Sadat niet ontevreden naar huis Somaliërs trekken zich terug NAAST HET NIEUWS Begin: "Geen Veranderingen in proces van overleg" Polen wil einde aan 5Belgrado Carter weigert grijpen in te Ultimatum voor Moezorewa Vorsterzegt niets over vertrek Botha DINSDAG 14 FEBRUARI 19.8 BUITENLAND PAGINA 13 JERUZALEM (AFP) - "Onze verschillen met de Ameri kaanse minister van buiten landse zaken, Cyrus Vance, zijn verklaringen en het ant woord van de regering, heb ben niets gewijzigd in het on derhandelingsproces". Dit heeft de Israëlische minis ter-president, Menachem Be gin, gisteren verklaard. Op een persconferentie zei hij dat "de hervatting van de pendeldiplomatie van de Amerikaanse onder-minister van buitenlandse zaken, Al fred Atherton, gewoon door gaat. Wij verwachten hem in Jeruzalem wjjar hij welkom zal zijn om verder te proberen een akkoord te bereiken over de Israëlisch-Egyptische be ginselverklaring". De premier uitte voorts de hoop dat de werkzaamheden van de politieke en militaire commissies in Jeruzalem en Cairo binnenkort zullen kun nen worden hervat. Over de ontmoeting van presi dent Sadat en de leider van de socialistische oppositie, Sji- mon Peres, in Salzburg van zaterdag verklaarde Begin dat hij "volledige goedkeu ring had gehecht aan deze ontmoeting waarover Peres een eerste telefonisch verslag heeft uitgebracht. Bij zijn te rugkeer in Israel zal hij uit voeriger rapporteren". Wat betreft de uitnodiging van president Sadat aan Peres voor een bezoek aan Cairo zei Begin dat Peres daarvoor he lemaal geen toestemming be hoeft te hebben. "Ik be schouw dat eventuele bezoek in elk geval als zeer positief'. Premier Begin verklaarde dat 113 van de 120 parlementsle den tegen ontmanteling van de Israëlische nederzettingen in de Sinaï zijn. "Dat is een belangrijke parlementaire eensgezindsheid. Die neder zettingen zijn trouwens wet tig en essentieel voor Israël" Hij herinnerde er aan dat presi dent Carter goed op de hoogte was gesteld tijdens zijn ont moeting met hem in decem ber. De Amerikanen hadden toen helemaal niet laten we ten, zoals miniver Vance op 10 februari deed, dat "die be volkingscentra er niet zouden moeten zijn. Er is dus een wij ziging in de houding van de Amerikaanse regering" Over Amerikaanse wapen leveranties aan Egypte zei Begin met nadruk dat derge lijke leveranties slechts zou den kunnen worden overwo gen nadat Egypte de vrede met Israël getekend heeft. Hij herhaalde echter zijn bezwa ren tegen het leveren van zeer geperfectioneerde aanval swapens door Frankrijk aan Egypte. SOVJET-UNIE DREIGT MET FABRICAGE EIGEN N-BOM MOSKOU (Reuter) - De Sovjet- Unie heeft gisteren verklaard dat zij klaarstaat haar eigen neutro nenbom te maken als het Westen doorgaat met zijn plannen tot ontwikkeling van het wapen. In een commentaar van het pers bureau Tass stond: "Als in het Westen neutronenwapens wor den gefabriceerd, zal de Sovjet- Unie moeten doen wat zij deed toen de Verenigde Staten de eerste atoombom ontwikkel den". De Sovjet-Unie bracht in 1949 haar eerste atoombom tot ontploffing. President Breznjev van de Sov jet-Unie had reeds in december tegen een dagblad gezegd dat zijn land geen "passief toeschouwer" zou zijn, als de neutronenbom in het Westen gefabriceerd zou worden. Tass verklaarde gisteren in zijn commentaar dat het een illusie zou zijn te denken, dat de bom op beperkte schaal gebruikt zou worden. Als haar kracht op het ogenblik klein is, zou zij in de toekomst vele keren krachtiger kunnen zijn, aldus het pers bureau. Het commentaar bevatte een waar schuwing aan de Westduitse Vrije Democratische Partij, de coalitiegenoot van de socialisten in Bonn, opneming van de neutronenbom in het Westerse wapenarsenaal niet voor te staan. BELGRADO (Reuter) - Polen, kennelijk optredend als woordvoerder van het Oostblok, heeft gisteren gezegd dat de Bel- gradose vervolgconferentie voor Europese veiligheid en samen werking uiterlijk vrijdag moet worden afgesloten - met of zon der een plechtige slotverklaring. Het Westen wil dat deze verklaring ondermeer uitvoerig aangeeft in hoeverre de mensenrechten-pa ragrafen van het "Helsinki-ak- koord" door de 35 onderteke naars zijn nageleefd. Maar sinds het begin van de slotfase - 17 ja nuari - liggen de Russen en hun bondgenoten in Belgrado hard nekkig dwars. Het Oostblok heeft twee ontwerp- slotverklaringen op tafel gebracht waarin het hele vraagstuk van de mensenrechten - eufemistisch aangeduid als "menselijke contacten" - in éën zinnetje wordt afgedaan. Diplomaten in Belgrado houden er steeds sterker rekening mee dat het Oostblok bereid is om de ver volgconferentie - die volgens het boekje "half februari" moet eindigen - zonder slotdocument voor gezien te houden. De Poolse delegatiechef zei giste ren dat het Oostblok bereid is dag en nacht te werken aan overeens temming - op voorwaarde dat die uiterlijk vrijdag in zicht is. Westerse collega's betitelden zijn uitspraken als "chantage". "Als zij dit doen", zei een hoge wes terse diplomaat, "zal iedereen zien wie de schuld draagt en wie de lange termijn-effecten op de ontspanning voor zijn rekening neemt". De Russen hebben overigens al ge zegd dat "Belgrado" en de "ont spanning" twee verschillende dingen zijn. Naar hun oordeel zal het in feite mislukken van de con ferentie nauwelijks nadelig in werken op de hoofdlijnen van de ontspanning tussen Oost en West. De neutrale deelnemers reageer den gisteren geprikkeld op de dreigementen van de Poolse de legatiechef. Deze neutrale groep heeft sinds 17 januari geprobeerd om Oost en West tot elkaar te brengen, tot dusver zonder resul taat. De neutralen zijn echter ook niet verguld met de houding in het Westerse kamp. „De meeste Westerse deelnemers hebben ons nauwelijks enig houvast gegeven", klaagde een vooraanstaande diplomaat uit de neutrale sector. "Ze lijken het onderling niet eens te kunnen worden over hun politieke machtsmiddelen", vervolgde hij, "en als zij het niet eens kunnen worden hoe kan dan van ons worden verwacht dat we de zaak oplossen?" Duidelijk geïrriteerd gaf dezelfde zegsman te kennen dat de Russen onder neutrale druk tot dusver slechts concessies hebben ge daan op de "uitwisseling van me dische apparatuur en valse gebit ten". ROME (UPI) - De Egyptische president Anwar Sadat heeft gisteren zijn rondreis langs acht staten afgesloten en is naar Egypte gevlogen. Voor zijn vertrek verklaarde hij op het vliegveld van Rome tevreden te zijn over de gesprek ken die hij de afgelopen dagen heeft gevoerd. Een suc cesvolle afronding van zijn vredesinitiatief is echter nog geenszins in zicht, aldus de president. Sadat beloofde zijn speurtocht naar de doorbraak in de vredes besprekingen met Israël te zullen voortzetten. Hij verwierp hierbij de territoriale eisen van Israël die naar zijn mening tegengesteld zijn aan een verlangen naar vrede. SALISBURY (Reuter/AFP) - Bij tegen deze stelling met het ar- het overleg in Salisbury over een gument dat een overeenkomst "interne regeling" voor Rhodesië zonder de U ANC zinloos zou zijn. is gisteren een ultimatum gesteld In Londen maakte het ministerie aan de invloedrijke "Verenigde van buitenlandse zaken gister- Afrikaanse Nationale Raad" avond bekend dat de Britse rege- Op het vliegveld werd de Egypti sche leider uitgeleide gedaan door de Italiaanse waarnemend minister van buitenlandse zaken Forlani, een militaire kapel en een erewacht Vijf uur eerder was Sadat op het zelfde vliegveld aangekomen en ontvangen door zijn ambtgenoot Giovanni Leone. Met een heli kopter vlogen zij vervolgens naar de ambtswoning van Leone waar de lunch werd gebruikt. Hierbij waren ook formateur Giulio An- dreotti en Forlani aanwezig. Brits-Amerikaanse plan dat op 1 september van het vorig jaar in de vorm van een "witboek" werd Paus gepubliceerd. Ook heeft de rege ring in Londen aan de betrokken Na h^t eten werd Sadat per heli- (UANC) van bisschop Abel Moezorewa. De delegaties van de andere gema tigde zwarte nationalistische or ganisaties van ds. Ndabaningi Sithole en het stamhoofd Jere miah Chirau, alsmede van het blanke bewind van premier Ian Smith stelden de afvaardiging van de bisschop voor de keuze: in te stemmen met de rechtstreekse verkiezing van 28 blanken in de 100 zetels tellende volksverte genwoordiging dan wel zich uit het overleg terug te trekken. De UANC wil tot dusver niet verder gaan dan de rechtstreekse ver kiezing van 20 blanken met in de toekomst nog acht blanken van een gemeenschappelijke lijst. Als gevolg van het meningsverschil over de blanke vertegenwoordi ging verkeren de onderhandelin gen al ruim twee weken in een impasse. Na afloop van de besprekingen van gisteren verklaarde Chirau: "Wij hebben gezegd dat één partij niet de andere partijen kan tegen houden. Wij moeten het land een regeling geven. Het woord is nu aan de bisschop". Volgens kringen uit de omgeving van de blanke regering voelt Smith er bijzonder weinig voor om een akkoord te tekenen, waaraan de UANC niet deel neemt. Aan de andere kant zou hij echter ook niet graag zien dat deze organisatie een sleutelposi tie inneemt. Bisschop Moezo rewa heeft zondag op een con ferentie van afgevaardigden van zijn beweging uit geheel Rhode sië eenstemmig het vertrouwen gekregen. Naar verluidt zouden de delegaties van Sithole en Chirau hebben ge steld, dat de UANC een begin sel-akkoord met de andere par tijen moet tekenen of zich uit het overleg terugtrekken. De blanke vertegenwoordiging verzet zich ring de partijen bij het overleg i Salisbury vertrouwelijk een "ontwerp-grondwet" voor een onafhankelijk Zimbabwe (Rho desië) heeft voorgelegd. Dit stuk zou een nadere uitwerking in houden van de punten van het partijen een gedetailleerd verslag gestuurd van het recent Ameri kaans-Britse overleg op Malta met de leiders van het "Patriot tisch Front", Joshua Nkomo en Robert Moegabe, die van geen besprekingen met de regering- Smith willen weten. Kolenstaking in VS WASHINGTON (Reuter/AFP) - President Jimmy Carter heeft de Amerikaanse minister van ar beid, Ray Marshall, gisteren op gedragen om te gaan bemiddelen tussen werkgevers en werkne mers in de kolenmijnen die al tien weken "plat" liggen. De staking is de langste in de geschiedenis van deze vitale bedrijfstak en veroorzaakt in enkele Ameri kaanse staten steeds nijpender energieproblemen. Marshalls bemiddeling is echter voorhands het uiterste druk middel dat de federale overheid wil toepassen. Carter weigerde gisteren om de stakingsbrekende "Taft-Hartley wet" van toepas sing te verklaren op de kolensta king. De rechts-republikeinse senator Barry Goldwater had de president gevraagd om toepas sing van die "Worgwet" stakers kan worden gelast het werk te hervatten voor een af koelingsperiode van 80 dagen De volksvertegenwoordigers van Ohio - waar de staking het scherpst voelbaar is - vroegen Carter een speciale conferentie in het Witte Huis te beleggen om daar op te treden als "Salomon" tussen de stakende bonden en de werkgevers. Zegsman Jody Po well liet weten dat de president iets dergelijks evenmin van plan Men houdt er rekening mee dat de staking nog wel tot het eind van de maand zal voortduren, moge lijk nog langer. De werkgevers staan niet te popelen om opnieuw te gaan onderhandelen, furieus als ze zijn na het afwijzen door de stakers van een door hen als edelmoedig beschouwd salari saanbod. kopter naar het Vaticaan ge bracht voor een ontmoeting met paus Paulus. Het was de tweede maal dat de paus Sadat ont moette. Eerder gebeurde dit op 8 april 1976. Bij zijn vertrek uit Parijs, vanwaar hij naar Italië vloog, had Sadat verklaard op zijn rondreis vol ledig begrip te hebben ontmoet voor zijn vredesstreven in het Midden-Oosten. De bezoeken hebben mij een hart onder de riem gestoken, zo zei hij. De pre sident ontkende de Franse leiders om wapens te hebben ge vraagd. De Egyptische leider sloot een nieuw bezoek aan Jeruzalem zij nerzijds of een uitnodiging aan de Israëlische premier Begin om naar Cairo te komen uit als Israël niet komt tot een "volledige ver andering van zijn houding en de kloof tussen ons wordt over brugd" Dwars De Palestijnse leiders hebben gis teren nog eens herhaald vast besloten te zijn het vredesstreven van de president te dwarsbomen. Ook zeiden zij de gewapende strijd tegen Israël te zullen voort zetten. Een verklaring waarin dit werd duidelijk gemaakt, werd uitgegeven na afloop van een bij eenkomst van de Palestijnse cen trale raad. De vergadering werd bijgewoond door onder anderen Jasser Arafat, de leider van de Palestijnse bevrijdingsorgani satie (PLO). In de verklaring werd ook gezegd dat het noodzakelijk is de een heid onder de Palestijnen te ver stevigen en de coördinatie tussen de Arabische regeringen en de socialistische staten in het bij zonder de Sovjet-Unie te ontwik kelen. Pudgy heet deze 28 kilo wegende zwaargewicht. Op z'n rug liggend, daarmee de buik wat ruimte gevend, geniet het beest van de liefkozingen van de bazin. GEEN NUMMER De Amerikaanse docent maatschappijleer Michael Dengier mag van de rechter zijn naam niet veranderen in het cijfer 1069, Dengier, die zonder werk is, probeert al geruime tijd van zijn naam j uist dat nummer te maken. Het getal 1069 symboliseert, zegt hij, "mijn relatie met de maatschappij en is de uitdruk king van mijn individuele en levensbeschouwelijke zelf'. De rechter in Minneapolis zag in Denglers idee echter juist "een elementaire inbreuk op de menselijke waardigheid". De notie om mensen aan te duiden als nummers, sprak de edelacht bare, is "in essentie totalitair" en "zou de dag verhaasten waarop wij allemaal nummers worden zonder gezicht". In principe kan elke Amerikaan van naam veranderen als er geen frauduleuze oogmerken zijn. De rechter in Minneapolis conformeerde zich echter aan een arrest van het hoogge rechtshofvan New Jersey waarin wordt gezegd dat de over heid ook afwijzend kan beschikken op "grillen" IJZIGE STUNT Eric Sloan, een 20-jarige Canadese student, mag zich sinds zon dag de Houdini van het hoge noorden noemen, dankzij een stunt waarvan ook die legendarische boeienkoning zou heb ben geijst. Sloan liet zich zakken in het drie meter diepe water van het dichtgevroren Dowmeer bij Ottawa. Voor Sloan in de uitge hakte bijt stapte was hij aan polsen en enkels geboeid, inge snoerd als een rolmops en verzwaard met een gewicht van tien kilo. Hij had precies 36 seconden nodig om zich van alle kluisters te ontdoen en uit het ijskoude water op te duiken. Sloan had uitgerekend dat hij 45 seconden had voor hij door de kou zou zijn bevangen. De student schreef zijn prestaties toe aan een kerngezond li chaam en enkele "trucs". Alsof er niets was gebeurd nam Sloan gisteren weer plaats in de collegebanken. GESCHEIDEN Chirurgen hebben in de Amerikaanse stad Salt Lake City (Utah) een Siamese tweeling gescheiden waarvan de harten gedeel telijk, door een gemeenschappelijk atrium, met elkaar ver groeid waren. De kinderen, op 2 februari geboren meisjes, "deelden" verder de lever en de buikwand. Het operatieteam maakte de ingreep gisteren wereldkundig, maar achtte het zeer onzeker of de kinderen op langere termijn overlevingskansen hebben. Namen werden om redenen van privacy niet vrijgegeven. B.B. CONTRA BETON Na haar aktie voor jonge zeehonden heeft Brigitte Bardot een nieuwe kruistocht ondernomen en wel eén tegen het beton. De Franse actrice gaat zich met alle middelen verzetten tegen een groot plan tot verstedelijking op een terrein van tien hec tare aan de ingang van Saint-Tropez, het bekende haven plaatsje aan de Cote d'Azur waar BB haar verblijf "La Mad- rague" heeft. Als zij er niet in slaagt het project ongedaan te maken zal zij naar zij dreigde, Saint-Tropez verlaten omdat die plaats onherstel baar bedorven zal worden. KAAPSTAD (Reuter/UPI) - De In antwoord op vragen va Zuidafrikaanse premier John positie in het parlement Vorster heeft gisteren nog geen opheldering verschaft over het onverwachte vertrek van minis ter van buitenlandse zaken Pik Botha uit New York, net een dag nadat daar besprekingen waren begonnen over de toekomst van Namibië (Zuidwest-Afrika). Botha liet weten dat hij op grond van zijn instructies niet verder kon gaan in de besprekingen. MOGADISJOE (UPI) - De Somali sche troepen in het noordelijk deel van de Ogaden in Ethiopië hebben zich terug moeten trek ken op het gebied rond Jijiga, Ethiopië heeft twee weken geleden overd op de weg van de oude bergstad Harar naar Jijiga, onder meer de plaats Babile. hun laatste bolwerk voor de So malische grens, zo is gisteren uit diplomatieke bron vernomen. Volgens deze zegslieden hebben de Somaliërs de stad Jijiga en de pas Kara Marda nog wel in han den Deze strategische pas in het Ahmar-gebergte beschermt de toegang tot Jijiga en tot Somalië De Somaliër zelf. Dankzij de Somalische terugtocht zou het Ethiopische leger ver scheidene steden hebben her- offensief ontketend ten ten van de Harar en ten noorden van de industriestad Dire Dawa. Somalische legerleiders zouden dit offensief beschouwen als een afleidingsmanoeuvre voor de aanval op Jijiga. hebben Jijiga in augustus jl. veroverd. Als ze deze stad verliezen hebben ze geen verdedigbare stellingen meer om een Ethiopische mars naar So malië tegen te houden. Het ter rein is hier vlak en open, dus zeer geschikt voor de grootscheepse gemechaniseerde operatie waarop de Ethiopiërs zich met Sovjet-hulp voorbereiden. Gezien de verslechterde Somali sche positie in de Ogaden heeft Somalië zaterdag de noodtoe stand afgekondigd en aangekon digd dat geregelde troepen naar de Ogaden zullen worden ge stuurd. Volgens de lezing van Mogadisjoe werd de strijd daar tot dusver uitsluitend geleverd door strijders van de Westsomali- sche bevrijdingsbeweging. De Somalische ambassadeur in Pa rijs heeft gisteren gezegd dat zijn land bereid is tot een bestand met Ethiopië, op voorwaarde dat het recht op zelfbeschikking voor het volk van West-Somalië (de Oga den) wordt erkend. Hij vindt dat er een referendum moet worden gehouden onder de bevolking. De ambassadeur ontkende dat de troepen van het Westsomalische bevrijdingsfront op de terugtocht zouden zijn. Somalië heeft de Sovjet-Unie er gisteren van beschuldigd, dat zij 373 Somalische studenten die in Moskou studeerden, in gijzeling houdt. Volgens een verklaring van de am bassade van Somalië in Parijs, werden de studenten uit hun stu dentenonderkomens "gegooid" omdat zij niet aan stemmingma kerij tegen hun land hadden wil len meedoen, en krijgt een So malische vliegtuig dat hen wil ophalen, al ongeveer een week geen toestemming om in Moskou te landen. In de Somalische verklaring wordt deze "cynische houding" teke nend genoemd voorde "kille be rekening die de Sovjet-Unie be zielt, wanneer het gaat om haar plannen voor alleenheerschappij in de Hoorn van Afrika. de op- ■i Vor ster dat hfj eerst de rapportage van Botha wil afwachten alvo rens een verklaring af te leggen in het parlement. In kringen van de oppositie en een deel van de Zuidafrikaanse pers klonk gisteren de vrees door dat een mislukking van de bespre kingen over Namibië een inter nationale boycot tegen Zuid- Afrika zou kunnen bespoedigen. Bij de onderhandelingen in New York spraken Botha en Sam Nu- joma, leider van de nationalisti sche beweging Swapo elk afzon derlijk met de ministers van buitenlandse zaken van de Ver enigde Staten. Engeland, Duits land, Frankrijk en Canada. De belangrijkste struikelblokken zijn de rol van het Zuidafrikaanse leger in Namibië tijdens de over gang naar onafhankelijkheid, de status van de diepzee-haven Wal visbaai en de vrijlating van poli tieke gevangenen. Zuid-Afrika zal de huidige proeffabriek voor de verrijking van uranium in Valindaba in de toekomst uitbouwen tot een in dustriële productie-eenheid. Dit heeft de Zuidafrikaanse minister vo«r mijnzaken, Stephanus Botha, gisteren in het parlement verklaard. De bedoeling hiervan is om Zuid- Afrika zelfvoorzienend te maken op het gebied van kernenergie.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1978 | | pagina 13