane". Een in
het Latijn gespeelde film
waarvoor men nu echter naar
New York moet).
Razzia
Voorlopig lijkt de Special
Branch het werkelijke
punk-gebeuren nog in de
hand te hebben. Zonder veel
soesa kunnen ze nog overal
binnenvallen.
Niets is er onschuldiger dan een
optreden van Meal Ticket -
groep frisse jongens die mu
ziek recht van het land ma
ken. Even zo vrolijk gaat
midden onder het zoetge
vooisde „Lucille" hett.l.-licht
aan. Een dikke pig stapt op
het podium: de muziek moet
stoppen. In de zaal duiken re
chercheurs en vrouwelijke
agenten (bijna buitenwerelds
met die rare dophoedjes) op.
Jan en Alleman wordt ge
fouilleerd. Er worden wel wat
scheldwoorden ge
schreeuwd, maar het publiek
blijft wonderwel mak onder
die razzia waarbij niemand
weet wat er nu gezocht'wordt.
De hele situatie roept associa
ties op met de naam van een
Hollandse punk-groep: Anne
Frank en de Razzia's. Luk
raak wordt een bezoeker
weggevoerd, z'n vrienden
blijven verbouwereerd ach
ter. Als Meal Ticket een half
uur later weer mag spelen
blijkt ook de organist van de
groep weggevoerd te zijn....
Stoeien
Londen is desondanks een pa
radijs voor de muziekliefheb
ber, het steekt daarbij New
York duidelijk de loef af. Het
is een overtochtje waard. Elke
avond keuze uit verschillende
optredens. Daar zitten na
tuurlijk ook wel lummels bij
als Cliff Richard, die weer
triomfen viert in het Pal
ladium, maar in bijvoorbeeld
de welbekende Marquee
staan altijd wel goede groe
pen klaar. In het blad
,.Time-Out" (beter dan. „In
London") zijn alle plaatsen en
adressen te vinden.
Naast de Marquee zijn er veel
vuldig goede optredens in de
Rainbow, bij Dingwalls en in
de Pegasus (voor de Arsenal-
fans, zoals ook de Chelsea-
aanh.-mgers hun club vlakbij
hebben). Vortex heeft minder
„Live" te bieden, maar is wel
een belangrijk punk-huis.
Het Londense publiek is nauw
elijks agressief. Ook de kle
ding en opmaak is weinig op
vallend, wel altijd zwart. Al
kregen de Radiators from
Space bijvoorbeeld de ruim
honderd man publiek in de
Marquee door het dolle heen,
alles bleef in het nette. De
teeners hadden voor nog
geen vijf gulden een hele
avond stoeierige pret.
Opvallend is dat de muziek van
verschillende punk-gropen
in Londen steeds meer trek
ken vertoont van de muziek
van de Beatles in hun begin
jaren. Steeds meer krijgen de
eenvoudige melodieen de
overhand boven het rauwe
spelen van drie, vier akkoor
den zonder meer. De samen
stelling van de meeste bands
is ook heel klassiek: drums,
bas, slaggitaar en sologitaar.
Patsers
Het grote gevaar blijkt de sma
keloze commercie te zijn.
Steeds meer zaaleigenaren
schakelen over op het nieuwe
repertoire, zonder enig ver
stand van zaken, zonder be
leid en zonder hart voor de
muziek. Als je de Ameri
kaanse new wave-groep
Blondie contracteert en je
hebt gelijk een uitverkocht
huis, dan is dat natuurlijk zeer
lucratief, maar het publiek
wordt zo wel gedwongen naar
zalen te gaan waar geen so
demieter aan is.
Neem de Music Machine, gele
gen bij het wat deftige buurt
schap Camden Town. Een
ouderwetse schouwburg met
diverse balkons. In plaats van
de rijen stoelen zijn er quasi
pluche zitjes gemaakt met in
tieme rode schemerlampjes.
De toegangsprijzen zijn ge
peperd. de drank is er duur.
terwijl de d. j. een vervelend
repertoire afwerkt (ik haat die
Yvonne Keeley met Saint-
Saens en die Teenieboppers
van de Sweet). De Stukas
vormen die dag de hoofd
schotel van het programma,
maai- komen pas midder
nacht. De grote zaal is erg
leeg. Verveelde rijkelui's kin
deren en patserige dertigers
hangen rond in dure mode.
Dure sportwagens markeren
de entree van de Music Ma
chine.
Chewing gum
Het is provinciaals, dat Londen,
vergeleken met New York.
Manhattan heeft niets Euro
pees, niets westers, het is exo
tisch. Een zondagmorgen, het
Central Park nog onder de
sneeuw maar met de eerste
lentezon aan de hemel waar
iedereen van geniet. Een
dikke neger met een koptele
foon op toert rond op een
paarse racefiets, een kwartet
hoornspelers blaast soft
swing, een bebaard man holt
achterstevoren mee in een
parkloop van de road run
ners, een schooljongen ped
delt heel relaxed op een een-
wieler, een stelletje Puerto
Ricanen ramt op wat bongo's
en tom-toms, een enkele
dealer biedt op fluistertoon
shit aan.
De Amerikaanse toerist is be
faamd om zijn waanzinnige
klederdracht (geruite broe
ken met gebloemde hemden)
maar hij draagt die thuis in
New York ook. Geen wonder
dat het muziekpubliek er ook
vele malen wilder uitziet dan
dat in Londen. Natuurlijk
gympies en strakke broeken
(liefst leer), bewerkte t-shirts,
leren jacks, zonnebrillen in
knallende kleuren en met
welhaast aërodynamische
vormen, haardracht alsof het
haar per ongeluk in de kof
fiemolen verstrikt is geraakt.
Maar ook: vetkuiven, glim
mende pakken met paarse
overhemden en smalle strop
dassen.
En dat waren dan nog slechts de
jongens, wat die meisjes daar
doen, mv o mv! Kids van vijf
tien, zestien zien er fantas
tisch dellerig uit. Waanzinnig
uitgekamde, wijdse kapsels,
vooral blond en rood. Strakke
leren hesjes en te strakke, mi
nimale panterjurken. Che
wing gum, zo vulgair moge
lijk kauwen en laten klappen,
Het is weer een cultus.
Het muziekpubliek is veel le
vendiger dan in Londen. Ook
buiten de punk-scene. In het
voorprogramma van Taj Ma-
hal trad de a capella zang
groep The Persuasions op.
Een kleine uitnodiging aan
het publiek om mee te swin
gen op het podium en in een
minuut stond het hele po
dium vol. De lichten in de zaal
gingen aan en de grimmige
security-men wilden al in
grijpen. Wat een paranoia!
Het publiek had gewoon on
bezorgd plezier!
Het uitgaansleven is doller,
maar ook slechter georgani
seerd dan in Londen. Er is
geen clubcircuit/Publiek en
muzikanten kunnen in Lon
den op een vast aantal plaat
sen regelmatig terecht. Dat
ontbreekt in New York. Naast
de CBGB is er nauwelijks nog
een zaak waar de punkers te
recht kunnen, waar een be
paalde cultuur opgebouwd
kan worden. Wat resteert zijn
dure clubs die voor ruwe mu
ziek hun deuren liever niet
openen en dan natuurlijk de
tientallen zalen in Manhattan
en de aanpalende delen van
New York zoals New Jersey
en Coney Island.
In die grote zalen is regelmatig
goede punk en new wave te
vinden (uit de agenda van
maart Modern Lovers, Ra-
mones. Tubes, Lou Reed,
Runaways, Robert Gor
don/Link Wray. the Jam etc.)
maar er zit weinig vast beleid
achter, in de Capitol treedt
bijvoorbeeld kort na de Ra-
mones en Runaways de heel
anders geaarde Al Jarreau op.
Dat betekent voor de groepen
ook dat er weinig keus is. Na
de schoolfeestjes moet men
gelijk de concertzaal in.
De "Village Voice" biedt veel
informatie; de "New Yorker"
is meer voor wie denkt dat het
culturele uitgaansleven daar
begint waar het netjes is. De
new wave heeft het niet ge
makkelijk in New York. Niet
in het uitgaansleven en
evenmin bij de vele radiosta
tions. Bij de plaatselijke VVV
wordt er over gegiecheld alsof
het een geslachtsziekte is. De
"Rolling Stone" houdt zich
nog steeds bezig met verhalen
over discomensen als Donna
Summer. Wat resteert is daar,
aan de rand van het ongure
New York: CBGB.
Disgusting
Het malle van CBGB is dat het
oorspronkelijk een restaurant
is. Het publiek zit er net als in
een nachtclub aan tafeltjes.
Tenzij het razend druk is zoals
tijdens de beide avonden dat
de Dead Boys optraden. Dat
is dan ook een soort huis
band. De eerste elpee van de
Boys (Young, loud and
snottv) is een CBGB produc
tie. één nummer is er live op
genomen.
De Dead Boys hebben een zeer
explosieve act. waarbij je je
kan afvragen hue lang zanger
Stiv Batons dat nog vol kan
houden. Het publiek was er
beduusd van. (Overigens, dat
spugen met bier komt nog het
meest voor in Holland; bij alle
concerten in Londen en New
York zag ik het alleen Stiv Ba
tons een keer doen). Wat Stiv
Batons verder deed, de eerste
avond: rollen over het toneel
allicht, in de benen van de
sologitarist klimmen, de mic
rofoon stukbijten, 'm in het
publiek smijten, met de stan
daard inrammen op de ge
luidsboxen, de bekleding van
een van de boxen met de tan
den kapotscheuren en ge
deeltelijk opeten, met zijn ge
slacht langs het gezicht van
een even niet oplettende toe
schouwer wrijven.
Variaties van de wat rustiger
tweede avond: de microfoon
over een stang boven het po
dium gooien en zichzelf ver
volgens in een lus in het snoer
ophangen, tijdens de toegift
de compleet verraste sologi
tarist de zeer strakke en al ge
scheurde broek van het lijf
scheuren. Kortom, alles wat
disgusting genoemd kan
worden.
West Side punk
Voor de afkoeling de volgende
dag maar even de cinema in.
Van drie tot acht op drift met
een jeugdliefde: Natalie
Wood in West Side Story.
Maar wat blijkt? Nu dragen ze
weer exact de/elfde kleren en
kapsels! De film (uit 1961) is
nog steeds actueel en zeer
snel. De Puerto Ricaan Ber
nardo liikt sprekend op New*
Wave-star Willie DeVUe (al
leen de oorbel mankeert). En
vzonder boven wonder, als de
jongens van de jeugdbende
de Jets satirisch analyseren
hoe slecht ze wel niet zijn,
noemen ze zichzelf "punks"!