„Ik wil iels afnemen van verantwoordelijkheid jonge agenten"
Maarse Kroon
ontsloot
Rijnstreek
Alkemade dient
schadeclaim in
bij spoorwegen
55 jaar geleden eerste busdiensten
WOENSDAG 1 FEBRUARI 1978
STREEK
PAGiNA li)
Nieuwe politiechef Katwijk de jongste van ons land
KATWIJK - "Het is doorgedrup
peld dat de commissaris van de
koningin in Zuid-Holland Kat
wijk op de vierde of vijfde plaats
heeft gezet op de provinciale
prioriteitenlijst van gemeenten
waar een nieuw politiebureau
Door
Jos van der Meer
moet worden gebouwd. Dat is
nog niet officieel en daarom nog
onzeker, maar ik vind 't wél
teleurstellend. De elf provin
ciale lijsten moeten namelijk
nog worden samengevoegd tot
een landelijke prioriteitenlijst
en dan zal Katwijk niet zo hoog
gaan scoren. Maar, ik blijf toch
optimistisch. Katwijk moet een
jaar weten en met die weten
schap verder gaan werken. En
intussen blijft de te beperken
huisvesting die we nu hebben af
en toe een kleine domper voor
iedereen van ons corps. Als we
eenmaal in een ruimer jasje zit
ten, zullen we er nog beter aan
toe zijn in Katwijk."
Minder aangenaam nieuws voor
Katwijk, dat Pieter Bernard Ni-
colaas (29) de Jong ons tijdens het
gesprek, dat wij met hem hebben,
brengt. Aanleiding voor dit ge
sprek; diens benoeming met in
gang van vandaag tot chef van
politie in Katwijk. Oud-Leide-
naar De Jong is daarmee de jong
ste corpschef van politie die ons
land kent. Een etiket dat we wat
De Jong betreft echter maar er
gens op een deur moeten plak
ken, omdat hij er zelf geen enkele
behoefte aan zegt te hebben:
"Leeftijd zegt niets van iemands
kwaliteiten. Ik heb niks aan zo'n
predikaat. Ik wil het niet heb
ben."
"Bliksemcarrière" is vervolgens
ook al een uitdrukking waar de
nieuwe baas van 64 Katwijkse
politiemensen niet van wil horen.
Hij zegt "Goed, het is snel ge
gaan: nog geen acht dienstjaren
en dan al de leiding over een
corps. Maar ik heb niet gezegd
toen ik in 1970 van de Apel-
doornse politieacademie kwam,
dat ik zo snel mogelijk hogerop
moest. Ik heb geluk gehad met de
keuzen Den Haag en toen Kat
wijk te doen. Toen ik naar Kat
wijk kwam, had ik weinig voor
uitzichten. Ik werd in 1976 echter
vrij onverwachts hoofdinspec
teur en vorig jaar ging Laméris
weg en omdat ik aan hem als chef
kant doet dit de vrees ontstaan,
dat De Jong Katwijk voor niet al
te lange tijd zal dienen. Onze ge
sprekspartner vindt deze vrees
niet op zijn plaats. Hij reageert als
volgt:
"Omdat ik een studie volg is dit
punt tijdens de sollicitatieproce
dure uiteraard naar voren ge
bracht. De burgemeester heeft
gesproken van een termijn als
chef van zeker vijf a zes jaar. Ik zal
daar in principe wel aan vasthou
den. Wat ik na die tijd voor een
plannen heb? Nou, ik heb twee
lijnen voor mezelf uitgestippeld.
KATWIJK - Hoofdinspecteur P. B. N. de Jong (29) wordt op vrijdag 17
februari geïnstalleerd als nieuwe corpschef van gemeentepolitie in Kat
wijk. De installatie wordt gedaan door burgemeester mr. C. A. Bos van
Katwijk. Dit gebeurt om 15 uur in zalencomplex Tripodia aan het Hoor-
nesplein 155, Katwijk aan Zee. De benoeming van de heer De Jong is
gisteren officieel afgekomen en zij gaat vandaag in. De heer De Jong volgt
de heer F. J. Laméris op, die afgelopen zomer tot commissaris van politie te
Voorburg werd benoemd. Hoofdinspecteur De Jong was al in Katwijk
werkzaam, de laatste maanden als waarnemend politiechef.
een goed leermeester had gehad,
veel ervaring had opgedaan, ging
ik ervan uit dat ik dit werk best
zou aankunnen plus dat ik wel 'n
kans had 'tte worden. Bovendien
bevalt het me uitstekend in Kat
wijk."
Studie
Niet van enige uitzonderlijkheid
gespeend is vervolgens het feit,
dat de nieuwe Katwijkse poli
tiechef bijna zijn rechtenstudie
heeft voltooid. Aan de andere
De ene gaat richting justitie, om
dat ik strafrecht studeer. De an
dere is de politie. Nu ik corpschef
ben geworden, zal ik voorlopig
wel bij de politie blijven. De vol
gende stap wordt vermoedelijk
een commissariaat. Kijk, je kan
van iemand van 29 jaar natuurlijk
niet verwachten, dat-ie ergens tot
zijn pensionering blijft plakken.
Bij het politiewerk zal de studie
beslist wel haar vruchten afwer
pen. Dat merk ik nu al. En bo
vendien is het de verwachting dat
in de regionale politietop zwaar
dere mensen gaan worden aange
trokken. Een meesterstitel zal
daarbij niet misstaan."
Beleid
Pieter de Jong kondigt vervolgens
desgevraagd aan bij het poli
tiebeleid dat hij in Katwijk gaat
voeren in grote trekken de lijn—
Laméris te zullen voortzetten.
Dat geldt met name voor de in
terne organisatie en de taakver
deling binnen het corps. "Ik ga
niet husselen met functies," zo
stelt hij. Wel is er sprake van drie
wijzigingen binnen het team. De
Jong zet ze voor ons op een rijtje:
"Ik wil iets van de verantwoor
delijkheid afnemen van de jonge
agenten, van mensen met één,
twee of drie dienstjaren waarvan
we er in Katwijk ruim twintig
hebben. Deze mensen krijgen,
een intensievere begeleiding,
niet alleen op het bureau maar
ook op straat. Dat betekent dat
we meer kaderleden van de Kat
wijkse politie op straat te zien
zullen krijgen."
"De tweede verandering zal zijn,
dat de mensen meer groepsge
wijs de straat op zullen gaan. Met
z'n drieën of vieren de auto in,
zodat men van elkaar kan leren.
En het derde punt is, dat ik een
systeem van lesgeven wil gaan
opzetten voor de jonge mensen.
Zodat ze niet alleen een médede
ling over een vernieuwing
krijgen, maar dat ze daar ook een
instructie over krijgen. Ik kan me
zoiets voorstellen van één keer
per week les."
Manager
Als zijn eigen taak binnen het - naar
zijn eigen zeggen "bekwame,
jonge en goed met de landelijke
ontwikkelingen meegroeiende" -
Katwijkse politiecorps, ziet de
heer De Jong het volgende: „Ik
zie het corps als een bedrijf en
mezelf daarin als een manager. Ik
vind dat we verantwoord met de
ons beschikbaar gestelde over
heidsgelden moeten omsprin
gen. Esn goed contact met de
mensen waarbij we onzs begro
ting inleveren, de afdeling -"fi
nanciën" op het gemeentehuis, is
erg belangrijk omdat er dan een
goed begrip mogelijk is. Een ver
antwoorde keus van het matriaal
is belangrijk en ook de manier
waarop er mee wordt omgegaan.
Bijvoorbeeld onze voertuigen,
die worden elke dag gecon
troleerd en als daar aanleiding toe
bestaat wordt de berijder ervan
op het matje geroepen."
"Wat verder tot mijn taak behoort is
het in gang houden van het corps.
Je moet de mensen laten mee
denken en inhaken op de ini
tiatieven die van hen komen. Je
moet tijd hebben voor je corpsle
den. Niets is dodelijker dan te
zeggen: Nee, ik heb geen tijd voor
je. Verder is een goede werksfeer
erg belangrijk. Je moet goeds
contacten hebben en houden met
iedereen. De hiërarchieke weg
volgen om iemand iets te zeggen,
is voor mij niet nodig. Ik stap zó
wel naar 'm toe."
Baldadigheid
Tot besluit van ons gesprek behan
delen wij met de heer De Jong de
praktische kant van het poli
tiewerk in Katwijk. Het belang
rijkste probleem voor het re
chercheteam op dit moment
noemt het de opsporing en aan
houding van een insluiper, die
momenteel actief is in de omge
ving van de Secretaris Varkevis-
serstraat in Katwijk aan Zee.
Voortdurende problemen vindt
hij verder fietsers die zich niet
aan de regels houden - "Ieder
kind maakt op weg naar school
zeker twintig overtredingen" - en
de meest "Katwijkse" moeilijk
heid van veel baldadigheid.
De Jong over dat punt: "Tja, er wo
nen hier veel mensen op een klein
DenieuwecorpschefbijdeKatwijksepolitieP.BJI.de Jong: De hiërar
chieke weg volgen om iemand iets te zeggen, is voor mij niet nodig.
stukje grond, he. Neem nou de
wijken Rijnsoever en Hoornes Ik
zie bijvoorbeeld de wijkvereni-
gingen een grote taak om deze si
tuatie te verbeteren. Behen
digheidsraces voor brommers,
een reparatiehoek. Die zaak zal
zeker aan de orde komen als we
het contact met die verenigingen
gaan intensiveren. Ook zou een
onderzoekje naar de baldadig
heid in Katwijk geen kwaad kun
nen. Misschien vind ik daar zelf
wel eens tijd voor."
LEIMUIDEN - Vandaag is het
precies vijfenvijftig jaar gele
den dat een aantal dorpen in de
Rijnstreek door middel van een
busdienst onderling met elkaar
werden verbonden. Bovendien
werd het de dorpelingen met de
diensten van Maarse Kroon
gemakkelijk gemaakt om Lei
den te bereiken. Die eerste
dienst van Maarse Kroon be
gon in Rijnsaterwoude, ging
vandaar via Leimuiden naar
Oude Wetering en Roelofa-
rendsveen. Vervolgens ging de
rit naar Rijpwetering en verder
via Oud Ade naar leiden waar
op het stationsplein het
eindpunt was.
Het beginnen van een buson
derneming was in die dagen
zeer eenvoudig. Om te begin
nen moest men een bus hebben
en de burgemeesters van de
gemeenten waar zich het begin-
en eindpunt bevonden, moes
ten een vergunning tot het in
nemen van een standplaats
verstrekken. Voorts moest de
ondernemer een advertentie in
de plaatselijke kranten pu
bliceren, waarin de dienstrege
ling en de tarieven werden be
kend gemaakt.
De eerste rit op die gedenkwaar
dige 1 februari 1923 begon 's
morgens om kwart over zeven.
De tocht van Rijnsaterwoude
naac Leiden nam vijfentachtig
minuten in beslag en kostte ze
ventig cent. Het resultaat van
die eerste dag uit de geschiede
nis van Maarse Kroon was
lang niet slecht: maar liefst
honderdtweeënveertig perso
nen maakten een ritje en zij
zorgden voor een dagopb
rengst van 41,75. De diensten
van het jonge bedrijf sloegen
aan, zodat al na een paar weken
een tweede busje moest wor
den aangeschaft.
HOUTEN BANKEN
Het vervoer was de jonge Jacob
Maarse niet vreemd. Hij had
zich reeds bezig gehouden met
het vervoer van allerlei goede
ren: bloemen, vee, melk en van
alles en nog wat. Dat was be
gonnen toen de zoon van een
Aalsmeerse graanhandelaar op
21-jarige leeftyd in 1920 de mili
taire dienst verliet Hij had
weinig lust om bij zijn vader in
de zaak te komen. Samen met
ene Enzler kocht hij drie
vrachtauto's. Zo ontstond de
Firma Enzler Co. Naast
goederen wilden men ook pas
sagiers gaan vervoeren en daar
toe werd één van de vrachtwa
gens ingericht. Langs de wan
den werden houten bankjes
geplaatst en in de wanden wer
den ruiten aangebracht.
Voetballers, hengelaars en zelfs
de Nederlandse Reis Vereni-
Tijdens de oorlogsjaren,toen er geen benzine meer te krijgen was,reden de bussen op houtgas. De installatie die
ging daarvoor nodig was achterop de bus gemonteerd. De bus op deze foto heeft de oorlog overleefd en heeft tot 1952
cornor,~ dienst gedaan.
deze "bus". De samen
werking tussen Enzler en
Maarse liep echter spaak en
toen de twee uit elkaar gingen
werd de bus toegewezen aan
Jacob Maarse. Hij wilde zijn
plannen om een busdienst te
beginnen nu verder alleen gaan
uitwerken en nam contact op
met het Aalsmeerse garagebe
drijf Wegman Kroon, dat ook
wel wat in de plannen van
Maarse zag In hun garage werd
de GMC geschikt gemaakt voor
personenvervoer.
"DE KLOEK"
Voor de eerste Maarse Kroon-
dienst (welke naam het jonge
bedrijf kreeg toen Enzler uitge
treden was en een nieuwe sa
menwerking was aangegaan
met één der passagiersruimte
De reizigers moesten aan de
achterkant instappen, naar vo
ren lopen en bij de chauffeur
een kaartje kopen via een
schuifraamDe bus kreeg al
PONTJE
In de lijn Rynsaterwoude-
Leimuiden moest bij Oude We
tering een oversteek gemaakt
worden over de Ringvaart. Dit
gebeurde via een pontje. Die
oversteek was niet geheel zon
der gevaar en daarom kwam
het jonge bedrijf al gauw tot
een uitbreiding van de dien
sten. Zo ging er een lijn via
Nieuwe Wetering van start. De
ene dienst ging van Rijnsater
woude via Leimuiden langs de
Ringvaart en Oude- en Nieuwe
Wetering naar Leiden, terwijl
vanaf Oude Wetering de dienst
begon via Roelofarendsveen en
tussengelegen plaatsen naar
Leiden.
In de jaren 1923-1928 werden de
diensten telkens uitgebreid. In
het eerste jaar werden in totaal
127.828 passagiers vervoerd in
1928 471.416. Het aantal bussen
Zo zien de huidige bussen
gauw de bijnaam "De Kloek",
naar het geluid dat de compres-
siefluit maakte.
Dit eerste M&K-busje was van
buiten voorzien van car
bidlampen en van binnen van
petroleumlampen. Aanvanke
lijk had het wagentje massieve
banden, die eerst door z.g.
Overmann-banden werden
vervangen. Later kwamen er
luchtbanden onder. Al heel
snel moesten er een paar busje
bijkomen omdat de dienst goed
ging lopen. "De Kloek" bleef
evenwel nog enkele jaren in
dienst.
groeide in die jaren tot tien,
waarvan er zes in exploitatie
waren bij Maarse Kroon en
vier bij de NV Autobuson
derneming. over welke NV
Maarse Kroon het beheer
voerde.
GROEI
Per 15 mei 1925 werd de dienst
van Leimuiden doorgetrokken
naar Aalsmeer en per 1 januari
1927 nam de NV de lijn Benne-
broekerweg - Aalsmeer - Am
stelveen - Amsterdam over,
welke sinds 1 mei 1922 door een
andere firma werd
geëxploiteerd. Op 15 augustus
1931 volgde de opening van de
lijn Aalsmeer - Leimuiden-
Alphen aan den Rijn-Boskoop.
De eerste januari 1932 was de
lijn Aalsmeer-Schiphol-Slo-
ten-Amsterdam een feit. De 9de
juli 1933 had de opening van de
lijn Abbenes-Kaag-Nieuwe
Wetering-Franse Brug-Rijp-
wetering-Oud Ade-Leiden
plaats. In september 1933 had
Maarse Kroon zestien bussen
in dienst, waarvan vier speciale
touringcars. Verder waren er
negen luxe wagens en één
ziekenwagen. Het aantal per
soneelsleden bestond toen uit
tweeëndertig personen. De
drukst bereden lijn was die van
Aalsmeer via Amstelveen naar
Amsterdam, die tweeëntwintig
maal per dag heen en terug
ging. Gedurende de maanden
juni t/m september werd uit
Den Haag een extra vis-
sersdienst gereden naar
Aalsmeer, via Leiden en
Leimuiden.
Eén van de belangrijkste uitbrei
dingen was wel de overname
(in december 1935) van de door
de fa. Kalmthout en Van Niel in
Hoofddorp geëxploiteerde
dienst Nieuw Vennep-Hoofd
dorp-Heemstede-Haarlem en
Hoofddorp-Sloten-Am-
sterdam. Het reizigersaantal
steeg daardoor ook met spron
gen; in 1935 635.082 en in 1936
996.220. Nog voor de oorlog
nam Maarse Kroon nog twee
andere ondernemingen over:
het autobusbedrijf M. van
Poelgeest in Amstelveen en de
diensten van de Fa. Kors in
Heemstede. Het wagenpark
omvatte na deze uitbreidingen
vijftig bussen.
BOOTDIENST
Tot 1940 stond Maarse Kroon
in het teken van de groei maar
na mei 1940 begon een periode
van afbraak, een gevolg van de
oorlog. Tot september 1944
konden met veel moeite een
aantal bussen op de weg wor
den gehouden. Als aanvulling
op het trcyect Aal smeer-Leiden
had passagiersvervoer per
stoomboot plaats. Maarse
Kroon kwam in desolate toe
stand uit de oorlog. Er waren
nog maar zo'n zeventien bus
sen over waarvan de meeste
bijna niet meer waren te repa
reren. Maar door vereende
krachten reed al op 23 juli 1945
de eersts bus van Maarse
Kroon naar Leiden.
Het streekvervoergebied werd
toen gevormd door de streek
die werd begrensd door Am
sterdam, Haarlem en Leiden
met als uitlopers Loenen en
Breukelen. Men wilde deze
streek afronden tot Utrecht en
dat gebeurde in 1954.
VERDERE OPBOUW
In de daarop volgende jaren
kwamen er nog enkele uitbrei
dingen tot stand waarvan de
voorzieningen in het gebied
Amstelveen en de noordelijke
verbindingen tussen Haarlem
en Utrecht via Badhoevedorp,
Schiphol, Amstelveen en
Ouderkerk als de belangrijkste
gezien moeten worden.
Met veel vertoon vierde Maarse
Kroon in februari 1963 haar
40-jarig bestaan. Het bedrijf
deed zich op die datum zelf een
fraai geschenk cadeau: een zeer
luxueuze bus, voorzien van bar,
twintig verstelbare
vliegtuigstoelen en allerlei an
dere extra-voorzieningen. Een
zeer revolutionair ontwerp dat
onder de naam "Jules Verne"
overal zeer veel bekijks trok.
FUSIE
Zoals zoveel busbedrijven in de
loop der jaren zijn gefusioneerd
(NZH en NACO werden NZH,
WSM en Citosa werden West
nederland, enz) is ook Maarse
Kroon enige jaren geleden
een fusie aangegaan en wel met
de NBM uit Zeist. Dat ge
beurde per 3 juni 1973. Deze
nieuwe combinatie heet Cen
traal Nederland. Een nieuwe
ontwikkeling hierbij is dat de
hoofdkantoren van de beide
bedrijven in Aalsmeer en Zeist
opgeheven zullen worden. Het
is de bedoeling dat er een
nieuw hoofdkantoor in Utrecht
komt.
De ontwikkeling in 55 jaar? In
1923: 18 passagiers, houten
banken en cushion-banden; in
1978: 48 passagiers, verstelbare
fauteuils, pantry en televisie
aan boord
Zandzuigers dwingen gemeente
Él
tot dubbele mankracht op pont
ALKEMADE (KAAG) - De ge
meente Alkemade gaat een
schadeclaim indienen bij de Ne
derlandse Spoorwegen voor de
kosten die zij door naar toedoen
moet maken. Sinds zware sche
pen via de Ringvaart zand aan
voeren voor de aanleg van de
Schiphollijn moet het Kaagpon
tje door twee veerlieden worden
bemand. Voor één pontjesbaas is
het onmogelijk het veer op de
juiste manier te bedienen. De
belanghebbenden in deze zaak
(hoogheemraadschap van Rijn
land, de provincie Noord-Hol
land, gemeente Haarlem
mermeer en de gemeente Alke
made) gaan vrijdag 3 februari om
tafel zitten om deze problemen te
bespreken.
Vooruitlopend op het overleg heeft
de gemeente Alkemade maar
vast een brief aan de spoorwegen
geschreven met de mededeling
dat zij zich ernstig zorgen maakt
over het feit dat deze zandsche-
pen gebruik maken van de Ring
vaart.
"Deze zandschepen," zo staat er in
de brief, "zijn een voortdurend
gevaar voor de andere scheep-
Nieuw Vennep
in het donker
NIEUW VENNEP - Een breuk in
de hoofdkabel heeft gisteravond
voor een uur duisternis in Nieuw
Vennep gezorgd. Door de breuk
viel in het gehele dorp de straat
verlichting uit terwijl in de wijk
Linquenda ook de televi
sietoestellen, die door een aparte
kabel worden gevoed, uitvielen.
De normale verlichting in huis
werd niet verstoord, die De
straatverlichting viel om zeven
uur uit. Om acht uur was de
breuk weer hersteld.
WADDINXVEEN - Op donderdag
2 februari van 7-10. vrijdag 3 feb
ruari van 7-10 en zaterdag 4 feb
ruari van 2-6 en 8-10 uur zal er in
de sportzaal Groenswaard een
tentoonstelling van Amnesty In
ternational worden gehouden.
Burgemeester Smallenbroek van
Waddinxveen zal om 7 uur de ten
toonstelling openen.
vaart en zeker als het
aanbreekt en recreatievaartChg-
jes weer talrijk zullen zijn."
Burgemeester en wethouders van
Alkemade protesteren "met
klem" tegen deze gang van zaken.
Zij zeggen niet te zullen schro
men alle middelen aan te wenden
om aan de huidige, ontoelaat
bare, situatie een einde te maken.
Het gemeentebestuur doet in zijn
schrijven de suggestie de zand
zuiger te verplaatsen naar het
gemaal nabij de rijksweg. Hier
door zal in ieder geval aan de
wensen van Alkemade toege-
moet worden gekomen, aldus B
en W.
Volgens het college van Alkemade
is de afmeting van de Ringvaart
niet afgestemd op de tonnage,
diepgang en breedte van de
zware schepen. Het probleem zou
zijn opgelost, zo meent hel ge
meentebestuur, als de zandzuiger
wordt verplaatst naar de Lis-
serdijk. Zowel voor de scheep
vaart als voor de kade is het ge
vaar op beschadiging dan be-
Politie dre^t met
twee motorboten
Verdronken
man nog
niet gevonden
RIJPWETERING - De rijkspolitie
te water heeft vanmorgen twee
motorboten ingezet in de zoekac
tie naar de achtenzestigjarige
Theus" van Dam uit Reeuwijk,
die maandagmiddag in de Kop-
poel bij Rijpwetering is verdron
ken.
Van Dam. die met twee collega's
aan het jagen was, sloeg over
boord toen hij met een peddel een
afgeschoten eend naar zich toe
wilde halen. Hierdoor sloeg het
bootje om en belandde ook de
vierenveertigjarige Henk Zan-
dijk, een neef van de omgekomen
Reeuwijker, in het water. Hij
heeft geprobeerd zijn oom naar
de kant te slepen. Een poging
waarin hij niet slaagde. Zelf kon
hij zich ternauwernood in veilig
heid stellen.
