Eerste akkoorden bij overleg
inEhodesië
Uitzondering in Latijns-Amerika
NAAST HET NIEUWS
Maatregelen tegen olievervuiling zeeën
Fel verzet van patriotisch front
Casino 's in Spaanse
toeristenplaatsen
ZATERDAG 18 FEBRUARI 1978
PAGINA 9
Ion hot poft hooft Ho
LONDEN (UPI) - Vertegenwoor
digers van 62 belangrijke zeev
arende landen en 16 internatio
nale organisaties hebben gisteren
overeenstemming bereikt over
strengere regels tegen het veront
reinigen van de zeeën door olie.
Dit akkoord werd in Londen be
reikt na twee weken intensief
overleg op een conferentie die
belegd was door de 'Intergouver
nementele Maritieme raadge
vende Organisatie' (imco) van de
Verenigde Naties. De conferentie
was bijeengekomen op dringend
verzoek van president Carter, na
een reeks ernstige ongelukken
met tankschepen in de Ameri
kaanse wateren in de winter van
1976-1977.
De Amerikaanse afvaardiging die
naar Londen gekomen was met
een lange lijst voorstellen, ver
klaarde tevreden te zijn over het
resultaat, al waren enkele sugges
ties afgezwakt door toedoen van
Engeland en andere landen die
zich zorgen maakten over de kos
ten. Volgens scheepvaartkringen
hebben de Amerikanen meer hun
zin gekregen dan de Britten en
hun medestanders. Laatstge
noemden hadden gesteld dat de
uitvoering van het voornaamste
Amerikaanse voorstel de totale
tankervloot vier tot zes miljard
dollar (circa 9,5 tot 14,3 mil
jard) zou kosten. Dit plan hield in
dat elk tankschip van meer dan
20.000 ton zou moeten worden
uitgerust met aparte tanks voor
het innemen van zeewater als in
ballast wordt gevaren. De Ame
rikaanse deskundigen wilden
daarmee een eind maken aan het
gebruik van de olietanks voor dit
doel.
Deze tanks bevatten immers altijd
nog olieresten die bij het lozen
van het ballastwater in zee te
rechtkomt. Volgens tegenstan
ders van het Amerikaanse plan
zou een dergelijke bepaling de
olieprijzen met twee pet doen
stijgen.
De conferentie nam tenslotte met
algemene stemmen een comp
romis-voorstel aan, dat het Ame
rikaanse systeem verplicht stelt
voor alle nieuwe tankschepen
van meer dan 20.000 ton. In de
bestaande tankboten van 40.000
ton en meer zullen geleidelijk de
bestaande systemen worden ver
vangen door het Amerikaanse
stelsel, wanneer de in 1973 geslo
ten conventie tegen de vervuiling
van de zeeën in 1981 van kracht
wordt.
De Amerikaanse onderminister
van transport Alan Butchman,
die de Amerikaanse afvaardiging
leidde, noemde het resultaat van
de conferentie 'uitstekend'. Hij
zei echter niet te kunnen voor
spellen wat president Carter en
de senaat er van zullen zeggen.
Behalve veiligheidsmaatregelen
wat de constructie van de tank
schepen voor olie en olieproduk-
ten betreft heeft de conferentie
ook regels vastgesteld voor een
betere navigatie met behulp van
radar en andere systemen. Te
vens is men het eens geworden
over versterking van de be
staande regels inzake het con
troleren van de veiligheidsvoor
zieningen.
De IMCO heeft opdracht gekregen
regels op te stellen voor het wer
ken met apparatuur voor het
vermijden van aanvaringen en na
te gaan hoe de opleiding van het
personeel voor het omgaan met
deze apparatuur kan worden
verbeterd.
Het tijdstip waarop een en ander
van kracht wordt, hangt af van
het tempo waarmee de betrokken
landen het pakket bekrachtigen.
SALISBURY/LUSAKA (DPA/DP) - Een nieuwe samen
stelling van het leger, een wapenstilstand op het guerril
lafront, vrijlating van politieke gevangenen, verdere ver
mindering van rassendiscriminatie en het scheppen van
een klimaat dat het houden van vrije democratische ver
kiezingen vergemakkelijkt Dat zijn globaal de voor
naamste taken die de toekomstige overgangsregering in
Rhodesië moeten worden toebedeeld.
Over dit pakket van werkzaam he
den is de afgelopen dagen, nadat
woensdag over een interne rege
ling overeenstemming was be
reikt, een akkoord gevormd tus
sen de blanke minderheidsrege
ring van Ian Smith en de zwarte
leiders in Rhodesie.
Daarbij was men het spoedig eens
over de commandostructuur en
de samenstelling van de toekom
stige strijdkrachten, waarin ook
vroegere guerrillastrijders zou
den moeten worden opgenomen.
In de komende overgangspe
riode zouden hiervoor de details
verder moeten worden uitge
werkt. Voorlopig wordt de struc
tuur evenwel nog niet gewijzigd
Tass ontkent
beschuldiging
van Haldeman
MOSKOU (DPA) - Het officiële
Sovjet-persbureau Tass heeft gis
teren de bewering van de hand
gewezen, dat de Sovjet-Unie een
kernaanval op China voorgeno
men had en ook de VS tot een
dergelijke actie tegen Peking had
willen bewegen.
Deze beschuldiging is vervat in een
boek van Bob Haldeman, een
medewerker van de gewezen
Amerikaanse president Richard
Nixon.
"Haldemans onzinnige beweringen
zijn van begin tot eind gelogen en
hebben louter provocatie ten
doel", aldus Tass.
Tass verwijst verder naar verkla
ringen van de Sovjet-leider
Brezjnjev, waarin hij zich uit
spreekt voor normalisering van
de betrekkingen tussen de Sov
jet-Unie en China.
De Sovjet-Unie heeft China ook het
sluiten van een verdrag voorge
steld tot het afzien van geweld,
waarbij ook raketten en kern
wapens betrokken zouden moe
ten worden, aldu§ Tass.
Italiaanse
communisten
stellen
Intussen zijn de stemlokalen die
men voor de verkiezingen in
Rhodesië wil inrichten gisteren
döor het patriottisch front van
Joshua Nkomo en Robert Mu
gabe, dat van buiten een guerrilla
voert tegen het blanke bewind in
Rhodesië en de interne regeling
verwerpt, tot "militaire doelen"
verklaard.
Nkomo zei dit op een persconferen
tie in de Zambiaanse hoofdstad
Lusaka, eraan toevoegend dat
"deze verkiezingen niet zullen
worden gehouden"
De oorlog zal doorgaan, zo zei hij,
tot de drie zwarte leiders in Rho
desië, Muzorewa, Sithole en Chi-
rau uit de weg zijn geruimd en
"het kwaad is uitgeroeid". "Dat
deze drie zwarten", zo meende
hij, akkoord zijn gegaan met deze
regeling betekent "de grootste
uitverkoop in de geschiedenis
van Afrika"
Hij viel ook heftig uit naar de Britse
en de Amerikaanse regering. Na
de verklaringen die Washington
en Londen met betrekking tot de
interne regeling hebben gepu
bliceerd staat vast dat de Ver
enigde Staten en Engeland in het
overleg (met het patriottisch
front, en in het bijzonder Nkomo
en Mugabe) op Malta niet eerlijk
zijn geweest, zo zei hij. Boven
dien beschuldigde hij de Britse
minister van Buitenlandse Zaken
Owen van racisme, daar deze al
leen maar van fair kon spreken,
wanneer de blanken hun greep
konden blijven houden.
Owen had donderdag de interne
regeling in Rhodesië in het Britse
lagerhuis "een belangrijke stap in
de richting van een meerder
heidsregering" genoemd.
LUNS ALS DISC-JOCKEY
MOSKOU - "Het" het Nato-hoofdkwartier lijkt veel op een disco
theek, met als disc-jockey Joseph Luns. De hitparade van de
Nato omvat echter maar twee liedjes: 'De Russische dreiging' en
'wij zijn sterk'. Het zijn alle twee oude liedjes die al dertig jaar
worden gedraaid, sinds de oprichting van het Atlantisch bonds-
genootschap. De disc-jockey die af en toe de twee platen omwis
selt is Joseph Luns die laatst nog voor de Westduitse radio ver
telde dat de NATO superieur is aan het Warschau-pact. Dit
schrijft Yevgeny Babenko in een officieel artikel in het Russische
partijblad prawda.
Volgens de Rus is de verklaring van Luns in tegenstelling met
eerdere uitlatingen dat het Warschau-pact over aanzienlijk meer
wapens zou beschikken. "Dit plaatje is zeker tijdelijk opzij ge
legd", aldus Babenko m de Prawda.
TE JONG VOOR SALARIS
LONDEN - Prins Andrew van Engeland wordt zondag 18 jaar en
heeft dan recht op een jaarwedde van 20.000 pond sterling, maar
hij krijgt het niet van zijn moeder. Koningin Elisabeth vindt
20.000 pond per jaar teveel geld voor een jongen die nog school
gaat.
Een woordvoerder van het hof zei: „Omdat Prins Andrew nog
studeert en nog geen koninklijke taak heeft, krijgt hij alleen het
zakgeld dat voorzo'n schooljongen gebruikelijk is". Hij noemde
geen bedrag.
Het meeste geld dat prins Andrew van het parlement krijgt zal de
regering voor hem bewaren tot hij zijn koninklijke verplichtin
gen op zich neemt. Dat zal echter nog wel wat jaartjes duren, want
de prins komt pas volgend jaar van zijn huidige school af en gaat
dan vermoedelijk naar de universiteit.
ADVERTENTIE
Volop prijzen In de puzzelactie
„Zet ze ook eens In 't zonnetje"
waaronder 26 ex. van de Reader's
Digest Grote Geïllustreerde Ency
clopedie. 3-delig kleurrijk geïllus
treerd naslagwerk met een winkel
waarde van 195,-. Doe mèè en
win. De opbrengst komt ten goe
de aan de Stichting „Buitenlandse
vakantiereizen voor gehandicap
ten".
Gevolgen van
"Hitlergroet"
HANNOVER (DPA) - Tegen de
twee mannen, die bij de begrafe
nis van de voormalige Gestapo-
chef Herbert Kappler afscheid
namen van de overledene met de
Hitlergroet, wordt een gerechte
lijk onderzoek ingesteld. Het
openbaar ministerie in Luene-
burg (Nedersaksen) deelde giste
ren mee dat het onderzoek is in
gesteld wegens 'gebruik van her
kenningsteken van organisaties
die in strijd zijn met de grond
wet'.
Kappler, die in 1944 335 Italiaanse
gijzelaars liet doodschieten als
vergelding voor een partisane-
naanslag, is vorige week overle
den, acht maanden nadat zijn
vrouw hem had weggesmokkeld
uit een militair ziekenhuis in
Rome. Hij zat in Italië een le
venslange gevangenisstraf uit.
FAIRBANKS (ALASKA) - Met
man en macht is in Alaska in
bittere koude gewerkt om het
gat dat door een bomont
ploffing in de "Alaska-pij-
plijn" was geslagen, te dich
ten. Door het gat stroomde
een gigantische hoeveelheid
olie de toendra in die nu opge
ruimd moet worden, de pij
pleiding moest worden afge
sloten, waardoor in bepaalde
delen van de VS een kritieke
brandstofsituatie ontstond.
Op de foto is het gerepareerde
deel van de leiding links
duidelijk zichtbaar (naast de
ladder). Op de voorgrond een
klein deel van de oliemassa.
Bij het graf van Kappler verklaarde
maandag een van de begrafe
nis-bezoekers: "Namens ontel
bare leden van het grootduitse
leger kan ik zeggen, beste Her-
bert Kappler, dat je op bevel ge
handeld hebt. Wat jij gedaan
hebt, zou ik als Duitse officier
ook gedaan hebben.
MADRID (UPI) - In een poging
buitenlandse deviezen binnen te
halen heeft de Spaanse regering
gisteren vergunningen uitgege
ven voor het openen van 18 ca
sino's in de belangrijkste toeris
tenoorden.
De toewijzing volgde op de inwer
kingtreding van een wet vorig
jaar die een einde maakte aan een
verbod op het gokken, dat sedert
53 jaar van kracht was.
Vorig jaar ontving Spanje in totaal
34 miljoen toeristen, een aantal
bijna zo groot als het inwonertal.
Zij gaven voor ca. 10 miljard gul
den uit.
Bij de bekendmaking dat aan 18
van de 60 aanvragers een vergun
ning was verleend, gaf de rege
ring een decreet uit waarbij een
speciale politie-eenheid werd in
gesteld die er op moet toezien dat
het eerlijk toegaat in de gokpalei-
Volgens een bepaling van de wet op
het gokken wordt buitenlandse
deelneming in een casino tot 25
procent beperkt.
Twee van de nieuwe casino's zullen
worden gevestigd op de Balea
ren, twee op de Canarische eilan
den, acht aan de Middellandse-
zeekust vier aan de Atlantische
kust, één bij Madrid en één bij
Saragossa.
Sommige functionarissen schatten
dat de casino's ongeveer 1,2 mil
jard gulden extra in het laatje
zullen brengen. Ook geloven zij
dat zij er toe zullen bijdragen de
ca. 120 mihoen gulden terug te
winnen die nu in buitenlandse
casino's zoals in Biarritz, Frank
rijk, en Estoril, Portugal, uitge
geven worden.
De strenge regels voor het drijven
van casino's zijn bedoeld om de
corruptie te vermijden die de dic
tator Primo de Rivera er in 1924
tóe bracht spelen als Baccarat en
roulette te verbieden en de 2.000
gokhuizen in Spanje te sluiten.
Het verbod werd door de achter
eenvolgende regeringen ge
handhaafd. Franco zou nooit de
aanzienlijke sommen vergeten
die zijn vader aan de goktafel
verloor.
Belgrado (DPA)-Frankrijk heeft
gisteren in Belgrado op de ver
volgconferentie voor Europese
veiligheid zelf een ontwerp-slot-
document ingediend.
Westelijke gedelegeerden waren
het alleen eens met het doel daar
van, namelijk de Russen ertoe te
brengen na vijf weken blokkade
eindelijk een "substantieel slot
document" te aanvaarden.
Verder vonden zij het 15 bladzijden
tellende Franse document "ge
deeltelijk zelfs minder dan het
compromis van de neutrale en
niet gebonden landen".
Twintig jaar democratie in Venezuela
ultimatum
ROME (DD/AFP) - De Chris
tendemocratische partij kan geen
nieuwe Italiaanse regering vor
men, als zij niet akkoord gaat met
de officiële toetreding van de
communisten tot de meerder
heid". Djt heeft secretaris-gene
raal Enrico Berlinguer van de
Italiaanse communistische partij
gisteren in Rome op ultimatieve
toon gezegd tijdens een bijeen
komst van secretarissen-generaal
van de zes constitutionele par
tijen, die bijeengeroepen waren
op de dertigste dag van de rege
ringscrisis door Giulio Andreotti
van de Christendemocratische
partij en formateur.
"Het toetreden van de communisti
sche partij tot de meerderheid is
een politieke eis waarvan wij
geen afstand doen", zo preci
seerde Berlinguer.
In deze eis kreeg de communisti
sche partij (34 procent van de
stemmen), gisteren de steun van
de socialistische partij (tien pro
cent), de sociaaldemocratische
partij (3 procent) en de repu
blikeinse partij (3 procent).
De Christendemocraten (39 pro
cent) hebben slechts de steun van
de liberalen (1 procent).
Het woord is thans aan de chris
ten-democraten. Hun antwoord
wordt evenwel niet voor het eind
van de volgende week verwacht,
nadat het bestuur van de partij
heeft vergaderd.
CARACAS - Venezuela viert feest,
omdat de laatste dictator twintig
jaar geleden het land is uitge
vlucht. In een lange stoet auto's
snelden kolonel Marcos Perez
Jimenez, zijn familie en politieke
vrienden in de vroege ochtend
van de 23ste januari 1958 door de
bergen naar het vliegveld van Ca
racas en vlogen naar Miami. „De
tiran is gevlucht", juichten de
kranten de volgende dag, „Ven
ezuela is bevrijd". Het land wordt
sindsdien door gekozen presi
denten geregeerd en de Venezo
laanse dagbladen en tijdschriften
wijden nu lange feestelijke be
schouwingen aan „twintig jaar
democratie."
Dat lijkt voor Europeanen geen bij
zonder lange tijd en de Venezo
laanse democratie is misschien
niet zo democratisch als Euro
peanen gewend zijn. Vanuit La-
tijns-Amerika bezien is Ven
ezuela echter een paradijs van
politieke rust en welvaart en de
regering is vergeleken met die
van Argentinië en Chili zeer fat
soenlijk. Andere Latijns-ameri-
kanen vinden Venezuela zelfs zo
aantrekkelijk, dat zij er duizen
den guldens voor over hebben
om ondanks de immigratiebe
perkingen toch aan een inreisvi
sum te komen en in Caracas we
melt het van de gevluchte Ar
gentijnen Chilenen en Urugua-
Twintig jaar democratie is in Lé-
tijns-Amerika tegenwoordig een
uitzondering. Sinds 1958 is in dit
werelddeel het aantal militaire
dictaturen alleen maar toegeno-
men: Brazilië Bolivia, Uruguay,
Chili en Argentinië. In de meeste
andere Latijnsamerikaanse lan
den zijn democratische verkie
zingen ook een zeldzaamheid. Up
het vasteland van Zuid-Amerika
bestaan nu nog maar vier par
lementaire democratieën: Co
lombia, Guyana, Suriname en
Venezuela.
Tirannen
Hoe democratisch is Venezuela?
Om daar een eerlijk antwoord op
te geven is het nodig om even de
geschiedenisboeken open te
slaan en te kijken wat Venezuela
op dit gebied gewend was. De
Venezolaanse vader des vader
lands Simon Bolivar, de man die
Venezuela en een groot deel van
Latijns-Amerika van Spanje be
vrijdde, zei in 1830 op zijn
doodsbed: „Dit land is voorbe
stemd om in handen te vallen van
waanzinnige tirannen". Hij kreeg
gelijk. Een van de ergste was wel
Juan Vincente Gomez, een vee
boer met 97 buitenechtelijke
kinderen, die het land van 1908
tot 1935 op een grillige manier re
geerde en zijn tegenstanders le
vend aan vleeshaken liet ophan
gen.
De Franse Latijns-Amerika expert
Marcel Niedergang noemt kolo
nel Perez Jimenez, de laatste
Venezolaanse dictator, „erger
dan Gomez". „Gomez eiste van
zijn medewerkers tenminste nog
enige eerlijkheid, maar Perez Ji
menez perfectioneerde de cor
ruptie als regeringsvorm. Zijn
vrienden kregen via niet-be-
staande ondernemingen uit
overheidsgeld enorme fortuinen
toegespeeld. Drie leiders van
verboden politieke organisaties
werden in koelen bloede in de
gevangenis vermoord. Con
centratiekampen, deportaties,
martelingen, alles was mogelijk,
alleen het leger scheen immuun"
Perez Jimenez heerste tien jaar, van
1948 tot januari 1958. De dictator
verloor de steun van de zaken
wereld en van een deel van het
leger. Toen in de marine muiterij
uitbrak weigerde de luchtmacht
het presidentiële bevel om de
oorlogsschepen te bombarderen.
De luchtmacht sloot zich aan bij
de muitende marine en Perez Ji
menez verliet haastig het land.
Door
Jan van Wieringen
Bij aankomst op het vliegveld van
Miami verklaarde de kolonel te
gen verslaggevers: „Maken jullie
je over mij maar niet bezorgd: ik
heb 200 miljoen gespaard."
„Tweehonderd miljoen Boliva-
res?" vroegen de journalisten.
„Welnee, dollars, natuurlijk", zei
Perez Jimenez. Hij
woont nu in Spanje.
Na een rumoerige interim-periode
en een mislukte legercoup, wer
den in december 1958 presi
dentsverkiezingen gehouden en
als winnaar eindigde niet de po
pulaire admiraal Wolfgang Lar-
razabal. de leider van de voorlo
pige junta en de kandidaat van
links, maar Romulo Betancourt
van Accion Democratica (AD), de
partij die in 1945 en 1946 enige
tijd aan de macht was geweest.
AD won opnieuw in 1963, maar in
1968 won de christen-democrati
sche partij Copei. AD won op
nieuw in 1973 en weer droeg de
verliezende partij de macht aan-
de
Keus
In Brazilië en Mexico worden ook
verkiezingen gehouden, maar in
Brazilië zijn slechts twee partijen
toegestaan en de regeringspartij
moet altijd winnen; bij de laatste
presidentsverkiezingen in
Mexico (1975) konden de
Mexicanen weinig meer doen
dan op de regeringskandidaat
stemmen, want een andere was er
gewoon niet. Venezuela is een
van de weinige Latijns-Ameri
kaanse landen met een meer-par-
tijen systeem; zelfs de com
munistische partij kan aan de
komende verkiezingen van de
cember 1978 meedoen.
In Europa wordt een land democra
tisch genoemd als er een schei
ding van de machten bestaat: de
wetgeving is in handen van een
vrij gekozen parlement; de rech
terlijke macht is onafhankelijk en
de uitvoerende macht moet zich
verantwoorden tegenover het
parlement. In de ideale westerse
democratie kan niemand zonder
meer gearresteerd worden en
verdachten krijgen er een eerlijk
proces voor een onpartijdige
rechtbank; de inwoners van zo'n
land hebben vrijheid van me
ningsuiting. In Latijns-Amerika
wordt veel over deze democrati
sche rechten gezegd en geschre
ven. maar in weinig landen wor
den zij ook toegepast.
De Venezolaanse staatsvorm lijkt
meer op die van de Verenigde
Staten dan op die van Europese
landen, maar de democratische
spelregels zijn dezelfde en zij
worden nageleefd. De Venezola-
nen zijn er trots op dat in hun land
de laatste twintig jaar niet zulke
bloedige politieke moorden wor-
Venezuela in 1958: vreugde na de vlucht van de laatste dictator, kolonel
Marcos Perez JimenezDe democratie in Venezuela heeft nu al twintig jaar
stand gehouden. En al is zij niet te vergelijken met de Westerse democ
ratieën, de democratie in Venezuela dient als voorbeeld voor Latijns-Ame
rika.
den gepleegd zoals in Argentinië
en Chili. Zelfs de geheime politie
kan niet ongestraft zijn gang gaan
in Venezuela. Toen agenten van
deze dienst vorig jaar de linkse
leider Jorge Rodngues tijdens
een verhoor doodmartelden,
moest de directeur van de ge
heime politie zijn ontslag nemen
en de agenten zijn tot elf jaar ge
vangenisstraf veroordeeld. In de
rest van Latijns-Amerika gaan
beulen meestal vrijuit.
nog geen democrati-
Vei
sche modelsi
mige Westeuropc
ratieën valt ook wel het een en
ander aan te merken. Arturo
Hernandez Grisanti van de rege
ringspartij Accion Democratica:
„Ik geloof dat wij Venezolanen
over het geheel genomen tevre
den kunnen zijn over ons poli
tieke systeem, al moeten wij de
gebreken natuurlijk niet verge
ten. De Venezolaanse democratie
en de politieke partijen hebben
de deugden en de gebreken van
het Venezolaanse volk. Als wij
ons vergelijken met de andere
Latijnsamerikaanse landen, zien
wij dat onze democratie echter en
veelzijdiger is."
