„Zo kan het niet langer"
Cleyn Duin licht
koploper beentje
IKON hoeft niemand naar de ogen te zien
Show van Neijman slaat felle reacties los
Scorebord
Schaakviertal LSG
over naar tweede
ronde bekerstrijd
Topscorers
Meteen
spaardeposito
van de
Nutsspaarbank
vangt U
gemakkelijk
8%rente
LEIDBE SPAARBANK
E3I
M
E3I
DINSDAG 14 FEBRUARI 1978
mtmilltUHJ
PAGINA 11
De ergernis die IKON-uitzendin-
gen onder kerkmensen kunnen
veroorzaken is niet van vandaag
of gisteren. Al meermalen heeft
het programmabeleid van de
kerkelijke zendgemachtigde,
die namens negen kerken
(waaronder ook de "gewone" ge
reformeerde) en gemeenschap
pen radio- en televisie-uitzen
dingen verzorgt, aanleiding ge
geven tot hooglopende inciden
ten en scherpe verwijten.
De "Geloof, Hoop en Liefde -
show" van IKON-presentator
Wim Neijman is de nieuwste
kortsluiting. In deze show, die
de IKON sinds een aantal weken
op het scherm brengt, laat
Neijman mensen openhartig
praten over hun diepste levens
ervaringen, waarbij al in enkele
afleveringen vrijmoedig over de
grenzen van de „gangbare mo-
raal"werd heengestapt.
De IKON heeft geen leden en hoeft
dus niemand naar de ogen te
zien. De kerken kregen gewoon
zendtijd toegewezen en hebben
de vulling daarvan aan een
stichting opgedragen. Zij zijn
daarin de deelnemers.
Prijzen
Zo kan deze omroep het zich ver
oorloven, programma's te ma
ken waarvan hij wel weet dat ze
wat luister- en kijkdichtheid
betreft minder hoge ogen zullen
gooien. Niet het aantal luiste
raars en kijkers is beslissend,
maar de belangrijkheid van het
onderwerp en de kwaliteit van
de uitzending.
Dat de eigen produkties van de
IKON aan hoge kwaliteitsnor
men voldoen, bewijzen wel de
internationale prijzen waarmee
ze werden gehonoreerd. Niet al
leen voor technisch vakman
schap, maar ook voor de keuze
van onderwerpen, originaliteit
en ideële aanpak.
Een kenmerk van de IKON-prog-
ramma's is dat ze man en paard
noemen en doorstoten tot achter
de feiten. Ze signaleren niet al
leen misstanden, maar leggen
ook de oorzaken ervan bloot.
Het gaat in de verkondiging, de
catechese en het pastoraat van
de kerk zeker om persoonlijk
heil maar niet minder om de
praktische konsekwenties van
het geloof. Heil, liefde en gerech
tigheid verdragen geen alge
mene, vrijblijvende uitspraken.
IKON-programma's zijn be
doeld om reacties teweeg te
brengen en op te roepen tot een
manier van leven die meer in
overeenstemming is met het ge
tuigenis van de bijbel. Voor de
IKON-mensen is dat een uit
gangspunt van de eerste orde.
Nu kan niet gezegd worden dat de IKON alleen maar buiten
de kerken hoge waarderingscijfers krijgt en dat de negen
opdrachtgevers tegenover hun achterban niet geregeld
het recht van deze omroep hebben verdedigd om in alle
vrijheid en onafhankelijkheid zijn programma's te kiezen.
Een feit is echter wel dat de kritiek die bij tijd en wijle
boven de hoofden van de IKON-medewerkers losbarst
juist uit kerkelijke kringen komt, waarbij men niet uit
sluitend moet denken aan figuren voor wie zelfs de NCR V
- ook al principieel "vermagerd" in hun ogen - heeft afge
daan.
Professor Velema uit Apeldoorn
trok onlangs in de Marekerk in
Leiden geweldig van leer tegen
de IKON, vanwege de demorali
serende show van Neijman, maar
dat gebeurde dan ook op een
wervingsavond van de Evangeli
sche Omroep. Als een kerk - zoals
de Christelijke Gereformeerde
Kerken, waartoe prof. Velema
behoort - met de IKON niets te
maken wil hebben, doet de vraag
of de kerken die dat wél willen
langzamerhand niet met hun
zendgemachtigde moeten bre-
ken, nogal retorisch aan; de kri
tiek ontaardt dan gauw in propa
ganda voor de eigen zaak.
Voor radio en televisie is in het Re
formatorisch Dagblad geen
plaats - van de lezers wordt ken
nelijk verwacht, zoiets niet in
huis te hebben - maar het bood
prof. Velema wel twee volle ko
lommen aan om de fiolen van zijn
verontwaardiging over de IKON
uit te gieten.
Stoppen ermee
De Zeister hervormde predikant
Van Roon doet echter, als hij in
het Hervormd Weekblad de in
houd van bepaalde IKON-uit-
zendingen op de korrel neemt, in
felheid voor Velema niet onder
Ronduit zegt hij, zich voor de
IKON te schamen.
Het Friese anti-IKON-comité, dat
vorig jaar met een handtekenin-
genaktie de noodklok begon te
luiden, en de ganse hei-vormde
kerkeraad van Waddinxveen zal
hij zeker aan zijn kant vinden. De
laatste schreef het IKON-bestuur
vorige week een protestbrief naar
aanleiding van Neijmans show.
met het dringende verzoek ermee
te stoppen.
Het onbehagen van kerkmensen
over het IKON-beleid komt
vooral hieruit voort, dat men er
zich niet meer in herkent. Zij zien
deze omroep vooral als spreek
buis van de kerken en als middel
H Drs. Greven,
IKON- directeur
.„Jterken
moeten veel inleveren
tot directe evangelieverkondi
ging, en daarom kunnen de ker
ken voor bepaalde programma's
en voor de ideeën die daarachter
steken, nauwelijks nog verant
woording dragen.
De IKON zit natuurlijk met de
moeilijkheid dat onder zijn op
drachtgevers niet alleen kerke
lijk en theologisch, maar ook
maatschappelijk en politiek heel
verschillend wordt gedacht. Van
ultra rechts tot puur links. Ker
kelijk zou het nooit lukken, al
deze stromingen onder één dak te
brengen. Het is dan ook het om
roepbestel dat de kerken ver
plicht tot samenwerken.
De IKON is wel een "oecumenisch
wonder" genoemd. Dat zou het
zijn als de deelnemers bereid wa
ren, eigen inzichten, tradities en
gevoeligheden te relativeren. Wat
de IKON laat horen en zien, hoeft
niet perse gelijk te zijn aan wat
kerkmensen gewend zijn. De om
roep is hun kérk niet. Zijn op
dracht reikt verder.
Als dat inzicht in de Kerken meer
doorbrak, zou er al veel gewon
nen zijn.
Botlek
kinderspel
Dat betekent intussen niet, dat de
IKON in zijn pogingen om het
evangelie in concrete situaties
aan de orde te stellen en te verta
len naar de mensen (en niet alleen
kerkmensen) van nü, niet eens
kan mistasten.
Zo kan de vraag of bepaalde afleve
ringen in de show van Neijman
nu werkelijk op de weg van de
IKON liggen, met reden gesteld
worden. Mensen hun intiemste
ervaringen laten vertellen, hoe
afwijkend ook van het algemeen
aanvaardbare, kan voor henzelf
en anderen bevrijdend zijn, maar
moet een omroep die de opdracht
heeft de toets van het bijbels ge
tuigenis te hanteren, het daarbij
dan laten?
Met nog het schaamrood op de ka
ken laat dominee Van Roon zijn
boosheid de vrije loop als hij
schrijft:
'Hier is een milieuvervuiling aan
de gang, waarbij Botlek en Hoog
ovens nog maar kinderspel zijn.
Een geestelijke milieuvervuiling,
met ondermijning van bijbelse
waarden en geboden. Met geen
woord wordt op verhalen van
mensen vanuit het Woord van
God gereageerd. Het abnormale
wordt zonder blikken of blozen
als normaal voorgesteld. Ik ver
oordeel niet de zondige mens,
hoe zou ik, zelf zondaar zijnde,
maar ik praat niét recht wat krom
is. Ik schaam me diep dat mijn
kerk hierin participeert".
Van Roon wil aan het bestaan van
de IKON op zichzelf niet tornen.
"Wat een kansen en mogelijkheden
liggen hier. Geen wonder dat
kerken de handen ineengeslagen
hebben en dit moeilijke werk
samen willen doen. Dat kan ook
beter overkomen bij het Neder
landse volk: niet elke kerk spre
kend voor eigen parochie, maar
samen spreken over en getuigen
van de zaak van de ene Heer".
De manier echter waarop de zender
van de kerken te werk gaat,
brengt de Zeister predikant (bin
nenkort in Katwijk) tot de vraag,
"of de normloosheid zomaar ver
der kan worden gepresenteerd"
'Zijn we dan inderdaad op de weg
van de mens der wetteloosheid
naar de wetteloze mens? Is daar
nu werkelijk niets aan te doen?
Of staan wij als kerkmensen, als
gewone gemeenteleden en ge
wone dominees, eenvoudig voor
het blok? Kun je alleen maar
privé in je eigen huis de knop
omdraaien? Bij wie moeten we
zijn met onze klachten? De een
verwijst naar de ander de hon
den blaffen, maar de karavaan
trekt verder.
Kunnen wij als Hervormde Kerk
bij de IKON blijven, maar hoé
dan? Nu alsjeblieft weer geen
dikke rapporten over beleidsom
buiging of zo. Alleen: zó kan en
mag het niet langer"
Andere visie
Afgesproken is, dat de IKON te
genover de deelnemende kerken
om de twee jaar verantwoording
over het programmabeleid aflegt.
De eerste beleidsnota is pas klaar
en zal in maart al in de gerefor
meerde synode worden behan
deld.
IKON-directeur drs. J. Greven in
het blad „Kerkinformatie" van de
Gereformeerde Kerken:
„Zelden of nooit was er een gesprek
op niveau over het beleid van de
interkerkelijke omroep. Het ging
altijd over incidenten. We hopen
nu op een goed gesprek over wat
de kerken met hun zendmachti
ging willen".
Blijkens de beleidsnota gaat de
IKON ervan uit, dat de bood
schap van Christus moet door
klinken in het verhaal van dege
nen die van de kerk een opdracht
hebben gekregen,
prs. Greven: „Als mensen echter
juist de boodschap van Christus
niet herkennen in onze uitzen
dingen, dan hebben ze kennelijk
een andere visie op wat die bood
schap moet zijn. Bij ons zijn pro
blemen en misverstanden altijd
heftiger omdat wat wij doén door
iedereen gehoord en gezien kan
worden. Radio en televisie stellen
bepaalde eisen, vooral ook aan de
programmamakers".
„Er is nu een ploeg in Chili. Straks
maken zij de kijkers deelgenoot
van hun belevenissen. Maar hun
persoonlijke emoties volledig
overbrengen, dat zal ze niet luk
ken. Er blijft, zoals overal in de
omroep, altijd een kloof tussen de
maker, die de hitte van de dag
heeft gedragen, en de kijker die
thuis is gebleven. Voor een deel is
die situatie verantwoordelijk
voor de kritiek die we soms ho
ren. Het is een kwestie van vak
manschap, die kloof zoveel mo
gelijk te overbruggen, en wat ons
betreft ook een kwestie van
communicatie met de opdracht
gevers. We lopen wat dit betreft
hetzelfde gevaar als de theoloog
die zó kan praten dat het gemeen
telid hem niet meer begrijpt"
Niet uitdrukkelijk
Over het verwijt dat de uitdruk
kelijke geloofsmotivatie aan de
IKON-programma's ontbreekt,
zegt Greven:
,Als ik op grond van mijn chris
WIM NEIJMAN, presentator van de Geloofhoop en liefde - show".
telijke levensovertuiging kies
voor een bepaald gedrag, kan het
toch vreemd overkomen wan
neer ik mijn motivatie steeds
maar weer erbij noem. Dat kan
natuurlijk wel eens, maar het is
niet noodzakelijk. De IKON
werkt aan bewustmaking. De
motivering gebeurt dan niet uit
drukkelijk, maar zit er gewoon in,
bijvoorbeeld door de keuze van
de mensen met wie we spreken"
De IKON, die een kleine groep
vaste kijkers heeft en nogal wat
toevallige, is al enige tijd in ge
sprek over een goed theologisch
tv-programma. Maar dat is niet
eenvoudig. Theologie is vrijwel
altijd „ergens over praten". Dat
kan op de radio - en dat gebeurt
ook regelmatig -, maar op televi
sie is dat veel moeilijker. Toch
zijn de IKON-mensen er nog
steeds over bezig.
Geloof en welzijn
Drs. Greven is zich ervan bewust,
dat een oecumenische stichting
als de IKON voor de kerken
spanningen meebrengt.
,Ze moeten veel inleveren zonder
dat ze zich willen uitleveren aan
iets dat geheel vreemd aan ze is.
De structuur van de IKON heeft
dus nadelen, maar vooral dit
voordeel dat we zonder ophou
den met de kerken in gesprek
blijven".
Voor de positie van de IKON als
stem van de kerken, zowel naar
buiten als naar binnen, en voor
de verstandhouding met zijn
opdrachtgevers is het van vitaal
belang, dit gesprek niet te be
perken tot toevalligheden en
„ontsporingen". Incidenten
blokkeren het zicht op al het
goede dat er toch ook is.
Het gaat ten diepste om de vraag
hoé de relatie tussen geloof en
menselijk welzijn zichtbaar kan
worden gemaakt.
„In het verleden kreeg de kerk de
hemel en de politiek de aarde
toegewezen", zegt de IKON-
nota. Deze omroep doet nu po
gingen, die twee bijeen te hou
den. Pogingen hebben ruimte
nodig en vragen moed. Om
nieuwe gedachten en inzichten
te verstaan en uit te werken.
S. J. DE GROOT
Uitslagen: Cleyn Duin-Glasbergen de B.
Godyla
Glasb.
Oegstgeest
Swift
Zwaanv.
Van der P.
Cleyn Duin
13 10 2 1 22 58-24
13 9 2 2 20 55-33
12 9 1 2 19 52-34
13 7 2 4 16 51-33
14 4 3 7 11 36-44
14 5 1 8 11 34-52
13 3 2 8 8 36-44
13 3 0 10 6 43-48
13 1 3 9 5 25-67
WIELRENNEN - Bij de neutralisa
tie op maandagavond in de zes
daagse van Milaan had het Ita
liaans/Belgische duo Giuseppe
Saronni/Patrick Sercu de leiding
met 102 punten voor de West
duitsers Peffgen/Fritz en de Ita
liaans/Australische combinatie
Gimondi/Allan. Pijnen, die een
koppel vormt met Moser neemt
met een ronde achterstand de
vierde plaats in.
Piet Gubler/Swift
Piet Haasnoot/G. de B.
Jan van der Plas/Van der P.
LEIDEN - Cleyn Duin heeft gister
avond in de zaalvoetbalcompeti
tie het huzarenstukje uitgehaald
koploper Glasbergen de Best een
ruime (en verdiende) 4-1 neder
laag toe te brengen. Godyla Vt
Minimum inleg F'1.000; 2,3.4of 5jaar vast
Sop bepaalde voorwaarden vervroegde
terugbetaling mogelijk Voor méér
rente er even opuit naar de
deeluitmakende van de Nutsspaarbank
maakte dankbaar gebruik van de
misstap van de Rijnsburgers,
door de wedstrijd tegen Zwaan
vogels met een 6-0 overwinning af
te sluiten. Van der Plas-BMW ver
sloeg Van Gerven de Jong met 3-2.
Cleyn Duin-Glasbergen de B. 4-1
(1-0). Door deze overwinning
hebben de Katwijkers zich prak
tisch verzekerd van prolongatie
van het hoofdklassersschap. De
zege van Cleyn Duin was volko
men verdiend. G. de B. mocht
dan het meest aanvallend optre
den, de slimme uitvallen van
Cleyn Duin waren veel gevaar
lijker. In de beginfase van de
wedstrijd kreeg Jan van der Plas
twee unieke kansen om Cleyn
Duin aan een voorsprong te hel
pen.
Wil Groenendijk was voor de
Rijnsburgse ploeg eveneens
dicht bij een treffer. Diens schot
spatte echter op het houtwerk
uiteen. In de 18de minuut kwam
Cleyn Duin aan de leiding. Ter
wijl langs de kant de Katwijker
Freek Rienks een twee minuten-
straf uitzat, wist Wim Guyt de
Rijnsburgse goalie Sam de Mooy
met een harde schuiver te passe-
Enkele seconden later kogelde de
weer in het veld gekomen Freek
Rienks tegen de paal. Na de
doelwisseling probeerde G. de B.
via een stormachtig offensief de
gelijkmaker te forceren. De kan
sen waren echter voor de Kat
wijkers. Een uitstekende com
binatie met Arnold Boers en
'Freek Rienks werd door
laatstgenoemde doeltreffend af
gerond. Wim Guyt I tilde de
score, nadat Amerik van Duiven
voorde even daarvoor het
houtwerk al had geraakt schitte
rend naar 3-0. De tegenstander
kwam via Piet Haasnoot nog tot
3-1 terug, maar Wim Guyt I
maakte kort voor tijd met zijn
derde doelpunt aan alle onzeker
heid een einde: 4-1.
Freek Rienks
Godyla Vt-Zwaanvogels 6-0 (2-0).
Pas in de tweede helft maakte de
Lisser ploeg haar koppositie in de
hoofdklasse volledig waar. Vóór
de doelwisseling hadden Harry
van der Zwet en Johan Elfering
voor een 2-0 stand gezorgd. Met
vaak uitstekend zaalvoetbal
overspeelde de thuisclub het
arme Zwaanvogels, dat totaal
niets meer in te brengen had. Het
klasseverschil werd via treffers
van Harry van der Zwet, en Ge
rard van Beek in de 6-0 stand uit
gedrukt.
Van der Pias-Van Gerven de J. 3-2
(1-2). Een matige wedstrijd
waarin de Katwijkse ploeg zich
de minst slechte toonde. Jack van
Ruyten opende de score voor de
bezoekers. Remmelzwaal te
kende voor de gelijkmaker. Vlak
voor de doelwisseling zorgde
Arie Pluimgraaff met een treffer
in eigen doel voor de 1-2 voor
sprong voor de Lissenaars.
In de tweede rondgang toonde de
Katwijkse ploeg zich wat agres
siever wat via treffers van Arie
Pluimgraaff en Jan van der Plas
een 3-2 overwinning opleverde.
Morgenavond is er geen zaal
voetbal in de Groenoordhal.
ROB ONDERWATER
LEIDEN - De eerste ronde in de
afvalrace om de nationale
schaakbeker heeft een gedeelte
lijk succes voor de Leidse ploe
gen opgeleverd. Philidor ging als
bekerhouder meteen over naar
de tweede ronde, LSG wist zich
te plaatsen, terwijl Voorschoten
gewipt werd.
Het viertal van LSG moest het in
IJmuiden opnemen tegen het in
de tweede klasse KNSB spelende
Kijk-Uit. Ondanks het feit dat de
Leidenaars hun zwaarste geschut
in de strijd wierpen werd het
geen gemakkelijke zege.
Baart, Kuypers en Sikkel werden
door openingsnieuwtjes verrast
en Konings zette een riskante
wild-west partij op.
Een dreigend onheil werd echter
gekeerd toen Baart zijn opponent
met enkele offers volledig wist te
overbluffen en Kuypers een
kwaliteit cadeau kreeg. Sikkel
kon hierna met gerust hart re
mise schuiven om de winst veilig
te stellen.
Het werd tenslotte 1-3 in het voor
deel van LSG, daar Konings zich
uit een netwerk van dreigingen
kon worstelen en na twee kleine
combinaties in een remise-eind
spel belandde.
Voorschoten trof in deze eerste
ronde het een klasse hoger spe
lende Den Haag als tegenstander.
Omdat kopman Huizer verstek
moest laten gaan waren de ver
wachtingen bij de Voorschotena
ren niet al te hoog gespannen.
Toch kwam men in Den Haag
goed uit de startblokken, want
Bongers zag een sterke opening,
gecombineerd met een vernieti
gend offer, resulteren in een
overwinning op de gevaarlijke
Hoorweg.
Op de andere borden ging het ech
ter mis. Thieme zette de opening
weliswaar verdienstelijk op,
maar kwam daarna niet meer aan
de bak. Houweling verviel in zijn
oude fout om teveel bedenktijd te
gebruiken, en had daarom geen
kans om goede manoeuvres in
positieve zin af te ronden.
Both moest gezien het ongunstige
totaalbeeld "va-banque" spelen,
iets dat zijn opponent bij het uit-
vluggeren goed afstrafte, met als
gevolg een 3-1 nederlaag voor
Voorschoten.
In de tweede ronde mag Philidor de
nederlaag van zijn "zuiderburen"
gaan wreken, want de Hagenaars
komen in de Adler-kantine op
bezoek.
LSG ontvangt in eigen huis de
Haarlemse hoofdklasser VHS.
dat vorig jaar een sta in de weg
voor de LSG-ers was.
kamsteeg
OEGSTGEEST LEIDERDORP
VOORSCHOTEN KATWIJK
Van Wijlie wint schaatsmarathon
in
rf-W O'
i>
HEERENVEEN ..Dolle" Dries
van Wijhe uit Kerkdorp heeft gis
teravond op de kunstijsbaan van
Heerenveen een schaatsmara
thon over 100 ronden gewonnen.
Van Wijhe voerde de kopgroep
van elf man aan, die een ronde
voorsprong had op de overige
schaatsers.
In de laatste ronde versnelde hij om
tenslotte met 50 meter voor
sprong als eerste te eindigen voor
Jos Pronk.
Bij de dames, die 50 ronden moes
ten afleggen, ging de overwin
ning naar Atje Keulen-Deelstra.
Zij bleef Sjoukje Kramer voor.
Jant Santema finishte als derde.
Uitlaat Golf compl
incl. arb. loon en
onderdelen
v.a. 125,-
Uitlaat VW kever
v.a. 205,-
Uitlaat VW
bestelwagen
v.a 240,-
Deze aanbiedingen
gelden tot 31 maart
DIT IS WEER EEN
GRATIS KAMSTEEG SERVICE
kamsteeg