asman en Vriend mee naar
k bii gebrek aan beter...
GRIEP „VELT" TON OUDSHOORN
Samen uit de kernploeg?
Damesstrijd
opent wèl
perspectieven
\Ta smadelijke aftocht van Hans van Helden
AANDAG 20 FEBRUARI 1978
PAGINA 9
SPORT SPORf SPORT
SPORT I SPORT
Jos en Haitske Valentijn tonen hun veroverde medailles. Zij zullen zich
beiden wellicht terugtrekken uit de kernploegen.
EINDHOVEN - Toch nog onverwacht kwam er
dus een einde (voorlopig?) aan het rijk van het
bizarre schaatsfenomeen Hans van Helden.
De aftocht was smadelijk.
Steels sloop de Friese Brabander nog voor de
huldiging van de 1500 meter het kille en prak
tisch verlaten ijsstadion van Eindhoven uit.
Hij zag, vermoedelijk terecht weinig heil meer
in het rijden van de tien kilometer.
Revanche
Govaerts;
Valentijn
trekt zich
wellicht terug
EINDHOVEN - Miel Govaerts,
het pas ontloken sprint
talent van Henk Gemser
heeft zijn revanche. Na zijn
val op de wereldkampioen
schappen, kroonde hij zich in
Eindhoven dankzij een
moedig gereden toernooi tot
Nederlands sterkste. Onder
vrijwel ideale weersom
standigheden troefde hij za
terdag de ervaren con
current Jos Valentijn af en
won beide afstanden. Giste
ren, met veel wind leek Va
lentijn terug te komen. De
wijze waarop hij Govaerts
versloeg op de 500 meter,
was van grote klasse en hij
bracht een tijd op de klokken
(38.92) die tevoren nog nooit
op ijs in Nederland was ge
realiseerd.
De 1000 meter verliep teleur
stellend voor Valentijn. Hij
moest voor Govaerts star
ten, kwam uit op 1.20.30 en
zag lijdzaam toe hoe de
Amersfoorter bijna een se
conde op hem verspeelde
maar toch met een verschil
van 0,1 sec. de titel naar zich
toegraaide. Govaerts gaf na
derhand toe dat hij op van de
zenuwen was geweest en
daarom zo'n
slechte 1000 meter had
gereden.
Valentijn liet doorschemeren
dat hij volgend jaar wellicht
geen deel meer uit zal maken
van de kernploeg. Hij meent
dat het tussen hem en de an
dere jongens niet zo goed bo
tert. "Soms" aldus Valentijn,
"heb ik het idee dat de
ouders van de jongens meer
te vertellen hebben dan de
rijders zelf. Maar het kan ook
dat het leeftijdsverschil een
rol gaat spelen".
De toekomst van Sies Uilkema
ziet er somber uit. Met een
ernstige rugblessure viel hij
uit in Eindhoven. Déze week
zullen specialisten bekijken
of Uilkema wellicht beter
kan stoppen met de top-
spurt
Van Helden vond zijn Waterloo
overigens niet op de lange af
stand - zijn 5000 meter was niet
geweldig maar ook niet zo bar
slecht - maar op zijn eigen af
stand, de 1500 meter. Dat hij juist
op die 1500 meter moest worden
geklopt door de kernploegleden
Piet Kleine en Hilbert van der
Duim was voor de afvallige on
verteerbaar, en hij pakte zijn bie
zen. De consequentie was na
tuurlijk dat Van Helden het we
reldkampioenschap in Gothen
burg zou missen. Er daarom is de
stap van de schaatser - hoewel
bekritiseerbaar uit het oogpunt
van sportiviteit - wellicht toch
een moedige. Wie Van Helden
kent weet dat schaatsenrijden
zijn leven beheerst. Hij is een ge
drevene, een sportdwaas zonder
weerga. Hij had zich zonder veel
moeite via de 10 kilometer toch
nog in de ploeg voor Gothenburg
kunnen rijden, had heus geen su-
pertijd op die langste schaatsaf-
stand hoeven te rijden om Joop
Pasman - nu derde in het alge
meen klassement achter Kleine
en Van der Duim - achter zich te
laten.
Minder moeite
Maar Van Helden kan het geestelijk
niet opbrengen straks op een we
reldkampioenschap te figureren.
Joop Pasman, ex-kernploeglid
heeft daar duidelijk minder
moeite mee. Pasman sprak dit
weekeinde nog gedecideerd dat
h ij tenzij h ij bij de eerste twee van
de Nederlandse titelstrijd kwam,
zijn studie boven het schaatsen
zou laten prevaleren. Maar Joop
Pasman kwam, toen er dankzij
het vertrek van Van Helden een
gaatje was, ijlings op zijn uitspra
ken terug.
Hond
Van Helden was natuurlijk de ge
beten hond. Coach Egbert van 't
Oever toonde hoe klein hij in we
zen is, door op te merken dat de
kernploeg nu mooi van de ob
stinate rijder af was. Hij zou dat
hebben mogen zeggen als hij er in
geslaagd was nieuwe talenten
naar voren te schuiven. Maar wie
werd er Nederlands kampioen.
Piet Kleine. Ondanks een abomi
nabele sprint van 41.53. De jeugd,
Yep Kramer en Frits Schalij, was
nergens. Vriend wisselde op de
5000 meter in zijn rit tegen Van
Helden zo verkeerd dat hij werd
gediskwallificeerd maar mag
toch mee naar Gothenburg om
dat er voor hem gewoon geen
waardige vervangers zijn. De
enige die wellicht een kans had
verdiend was de B-kampioen
Ton Oudshoorn maar die viel za
terdag al snel uit.
Verlegenheid
Van Heidens plotselinge vertrek
bracht de schaatsbond in verle
genheid. Op de dag dat in heel
Nederland de schaatsliefhebbers
de ijzers onderbonden, bleek dat
de eens zo illustere schaatsnatie
eigenlijk geen complete ploeg
van vier man voor een wereld
kampioenschap op de been kon
brengen. Nu wordt Oranje dus
vertegenwoordigd door een bij
het NK gediskwalificeerde
oudgediende en door een rijder
die het eigenlijk in het schaatsen
nauwelijks meer ziet zitten. En de
KNSB had niet de moed om in
plaats van Pasman de als vijfde
geeindigde Fries Carel Draayer
(invaller voor Rien de Roon, die
Door
Pim Stoel
zich had afgemeld) te schrijven,
een 24-jarige die met twee derde
plaatsen op de lange afstanden
een kandidaat lijkt voor de
Olympische winterspelen die
over twee jaar in Lake Placid-
worden gehouden.
Draayer is reserve.
Hoopgevend
Egbert van 't Oever wijst natuurlijk
nadrukkelijk naar de verrichtin
gen van Hilbert van der Duim die
inderdaad hoopgevend waren.
Van der Duim is pas 20, hij lijkt
definitief doorgebroken al moet
hij nog leren zijn krachten beter
te verdelen. Op de 10 km liet hij
Kleine aanvankelijk ver weg
rijden om tenslotte op de valreep
nog zo veel over te hebben dat hij
heel snel op de Drent inliep. Hij
had hem misschien niet kunnen
kloppen, zodat Kleine dankzij het
winnen van drie afstanden toch
kampioen zou zijn geworden
maar hij had wellicht boven
Kleine kunnen eindigen in het
algemeen klassement. Daarvoor
kwam hij nu ruim 2 seconden te
kort.
Kansloos
Natuurlijk zijn en Kleine en Van
der Duim straks in Gothenburg
kansloos voor een hoge klasse
ring (al zal het beter gaan dan tij
dens de EK), om van Vriend en
Pasman maar niet te spreken.
Binnen de schaatsbond gonst het
nu van geruchten over een
Piet Kleinein actie op de tien km voor Hilbert v.d. Duin
het kampioenschap.
3 aanpak, inperking van de
macht van de technische com
missie, overleg met „experts" als
Harm Kuipers en Jornt Jor-
ritsma. Of dat allemaal zal helpen
valt te betwijfelen. Hoe je het ook
wendt of keert, in Nederland is
het talent, behoudens Van der
Duim uiterst dun gezaaid. De
wonderen die werden verwacht
van de gewichtentraining bleven
vooralsnog uit en Egbert van 't
Oever moest tot zijn verrassing
merken dat de toegenomen
spierkracht van zlijn jongens zich
niet liet vertalen in snellere tijden
op de piste. Ergens, aldus de
coach, zijn we op de verkeerde
weg maar het beroerde is dat
niemand precies weet hoe het
moet. De trainer wil in ieder geval
doordrukken dat de leden van de
kernploeg volgend seizoen gaan
trainen in Zweden of Noorwegen
op zwaar ijs in plaats van op de
fraaie pistes van Inzeil of Ma
donna waar nimmer behoeft te
worden afgezien.
Een geval apart blijft Piet Kleine.
Hij had geen enkele moeite drie
afstanden te winnen, liet op die
afstanden toch redelijke tijden
noteren, maar faalde weer eens
grandioos op de 500 meter. Zijn
opening op de eerste 100 meter
lag boven de elf seconden. Kleine
is op de sprint dit jaar veel zwak
ker gaan rijden dan het vorige
seizoen. De verklaring van zijn
begeleiders: Piet heeft nu een
maal geen geschikte spieren voor
de sprint. Maar nog niet zo heel
lang geleden kon Kleine toch een
aantal keren beneden de 41 se
conden blijven. Hij lijkt momen
teel op te zien tegen die 500 meter
als tegen een spoed briefbestel-
ling in het holst van de nacht. De
oplossing is vermoedelijk de
lange Drent de komende twee
jaar klaar te stomen voor de lange
afstanden met het oog op de
Olympische spelen. Voor de rest
zal Nederland lijdzaam moeten
afwachten tot een nieuwe Schenk
opstaat.
Joke van Rijssel.net bekomen van het duel op de 3000 meter, is
de vermoeienissen alweer vergeten en zet haar muts goed. Een
vrouw blijft tenslotte ook een vrouw op de ijsbaan.
EINDHOVEN - Wat er na afloop van het nu reeds
grotendeels mislukte schaatsseizoen op organisa
torisch gebied moge veranderen, het instituut
dameskernploeg zal nauwelijks een punt van dis
cussie worden.
Trainer Ab Krook had geen moeite bij het verlaten van het ijs de
vinnige wind lachend te trotseren. Zijn meisjes hadden zich
keurig gehandhaafd, strijd geleverd op behoorlijk niveau en
perspectieven geopend voor het wereldkampioenschap over
veertien dagen in Helsinki. Drie zaken waarop bijvoorbeeld
de heren allrounders zich niet kunnen beroemen.
Kop op hol
Joke van Rijssel, een 22-jarig import Friezinnetje, onttroonde in
een rechtstreeks duel op de 3000 meter Sijtje van der Lende.
De tweevoudige kampioene had onverwacht uitzicht op ti-
telprolongatie gekregen, toen zij met een verschil van een
honderdste seconde de 1000 meter op haar naam had ge
bracht. Bij winst op de drie kilometer, haar sterkste afstand,
zou de Friese laborante de titel automatisch toevallen, omdat
drie afstandzeges nu eenmaal hoger gewaardeerd worden dan
het laagste puntentotaal. Sijtje moest daartoe niet alleen Joke
van Rijssel verslaan, maar ook binnen de tijd van de voor haar
gestarte Ina Steenbruggen (4.54.23) blijven.
Die dubbele opgave bracht haar de kop op hol, zoals ze zelf zei.
Een veel te snelle start, gevolgd door secondenverlies tegen
het einde. De "klevende" Joke van Rijssel schoot naar voren,
versloeg Sijtje in de eindsprint - dat gelukte haar voordien
slechts éénmaal - en pakte de titel die zij vorig jaar al binnen
handbereik had, toen haar vader de spanning met kon verdra
gen en aan een hartverlamming overleed.
Val Haitske
Bij de dames kwalificeerde de nummer één van de 500 meter
zich niet voor het eindklassement. Haitske Valentijn-Pijlman
zag haar illusies verstoord door een val op de 1500 meter. Bij
het uitkomen van de bocht schoot ze onderuit.
"Dat overkomt mij nu altijd als ik goed rijd", realiseerde de
doktersassistente uit Enschede zich. Haar val had tot gevolg
dat ze niet op de slotafstand zou mogen starten. Haitske be
dankte voor de mogelijkheid om buiten mededinging op de
drie kilometer te mogen uitkomen.
Zij verspeelde zo haar startbewijs voor het wereldkampioen
schap en kondigde aan dat de Nederlandse titelstrijd haar
laatste allround toernooi is geweest. Zij wil zich met het oog op
de komende Olympische Spelen uitsluitend op de sprint gaan
toeleggen. Daarvoor bestaan binnen de huidige trainingsop-
zet geen mogelijkheden.
Selectie
De standpuntbepaling van Haitske vereenvoudigde de selec
tieprocedure voor het wereldkampioenschap aanmerkelijk.
Sijtje van der Lende en Joke van Rijssel waren al zeker. Ina
Steenbruggen die tot op het laatst volop in de strijd was voor
de nationale titel, kon gisteren op de 1000 en 3000 meter
slechts met de grootste moeite Sofie Westenbroek van zich
afhouden. Ook over hun afvaardiging naar Helsinki kon geen
twijfel bestaan.
De afwezigheid van de 29-jarige Sofie Westenbroek in de kern
ploeg heeft dus precies vier dagen geduurd: van woensdag,
toen zij met de anderen van het sprintkampioenschap in Lake
Placid terugkeerde tot zondag. Nu mag zij haar laatste vakan-
tiedagen opmaken aan het reisje naar de Finse hoofdstad.
"Sofie verdient het voor de volle honderd procent", aldus
Haitske Valentijn. "Afgezien van de vraag of ik het had ge
kund. zou ik er weinig voor hebben gevoeld om haar uit de
kernploeg te rijden".
Problemen
Het succes van de rijdsters van Ab Krook maskeert overigens
het feit dat de nationale titelstrijd voor de dames op een on
mogelijk tijdstip was gepland. De onregelmatige opeenho
ping van wedstrijden plaatste ploegarts Le Nobel voor grote
problemen. Daarbij kwam nog dat er tussen het wereld
kampioenschap sprint en het Nederlandse allround kam
pioenschap nauwelijks zes dagen lagen, waarin ook nog zes
uur tijdsverschil moest kunnen worden overbrugd.
Het pleit voor de kernploegleden dat zij daar zonder groot
vormverlies in slaagden. Het pleit niet voor de concurrentie
dat zij onder deze omstandigheden de rénomees niet meer kon
bedreigen terwijl juist ten gerieve van deze categorie vlak
achter de top de hele ingewikkelde verplaatsing van het na
tionale kampioenschap van begin januari naar half februari
plaats vond.
RIJPWETERING - Ton Oudshoorn hielp alle
geruchten pijlsnel de wereld uit. De Rijp-
weteringse schaatser die volgens zich stiel
verbreidende roddel, na de eerste dag van
het Nederlands schaatskampioenschap
afgehaakt zou hebben om zondags nog
kortebaan-wedstrijden te kunnen rijden,
blijkt niet te zijn vertrokken vanwege zijn
slechte resultaten, maar omdat hij door
griep was geveld.
"De vergelijking met Hans van Helden, die
werd getrokken, gaat dan ook totaal niet
op", zei Oudshoorn gisteravond zelf. "Met
hem wil ik zeker niet vergeleken worden,
want wal hij heeft gedaan vind ik puur
onsportief. Ik had tenminste nog een geld
ige reden."
Ton Oudshoorn was, volgens eigen zeggen
écht ziek. "En dat is overal na te vragen,
zelfs bij Egbert van 't Oever, bij wie ik me
zaterdagavond heb afgemeld. Het ging
gewoon niet, mijn spieren waren veel te
slap. Logisch eigenlijk, want ik voelde me
al een poosje niet zo erg lekker. Twee we
ken geleden begon dat, toen ik 's avonds na
een training plotseling tot driemaal toe
moest overgeven .sindsdien is het niet meer
weggeweest. Ik ben gewoon stom geweest
dat ik vorige week, legen mijn zin, nog
twee wedstrijden gereden heb op aanra
den van mijn trainer. Daarna kwam de
koorts weer zodanig op. dat ik nog even
met de gedachte heb gespeeld me helemaal
voor het nationale kampioenschap af te
melden, maar ik wilde het toch proberen
Het ging in Eindhoven echter helemaal niet
met Oudshoorn. Op de 500 meter verover-
derfe hij weliswaar een achtste plek met
een tijd van 41.46 seconden, "maar op die
afstand reed ik al niet bepaald vlekke
loos". De klap volgde op de vijf kilometer,
die in 7.55.94 een regelrechte kwelling voor
hem werd.
"Op de sprint was het nog niet zo erg, maar
op de lange afstand begon ik mijn spieren
echt te voelen aldus Oudshoorndie zich
vlak voor de loting voor de tweede dag dan
ook afmeldde. "En echt niet omdat ik een
dag later mee wilde doen aan de nationale
kortebaan wedstrijden in Hoogmade. Al
had dat misschien nog wel gekund.omdat
je het op de sprint niet zo erg voeltmaar ik
vond voor mezelf dat ik dat eenvoudig niet
kon maken. Ik ben wel bij die wedstrijden
gaan kijken, maar ik heb er geen slag ge
daan. Daar was ik veel te beroerd voor
Oudshoorn heeft dit schaatsseizoen verder
ook afgeschreven. De 23-jarige die eerder
de deur naar de kemploegzelf dichtsloeg
door tegen de instructies in op eigen gele
genheid naar Inzeil te reizen ("samen met
o.a. Hans van Helden, die ik daar al had
leren kennen als een zeer wisselvallig
mannetje, die je zo als vriend beschouwt
maar je ook weer even snel laat vallen
heeft dit schaatsjaar verder afgeschreven
"Het duurt nog maar drie, vier weken
Daarin wil ik alleen nog aan de Zuidhol
land sche kampioenschappen meedixn 111
maart. De Uithof) en misschien ga ik nog
edstrijden in Inzeil. Voorlopig
ik i
-sh bei
orden