Chirac sust het centrum en kraakt links
mm
Callaghan nodigt Thatcher
uit voor besprekingen
Bij r
SCHRIJVER DAELE
DOODT ZICHZELF
Beker havermoutpap
of rijstepap
halve liter tijdelijk
Polanski's rechter
'bevooroordeeld'
Natuur en landschap komen in
Nederland steeds meer in knel
PAGINA 4
VARIA
WOENSDAG 15 FEBRUARI PENSI
PARIJS - Meer dan honderdduizend Fransen
hebben de gaullistische leider Jacques Chirac
zaterdag een hart onder de riem gestoken. In een
immense en ijskoude voormalige vleeshal veer
den zij als één man op, telkens wanneer de bur
gemeester van Parijs rampspoeden voorspelde
als links in maart de parlementsverkiezingen
wint.
Een hart onder de riem, dat was net
wat Chirac nodig had. De
opiniepeilingen die de Fransen
minstens twee maal per week
krygen voorgeschoteld, tippen
steeds weer de uiteengevallen
linkse unie van communisten en
socialisten als winnaar. Boven
dien hebben de overige rege
ringspartijen de „Rassemble-
ment pour la Republique" (RPR)
van Chirac een loer gedraaid door
in 405 van de 591 kiesdistricten
gezamenlijke kandidaten te stel
len. Chirac heeft die manoeuvre
woedend betiteld als een poging
om zijn RPR te verzwakken.
Toch paste de „bulldozer" - zo ge
noemd wegens zijn tomeloze
energie en ambitie er voor op om
president Giscard d'Estaing
openlijk de schuld te geven van
het anti-RPR-pact. Dergelijke ag
ressie bleek vorig jaar bij de ge
meenteraadsverkiezingen juist
veel trouwe gaullistische kiezers
te hebben geschokt. Daarom
kreeg nu „de werkelijke vijand"
de felste aanvallen te verduren.
„Waar ter wereld de communis
ten ook aan de macht zijn, belan
den schrijvers in de gevangenis
als hun boeken de autoriteiten
niet aanstaan", zo waarschuwde
Chirac Frankrijk voor de Com
munistische Partij PCF. De so
cialisten van Francois Mitterrand
kregen de raad om niet te probe
ren de gebroken Linkse Unie te
lijmen: „Waar socialisten hebben
geprobeerd om samen met de
communisten te regeren, moes
ten ze later zien door de achter
deur te ontsnappen, zoniet door
het raam".
Felle taal
Het was de felste taal die Chirac tot
nu toe over de linkse partijen
heeft uitgestort. Hij is in deze
verkiezingsstrijd wel verplicht
om zijn partij duidelijk voor het
voetlicht te brengen. Sedert de
glorietijd van generaal De Gaulle
v\.->
Georges
Mdrchais
Frangois Mitterrand
en zijn Vijfde Republiek verlie
zen zijn volgelingen al jaren
steeds meer invloed. Met Valery
Giscard d'Estaing werd in 1974
voor het eerst een niet-gaullist
(Giscard komt voort uit de Repu
blikeinen) president van de Re
publiek.
Door
René ter Steege
In augustus 1976 trad Jacques Chi
rac af als premier, omdat hij vond
dat de president zich niet fel ge
noeg tegen de socialisten keerde.
Nog steeds hebben de gaullisten
de grootste fractie in het par
lement met 173 van de 474 zetels.
Toen zijn partij, de UDR, echter
bleef verliezen, zette Chirac eind
1976 de UDR om in een „volks
verzameling", de RPR. Met een
nieuw, dynamisch en ook volkser
imago dan voorheen hoopt hij het
verloren terrein te heroveren.
Zijn overwinning in „de slag om
Parijs", waarna hij zich bur
gemeester van de hoofdstad
mocht noemen, heeft hem
daarbij flink geholpen.
Wantrouwen
In die slag ging de strijd eerder tus
sen de gaullisten en de andere re
geringspartijen dan tussen de re
gering en de linkse oppositie.
Aanleiding was het bittere on
derlinge wantrouwen in de coali
tie. Daarin zijn de machtige
gaullisten een remmende factor
voor president Giscards beschei
den hervormingsplannen. Wil de
president dat zijn ambtstermijn
wordt verlengd of dat hij na
maart op een meerderheid in het
parlement kan rekenen, dan zal
hij zich van zijn „rechtse" imago
moeten ontdoen. En dus ook van
Chiracs RPR.
Met de vorming van de „Unie voor
de Franse Democratie" is deze
maand een flinke stap in die rich
ting gezet. Die nieuwe groepering
van sociaal-democraten, „Gis-
cardisten" en Radicalen van
Jean-Jacques Servan-Schreiber
hebben in 405 van de 491 kiesdi
stricten gezamenlijke kandida
ten gesteld. Zij nemen het in de
eerste ronde dus niet alleen op
tegen de communisten en de so
cialisten, maar ook tegen de
gaullisten van Chirac.
Toch blijft in het regeringskamp de
„Republikeinse discipline" ge
handhaafd, verzekerde Chirac.
Hij doelde op het gebruik in het
Franse kiessysteem van twee
ronden om zich na de eerste
ronde terug te trekken ten gunste
van de best geplaatste kandidaat.
Volgens het Franse systeem is de
kandidaat die in de éerste ronde
de absolute meerderheid van de
stemmen krijgt, automatisch ge
kozen. Dat komt maar heel zel
den voor. De kandidaten die in de
eerste ronde minder dan 12.5
procent van de stemmen krijgen,
zijn uitgeschakeld. Als geen en
kele kandidaat in de eerste ronde
de meerderheid haalt, wint in een
tweede ronde de kandidaat die de
meeste stemmen krijgt. Volgens
de Republikeinse discipline
trekken mislukte kandidaten
zich na de eerste ronde terug en
adviseren hun kiezers om in de
tweede ronde de politicus van
dezelfde coalitie te stemmen die
de eerste maal het best voor de
dag kwam.
Verziekt
Dat automatisme heeft de com
munistische partij nu afgezwo
ren. Het is de laatste illustratie
van de verziekte verhouding tus
sen de PCF en de socialisten van
Mitterrand, die wel trouw blijven
aan de traditie. René Andrieu,
hoofdredacteur van de com
munistische partijkrant l'Huma-
nite, schreef vorige week dat de
socialisten „overwegen om de
PCF uit de regering te houden"
en verwierp daarmee de oproep
van Mitterrand aan communisti
sche kandidaten om zich automa
tisch terug te trekken ten gunste
van de socialisten als de omstan
digheden daartoe uitnodigen.
Nadat in september vorig jaar de
Linkse Unie uiteenviel na een ru
zie over de aanpassing van het
Jacques Chirac
gemeenschappelijk regerings
programma uit 1972, is de ver
houding tussen Mitterrand en
Marchais steeds slechter gewor
den. De socialisten maken een
ruk naar rechts, vindt de PCF, en
zullen als het hun uitkomt na de
verkiezingen in zee gaan met de
centrumpartijen. En hoewel Mit
terrand dat onmogelijk kan doen
zonder al zijn eerder beleden
principes te verraden, de PCF
vrij..
effe
kelij
Keel
Paaj
jaar,
Patr
bek<
wel
Dat
leidi
die
houdt voet bij stuk en gaat alle nurr
de campagne in. Hoe een lint staa
regering ooit werkelijkheid m< ior,,j
worden i- iana
schijnlijk
eind.
,If I hc
parti
Fitzg
prod
pree
een
Saer
regg
rijm
melc
hem
de a
mofi
Deze J
wat
Toen gisteren de zitting waa plat<
vonnis zou worden gewezen i zijn
geopend, stond Polanski's maa
vocaat Douglas Dalton met nieu
op en beschuldigde Rittenb: ban<
van bevooroordeeldheid en a gen<
zocht hem zichzelf niet bevoi zijn
te verklaren. gen
rich
Ree
Over Britse rassenvraagstuk
LONDEN (UPI) - De Britse
premier James Callaghan
heeft gisteren in het Par
lement de oppositieleid
ster Margareth Thatcher
uitgenodigd om deel te
nemen aan besprekingen
over de immigratie van
gekleurden.
"Als de oppositie inderdaad zo be
zorgd is over het voorkomen van
haat en spanning in onze maat
schappij, dan wil ik dit voorstel
doen", aldus Callaghan onder
toenemend rumoer van de afge
vaardigden. "Waarom gaan de
leiders van de drie partijen niet
rond de tafel zitten om te zien of
wij kunnen komen tot een natio
nale aanpak die racisme, ver
draaiing en haat zal voorkomen?"
Thatcher antwoordde gisteren niet
direct op de uitdaging van de
premier. In kringen van de Con
servatieve partij werd gezegd dat
de fractieleidster het aanbod zou
overdenken. De Conservatieve
leidsvrouwe speelde onlangs
handig in op de toenemende on
rustgevoelens bij vele Britten
over de voortgaande immigratie
van gekleurden. In een televi
sievraaggesprek zei zij dat haar
partij, als deze weer aan de macht
komt, het land "het vooruitzicht
op een einde van de immigratie"
zal bieden.
Met deze uitlating dreigt het im-
migratievraagstuk nu een be
langrijk onderwerp te worden
van de verkiezingen die binnen
18 maanden zullen worden ge
houden in Engeland. De opmer
kingen van Thatcher leggen de
Conservatieve Partij geen win
deieren. Uit een maandag gepu
bliceerde opiniepeiling bleek dat
na het vraaggesprek de Con
servatieven kunnen rekenen op
een meerderheid van 11 procent
op de regerende Labourpartij.
Overigens viel de voormalige Con
servatieve premier Edward
Heath maandag de eisen van par
tijgenote Thatcher aan met de
mededeling dat er in het geheel
geen nieuwe, immigratiebeper-
kende maatregelen nodig zijn.
BRUSSEL (ANP) - De Belgische
schrijver Jean Emiel Daele uit
Gent, medewerker van het Ne
derlandse weekblad "Vrij Ne
derland", heeft in zijn
woonplaats Gent zijn 27-jarige
echtgenote om het leven ge
bracht en daarna de hand aan
zichzelf geslagen.
Jean Emiel Daele werd 34 jaar. Hij
publiceerde een aantal romans en
novellen.
In 1972 vervaardigde Daele het
scenario van de film "Dood van
een sandwichman", het verhaal
van het leven en de dood van de
op 15 maart 1971 in Retie in Bel
gië verongelukte wereld-
bijna 1 miljoen aan prijzen
Voor 1,50 kunt u reeds meedoen met deze nationale puzzelactie
t.b.v. de stichting Buitenlandse Vakanties voor Gehandicapten en
een van de prachtige prijzen winnen, waaronder de Singer type
161. 'n Lichtgewicht machine met vrije arm en vele extra's.
Winkelwaarde 599.-. En bent u geen prijswinnaar dan heeft u
nog geen pech want er is al een electrische Singer zig-zag
machine voor 449.-.
t.b.v. Buitenlandse vakanties voor gehandicapten
kampioen bij de beroepsrenners
Jean-Pierre (Jempi) Monsere.
NVJ steunt
'Den Haag
Vandaag'
HILVERSUM - Het bestuur van de
Nederlandse Vereniging van
Journalisten heeft besloten het
streven van de redactie van de
parlementaire NOS-rubriek
"Den Haag Vandaag" naar voort
zetting van de onafhankelijkheid
te steunen. Dit heeft het bestuur
van de NVJ in een brief aan de
raad van beheer (het dagelijks
bestuur) van de NOS laten weten
naar aanleiding van een gisteren
in Hilversum gehouden gesprek
met een aantal bij deze kwestie
betrokken partijen.
Dit gesprek was tot stand gekomen
voornamelijk op verzoek van de
redactie van Den Haag Vandaag
naar aanleiding van het voorne
men van de NOS-leiding om de
rubriek onder verantwoordelijk
heid te brengen van de hoofdre
dacteur van het NOS-journaal,
Ed van Westerloo.
Het bestuur van de NVJ schrijft de
gevraagde steun te moeten verle
nen "omdat in beginsel elk ver
zoek om belangenbehartiging
wordt gehonoreerd, zeker als het
gaat om wezenlijke belangen als
de benoeming van een nieuwe
chef'.
Het bestuur van de NVJ zegt voorts
bezorgd te zijn over "het gevaar
voor verschraling van de veel
vormige informatie", dat er
dreigt bij het samenbrengen van
twee rubrieken onder één hoofd
redacteur.
Alleen voor Melkunie-, Menken Landbouw-of Van Grieken produkten.
SANTA MONICA - De Californi-
sche opperrechter Laurence Rit-
tenband heeft de vonniswijziging
in de zaak tegen de filmregisseur
en acteur Roman Polanski uitge
steld, nadat de advocaat van de
afwezige Polanski had gezegd dat
de rechter bevooroordeeld was.
De 44-jarige regisseur, die in sep
tember schuldig werd bevonden
aan bij de wet verboden ge
slachtsgemeenschap met een
dertienjarig meisje, vluchtte op
31 januari naar Parijs, om aan
veroordeling op 1 februari te ont
komen.
Rittenband zei naderhand dat hij
van plan was geweest Polanski,
die de Franse nationaliteit heeft,
voor de keus te stellen naar de
gevangenis te gaan of in te stem
men met vrijwillige deportatie.
Rittenband had na de vlucht van
Polanski naar Frankrijk tegen
verslaggevers gezegd dat hij hem
toch al het land had zullen uit
wijzen. "Wat ik wilde was hem
het land uitzetten, hij hoort hier
niet thuis", waren de woorden
van de opperrechter.
Rittenband repliceerde
"dat is mosterd na de maaltijd,
wil dat de beklaagde voor i
staat. Als hij er niet is, ga ik
geen enkele motie tot on
voegdheidsverklaring in".
DEN HAAG (SP)- De natuur en
het landschap, de open
ruimte, komen in Nederland
steeds meer in de knel. Dat
blijkt uit het beheersverslag
over de periode 1976-1977 van
de Vereniging tot Behoud van
Natuurmonumenten in Ne
derland.
Het landbouwbeleid van de
overheid, gericht op schaal
vergroting, intensivering,
specialisatie en invoering van
arbeidsbesparende technie
ken, heeft een ernstige nega
tieve invloed op natuur en
landschap.
Het inkomen van de boer is af
hankelijk van rationalisatie
en verdere opvoering van de
produktie. Ons land staat
mede hierdoor een volstrekt
overtrokken ruilverkave
lingsprogramma te wachten
van maar liefst 700.000 ha;
voorts krijgt de energiever
slindende glastuinbouw im
pulsen en ook de bio-indu-
strie wordt niets in de weg
gelegd. Toch daalt tot 1990, bij
ongewijzigd beleid, het aantal
boeren en medewerkers in de
landbouw met nog eens
65.000.
De landschappelijke gevolgen
zijn onder meer de verdwij
ning van houtwallen, de as
faltering van landbouwwe-
gen, de bouw van geprefab
riceerde en in het landschap
absoluut niet passende stal
len en schuren. Ook flora
(grotere veebezetting) en
fauna krijgen zwaar te lijden.
Verstedelijking
Een andere ontwikkeling die
Natuurmonumenten ernstige
zorgen baart: de verdwijning
van natuur en landschap (ag
rarisch gebied) door toene
mend stedelijk grond
gebruik. In de periode tot
1990 verwacht men dat per
jaar het stedelijk grond
gebruik (industrieterreinen
en wegen inbegrepen) met
liefst 13.000 ha zal stijgen. Zo
gaat binnen tien jaar een op
pervlakte "groene ruimte" ter
grootte van de provincie
Utrecht verloren.
De verstedelijking van het plat
teland kent als opvallend ne
venverschijnsel een voortdu
rende uitbreiding van het par
ticuliere autovervoer. Willen,
aldus Natuurmonumenten
natuur en landschap vol
doende bescherming krijgen,
dan is het zaak dat de mensen
de stad weer als een unieke en
waardevolle leefomgeving
gaan aanvaarden. De stad
moet opnieuw leefbaar wor
den gemaakt!
Maar officier van justitie Rof
Gunson verklaarde dat dit a
diende te gebeuren. De zaak w<
toen verwezen naar een and'
rechtbank, die zal moeten uitr
ken of Rittenband de zaak rr
blijven behandelen.
Sexbaron tot
anderhalf jaar
veroordeeld
UTRECHT (ANP) - Omdat hij na
schatting een miljoen gulden v;
zijn werkgever achterover h<
gedrukt, heeft de rechtbank
Utrecht gisteren de 28-jari/
Zeister boekhouder Alois C
alias de sexbaron, veroordee
tot een gevangenisstraf van ai
derhalf jaar.
De man maakte van zijn oneerlij
verkregen gelden goede sier in c
Utrechtse sexclub "Wild love
waar hij met briefjes van duizen
smeet. De boekhouder, die zie
in de sexclub graag met baron li»
aanspreken, presteerde het o
een avond zestig flessen chan
pagne van 150,- per stuk te bi
stellen. Het schuim vloeide z
rijkelijk, dat hij later nog eens ee
rekening kreeg gepresenteer
van de vloerbedekking, die doe
het geestrijke vocht onherste
baar was beschadigd. De Officie
van jusitie, mr. T. van Dijk, eist
veertien dagen geleden twee jaa
gevangenisstraf tegen de se>
baron.
De rechtbank veroordeelde vijl
Utrechtenaars, die ook eei|
graantje wilden meepikken vaifl®
de overvloed en daarom d
boekhouder chanteerden, ever'
eens tot gevangenisstraffen, di(
varieerden van 4 tot 9 maanden