Ver. Staten willen geen druk
op Israël
uitoefenen
Bestandsakkoord
in Tsjaad bereikt
NAAST HET NIEUWS
JANvanden BROEK
Meer aandacht voor toerisme in China
autobanden
Gevechten na
'onthoofding'
beeld Salazar
Brzezinski na gesprek Carter-Sadat:
REMCONTROLE
KWIKSINAASAPPELS IN BELGIE
Kosmos-954 mogelijk
na botsing gevallen
MAANDAG 6 FEBRUARI 1978
BUITENLAND
PAGINA 7
PEKING (Reuter/DPA) - Blijkens
een zaterdag verschenen artikel
in het „Volksdagblad" gaat China
de faciliteiten voor het allengs
stijgende aantal toeristen ver
ruimen. Gebieden die tot dusver
nog taboe waren voor vreemde
pottenkijkers zullen worden op
gesteld - zoals steeds in China
onder begeleiding van officiële
gidsen. Verder zullen er speciale
tours worden georganiseerd op
de grote rivieren en in de Chinese
kustwateren.
Vice-premier en onder-partijvoor
zitter Li Sien-nien deelde dit on
langs in Peking mee tijdens een
speciale nationale conferentie
over het toerisme. Hu gaf te ken
nen dat de huidige machthebbers
veel belang hechten aan het
vreemdelingenverkeer, waartoe
China zich 'met zijn prachtige
landschap, zijn duizenden jaren
oude cultuur en historische en
revolutionaire gedenktekens'
uitnemend leent. Li zei verder dat
het land thans gezegend is met
een stabiel bewind, zodat men de
ontwikkeling van het toerisme
ter hand kan nemen.
Al eerder werd van regeringswege
bekend, dat er in bepaalde delen
van China nieuwe hotels en
vliegvelden zullen worden ge
bouwd of aangelegd. De 'Bank of
China' levert in zijn kantoren in
Hong Kong en Macao - de twee
vreemde 'enclaves' in China - al
'travellers cheques' in de volks-
republikeinse muntsoort.
Specifieke cijfers over het toerisme
geeft China niet. Wel zou het aan
tal buitenlandse bezoekers de af
gelopen tien jaar zijn ver
tienvoudigd.
Tijdens de conferentie in Peking
werd ook kritiek uitgeoefend te
gen de manier waarop het toe
risme tot dusver in de volksrepu
bliek is aangepakt.
Uiteraard waren alle fouten de
schuld van de 'bende van vier'
onder leiding van Mao's weduwe
Tsjiang Tj'ing. Deze 16 maanden
geleden verwijderde topfiguur
zouden de publicatie van toeris
tenfolders e.d. systematisch heb
ben tegengewerkt omdat ze er
'feodale, burgerlijke en revisio
nistische' eigenschappen aan
toedichtten.
Overigens zei waarnemend pre
mier Teng Siau-ping zaterdag in
Nepal dat buitenlandse be
zoekers voorlopig nog niet wel
kom zijn in Tibet.
Volgens Teng zal het zeker nodig
zijn dat bezoekers van Ti bet-stel
dat ze worden toegelaten - zich
eerst medisch laten onderzoeken.
'Ik wilde zelf via Tibet naar Nepal
reizen', vertelde Teng zaterdag,
'maar ik mocht niet van mijn
collega's vanwege de gezond
heidsrisico's door de extreme
hoogte van het gebied'.
Sinds China in 1950 de Dalai Lama
van zijn priestertroon stootte en
Tibet met de wapèns onderwierp
maakt het gebied als 'autonome
regio' deel uit van de Volksrepu
bliek.
GEEN NEDERLANDERS
De 321 inwoners van Venejean in het Franse departement Gard in
het zuiden van dat land, willen in hun dorpje geen kerncentrale
en geen vakantiedorp voor Nederlanders.
Over de twee onderwerpen werd gisteren een volksraadpleging
gehouden waarbij 83 procent van de projecten niet in het belang
van de plaatselijks landbouw vond.
Landbouwers en milieubeschermers hadden stelling genomen te
gen de bouw op de oever van de Rhone van 278 bungalows door
een Nederlandse makelaardij. Weliswaar had een vorige gemeen
teraad de grond daarvoor verkocht, maar volgens dorpelingen is
dat onder het verschaffen van "twijfelachtige informatie" gedaan
en hadden de plaatselijke landbouwers veen inspraak. De kern
centrales zou gebouwd worden op 4 kilometer van de bebouwde
kom. Ecologen hadden gewaarschuwd dat de stoom die de
schoorstenen zouden "braken", het plaatselijk klimaat "radi
caal" zou veranderen en het rijpen van de druiven in de wijn
gaarden van de Cotes-du-Rhone verhinderen.
Dit heeft de woordvoerder van het
Witte Huis gisteren verklaard
naar aanleiding van het strikt ge
heime overleg dat de twee presi
denten sinds vrijdagavond in het
presidentiële buitenverblijf in
Camp David in de bergen van
Maryland voerden.
Volgens Carters voornaamste
raadgever op het gebied van de
nationale veiligheid, Zbigniew
Brzezinski, willen de Verenigde
Staten voor het ogenblik hun
bemoeienis met het Midden-Oos
ten niet verder uitbreiden. Met
name zijn zij niet bereid - zoals
Sadat zou wensen - hun rol van
"bemiddelaar" te wijzigen in die
van "scheidsrechter". Ook zijn zij
niet genegen eenzijdig druk op
Israël uit te oefenen om conces
sies van de joodse staat af te
dwingen. "Op bepaalde punten
zullen wij Israël er toe moeten
aanzetten dat het meer soepel
heid toont terwijl tezelfdertijd
Egypte op andere terreinen zich
soepeler zal moeten opstellen",
aldus Brzezinski.
Zo zal Washington zich niet scha
ren achter de eis van Sadat dat
Israël zich uit alle bezette gebie
den terugtrekt. Anderzijds ziet de
Amerikaanse regering echter
geen reden dat Israël na de terug
keer uit de Sina! daar burgerlijke
nederzettingen zou moeten
handhaven.
Volgens Brzezinski steunen de VS
niet het Egyptisch standpunt ten
aanzien van het zelf
beschikkingsrecht voor de Pales-
tijnen. "Wat wij proberen te be
reiken is dat er een mechanisme
komt voor het vinden van een
middel dat de Arabische Pales-
tijnen in staat stelt aan het bepa
len van hun toekomst deel te ne
men", aldus Carters adviseur.
Vliegtuigen
Het schijnt intussen dat Carter nog
geen beslissing heeft genomen
over de levering van de uiterst
moderne straalgevechtsvliegtui-
gen van het type F-5 aan Egypte.
Naar in welingelichte kringen in
Washington verluidt, hebben de
ministeries van defensie en
buitenlandse zaken en andere re
geringsbureaus de president la
ten weten dat zij geen bezwaar
hebben tegen de verkoop van on
geveer 50 van dergelijke toestel
len.
Tot dusver is Amerika de voor
naamste wapenleverancier van
Israël. Aan Egypte heeft Was
hington alleen transportvliegtui
gen, elektronische apparatuur en
andere niet-dodelijke uitrusting
verkocht. Een wijziging in dit
beleid kan rekenen op een krach
tig verzet van de zijde van de in
vloedrijke "Israël-lobby" in het
congres.
In Algiers eindigde zaterdagavond
een topovereenkomst van Arabi
sche tegenstanders van het vre
desinitiatief van Sadat. Verte
genwoordigers van Syrië, Alge-
rië, Libië, Zuid-Jemen en de Pa
lestijnse bevrijdingsorganisatie
(PLO) namen een verklaring aan
waarin zij stelden dat Sadat
"geen mandaat, geen recht en
geen privilege" bezit om namens
het Palestijnse volk te spreken of
met Israël over het lot van het be
zette Syrische gebied te onder
handelen.
Volgens een woordvoerster van de
Israëlische politie zijn Palestijnse
guerrillastrijders er tweemaal in
geslaagd om ondanks de strenge
veiligheidsmaatregelen grote
hoeveelheden explosieven de
haven van Haifa binnen te smok
kelen. Een achterdochtige
douanebeambte verijdelde een
derde poging. Op zijn aanwijzing
vond de politie 40 kilo springstof
tussen de wanden van twee
scheepskratten. Twee mannen
uit het bezette Jordaanse gebied
die de kisten op 25 januari kwa
men halen, werden ingerekend.
De kratten waren tien dagen te
voren uit Cyprus aangekomen.
klaar terwijl U wacht!
vooruit prijsopgave bij reparatie
President Carter maakte gisteren met zijn Egyptische gast, Sadat t
David.
andeling in de omgeving van Camp
LEIDERDORP - Lijnbaan 11 - 071-891308'
dagelijks geopend van 8-17.30 uur - zaterdags tot 15 uur
Aanhangers van Salazar bedekken het beeld met bloemen.
LISSABON (DPA/Reuter) - De
machtige bronzen kop van
het standbeeld van de in 1970
overleden dictator van por- -
tugal Antonio de Oliveira Sa
lazar is in de nacht van zater
dag op zondag voor de tweede
keer van zijn Torso geschei
den.
Het standbeeld in de geboorte
plaats van Salazar in Santa
Comba Dao op 300 kilometer
ten noorden van Lissabon,
werd in 1975 door onbeken
den onthoofd. De bronzen
kop werd niet meer terugge
vonden.
Aanhangers van Salazar lieten
een nieuw afgietsel maken en
namen zich voor de kop weer
op de romp te plaatsen. De
ministeries van binnenlandse
zaken en justitie verboden
het, omdat zij botsingen met
anderen verwachtten. De
aanhangers van de vroegere
autoritaire premier zetten de
40 kilo zware kop daarom in
de nacht van zaterdag op zon
dag zonder enig ceremonieel
in het geheim op de romp.
In de vroege ochtenduren heeft
de rijkspolitie hem er weer
afgehaald. De politie moest
gisteravond charges te paard
uitvoeren omdat de Salazar-
aanhangers het niet namen
dat de kop van het standbeeld
weer was weggenomen.
Met wapenstok en traangas
werd tegen met stenen gooi
ende betogers opgetreden en
volgens een opgaaf van een
ziekenhuis zijn dertien bur
gers en zes rijkspoli
tiemannen gewond. De poli
tie kreeg versterking uit
Oporto en daarna werd in de
straten van de 11.000 inwo
ners tellende wijnstad gepa
trouilleerd met pantserwa
gens.
De zwaarst gewonde is een
vrouw die het gebeuren van
uit een /aam van haar huis
gadesloeg. Ze werd getroffen
door een rubberkogel.
TURNHOUT (ANP) - In de streek
van het Belgische Geel zijn zater
dagavond verscheidene door
kwik vergiftigde sinaasappels in
een huisgezin aangetroffen. Er
was geen injectie zichtbaar in de
schil en slechts 10 minuten na het
persen van de vruchten werd op
de bodem van een glas een kwik
zilverachtig bezinksel aangetrof
fen. De sinaasappelen die in een
winkel met Spaanse artikelen
waren gekocht, werden niet ge
consumeerd.
Een inspecteur van het Belgische
ministerie van volksgezondheid
heeft de verdachte sinaasappelen
voor ondei'zoek meegenomen.
Gistermiddag bevestigde de minis
ter van volksgezondheid D'-
Hoore dat uit het onderzoek van
de sinaasappelen is gebleken dat
de vruchten wel degelijk met een
hoeveelheid metaalkwik zijn
vergiftigd.
Op de vraag of kwik op een andere
wijze dan door injectie in ci
trusvruchten kan worden ge
bracht, antwoordde minister D'-
Hoore dat een andere wijze dan
inspuiting vooralsnog onbekend
Doordat metaalkwikdruppels dik
zijn kunnen zij door eenvoudige
onderdompeling van de schil het
vruchtvlees niet bereiken.
N'DJAMENA (AFP) - De
regering van Tsjaad en de
opstandelingenleider His-
sen Habre, leider van de
"commandoraad van de
strijdkrachten in het
noorden", hebben een
overeenkomst gesloten
waarbij met ingang van
gisteren een bestand van
kracht is.
Volgens een officiële bekendma
king die gisteravond in de hoofd
stad N'Djamena werd gedaan, is
het akkoord al op 22 januari on
der auspiciën van de Soedanese
president Nimeiry in Chartoem
tot stand gekomen. Het voorziet
ook in de vorming van een rege
ring van nationale eenheid in
Tsjaad binnen twee maanden.
Tevens zal er een constituerende
vergadering worden gekozen, die
belast zal worden met het opzet
ten van nieuwe instellingen en
het reorganiseren van de strijdk
rachten en het centrale bestuur.
Voorts zal er een algemene am
nestie worden afgekondigd voor
mensen die om politieke redenen
worden vastgehouden.
Blijkens het officiële communiqué
heeft de "militairen hoge raad"
van Tsjaad en Hissen Habre van 2
tot 16 september van het vorig
jaar en van 19 tot en met 22 ja
nuari onderhandeld. Het bewind
in N'Djamena werd vertegen
woordigd door kolonel Djime
Mamari N'Gakinar, de onder
voorzitter van genoemde "mili
taire hoge raad", terwijl de af
vaardiging van de opstandelin
gen werd geleid door Habre zelf.
Volgens het bereikte akkoord mo
gen ook degenen die om politieke
redenen Tsjaad hebben verlaten,
naar hun land terugkeren. Bij het
voorbereiden van een regering
van nationale eenheid zullen po
gingen worden gedaan om de
verschillende oppositiebewegin
gen tot elkaar te brengen.
Hissen Habre is sinds 1971 in op
stand tegen de regering in
N'Djamena, die toen nog werd
geleid door president Tom-
balbaye. De nu 35-jarige verzet
sleider begon zijn loopbaan als
burger bij het Franse leger in
Tsjaad. Toen het land in 1960 on
afhankelijk werd, maakte hij snel
carrière. In 1963 werd hij onder
prefect in Moussoro, ten noord
westen van het Tsjaad-meer. In
1965 werd hij door de regering
van Tsjaad naar Parijs gestuurd
voor een opleiding aan het inter
nationale instituut voor hogere
bestuurskunde. Na twee jaar ging
hij in Parijs rechten studeren.
Bij zijn terugkeer in 1971 kon hij
geen functie vinden die hem aan
vaardbaar voorkwam. Profite
rend van een missie in opdracht
van president Tombalbaye naar
Abba Siddock, het hoofd van het
Frolinat (nationaal bevrijdings
front van Tsjaad), brak hij met de
regering. Bij Siddick werd hij
echter met argwaan ontvangen,
omdat deze in hem een mogelijke
rivaal zag en zelfs een "dubbela
gent".
Daarop sloot Habre vriendschap
met een van de zonen van de
Derdei de geestelijke leider van
de noordelijk Toubou-stam Zo
wel gekant tegen het Frolinat als
tegen Libië, dat de post Aoezoe in
Tsjaad bezet hield, begon Habre
in 1972 met circa duizend man de
strijd. In april 1974 kreeg hij in
ternationale bekendheid, door
dat hij de Franse etnologe Fran-
coise Claustre gevangen nam en
enkele jaren als gijzelaarster
vasthield. In ruil voor wapens en
geld van Frankrijk werd zij tens
lotte eind 1976 vrijgelaten.
Het Frolinat heeft zaterdag ont
kend een Zwitser en een Frans
man als gijzelaars vast te hou-
den.De twee werden 18 januari in
de omgeving van het Tsjaad-
meer ontvoerd.
Frolinat zei in een bericht van zijn
te Tripoli (Libië) gevestigde ra
diostation dat de ontvoering niet
het werk is geweest van de op
standelingen, maar van "roof
zuchtige nomaden"
MOSKOU (AFP) - De Russische Kosmos-954, waarvan delen in Canada
zijn neergekomen, is kennelijk uit de koers geraakt door een botsing met
een ander object, zo heeft de Russische ruimtevaart-geleerde Leonid
Sedov zaterdag gezegd in een interview met het persbureau Tass. Vol
gens Sedov, voormalig vice-voorzitter van de internationale astronau
ten-federatie, heeft de Kosmos geen menseliik leven in gevaar gebracht.
Hij verweet sommige Westerse kranten het verspreiden van 'absurde ge
ruchten' als zou de kernaandrijving van de Kosmos bedoeld zijn als
lading voor een 'laser-kanon' waarmee andere ruimteschepen uitge
schakeld kunnen worden. 'Er waren uiteraard geen wapens aan boord
van de satelliet'. Een klein nucleair aandrijvingsmechanisme is volgens
Sedov toegestaan krachtens internationaal recht.
Premier Trudeau van Canada heeft zaterdag in Vernon in de provincie
Brits Columbia gezegd dat de Sovjet-Unie de brokstukken van haar
Kosmos-954 alleen dan kan terugkrijgen wanneer zij de bergingskosten
betaalt. Die belopen intussen al een miljoen dollar.
Tot nu toe zijn vijf stukken van de Kosmos-954 gevonden. Barney Danson,
de Canadese minister van defensie, heeft op zijn beurt in Yellowknife
gezegd dat de regering in Ottawa geen Russische specialisten zal toela
ten om de brokstukken van de satelliet op te halen.
DR. DOOD
De politie in elf Engelse graafschappen is op zoek naar een
pseudo-arts die dames op leeftijd bezoekt, "behandelt" met
slaappoeders en dan vertrekt met hun spaarcenten.
Een woordvoerder van Scotland Yard zei dat rechercheurs "dr.
Dood" - zoals hij in de provinciale pers wordt genoemd - hebben
geïdentificeerd en menen dat hij zich nu in of in de buurt van
Londen ophoudt.
De gezochte is een man van middelbare leeftijd die zijn slachtoffers
met zorg kiest door bezoeken aan plaatselijke winkels, gezond
heidscentra en postkantoren. In de elf graafschappen wordt hij
gezocht wegens oplichting, inbraak en het toedienen van drugs.
De "omzet" van de man sinds april wordt door de politie geschat op
ongeveer 50.000 gulden.
KOLONEL WAS VROUW
WASHINGTON (AFP/UPI/Reuter) - President Carter wil
zijn Egyptische ambtgenoot Sadat er toe bewegen dat hij
de onderhandelingen met Israël in het kader van de poli
tieke commissie, die op 18 januari abrupt werden afge
broken zonder voorwaarden vooraf hervat en meer ge
duld toont.
Een Mexicaanse kolonel van 85 jaar, held van de revolutie van 1910
en onderscheiden wegens moed, heeft 66 jaar verborgen kunnen
houden dat hij een vrouw was. Dit feit kwam bij toeval aan het
licht in een militair hospitaal in Chilpancingo in het zuiden van
Mexico.
Amelia Robles had op 19-jarige leeftijd het geweer gegrepen in de
opstand tegen de dictator Porfirio Diaz. Ze was later automatisch
opgenomen in het Mexicaanse leger, zonder administratieve of
medische plichtplegingen.
Een ernstige ziekte was er voor nodig om kolonel Amelia Robles
geheim aan het licht te doen komen.
