Verfilming van
'Doctor Vlimmen'
kort en bondig
De Doorzetter:
onderhoudend
,La Dentellière:'adembenemende ervaring
Hitchcock-cyclos in Filmhuis
Films
deze week
VRIJDAG 24 FEBRUARI 1978
Het is bijna onbegrijpelijk dat de geschiedenis van doctor Vlimmen indertijd zo'n op
schudding heeft veroorzaakt in de katholieke wereld. Het boek stond op de zwarte lijst en
o wee als mijnheer pastoor het bij één van zijn parochianen per ongeluk toch in de
boekenkast zag staan. Het is echter wel tekenend voor de sfeer van het rijke roomse leven
van het begin van deze eeuw. Roothaert, die het boek indertijd schreef, heeft heel wat
pagina's nodig gehad om die beknepen sfeer weer te geven.
'Doctor Vlimmen", regie: Guido
Pieters; hoofdrollen: Peter Fa-
ber, Roger van Hooi en Chris
Lomme, Trianon, 12 jaar.
Des te knapper is het van Guido
Pieters om de hele langdradige
geschiedenis zo kort en bondig,
móar vooral boeiend weer te ge
ven. Het lezen van het boek heeft
me indertijd heel wat geeuwwerk
bezorgd, bij het zien van de film
hoef je je als toeschouwer geen
ogenblik te vervelen.
Waar ligt dat nu eigenlijk aan, vraag
je je dan af. Immers het verhaal is
niet sprekender dan de honder
den streekromans die al geschre
ven en nauwelijks interessant
voor een verfilming zijn. En het
camerawerk is best goed, maar
bepaald niet uitblinkend. Wat
maakt "Doctor Vlimmen" dan
wèl zo boeiend om naar te kijken.
In de eerste plaats ligt dat ver
moedelijk toch weer aan de ver
tolking van Peter Faber. Een ac
teur die zowel op toneel als op het
witte doek zijn sporen zo langza
merhand ruimschoots heeft ver
diend. Hij zet een karakter neer
zoals het moet. Of hij nu Max Ha-
velaar uitbeeldt of een kwajon
gensachtige verzetsman (in "Sol
daat van Oranje"), hij maakt iets
van een rol, wat een ander er niet
van kan maken. Ook als Vlimmen
is hij overtuigend: een hard
werkende, openhartige, wat
stugge man die het bepaald niet
meezit in het leven.
De bekrompen dorpsgemeenschap
heeft het maar wat moeilijk met
deze veearts die bij z'n zuster
woont. Z'n vrouw is er vandoor
met een ander en dat feit krijgt hij
op z'n brood. Wat hij ook doet, hij
krijgt het aan de stok met de
rechtlijnige dorpelingen. En als
hij misstanden bij de slacht aan
de kaak wil stellen, deinst men er
niet voor terug hem in elkaar te
slaan. Wanneer bovendien het
dienstmeisje in verwachting is en
Vlimmen als de vader aanwijst, is
de beer los. Het wordt langza
merhand een onhoudbare toe
stand, waar zelfs zijn vriend
Dacka zo snel geen oplossing
voor weet. Gelukkig komt Dacka
door een toeval achter de ware
vader. Als Vlimmen bovendien
een zware operatie bij een koe
onder de argwanende blikken
van mijnheer pastoor tot een
goed einde brengt, lijkt het tij
voor hem ten goed te keren.
Al met al een sober verhaaltje. Maar
nogmaals: goed uitgewerkt.
Niet goed uit de verf komt, waarom
de titelrol in het begin beelden uit
een circus laat zien. Dat schept
eigenlijk alleen maar verwarring
bij de toeschouwer, omdat daar
van in de film zelf helemaal niets
terugkomt. Het wordt niet
slechts weinig afbreuk doen.
Guido Pieters hoeft zich voor zijn
speelfilm beslist niet te schamen.
Mede dankzij Peter Faber en de
Belg Rober van Hooi als Dacka is
er een behoorlijk stuk werk uit de
bus gekomen. Een typisch Hol
landse film eigenlijk, die in het
rijtje goede Nederlandse speel
films beslist thuishoort
ANNEMIEK RUYGROK
duidelijk waarom dit zo werd ge
toond. Men krijgt zuiver de lot
gevallen van een dierenarts te
zien en wat dat circus daar mee te
maken heeft blijft in het duister
verborgen.
Maar dat is dan een typisch geval
van jammer, dat bij de beste re
gisseurs kan voorkomen. Tens
lotte zijn ook die plaatjes best
leuk om naar te kijken. Een aan
de totaal-produktie kan het
Vlimmen krijgt het aan de stok met zijn mededorpelingen.
Isabelle Huppert
De Doorzetter (The Gauntlet);
hoofdrollen: Clint Eastwood en
Sandra Locke; regisseur: Clint
Eastwood; theater: Luxor; 16
jaar.
Als je je niet stoort aan de onwaar
schijnlijkheden waar "De Door
zetter" mee is volgestouwd dan is
deze film best te verteren. Dat is
dan in de eerste plaats de ver
dienste van de hoofdrolspelers
Clint Eastwood en Sandra Locke
die beiden een sympathie uit
stralen waardoor je je betrokken
gaat voelen bij hun pogingen om
zich steeds weer uit allerhande
benarde situaties te redden.
Vooral Sandra Locke, ondanks
haar spichtigheid een aantrek
kelijke verschijning, levert een
boeiende acteerprestatie af.
Het verhaal zelf heeft niet zo bar
veel om het lijf. Clint Eastwood
speelt de rol van politie-agent die
ten behoeve van een rechtzaak
een belangrijke getuige moet
gaan halen. Die getuige,een pros
tituee (gespeeld door Sandra
Locke) moet aanvankelijk met
geweld worden meegetroond. Zij
wil namelijk niet mee omdat zij
allerlei aanslagen op haar leven
vreest. En niet ten onrechte zoals
in het verloop van de film blijkt.
De ene aanslag na de andere heeft
plaats omdat diverse figuren er
belang bij hebben dat het tweetal
de rechtszaal niet haalt. Zo wor
den beide hoofdrolspelers, rij
dend op een motor, belaagd door
een schutter vanuit een helikop
ter. En hoewel het motorrijdende
tweetal in de open vlakte een
prachtig doelwit vormt en de he
likopter soms slechts drie meter
boven hun hoofd zweeft slaagt de
schutter er toch nog in vorstelijk
mis te schieten. Meer van dit
soort onwaarschijnlijkheden zijn
te aanschouwen. Ik neem ten
minste niet aan dat het bij de
Amerikaanse politie gebruik is
met vele honderden manschap
pen uit te rukken om twee men
sen in een bus te arresteren,
waarbij bovendien niemand op
het idee komt de rijdende bus af
te stoppen door de banden lek te
schieten. Daar staan echter vol
doende aantrekkelijke scènes te
genover om de film toch het pre
dikaat "onderhoudend" mee te
geven.
BERT PAAUW
LEIDEN - In de maand maart or
ganiseert het Filmhuis van het
Leids Vrijetijdscentrum een cy
clus van een aantal oude Alfred
Hitchcockfilms. Het programma
omvat drie films die nooit eerder
in Leiden zijn vertoond.
Hitchcock kreeg bij het grote pu
bliek bekendheid door films als
„North by Nort-west", "Spell
bound", "Rebecca", "The Byrds"
en "Frenzy". Op het programma
in het Filmhuis (Breestraat 66)
staan: "Blackmail", Hitchcocks
eerste geluidsfilm uit 1929 op
donderdag 2 maart om negen uur.
Het verhaal gaat over een meisje,
Alice White, dat een schilder, die
haar wil verkrachten, met een
broodmes doodsteekt. Haar ver
loofde, een detective van Scot
land Yard, wordt met het onder
zoek naar de moord belast. Op
donderdag 9 maart, eveneens om
negen uur, wordt de thrillerko-
medie "The thirty nine steps" uit
1935 vertoond. Een Canadees
helpt een door boeven achter
volgd meisje. Zij wordt toch ver
moord, maar in de flat van de be
hulpzame Canadees. Deze moet
zijn onschuld zien te bewijzen
door de boeven te vangen. "Sus
picion is de derde en laatste
Hitchcock in deze cyclus. De
film, die uit 1941 stamt, wordt op
donderdag 16 maart om negen
uur vertoond. Een arme so-
ciety-jongen (Gary Grant) trouwt
met een rijke juffrouw (Joan Fon
taine) en sluit vervolgens een
overlijdensverzekering op haar
af. Het boek "Before the fact" van
Francis lies vormt de grondslag
voor deze film.
Clint Eastwood, gehavend maar niet geslagen, met de juffrouw die hij begeleiden moet.
Anders dan in voorgaande jaren liet
Maurice Bessy, directeur van het
"Festival International Du Film"
dat afgelopen zomer traditiege
trouw in Cannes werd gehouden,
zich daags voor de aanvang te
genover wie het maar wilde ho
ren pessimistisch uit over het ni
veau van de te tonen produkties.
Belangrijke regisseurs zouden
met een boog om Cannes heenlo
pen, deze plaats niet als tus
senstation op weg naar de vakan-
tiezon verkiezen en bovendien
zouden de langverwachte pre
mières van "New York, New
York" van Taxidriver-regisseur
Martin Scorsese en die van Ken
Russel's "Valentino" wegens
technische moeilijkheden niet
doorgaan. Het dreigde een grauw
festival te worden en Bessy had
zich juist in verband met het der
tigjarig bestaan voorstellingen
gemaakt van iets ongeëvenaards.
De praktijk leerde dat het allemaal
wel meeviel. De entourage zou
inderdaad te wensen overlaten,
maar de bezoekers (45.000) en
journalisten (2.000) kwamen en
nog belangrijken het niveau van
de premières was zelfs dusdanig,
dat de film die door vele be
zoekers tot de "ontdekking van
het festival" werd gebom
bardeerd door de jury nog onvol
doende werd geoordeeld om in
aanmerking te komen voor de
festivalprijs, "De Gouden Palm"
Die ging naar "padre Padrone"
en de bedoelde regie van Claude
Girette, "La Dentellière", naar
het gelijknamige boek van Pascal
Laine (In een "livres de poche"
uitgave uitgebracht bij Gal-
limard) werd ondanks alle waar
dering niet beloond.
Tijdens de Arnhemse film week
kon iedereen zich daar bij de Ne
derlandse première nog eens
over verbazen, hoewel de film in
de tussentijd wel andere prijzen
binnensleepte, dus in elk geval
voor complete miskenning be
hoed bleef. Het Amsterdamse
concern "The Movies", dat zich
de afgelopen tijd een respecta
bele naam als distributiekantoor
heeft verworven, bracht "La
Dentellière" in roulatie en deze is
nu na grote successen in de grote
steden ook in Het Leidse Lido 3 te
'Waarom in vredesnaam een hu
welijk? Het begint met wijnd-
rinken uit hetzelfde glas, maar
eindigt met watjes in de oren om
eikaars gesnurk niet te horen. En
dat alleen om met elkaar naar bed
te gaan", zegt Marylène, eigena
resse van een kapsalon tijdens
een etentje tegen haar jongste as
sistente Pomme en haar eerste
vriend Francois. De camera
zoemt over haar schouder in op
de gezichten van het jonge stel,
dat zwijgt, maar haar opvatting
met geen mogelijkheid op zich-
'La Dentellière" (De Kantwerk
ster), regie: Claude Girette,
hoofdrollen: Isabelle Huppert,
Yves Beneyton en Florence
Giorgetti, Lido 3, 16 jaar.
zelf wenst te betrekken. Een
ontluikende liefde kent zo'n in
valshoek immers niet.
Het is één van de talrijke ont
roerende scènes uit de film van
deze 48-jarige Zwitserse regis
seur, die na twintig jaar de televi
sie de televisie liet en nu zijn
vierde bioscoopfilm heeft ge
maakt (na o.a. "l'Invitation en Pas
si méchante que ca.) Opnieuw
rond hetzelfde thema- het on
vermogen van sommige mensen
om zich anders dan in zwijgen te
uiten en het onvermogen van hun
omgeving om daar goed op te
reageren. Wederom op adem
benemende wijze verfilmd.
Het is in "La Dentellière" het
meisje Béatrice, in de wandeling
Pomme genaamd, wiens een
voud als overrompelend uit de
verf komt in confrontatie met de
na vele liefdes te zijn afgeknapt,
door-de-wolgeverl'de Marylène,
die slechts na keuze van een uit
gebreide garderobe en intensief
gebruik van dag- en nachtcrèmes
de andere sexe tot opmerkzaam
heid kan nopen en dan in haar
veroveringen nog niet verder
komt dan een barbaars ogende
Amerikaanse toerist met levens
grote camera op buikhoogte.
Tijdens een gezamenlijke vakantie
ontmoet Pomme de student
Francois, die als voorbijganger,
geplaagd door verveling in een
Normandisch kustplaatsje, aan
getrokken wordt door haar een
voud. Er ontstaat een verhou
ding, voor haar de eerste, die
eindigt in samenwonen en haar
confrontatie met zijn milieu: dat
van de progressieve studen
tenbeweging die zich zonder
Marx' theorie geen bestaansrecht
weet te geven. Frangois' geboeid
zijn gaat rap over in een poging
Pomme tot ontwikkeling te
brengen en als dat niet lukt en hij
niet in staat is greep op haar veel
zeggende zwijgen te brengen,
leidt dat tot de definitieve breuk.
Het onbegrip wordt noodlottig,
Pomme belandt in een inrichting.
Francois komt na maanden op
bezoek, ziet wat hij heeft fout ge
daan, maar kan er niets meer mee
doen. De film eindigt met een
eindeloos shot op Pomme, die
recht de camera inkijkt met een
verwijtende blik, naar Frangois
en eigenlijk naar iedereen die
aangetrokken door eenvoud en
natuurlijkheid, deze later altijd in
"cultuur" moet brengen, om zelf
staande te blijven.
Woorden schieten te kort, een zeld
zame brok in de keel blijft over.
Met haar formidabele acteren
heeft Pomme het publiek tot
zwijgen weten te brengen.
TON VAN BRUSSEL
Blijvers
„Bobby Deerfield", geschiede
nis van een nogal gesloten auto
coureur die een ongeneeslijk
ziek meisje ontmoet. Het onge
compliceerde in haar karakter
maakt hem los. Camera, Lei
den.
„Star Wars" knappe science
fiction. Lido 1, Leiden.
„The spy who loved me", Ja
mes Bond in een nieuw avon
tuur. Lido 2, Leiden.
„Nous irons tous au paradis",
vier mannen met hun eigen
problemen. Lido 3, Leiden.
„Verdwenen in de Bermuda
driehoek", een vliegtuig in
moeilijkheden, Euro 3, Alphen.
Kindermatinee
„Tarzan in New York", Ca
mera, Leiden.
„De reddertjes", Lido 2, Lei
den.
„De fluit met de zes smurfen",
Rex Leiden.
„Pietje Bell", Euro 4, Alphen.
N achtvoorstelling
„De verloren eer van Katha-
rina Blum", Camera. Leiden.
„Butterfly op de Zweedse
toer", Rex, Leiden.
„Satyricon", Euro 1, Alphen.
„Hang ze hoog", Euro 2, Alp
hen.
Venus zonder vijgeblad", Euro
3, Alphen.
„Cannonball", Euro 4, Alphen
(ook in avondvoorstelling).
Rex
„Het stampcafé", rustig gaat
het er beslist niet toe in dit eta
blissement. Op alle gebied valt
er aardig wat te beleven.
Films deze week
Apollo 1: „Ben Hur", dag. 2 en 8
uur. AL.
Apollo 2: „A fistfull of dollars",
dag. 2.30, 7 en 9.30 uur, zo. ook
4.45 uur. 16.iaar.
Asta: „Julia", dag. 2.30.7 en 9.30
uur, zo. 1.30, 4, 7 en 9.30 uur. 16
jaar.
Bijou: „3 women", dag. 2, 7.15
en 9.45 uur, zo. ook 4.15 uur. 16
jaar.
Calypso: „Het slangeëi", dag.
2.15,7 en 9.30 uur. zo. 1.45,4.15.7
en 9.30 uur. 16 jaar.
Camera: „De mantel der liefde",
dag. 2. 7 en 9.30 uur. zo. ook 4.30
Cineac: „Dirty Harry", dag.
1.30, 4, 7 en 9.30 uur, za„ zo. en
woe. 7 en 9.30 uur. 16 jaar.
Corso: „Doctor Vlimmen", dag.
2, 7.15 en 9.45 uur, zo. ook 4.30
uur. 16 jaar.
Du midi: „Een brug te ver", dag.
8 uur, zo. ook 4 uur. 16 jaar
Euro: „Soldaat van Oranje",
dag 2 en 8 uur, za„ zo. en woe. 4
en 8 uur. 12 jaar.
Metropole 1: „Smokey and the
bandit", dag. 2, 6.45 en 9.30 uur,
zo. 1.15, 4, 6.45 en 9.30 uur. AL.
Metropole 2: „The spy who li
ved ne"l dag. 2, 6.45 en 9.30 uur,
zo. 1.15, 4, 6.45 en 9.30 uur. 12
jaar.
Metropole 3: „De mantel der
liefde", dag. 2. 6.45 en 9.30 uur,
zo. 1.15, 4, 6.45 en 9.30 uur. 16
jaar.
Metropole 4: Annie Hall', dag.
2,6 45 en 9.30 uur, zo. 1.15,4,6.45
en 9.30 uur. 16 jaar.
Metropole 5: „Elisa vida mia",
dag. 2. 6.45 en 9.30 uur, zo. 1.15,
4. 6.45 en 9.30 uur. 16 jaar.
Odeon 1: „Star wars", dag. 1.45,
6.45 en 9.30 uur, zo. 1.30, 4.15.
6.45 en 9.30 uur. AL.
Odeon 2: „Kringloop van de
angst", dag. 2 (behalve za., zo. en
woe.) 6.,45 en 9.15 uur. 16 jaar.
Odeon 3: ..Moving violation",
dag. 2.15 (behalve za., zo. en
woe.), 7.15 en 9.45 uur. 16 jaar.
Odeon 4: „The maltese falcon",
dag. 2.15 (behalve za., zo. en
woe.), 7.15 en 9.45 uur. 12 jaar.
Passage: „Doctor Vlimmen",
dag. 2, 7 en 9.30 uur, za. en zo.
1.30, 4. 7 en 9.30 uur. 16 jaar.
Studio 2000: „2001: a space
odyssey", dag. 8 uur, do., vr.,
ma. en di. ook 2 uur. 12 jaar.
De Uitkijk: ..Nous irons tous au
paradis", dag. 2. 7 en 9.30 uur,
zo. 1, 7 en 9.30 uur. 16 jaar.
