Renovatie van
na-oorlogse
woningen nodig
Vereniging
Koninginnedag
in geldnood
Het kan morgen weer
gebeu
ren
CDA: BELEIDSPROGRAMMA NA VERKIEZINGEN
Kom t als een lawine op ons af
Gemeente stimuleert
opknappen vervallen
particuliere huizen
Ouders slachtoffertje traangas overwegen proces
Bouw van nieuwe Turfmarktbrag
ZATERDAG 14 JANUARI 1978
i
LEIDEN - Op zijn laatste ver
gadering besloot het bestuur
van de Vereniging Konin
ginnedag in Leiden na jaren
weer eens iets te gaan doen
aan ledenwerving. Zo kon elk
bedrijf met meer dan tien
werknemers, elke winkelier
in de binnenstad en elke ad
vocaat en arts onlangs een
brief in de bus krijgen waarin
het verzoek om donateur van
de Vereniging te worden. Het
bestuur hoopt op die manier
een paar duizend gulden te
kunnen incasseren. Boven
dien werd in de loop van vorig
jaar een verhoging aange
vraagd van gemeentelijke
subsidie. Die resulteerde bij
de laatste begrotingsbehan
deling in een toezegging van
een verhoging met 2000,-
voor 1978. Die subsidie zou
zonder de verhoging 6900,-
bedragen.
De Vereniging Koninginnedag
teerde vorig jaar 3000,- in;
als ze dezelfde festiviteiten
zou ondersteunen als in voor
gaande jaren, en dat is de
wens, zou de Vereniging dit of
volgend jaar zeker failliet
gaan zonder extra financiële
middelen.
Er zijn twee oorzaken voor de
moeilijkheden bij de Vereni
ging. Allereerst heeft men te
maken met een sterk teruglo
pend ledenbestand. In twin
tig jaar tijd liep het aantal le
den terug van meer dan
duizend tot minder dan vijf
honderd. Dat komt voorna
melijk door de veroudering
van het ledenbestand, voor
overleden leden kwamen
geen nieuwe in de plaats.
De voorzitter van de vereniging
vindt het geringe aantal leden
beschamend vooreen stad als
Leiden; "Als een stad die toch
nauwe banden met het Ko
ninklijk huis heeft, moet je
toch een beetje goed voor de
dag komen. We hebben na
tuurlijk grote concurrentie
van de 3-oktoberfeesten in
Leiden, maar de Vereniging
Koninginnedag in Leider
dorp heeft toch ook nog 150
leden."
De andere oorzaak van de
slechte financiële positie van
de Vereniging is het feit dat
steeds meer wijkvereni-
gingen bij de Veipniging aan
kloppen om subsidie. Tot
voor vijfjaar organiseerde de
Vereniging als enige de fes
tiviteiten op Koninginnedag.
Daarna gingen de ver
schillende wijkverenigingen
ze zelf ze zelf organiseren,
waardoor de Verenigind een
meer coördinerende en on
dersteunende taak kreeg. In
het begin waren er vijf wyk-
verenigingen, nu zijn dat er al
veertien. De Vereniging helpt
de wijkverenigingen in het
begin met het op poten zetten
van de activiteiten op Konin
ginnedag, en blijft ze daarna
voor een gedeelte subsidië
ren. Omdat er steeds nieuwe
wijkverenigingen bijkomen,
wat de Vereniging op zich een
verheugende ontwikkeling
noemt, moet er nu ook wel
meer geld komen. Om daar
voor alleen by de gemeente
aan te kloppen vindt het Ver
enigingsbestuur niet juist.
LEIDEN - Leiden krijgt de
komende jaren op grote
schaal te maken met de
renovatie van naoorlogse
woningwetwoningen. Ja
renlang is de aandacht vrij
uitsluitend gericht ge
weest op het oudste, voor
oorlogse bezit. De naoor
logse woningen werden
grotendeels vergeten. De
laatste tijd dringt zich
steeds sterker de nood
zaak op om het naoorlogse
woningbezit aan te pak
ken.
Bij de gemeente heeft men de bui al
enige tijd zien hangen. "Het on
derhoud van deze woningen
komt als een lawine op ons af',
laten de ambtenaren Schilder
(hoofd afdeling stedebouw en
volkshuisvesting) en Kroon (chef
afdeling volkshuisvesting) we
ten. "Renovatie van deze wonin
gen is dringend noodzakelijk",
zeggen ze.
Men is inmiddels begonnen een
schema op te maken van de com
plexen naoorlogse woning
wetwoningen, die aangepakt
zouden moeten worden. Het gaat
hierbij vooral om de woningen
uit de periode '45-'56. Dat zijn er,
verdeeld over de verschillende
woningcorporaties, meer dan
6200.
Vele woningen van na de oorlog
verkeren in slechte staat. Ze date
ren uit de tijd van de grote wo
ningnood, de periode van de re
volutiebouw, toen woningen
snel, maar niet altijd even dege
lijk en vaak ook niet met de beste
materialen uit de grond gestampt
werden.
De naoorlogse woningnood bracht
met zich mee dat het denken en
doen zich richtte op de bouw van
nieuwe woningen en het onder
houd van de gerealiseerde wo
ningen veel te weinig aandacht
kreeg. Tot '65 was de vergoeding
van het rijk aan de corporaties
veel te laag. De woningbouw
vereniging zitten nu met de er
fenis, zij staan voor de renovatie
van enkele duizenden woningen.
De woningen waar het om gaat, zijn
in meerdere opzichten aan reno
vatie toe. Naast de slechte staat
door het onvoldoende onder
houd, zijn veel woningen ook
verstoken van hedendaagse com
fort, zoals centrale verwarming
en een douche. Bij een aanpak
van de woningen kan dat gelijk
meegenomen worden.
Bij de gemeente wil men voorlopig
een planning voor zo'n 5 jaar ma
ken. "Langer vooruit werken
heeft geen zin", zegt ambtenaar
Schilder. Over de volgorde van
de woningen die aangepakt moe
ten worden, moet nog overleg
volgen met de woningbouwvere
nigingen. "We gaan dat natuur
lijk in nauw overleg doen".
De renovatie belooft in meerdere
opzichten een moeizame zaak te
worden. Bij de gemeente is men
al blij als men na een aanlooppe
riode van zo'n vijfjaar op een aan
tal van 300 per jaar zou komen.
Hetzelfde aantal als nu bij de
vooroorlogse renoyaties bereikt.
"Dan zijn we al heel blij als het
zover komt", zegt Schilder.
Bij de woningbouwverenigingen,
verantwoordelijk voor het wo-
ningwetbezit, zal men financieel
niet direct naar de renovatie van
de naoorlogse woningen uit-
LEIDEN - De gemeente Leiden wil
het opknappen van monumen
tale en waardevolle huizen, die in
eigendom zijn van particulieren
stimuleren. Men wil zo een verder
verval van veel Leidse monu
menten voorkomen. De meeste
monumentale en waardevolle
panden zijn in particuliere han
den.
De gemeente wil het opknappen
(restaureren en rehabiliteren)
stimuleren door het verbeteren
van de financiële voorwaarden.
Veel particuliere eigenaren van
panden stellen opknappen uit of
zien er vanaf door de financiële
barrières.
Een naoorlogse woning in defruitbuurt (Cronestein). De betonnen omlijst van de kozijnen brokkelt af.
kijken. Het rijk vergoedt slechts
de helft van de kosten, de andere
helft ïpioeten de corporaties uit
eigen reserves bijleggen.
Bij de gemeente hoopt men dat de
corporaties het belang van de na
oorlogse renovatie wel snel zul
len inzien. Ambtenaren Schilder
en Kroon vrezen anders grote
vertraging: "Nu zijn we nog een
van de eersten, maar als straks de
grote steden bij het ministerie
aankloppen gaat het niet meer
om miljoenen maar om miljar
den".
In de praktijk heeft men al met één
renovatie-plan te maken, de zo
genaamde 'Mors 200'. Dit plan -
voor 200 woningen in de Lage
Mors - toont al aan dat men ook
met de bewoners niet makkelijk
op één lijn zal komen. In de Mors
willen de bewoners een zodanige
vernieuwing dat deze op 65.000
gulden per woning komt. "Dat is
veel te duur", zeggen de amb
tenaren.
werd geconstateerd dat ze voor
80% het licht in haar oog kwijt
was. Vrijdag werd besloten dat ze
opgenomen moest worden. Tot
dinsdag heeft ze het buisje gehad
het einde van de week
zouden we horen of het goed
kwam. Het was wel een toestand
we hebben de sinterklaasca-
LEIDEN - "We hebben tien aagen
in spanning moeten zitten.
Steeds maar weer die vraag:
komt het nog goed. In het
ziekenhuis wisten ze het ook niet.
We moesten afwachten. Ze heeft
vier dagen met een buisje in haar
oog gelegen; kon nauwelijks be
wegen. Ze werd er helemaal van
streek van, wist niet meer waar ze
was enzo. Het is op woensdag ge
beurd en pas op vrijdag de week
daarna, hoorden we dat ze weer
normaal zou kunnen zien".
De ouders van de dertienjarige Mo
nique Webster zijn inmiddels
over de schrik heen. Mevrouw
Webster was alleen thuis, toen
haar dochter op woensdagmid
dag 29 november overstuur thuis
kwam. Met haar vriendinnetje
liep ze in de Pelikaanstraat, toen
een paar jongetjes een buisje
traangas in haar gezicht gooiden.
"Eerst wisten we helemaal niet dat
het traangas was", vertelt mevr.
Webster. "Ze kwam binnen met
een rode wang en ze kon met ha^ar
ene oog niets meer zien. We heb
ben haar hoofd maar onder de
kraan gehouden. Ze had een
brandend gevoel en ik wist ook
niet wat ik moest toen. Mijn man
kwam gelukkig thuis en toen zijn
we naar de huisdokter gegaan.
Die stuurde ons door naar het
ziekenhuis. Ze hebben haar be
handeld en we moesten de vol- ■■ïJ&ÊË
gende ochtend terugkomen. ümfflÊM
Donderdagochtend was het nog Mevr. Webster aan het ziekbed van haar dochter Monique in het Acade-
erger geworden. Haar hele wang misch Ziekenhuis. Na tien dagen van spanning was het zeker dat het meisje
volledig zou kunnen zien.
komen. Ze is ook weer naar
school en mag binnenkort weer
gaan zwemmen"
opgezet. In het ziekenhuis
het Hoewel de politie direct de voor
raad traangas van de feestartike
lenwinkel afin de Nieuwe Rijn in
beslag heeft genomen, leeft bij de
ouders van Monique toch de
angst van herhaling. Niet zo zeer
bij hun eigen dochter, maar bij
andere kinderen. "We weten" al
dus mevr. Webster, "wie het ge
daan heeft. Het is een jongen van
tien jaar. Ik neem het hem hele
maal niet kwalijk. Als ie nou
ouder was geweest wel, maar hij
heeft het waarschijnlijk helemaal
niet beseft. Je moet natuurlijk uit
kijken dat zo'n jongen niet met
wroeging blijft zitten. Nee, ik
neem het die winkel kwalijk. Dat
ze dat spul verkopen aan kinde-
Zodra in het ziekenhuis het rapport
over de behandeling van Moni
que klaar is, willen de heer en
mevrouw Webster naar de wets-
winkel stappen, en de mogelijk
heden bespreken om de ompor-
teur van het traangas, een Duitse
firma, een proces aan te doen om
hem zo te dwingen de verkoop
van traangas stop te zetten.
"Het is gevaarlijk spul", zegt Moni-
que's vader, "ook
nen. Er zit aceton en chloor
dus eigenlijk elk contact met de
huid is gevaarlijk".
Monique zelf is volgens haar ouders
goed doordrongen geweest van
het hele avontuur. De dokter
heeft haar ook in het begin ge-
Mevr. Websten "Ze is nog wel erg
voorzichtig op straat en als het
hard waait, gaat ze ook niet op de
fiets naar school. Dat wil ze zelf
niet omdat ze bang is dat dat nog
niet goed is voor haar oog. Maar
verder doet ze het goed. Waar het
ons om gaat: het kan morgen
weer gebeuren, zo lang dat spul in
de handel blijft. Daar willen we
wat aan gaan doen".
Beroep Kroon
tegen plannen
Nieuwstraat
LEIDEN - Tegen de gemeente
lijke plannen om de Niéuw-
straat te reconstrueren en de
loop van het verkeer in Panc-
ras-West te veranderen heeft
Blonks Automobielbedrijf
een beroep ingesteld bij de
Kroon. De eigenaar van het
aan de Nieuwstraat geves
tigde bedrijf meent dat de
voorgenomen maatregelen
"desastreuze gevolgen" zul
len hebben, met name voor de
benzine-omzet.
In het beroepschrift wordt ge
steld dat door instelling van
eenrichtingverkeer in de
Nieuwstraat een belangrijke
uitvalsweg wordt afgesneden
zonder dat er meer ruimte
voor binnenkomend verkeer
in de plaats komt; de Nieuw
straat zal bij de reconstructie
namelijk versmald worden.
Verder zouden door het stel
sel van eenrichtingverkeer
enkele gevaarlijke kruispun
ten ontstaan in de wijk.
Veiligheid en verkeersaf
wikkeling zouden bevorderd
kunnen worden door
doeltreffend optreden tegen
parkeerovertredingen, aldus
N. G. Blonk in zijn beroep
schrift.
De mogelijkheden die de gemeente
heeft, zijn overigens beperkt. De
financiële positie van Leiden
maakt forse bijdragen en subsi
dies onmogelijk. De medewer
king moet zich beperken tot het
verbeteren van de financiële
randvoorwaarden.
In een uitvoerige nota aan de raad
zet het college de beperkte mo
gelijkheden uiteen. Voor het op
knappen van monumenten en
waardevolle panden zien B. en W.
mogelijkheden in het verlenen
van een gunstige geldlening (re-
kening-courant-krediet) en het
sneller verlenen van voorschot
ten op de gemeentelijke subsidie.
De gemeente wil ook het klimaat
voor het opknappen van niet-
monumentale woningen verbe
teren. In deze sfeer denkt men
aan het voorschieten van de
rijksbijdrage als deze voorlopig is
vastgesteld. Deze uftbetalings-
procedure wordt in de praktijk
voorlopig al gevolgd.
LEZERS
SCHRIJVEN
Asfalteren
Naar aanleiding van de vele klach
ten uit de burgerij over de over
last van vracht- en busverkeer in
de stad het volgende: 1) Er wordt
veel te woest gereden; 2) De be
strating in Leiden is erbarmelijk
slecht (zie bij regenval); 3) Leiden
moet nodig beginnen met alle
straten waar bus- en vracht
verkeer rijdt te asfalteren. Dit
geeft 70% minder trilling en
schade (mooi meegenomen). Het
kost veel geld, maar als men in de
krant leest dat men van plan is de
Mare en de Waardgracht weer
open te graven (kosten f8.000.000
gulden), dan kan men beter eerst
de straten verbeteren. Dat is toch
echt hard nodig, houdt uw stad
leefbaar!
W. Poppe
Meerburgerkade 24b
Leiden
Verkeer stad-in tien weken over Steenstraat
LEIDEN - Binnenkort zal een be
gin worden gemaakt met de
bouw van een nieuwe Turf-
marktbrug. De huidige brug ver
keert in zeer slechte staat en is
daarom reeds geruime tijd voor
het autoverkeer afgesloten. De
bouw van de nieuwe brug zal on
geveer negen maanden in beslag
nemen.
volwasse- Gedurende die periode zal het ver
keer op de Beestenmarkt en
Nieuwe Beestenmarkt daarvan
meestal geen hinder ondervin
den. Verkeer dat stadsinwaarts
rijdt blijft de route Nieuwe Bees-
tenmarkt-Beestenmarkt-deel
Steenstraat-Blauwpoortsbrug
volgen. Stad-uit loopt de route
via Blauwpoortsbrug-Beesten
(langs het water) en Nieuwe
Beestenmarkt.
Er is echter een periode van onge
veer zeven weken en drie
kleinere perioden van één week,
dat het verkeer ter hoogte van de
Veronicabar slechts gebruik kan
maken van één rijbaan. In die pe
rioden - zo is het voorstel van de
gemeente - zal het verkeer stad-
uit de huidige route blijven vol
gen, maar zal het verkeer stad-in
via de Steenstraat gaan rijden.
In verband met de bouw van de
nieuwe brug zal er voor het
voetgangers- en fietsverkeer een
noodbrug worden gebouwd over
de Oude Singel ter hoogte van de
Lijsbethsteeg-Lange Schei
straat. De Turfmarkt, de Oude
Vest en de Oude Singel zijn gedu
rende het werk aan de brug
doodlopend. Om de panden aan
deze straten tot bereikbaar te
houden zullen diverse verkeers
maatregelen worden getroffen.
De maatregelen om de verkeersaf
wikkeling in de omgeving van de
Turfmarktbrug in goede banen te
leiden, zullen maandag bespro
ken worden in de gemeentelijke
verkeerscommissie, die om half
vier 's middags begint.
LEIDEN - Het college van B en W
moet gevormd worden uit frac
ties die bereid zijn samen te wer
ken op basis van een beleids
programma. Dat beleidsprog
ramma moet na de verkiezingen
door denieuwgekozen raadsfrac
ties opgesteld worden. Van dit
overleg behoort geen enkele frac
tie tegen haar wil te worden uit
gesloten.
Dat is het standpunt van het CDA
over de wijze waarop het college
van Ben W voor de periode 1978
1982 samengesteld zou moeten
worden. Het CDA heeft deze op
vatting neergelegd in het con
cept-verkiezingsprogramma dat
in de loop van volgende week aan
de leden zal worden toegezon
den. Het CDA vindt dat een goed
werkend gemeentebestuur eist
"dat de wethouders uit de be
kwaamste leden van de gemeen
teraad worden gekozen. Het is
ongewenst dat een fractie, die op
basis van evenredigheid in het
college vertegenwoordigd kan
zijn en een bekwaam lid voor dat
college kan leveren, daartoe niet
in staat zou worden gesteld". De
wethouders dienen volgens het
CDA-programma voor een be
paalde portefeuille gekozen te
worden. Het CDA acht het niet
gewenst dat de burgemeester, af
gezien van diens wettelijke ver
plichtingen, openbare netfen-
functies bekleedt zonder in
stemming van de gemeenteraad.
In de huidige situatie is het CDA
niet vertegenwoordigd in het
college van B en W, dat in 1974
gevormd werd door PvdA en
PPR/D'66. Daarvoor namen de
partijen, die het CDA vormen -
ARP, CHU en KVP - sinds men
senheugenis wél deel aan het
college. Het CDA pleit er in feite
voor om de situatie van een af
spiegelingscollege te herstellen,
op voorwaarde dat de partijen na
de verkiezingen overeenstem
ming bereiken over een prog
ramma. PvdA en PPR vinden dat
een dergelijke overeenstemming
vóór de verkiezingen moet wor
den bereikt.
Het programma, dat nu door het
CDA is gepresenteerd, kan nog
door de leden gewijzigd worden
in een vergadering op 8 februari.
In diezelfde vergadering zullen
ook de nog te formuleren tien
kernpunten uit het programma
besproken worden, alsmede de
korte samenvatting van beleids
visie en stellingname van het
CUA Structuurplan
In het programma wordt op het ge
bied van stadsontwikkeling ge
vraagd om een structuurplan dat
de gehele stad omvat. Het CDA
pleit voor bevordering van het ei
gen woningbezit. De wijze van
gronduitgifte door de gemeente
nag daarvoor geen belemmering
vormen en evenmin voor de
werkgelegenheid. Woningen van
de gemeente moeten op hun ver
zoek aan de huurders worden
verkocht. Er dient, aldus het
CDA, krachtige voortgang te
worden gemaakt met de plannen
voor binnenstadswijken als Ha
ver en Gort, De Camp, Maredorp,
Pancras-Oost en de Pieterswijk.
Omdat nieuwbouw op open
plekken in de binnenstad alleen
de woningnood niet oplost, dient
onverwijld aangevangen te wor
den met de bouw van nieuwe
woonwijken elders in Leiden.
Het CDA vindt dat de ontwikke
ling van bestemmingsplannen
voor de Leeuwenhoek, Meerburg
en Stevenshofpolder bespoedigd
dient te worden.
Volgens het concept-programma
moet het voetgangersgebied in
de binnenstad uitgebreid worden
"tot een doelmatig geheel Ter
ontlasting van de binnenstad
dient een rondweg voltooid te
worden, aldus het Christen-De
mocratisch Appèl, dat tevens van
mening is dat de bouw van ten
minste één parkeergarage op
korte termijn gerealiseerd moet
worden. Op het gebied van
volkshuisvesting pleit het CDA
voor de bouw van minstens 3000
nieuwe woningen in de komende
vier jaar, terwijl een even groot
aantal woningen gerenoveerd
moet worden. Ook het aantal wis
selwoningen moet vergroot wor
den. Het woningbeleid moet, al
dus het CDA, meer rekening
houden met de behoeften van in
validen, bejaarden, alleenstaan
den en personen die tezamen in
één wooneenheid willen wonen.
Sporthal
Bij fusies en sluitingen vanwege
een teruglopend aantal leerlin
gen van de scholen, zodat de vrij
heid van de keuze voor de ouders
op grond van levensbeschou
wing enz. behouden blijft. Dit is
één van de punten uit de onder-
wijsparagraaf van het concept
programma. Op het gebied van
cultuur pleit het CDA voor de
aanwezigheid van een "vast
steunpunt" dat stimuleert en
coördineert. Voor de actieve en
passieve sportbeoefening dient
tenminste één nieuwe sporthal
op korte termijn gerealiseerd te
worden, aldus het CDA. Het
noemt het eveneens gewenst dat
er in Leiden een manege komt ert
wil de mogelijkheden van een
camping onderzoeken.
Op het gebied van economische za
ken pleit het CDA voor de tot
standkoming van een econo
misch met duidelijke doelstellin
gen. Uitgangspunt bij het bin-
nenstadsbeleid is "de versterking
van krachtige winkelstand, waar
toe de binnenstad voor iedereen
goed bereikbaar moet blijven".
Het CDA wil het gelijktijdig uit
voeren van de wekelijkse win
kelsluiting bevorderen.
Over de taneven van openbare
nutsbedrijven merkt het prog
ramma op, dat deze zoveel moge
lijk kostendekkend dienen te
zijn.
