Gemeenten bouw van scholen bevorderen Burgemeester wil geen partijman zijn Hoogleraren: risico pil aanvaardbaar „Klachtencommissie voor sollicitanten instellen" Hoop op vreedzaam protest bij Almelo van icrland. Leo! ZATERDAG 25 FEBRUARI 197! UTRECHT (ANP) - Prof. dr. J. Kremer en prof.dr. A.A. Haspels van de vrouwenkliniek van het Academisch Ziekenhuis in Utrecht zijn tot de conclusie ge komen, dat de risico's van de pil voor de gezondheid aan vaardbaar kunnen worden ge noemd. Ze menen, dat 'het roer niet om hoeft maar dat het wel iets moet worden bijgestuurd'. Tot deze conclusie komen ze in een be schouwing in Medisch Contact naar aanleiding van een nogal ge ruchtmakend artikel van enkele maanden geleden in de Lancet over de resultaten van een Brits onderzoek onder 23.000 pil- gebruiksters en 23.000 niet-pil- gebruiksters. Daaruit bleek dat vrouwen die de pil slikken een grotere kans lopen om aan hart en vaatziekten te overlijden, ze ker als ze ook roken. De uitkomsten van het Britse on derzoek zouden voor Nederland betekenen, dat de 1,2 miljoen Nederlandse pilgebruiksters deze vorm van anticonceptie moeten betalen met een 'over- sterfte' aan hart- en vaatziekten van 250 per jaar. Maar in wer kelijkheid ligt dit aantal volgens de hoogleraar waarschijnlijk la ger, omdat de huidige combina tiepreparaten in Nederland ge middeld minder oestrogene stof bevatten dan die in het Engelse onderzoek. Het is vrijwel zeker dat juist de oestrogenen het ont staan van hart en vaatziekten be vorderen. Prof. Kremer en prof. Haspels her in dat het aantal ver keersdoden onder 1,2 miljoen vrouwen van 15 tot en met49jaar (dezelfde leeftijdsgroep als die waarop het onderzoek betrek king had) in Nederland ongeveer honderd per jaar bedraagt. Het aantal vrouwen dat ieder jaar sterft aan ziekten waarvan het ontstaan door het roken van siga retten kan worden verdorzaakt of bevorderd, is niet bekend. Maar het is vermoedelijk een veelvoud van de sterfte door de pil. 'Een groot deel van de Nederlandse vrouwen is echter bereid de risi co's van auto en sigaret te ac cepteren', aldus de hoogleraren, 'het lijkt dan risico redelijk, het risici van de pil aanvaardbaar te achten, gezien de voordelen die deze vorm van anticonceptie biedt'. Prof Kremer en prof. Haspels stel len nog een aantal maatregelen voor om de sterfte door de pil verder te laten dalen. Zo kunnen aan vrouwen die minder dan 70 kilo wegen zogenaamde sub-50 preparaten (pillen die weinig oestrogeen bevatten) worden voorgeschreven. Voor vrouwen die meer wegen adviseren de hoogleraren combinatieprepara ten met weinig oestrogenen. Aan vrouwen boven de 35 jaar moet volgens hen het gebruik van een spiraaltje of sterilisatie in over weging worden gegeven. Als ze ondanks het verhoogde risico toch de pil willen of als hor monale contraceptie op medi sche gronden gewenst is, kunnen - ook als de vrouw zwaarder is dan 70 kilo - sub-50 preparaten of bijvoorbeeld exluton (dat geen oestrogenen bevat) worden voor geschreven. Hierbij tekenen de hoogleraren wel aan, dat de be trouwbaarheid van het spiraaltje en van exluton kleiner is dan die van combinatiepreparaten. Verder adviseren ze alle vrouwen die oestrogeen bevattende an ticonceptiva gebruiken, niet te roken. Dit vooral niet wanneer ze ouder zijn dan 35 jaar. Aan vrouwen met 'aanleg' voor trombose, een hartinfarct of een beroerte ontraden prof. Haspels en prof. Kremer dringend het ge bruik van oestrogeen bevattende anticonceptiva. Die aanleg kan worden vastgesteld op grond van ziektengeschiedenissen van de vrouwen zelf en hun familieleden en van gegevens die bij onder zoek blijken. DEN HAAG (SP) - Door drastische bezuinigingen in de afgelopen jaren is een onaanvaardbare achterstand in de bouw van scholen voor voortge zet onderwijs ontstaan. Veel gebouwen zijn door de brandweer en de inspectie van de volksgezondheid afgekeurd. De goede gang van het onderwijs wordt ernstig belemmerd. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten, die iri het verleden tever geefs om meer geld voor scholenbouw heeft gepleit (voor '76 was nog 537 miljoen begroot, voor 1978 is nog slechts 306 miljoen uitgetrokken) heeft nu een voorstel bij minister Pais van onderwijs en wetenschappen ge deponeerd. Het houdt in dat schoolbesturen (waaronder veel gemeen ten) hun goedgekeurde plannen zelf voorfinancieren en uitvoeren. Op het moment dat hun school volgens de planning van het rijk aan de beurt is zouden deze besturen de gelden van het rijk terug moeten krijgen. De rentekosten zouden voor rekening van de rijksoverheid moeten komen. De regeling zou alleen moeten gelden voor die scholen die binnen de komende vijf jaar volgens het scholenbouwplan aan de beurt zijn. Voorwaarde is, volgens de VNG ook, dat de procedures rond de scholenbouw op het departement aanzienlijk sneller gaan verlopen dan thans het geval is. AMSTERDAM - Sonja Barend (links) ontving gisteravond in haar laatste "Goed Nieuws Show" de heer en mevrouw Nijssen, die met hun vijfling (Priscilla, Mirelle, Ramona, Patricia en Ivo) voor het eerst voor de camera verschenen. De vijf kinderen werden een half jaar geleden in het Aca demisch Ziekenhuis in Lei den geboren. VLISSINGEN (ARP) - Er mag wel een muurschildering van de Chileenss groep Ramona Parra in Vlissingen worden aangebracht. Dit heeft de gemeenteraad van Vlissingen gistermiddag beslist met veertien stemmen voor en dertien tegen. Op 27 januari tijdens de vorige ge meenteraadsvergadering staak ten de stemmen en spraken der tien gemeenteraadsleden zich voor en dertien tegen het voorstel uit. Gisteren was het destijds ontbrekende progressieve ge meenteraadslid wel aanwezig om te stemmen, zodat een krappe meerderheid voor de muur- Vlissingen toch Chileense muurschildering schildering werd behaald. Begin november heeft de Stichting Rijn-Schelde, het Chili-comite Zeeland en de Vlissingse werk groep beeldende kust aan B en W van Vlissingen het verzoek ge daan om een muurschildering door de Chileense schildersb rigade te laten aanbrengen. B en W wezen dit verzoek af. Omdat het college de redenen van de afwijzing niet omschreven had vroeg de progressieve fractie in de Vlissingse gemeenteraad om opheldering en een beslissing door de raad zelf. Het Anjerfonds stelde al tweeduizend gulden be schikbaar om de Chileense muurschildering mogelijk te maken. De plaats waar de schildering zal worden aange bracht is overigens nog niet aan gewezen. Advies aan regering AMSTERDAM(ANP) - De com- missie-Hessel, die vier jaar gele den door de vorige minister van sociale zaken, Boersma, is inge steld om te adviseren over de po sitie van de sollicitant in onze samenleving, zal onder andere voorstellen een onafhankelijke landelijke klachtencommissie voor sollicitanten in te stellen. De commissie Hessel publiceert volgende week haar eindrapport met de titel 'een sollicitant is ook De te benoemen klachtencommis sie zal klachten van zowel sollici tanten als onderr bijna 1 miljoen aan prijzen Fantastiscl Eén van de meest nauwkeurige horloges ter wereld. Solide uit voering met stalen kast en band. Dag- én datum-aan duiding. e «Qi Winkelwaarde 11 Olf Dit prachtige horloge is te winnen in de Nationale Puzzel actie ten bate van buitenlandse vakanties voor gehandicapten en is ter beschikking gesteld door juwelier: dewerkers vragen, dienen te be handelen. De klachten zullen in hoofdzaak betrekking hebben op selectieprocedure, waarvoor de commissie Hessel een aantal ge dragsregels heeft opgesteld. Momenteel kunnen klagende sollicitanten alleen terecht bij de burgelijke rechter, maar van die mogelijkheid wordt sporadisch gebruik gemaakt. Dit zei gisteren tijdens een studiedag in Am sterdam dr. A. Jansen, directeur van de Stichting Instituut voor Sociale Bedrijfspsychologie en lid van de commissie Hessel. Volgens dr. Jansen klagen de sol licitanten vooral over het gebrek aan openheid van de kant van de bedrijven. De selectieprocedures duren daarnaast vaak te lang en zijn ondoorzichtig. De sollicitan ten vinden voorts dat zij met weinig respect en ongelijk waardig worden behandeld, al dus dr. Jansen. Onder meer op grond van boven genoemde klachten heeft de commissie-Hessel een aantal "fundamentele rechten voor de sollicitant' opgesteld. Hiertoe behoren een eerlijke kans op aan stelling, het recht op informatie over het bedrijf en voorts het recht op vertrouwelijke behan deling van persoonlijke gege- Ook het bedrijfsleven heeft rech ten, vindt de commissie„Ze heb ben recht op informatie van en over hun sollicitanten. Ook staat het bedrijven min ef meer vrij ei gen selectiemiddelen te kiezen en moeten zij kunnen vertrouwen op geheimhouding door de sol licitanten ten aanzien van ver trouwelijke gegevens van het be drijf. Dr. Jansen concludeerde gisteren dat sollicitanten nog altijd een zeer zwakke positie hebben. Er bestaat een aparte machtsonge lijkheid tussen de sollicitant en de personeelschef. Daar is tot nu toe weinig aan gedaan, niet door de sollicitanten zelf en niet door anderen, zo meent dr. Jansen. Hij vond het met name vreemd dat de vakbeweging in ons land zich tot op heden 'weinig heeft be kommerd om de positie van de sollicitant'. De commissie-Hessel, genoemd naar de voorzittende-Twentse hoogleraar, werd eind 1973 op ini tiatief van de Tweede Kamer geinstalleerd. De kamer ver langde slechts een onderzoek naar het gebruik van psychologi sche tests bij sollicitatieprocedu res, maar de regering c.q. het mi nisterie van sociale zaken besloot de op dracht te geven. De commissie bestaat naast verte genwoordigers van verschillende departementen (sociale zaken, economische zaken en justitie uit bedrijfspsychologen, be drijfsartsen en personeelsfunc tionarissen. Ook de werkgevers organisaties en de vakbonden zijn erin vertegenwoordigd. ADVERTENTIE Assurantiekantoren die lid zijn van de nva zorgen voor uw zekerheid. DEN H AAG/ALMELO (SP) - "Hoe beter de samenwerking, des te kleiner de kans op escalatie". Onder dit motto zullen zaterdag 4 maart meer dan tienduizend de monstranten langs de ultra-cen- tnfugefabriek in Almelo trekken. Het protest tegen de uitbreiding moet vreedzaam zijn. Het fab riekscomplex zal in elk geval streng zijn beveiligd. Voor enig "spektakel" zouden de enkele tienduizenden Westduit sers in de bekende "Schutzkleidung" (gele zeiljack. helmen, gasmaskers, laarzen) kunnen zorgen. De organisatoren in het buurland verwachten in elk geval grote moeilijkheden van hun grenspolitie. De Nederlandse overheid en met name de gemeente Almelo heeft toegezegd géén extra controle uit te zullen oefenen. "Tenzij er een bus Duitsers in bezit van knup pels of dergelijke arriveert", al dus de Almelose burgemeester mr. F. J. H. Schneiders. Er is volgens hem bewust geen con tact geweest tussen de twee lan den over de demonstratie. "Wat er in Duitsland gebeurt, is onze zaak niet. Wij zullen de demon stranten geen strobreed in de weg leggen als het bij een vreedzaam protest blijft", aldus Schneiders, die met de vierde actie binnen éen jaar tegen het ultra-centrifu geproject te maken krijgt. Pieter Lammers, woordvoerder van de veertig Nederlandse en enkele Duitse organisaties die de mars propageren, beaamt dat er duidelijke afspraken zijn ge maakt. "Er zal alleen verkeers politie in actie komen en 30 a 35 man bereden politie voor de be geleiding". Uiteraard worden de HEAO IN HAARLEM HAARLEM (ANP) - Met ingang van het cursusjaar 78/79 gaat in Haarlem een driejarige school voor Hoger economisch en ad ministratief onderwijs (heao) van start. De opleiding, zo verwach ten bestuur en leiding van de school, zal op den duur zo'n vier a vijfhonderd studenten hebben. In augustus wordt een cursusjaar begonnen met ongeveer 150 stu denten. De opleiding krijgt drie richtingen: een bedrijfsecomomische, een commercieel-economisch en een economisch-juridische. De school gaat samen met de HTS in Haarlem een scholengemeen schap Man bekent moord op zijn vronw ASSEN (SP) - De 39-jarige H.J.K. uit Havelte, die donderdag werd gearresteerd, heeft gisteren be kend zijn 35-jarige vrouw te heb ben vermoord. Volgens hem wa ren er huwelijksmoeilijkheden. Hij was naar zijn vrouw gereisd om de moeilijkheden te bespre ken. Dat gesprek liep uit op een wurgmoord. nodige manschappen achter de hand gehouden. De stad zelf ziet de demonstratie niet zo zitten. Winkeliers zijn "demonstratie-moe". Veel klan ten zullen zaterdag tijdens de manifestatie (met een heel prog ramma. o.m. optreden van een Vrouwenkabaret, Bots, Proloog) weg blijven. De organisatoren zijn al helemaal in de ban van "Almelo". Pieter Lammers: "Ook in Duitsland. Eén van onze mensen is daar donderdagavond gearresteerd. Verdovende middelen en wa pen-onderzoek. Hij miste dus zijn vliegtuig. De Duitsers zullen het zaterdag bij de grens niet makke lijk krijgen". Vertrou wens - artsen mogen RAF-leden bezoeken DEN HAAG (SP) - De RAF-leden Folkerts, Wackernagcl en Schneider mogen bezoek ont vangen van vertrouwensartsen. Het ministerie is hiermee ak koord gegaan na overleg met hun advocaten. De president van de Maastrichtse rechtbank bepaalde eerder deze week dat de advocaten van Fol kerts, Wackernagcl en Schneider over toelating van de artsen in overleg moesten treden met het ministerie. Een van de advoca ten, mr. Willems, had toelating geëist, omdat zijn cliënten, die al meer dan twee weken in hon gerstaking zijn, geen vertrouwen hebben in de gestichtsarts. Wackernagel en Folkerts zitten in het huis van bewaring in Maas tricht en Schneider verblijft in het penitentiair ziekenhuis in Scheveningen. Van de vijf vertrouwensartsen mo gen er vier de RAF-leden bezoe ken. Het ministerie van justitie heeft de enige vrouwelijke arts mevrouw Sacksioni geweigerd, volgens de andere artsen en ad vocaten omdat ze radicale ideeën heeft en samenwoont met ad vocaat Bakker Schut. ANTI-PIEPS T OF IN TRAMRAILS AMSTERDAM (ANP) - Het ge meente vervoerbedrijf van Am sterdam zal in maart een proef nemen om na te gaan of met kunststof in tramrails de ge luidsoverlast van trams kan wor den verminderd. De kunststof zal worden aangebracht aan de bin nenkant van de rails. Dit zal ge beuren in een bocht van de tram baan in de Van Hallstraat. Als de proef slaagt zal op meerdere plaatsen in de hoofdstad de kunststof worden aangebracht. Volgens het GVB zal tijdens de proef vooral worden bekeken of met de nieuwe maatregel het pie pen van de trams kan worden verminderd. Voor wie belangstelling heeft voor het politieke gebeuren, maar een afkeer heeft van het politieke handelen is de func tie van burgemeester wel haast ideaal te noemen. „Politiek gebeuren" is hier de aanduiding van politiek in ruime zin: liet samenspel van alles en iedereen, gericht op vormgeving van de samenle ving. Men zegt ook wel: aan politiek doen is het algemeen belang behartigen. „Het politieke handelen" wil hier zeggen: politiek be drijven in de enge zin van het woord. Dat wil zeggen, de samenleving proberen inrich ten volgens een bepaald mo del. Men zegt ook wel: partij politieke doelstellingen na streven. Politiek in ruime zin tracht men ook wel aan te ge ven met het woord „bestu ren". Toegespitst op de ge meente kan men de bur gemeester zien als be- stuurder-bijuitstek. Het Genootschap van Bur gemeesters, waar bijna alle ruim 850 burgemeesters in Nederland lid van zijn (de contributie van 25 gulden per jaar is geen beletsel te noe men) heeft deze week een tekst de wereld ingezonden, die bovenstaande uiteenzet ting als volgt verwoordt: „Het is mede de zorg van de bur gemeester, dat de lokale de mocratie evenwichtig en op timaal functioneert en dat er eenheid van beleid is. Hij heeft niet de polarisatie in zijn vaandal geschreven, maar het compromis. Hij is een man van het harmoniemodel. Hij zal door een onpartijdige op stelling moeten pogen de partij-politieke conflicten in zijn gemeente te overbrug gen „De burgemeester is politicus. Maar dat betekent niet, dat hij partij-politiek gebonden is. In tegenstelling tot de wel partij-politiek gebonden wethouders, zal hij veelal ge makkelijker benaderbaar zijn, juist voor groepen en personen, die als minderheid in de verdrukking kunnen komen. Het is noodzakelijk dat de burgemeester zich in zijn gemeente als ver trouwensman, coordinator en arbiter tussen de partijen op stelt". Uitdrukkelijk wordt hier naar een woord van mr. W. J. Geertsema gesproken over „tussen de partijen" in.stede van „boven de partijen". Geertsema: het is minder juist om te spreken van de burgemeester die „boven" de politiek staat, omdat het de suggestie oproept van een soort „politiek", waar de bur gemeester zich boven verhe ven voelt. Zo is het niet. De politiek heeft immers£>ij zijn benoeming meestal een be langrijke rol gespeeld. Een van de opmerkelijke kan ten aan de hier aangehaalde tekst van het Genootschap van Burgemeesters is, dat hij kennelijk wordt onderschre ven door heel wat burgemees ters die lid zijn van de Partij van de Arbeid. De PvdA im mers is al geruime tijd doende „het besturen" op alle ni veaus te politiseren en daarbij is de burgemeester niet bui ten schot gebleven. Officieel heeft de PvdA nog weer eens in het eigen programma vast gelegd, dat zij van bur gemeesters-partijgenoten verwacht, dat zij in hun werk als partijman herkenbaar zijn. Zoals de PvdA ook van Den Uyl toen hij minister-presi dent was, verwachtte dat hij als partijman herkenbaar bleef. Zoals bij vrijwel alles wat zij aanpakt, heeft de PvdA ook het in dit geval niet gelaten bij het lanceren van losse ge dachten. Er is een strategie ontwikkeld, die er uiteinde lijk toe zou moeten leiden, dat de burgemeester in de ge meente niet langer wordt be noemd door de Kroon, maar wordt gekozen. Dat denk beeld is al lang geleden in de politieke discussie gebracht. Het heeft een rol gespeeld in de staatscommissie-Cals-Don- ner die onder het kabinet-De Jong heeft gerapporteerd over mogelijke wijzigingen van de grondwet. Een van de door een meerderheid van de commissie voorgestelde wij zigingen was om de in de grondwet verankerde be noeming door de Kroon van de burgemeester (en de commissaris van de Konin gin) los te laten. Het kabinet-Den Uyl had dit voorstel overgenomen. Maar het zei er nadrukkelijk bij, dat dit niet betekende dat het ka binet dus voorstander was van een gekozen burgemees ter. Een eventuele verkiezing van de burgemeester zou na der wettelijk geregeld moeten worden. Het kabinet wilde slechts de mogelijkheid van zo n wettelijke mogelijkheid scheppen. Het deelde de op vatting van de grote meer derheid van twaalf leden van de staatscommissie, dat deze zaak (benoemd of gekozen) „in beweging is en het daarom niet raadzaam lijkt op voorhand een keuze te doen. De wetgever moet de moge lijkheid hebben om tussen verschillende oplossingen te kiezen". Als gevolg van dit standpunt plantte zich een siddering van angst voort door de rijen van de burgemeesters. Stel je voor, wat zou er van zo'n mooie baan als die van bur gemeester overblijven? Hoeveel mooie carriere-voor- uitzichten zouden in rook op gaan? Wat zou er overblijven van de burgemeester als be stuurder als de partijpolitiek hem in zijn greep zou k- rijgen? Het zo aimabele gezelschap, ge tooid met de naam Genoot schap van Burgemeesters, vormde zich voor de gelege- neid om tot „actiegroep". In het najaar van 1974 werd een brede discussie opgezet met als kennelijk doel het gevaar van de kant van de PvdA in de kiem te smoren. Ruim drie jaar lang beet het Genootschap zich vast in de materie, totdat het in de herfst van vorig jaar haar bevindin gen vastlegde in een rapport. Intussen had echter de PvdA de slag verloren. Het voorstel van het kabinet-Den Uyl om het plechtanker van de be noemde burgemeester uit de grondwet te lichten was ge sneuveld in de Tweede Ka mer. Een Kamermeerder heid, waarvan de fracties van CDA en VVD het hart vorm den, had uitgesproken dat de grondwet op dit punt niet ge wijzigd diende te worden. De gekozen burgemeester- was van de baan. Maar in de herfst van vorig jaar was er nog steeds een kans op een tweede kabinet-Den Uyl. De burgemeesters namen het zekere voor het onzekere. Je kon niet weten.Ze besloten hun eenmaal begonnen actie toch maar af te ronden. Dit geschiedde deze week door aanbieding van het rapport „De burgemeester in deze tijd" aan de minister van bin nenlandse zaken. Het behoeft geen betoog dat, nu deze mi nister de VVD'er Wiegel is geworden, de burgemeesters een gewillig oor vonden voor de zorgen opgeroepen door het PvdA-streven naar politi sering van het ambt. De burgemeesters en Wiegel staan schouder aan schouder om de aanval op de posistie van de benoemde burgemeester te pareren. De PvdA heeft na de eerste verloren slag de moed niet opgegeven. Zij tracht nu de politisering via een an dere invalshoek te benaderen Deze invalshoek heet: ver trouwenscommissie. Dat is een commissie uit de ge meenteraad. Met name in de provincie Noord-Holland is het gebruik geworden, dat kandidaten voor burgemees tersposten in contact treden met zo'n vertrouwens commissie. Dat is tot daaraan toe: een beetje inspraak hoort erbij tegenwoordig! Maar de commissaris der Ko ningin in die provincie, het PvdA-lid drs. R. J. de Wit, heeft de indruk gewekt, dat hij maar wat graag het oor leent aan de vertrouwens- Bij het opmaken zijn voordracht voor een burgemeester aan de minister van binnenlandse zaken zou deze commissaris zwaar laten meewegen het oordeel van de vertrouwens commissie. Deze werkwijze kan er uiteindelijk toe leiden, dat in feite de vertrouwens commissie de burgemees- terskandiaat aanwijst. Via die weg zou dan als het ware de burgemeester door de ver trouwenscommissie (lees: de gemeenteraad) worden geko- En wat staat er in het prog ramma van de PvdA? Juist ja: „De Eerste en Tweede-Ka merfractie van de PvdA zet ten zich in om de verkiezing van de burgemeester door de gemeenteraad mogelijk te maken". Wiegel heeft on langs, het gevaar onderken nend, gezegd dat hij aan de praktijken in Noord-Holland een einde wil maken. En de burgemeesters hebben er deze week via hun actiegroep Het Genootschap met klem op aangedrongen om de een heid te herstellen in de be noemingsprocedures. Het moet niet zo zijn, dat men als sollicitant in de ene provincie juist wel en in de andere juist niet met een vertrouwens commissie in contact moet treden. Voor alles willen de burgemees ters, dat er bij de benoemin gen een lijn wordt getrokken. Immers, het gedoe van de PvdA stuurt hun carriere planning hier en daar flink in de war. Stel je voor zeg, dat je als burgemeester in deze tijd je met partij-politiek gedram moet bezighouden!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1978 | | pagina 7