Pinochet
verdedigt
referendum
Geduld Hanoi te lang beproefd
Oost-Berlijn
woedend over
manifest tegen
Sovjet-Unie
Stefanuskroon terug naar Hongarije
Gandhi splijt de Indiase Congrespartij
Morgen in Chili
DINSDAG 3 JANUARI 197B
BUITENLAND
PAGINA 13
NEW DELHI (AFP/UPI) - Nu zij
zich gisteren door haar getrou
wen heeft laten kiezen tot "par
tijvoorzitter", heeft oud-pre
mier Indira Gandhi de officieus
al bestaande scheuring in de In
diase Congrespartij onher
roepelijk gemaakt. Mevrouw
Gandhi staat nu aan het hoofd
van wat in feite een nieuwe
partij is, het "Indira Congres".
Na haar verpletterende ver
kiezingsnederlaag die de Ja-
nata-partij aan het bewind
bracht en de Congrespartij na 30
jaar naar de oppositiebanken
verwees, raakte mevrouw
Gandhi verwikkeld in een felle
strijd om het leiderschap. Zij
trok daarbij aan het kortste
eind, toen Brahmananda Reddy
tot partijvoorzitter werd geko-
Mevrouw Gandhi, die zich nog
moet verantwoorden wegens
excessen tijdens de door haar
afgekondigde noodtoestand,
legde zich niet bij haar neder
laag neer en probeerde met alle
mogelijke middelen het leider
schap te heroveren.
Haar laatste tegenzet was het uit-,
schrijven van een "nationale
conventie" voor het voltallige
hoofdbestuur van de partij, het
"AU India Congres Committee".
Dit lichaam heeft 637 leden.
Mevrouw Gandhi beweert dat er
op haar tweedaagse conventie
een meerderheid van de leden
aanwezig was.
Reddy wijst die bewering als "be
lachelijk" van de hand en zegt
dat nog geen 30 procent van de
hoofdbestuursleden aan
Gandhi's convocatie gevolg
heeft gegeven.
Dit alles heeft tot gevolg dat er nu
twee Congrespartijen bestaan,
(een van Gandhi en één van
Reddy, die om het hardst bewe
ren dat zij de "ware" zijn.
Mevrouw Gandhi kondigde aan
dat zij het voorzitterschap van
het "Indira Congres" slechts
korte tijd zal bekleden - totdat
de basis een nieuw kembestuur
heeft gekozen. Zij bedankte op
13 december voor het huidige, 21
leden tellende kembestuur en
twee weken later legden haar
zeven getrouwen in dat beleids
bepalende lichaam eveneens
hun functies neer. Het schisma
was daarmee eigenlijk al een
feit dat met Indira's "conventie"
alleen maar werd bekrachtigd.
Voorzitter Reddy is ervan over
tuigd dat de grote achterban zijn
congrespartij als de "echte" zal
erkennen en Gandhi's aanspra
ken zal logenstraffen.
Uiteraard beweert mevrouw
Gandhi precies het omgekeerde.
Volgens haar. zal een meerder
heid van de Congrespartij zich
uiteindelijk in het Indira-kamp
melden. Haar groep heeft als da
gorder "voorwaarts, op weg
naar het socialisme" gekozen en
acht mevrouw Gandhi de enige
figuur die zich effectief teweer
kan stellen tegen de "anti-
volkse" politiek van Janata-
premier Morarji Desai.
VALPARASIO (AFP/Reuter) - Generaal
Augusto Pinochet, het hoofd van de militaire
junta die in Chili aan de macht is, heeft tegenge
sproken dat hij persoonlijke doeleinden zou na
streven bij het uitschrijven van het omstreden
referendum van morgen.
'n een radiorede die hij te Valpara-
sio uitsprak, zei de generaal dat
hij om de volksraadpleging had
Eduardo Fr ei.
Egyptische
ambassade
in Bonn
ontsnapt aan
tijdb
ommen
BONN (Reuter/UPI) - De Egypti
sche ambassade in Bad Godes-
berg bij Bonn is gisteren op het
nippertje ontkomen aan twee
tijdbommen die waren geplaatst
bij de stookolietanks. Daardoor
zouden ze waarschijnlijk het hele
gebouw hebben opgeblazen.
De tijdontsteking van de bommen
met een springlading van elk een
kilogram, werden om twee minu
ten voor twaalf bij de kelder ont
dekt door een employé. De twee
tijdontstekers waren ingesteld op
1200 uur precies. De man greep
snel en koelbloedig in en wist te
voorkomen dat de ambassade de
lucht in zou vliegen.
De springladingen bestonden uit
tien pakjes TNT van, op grond
van de codetekens, waar
schijnlijk Sovjet-Russische her
komst.
Men heeft nog geen aanwijzingen
over de identiteit van de daders.
Over het motief is evenmin iets
bekend, maar aangenomen mag
worden dat de mislukte aanslag
verband houdt met de Egypti
sche vredesinitiatieven die heb
ben geleid tot rechtstreekse on
derhandelingen met Israël. Zoals
bekend hebben die tot felle pro
testen geleid bij diverse Arabi
sche staten en bij de Palestijnse
guerrilla-organisaties.
De Egyptische ambassade is om
veiligheidsmaatregelen omgeven
door een hoog hek. De tijd
bommen zaten in een plastic tasje
dat vermoedelijk over het hek is
gegooid.
De politie van Bonn heeft haar be
waking van het ambassadege
bouw uitgebreid.
gevraagd ten einde in zijn
hoedanigheid van president de
waardigheid van Chili, die men
poogt aan te tasten, te verdedi
gen". "Ik verzeker plechtig tegen
over het gehele volk dat ik bereid
ben zo nodig mijn leven te geven
om mijn plicht te doen", aldus Pi
nochet. Hij wees er op dat de
stemming in de Verenigde Naties
waarbij zijn bewind werd ver
oordeeld wegens het niet eer
biedigen van de rechten van de
mens, tot gevolg zal hebben dat
elke financiële bijstand aan Chili
zal worden gestaakt.
Hij sprak van een "internationale
samenzwering tegen Chili", als
represaille voor de nederlaag die
zijn regime aan het "internatio
nale communisme" had toege
bracht. Hij kritiseerde hen die
"Chili lessen in democratie wil
len geven, terwijl de democratie
in de diepste tradities van dit land
ligt verankerd".
Twijfel
Twee leden van de uit vier man be
staande militaire junta - admiraal
Jose T. Merino en de lucht-
machtgeneraal Gustavo Leigh
hebben in brieven aan Pinochet
laten weten, dat zij het betwij
felen of het verstandig is het refe
rendum te houden. Ook vragen
zij zich af of het rechtsgeldig is.
Wat dit laatste betreft heeft giste
ren de nieuwe controleur-gene
raal, Sergio Fernandez, als zijn
mening gegeven dat het decreet
van 21 december jl. waarbij Pino
chet het referendum afkondigde,
niet in strijd met de grondwet is.
De voorganger van Fernandez,
Hector Humeres, had eerder zijn
goedkeuring aan het decreet ont
houden. Humeres had overigens
zijn ontslag al ingediend voordat
Pinochet het bewuste decreet
had afgekondigd. Zaterdag be
noemde Pinochet Fernandez als
zijn opvolger.
Ook de rooms-katholieke kerk en
de christen-democratische en de
socialistische partij die beide
verboden zijn, hebben de volks
raadpleging afgewezen. De rk
hiërarchie heeft er bij de presi
dent op aangedrongen het refe
rendum af te gelasten of althans
uit te stellen, omdat tegenstan
ders van het huidige bewind geen
campagne mogen voeren. Ook de
twee genoemde partijen zijn van
oordeel dat de nodige waarbor
gen ontbreken om de stemming
rechtsgeldig te maken. De voor
malige christen-democratische
president Eduardo Frei, die van
1964 tot 1970 aan de macht was,
voegde zich gisteren bij de tegen
standers.
Frei
Hij oefende op een persconferentie
in Santiago kritiek op de for
mulering van de vraag waarop de
kiezers morgen verplicht zijn met
ja of nee te antwoorden. De tekst
luidt: "Tegenover de internatio
nale agressie die tegen de rege
ring van ons land is ontketend,
steun ik president Pinochet bij de
verdediging van de Chileense
waardigheid en ik bevestig de
wettigheid van de regering van
de republiek om met soevereini
teit het democratiseringsproces
van het land te leiden". Er is
stemplicht voor alle Chilenen van
18 jaar en ouder. Het is de eerste
maal dat er in Chili wordt ge
stemd sinds de militairen in sep
tember 1973 met geweld een
einde maakten aan het bewind
van de gekozen marxistische
president Salvador Allende. Deze
verloor bij deze staatsgreep het
leven.
NIEUW DELHI -
premier Desaiaan
de vlieg sneuvelde
Een ongewone foto van een werklunch: terwijl president Carter en zijn gastheer, de Indiase
tafel zitten, maakt een bediende zich gereed een lastige vlieg neer te halen. De klap was raak,
>n werd verwijderd en de werklunch ging weer door.
BONN (SP) - De Westduitse regering heeft aantijgingen van
Oost-Berlijn van de hand gewezen dat de spionagedienst van
de Bondsrepubliek verantwoordelijk zou zijn voor één in het
weekblad Der Spiegel gepubliceerd anti-Russisch manifest.
Volgens Bonn heeft de spionagedienst niets te maken met dit
document, dat volgens Der Spiegel is opgesteld door hogere
functionarissen van de Oostduitse Socialistische Eenheids
partij (SED).
In dit manifest, waarvan de echtheid ook in West-Duitsland niet
onomstreden is, keert zich een groep van "Democratische
communisten" tegen de afhankelijkheid van de DDR van de
"politiek-bureaucratische rechtzinnigheid van Moskou". De
naamloze samenstellers eisen een soort Euro-communistisch
meer-partijenbewind in Oost-Duitsland, waarin de men
senrechten worden gewaarborgd. De leidende functionaris
sen van de SED worden omschreven als "stadhouders van de
rode pausen in het Kremlin".
Reacties
Geen wonder dat de openbaarmaking van deze agressieve tekst
in het op dit punt uiterst gevoelige Oost-Berlijn tot heftige
reacties heeft geleid. Het manifest waagt het communisme en
fascisme zo ongeveer op één lijn te plaatsen en te spreken van
de uitbuiting der arbeidersklasse in de Sovjet-Unie door een
parasiterende kaste van bureaucraten. Ook verlangen de
auteurs van dit manifest in navolging van de vroegere Poolse
minister van Buitenlandse Zaken Rapacki de hereniging van
een vredelievend, ontwapend Duitsland, dat een brugfunctie
tussen Oost en West kan vervullen.
Als de inhoud van het document in kringen van Oost-Europa
kenners in de Bondsrepubliek al omstreden is, dan heeft
Oost-Berlijn toch niet nagelaten door zijn woedende uitvallen
naar Bonn de betekenis ervan te versterken. "Miserabel
maakwerk" en "een slechte oudejaarsgrap", zo luidden enkele
omschrijvingen die het Oostduitse persbureau ADN veront
waardigd over de muur seint. De Oostduitse inlichtingen
dienst van de DDR is er allang van op de hoogte, aldus ADN,
dat de Westduitse spionagedienst tezamen met de redactie
van Der Spiegel aan zo n pamflet gewerkt heeft.
Dreigement
Natuurlijk ontbreekt ook niet het dreigement dat Westduitse
journalisten die de hand hebben in zulke kwaadaardige, de
Duitse betrekkingen belastende roddels, Voortaan maar beter
de weg naar Oost-Berlijn kan worden versperd. Dit zijn stellig
geen loze uitspraken: enkele jaren geleden'moest één in de
DDR geaccrediteerde Spiegel-correspondent het veld rui
men, een jaar later ook een correspondent van de Westduitse
televisie.
De regering in Bonn acht zowel de verwijten aan de spionage
dienst als aan journalisten uit de Bondsrepubliek ongegrond.
Overigens laat zij zich niet uit over de inhoud van de publika-
tie in Der Spiegel. Van het bestaan van de daar genoemde
georganiseerde oppositiegroepen, aldus een woordvoerder, is
Bonn niets bekend.
Conflict Yietnam-Cambodja niet snel op te lossen
HANOI (SP) - Cambodja noemt de diplomatieke breuk met
Vietnam tijdelijk. Maar de felheid van de wederzijdse be
schuldigingen over barbaarse wreedheden tonen een
barst in de veelbeleden broederschap die niet een
voudig meer te repareren valt.
dat er veel meer incidenten aan
de grens waren geweest dan
openbaar waren gemaakt.
'niets Maar Hanoi hield zich waar
schijnlijk in om Cambodja's
grote vriend Peking de kans te
geven matigend op te treden. Ha
noi mag dan vooral op Moskou
steunen, de verhouding met Pe
king is koel maar niet slecht.
Van de maandenlang volgehouden
discretie waarmee de communis
tische buurlanden hun conflict
tot vrijdag toedekten
meer over. Er worden nu namen
genoemd en het afgelopen week
einde ontbrandde een woorden
strijd die voor de strijd op het-
slagveld niet onderdoet.
Het conflict mag dan nu in het volle
daglicht terecht zijn gekomen,
wat zich in het Vietnamees-Cam-
bodjaanse grensgebied werkelijk
afspeelt blijft vaag. Volgens oud
gebruik geven de strijdende par
tijen elkaar de schuld.
In de Thaise hoofdstad Bangkok,
de belangrijkste „uitkijkpost"
voor Indochina, neigen westerse
en Aziatische waarnemers ertoe
de Vietnamezen het meest te ge
loven. Zij menen dat Cambodja is
begonnen - eigenlijk al direct na
de val van Saigon en Pnom Penh -
met acties op Vietnamees grond
gebied. Vietnam, zo zeggen de
bronnen in Bangkok, reageerde
aanvankelijk zwakjes en ac
cepteerde niet geringe verliezen.
Maar uiteindelijk stuurde het op
grote schaal elite-troepen,
vliegtuigen, tanks en artillerie
voor een tegenaanval en het re
sultaat is, als de informaties juist
zijn, dat de Vietnamezen nu niet.
ver meer van de Cambodjaan
se hoofdstad staan.
Niet verwonderlijk, want Vietnam
en Cambodja zijn volstrekt niet
aan elkaar gewaagd. Vietnams
sterkte wordt op een miljoen man
geschat, terwijl de Cambodjanen
waarschijnlijk nog geen tiende
daarvan in het veld kunnen bren
gen. Al lang geleden zeiden
Vietnamezen in privé-gesprek-
ken met buitenlanders dat ze
Cambodja desgewenst in een et
maal onder de voet zouden kun
nen lopen. Cambodjaanse vluch
telingen daarentegen vertelden
dat kaderleden van de Rode
Khmers pochten dat ze „eens het
vaderland tot Ho Tsji Minh-stad
toe" zouden „bevrijden". De
Cambodjanen zeggen dat ze ge
bied heroveren dat de Vietname
zen in de loop der jaren van hun
land hebben afgeknabbeld.
Diplomaten in Hanoi hadden zich
al afgevraagd hoe lang het
Vietnamese geduld met de in al
les onberekenbare buren zou du
ren. Bevriende diplomaten kre
gen van de.Vietnamezen te horen
Toen echter China zijn bond
genoot ook niet bleek te kunnen
remmen heeft Hanoi z'n tegen-
aaval gelanceerd. Zondermeer
moet gezegd worden dat Vietnam
zich in de woordenstrijd iets ge
matigder opstelt dan Pnom
Penh. Het was Cambodja dat de
banden verbrak. Vietnam
reageerde daarop met een drin
gende oproep om zo spoedig mo
gelijk op welk niveau dan ook te
gaan praten over een vreedzame
regeling. Het wees daarbij op het
oude bondgenootschap tegen de
Amerikanen, terwijl de Cam
bodjanen de Vietnamezen erger
de Amerikanen. De
Vietnamese diplomaten moeten
deze week Pnom Penh verlaten,
maar er is geen enkele aanwijzing
dat Hano% soortgelijke maatre
gelen tegen de Cambodjaanse
vergegenwoordigers in de zin
heeft!
Achter de coulissen staan de com
munistische groten Rusland en
China tegenover elkaar. Daarbij
heeft Moskou het gemakkelijker
dan Peking. Want de Russen
hebben aan Cambodja nauw
elijks boodschap, terwijl Peking
als gezegd weliswaar Cambodja
ten volle steunt maar met
WASHINGTON (UPI) - Het is
thans vrijwel zeker dat de Ste-
fanuskroon die sinds het eind
van de Tweede Wereldoorlog
in Amerika is bewaard en
sinds het jaar 1.000 geldt als
symbool van de nationale
soevereiniteit van Hongarije
vrijdag door de Amerikaanse
minister van buitenlandse
zaken zal worden teruggege-
Dit ondanks protesten van ver
schillende zijden.
De republikeinse Senator Ro
bert Dole, die zaterdag de af
wijzing door een lagere rech
ter van zijn verzoek tot een
aanbod zag bevestigd door
een hof van beroep, zond tij
dens het afgelopen week
einde nog een telegram aan
president Carter, die toen in
India verbleef, om alsnog te
rug te komen van zijn besluit
de kroon, samen met zwaard,
scepter, rijksappel en kro
ningsgewaad terug te geven
aan "zoals Dole stelde, de
communistische regering van
Hongarije".
Maar Carter heeft zich op het
standpunt gesteld dat de
kroon aan het Hongaarse volk
toebehoort en niet aan de re
gering, juist zoals de constitu
tie toebehoort aan het Ameri
kaanse volk.
De kroon met toebehoren waarover Robert Dole een telegram
zond aan president Carter.
De Hongaren in de Verenigde
Staten hebben vorige week
ook geprotesteerd. Een
woordvoerder van hen, die zei
dat "de teruggave van de
kroon een diepe teleurstelling
zal zijn voor de Hongaren in
ballingschap en een grote
overwinning voor de com
munisten", voegde daar di
rect aan toe "niet erg veel
hoop te hebben dat Carter van
zijn besluit zal terugkomen".
Senatore Dole zou deze week
via zijn advocaten nog het
Amerikaanse hooggerechts
hof verzoeken het teruggeven
van de kroon tegen te houden.
Bulent Ecevit
slaagt spoedig
ANKARA (Reuter) - Bulent Ecevit
die zondag opdracht kreeg van de
Turkse president Fahri Ko-
roeturk om een nieuw kabinet te
vormen heeft gisteren verklaard
dat hij daar op zeer korte termijn
in zal slagen.
Dit komt doordat hij de steun heeft
gekregen van tien leden in het 450
man tellende Turkse parlement
die kortelings de Gerech-
tigheidspartij de rug toekeerden
en daardoor de val bewerkstel
ligden van het rechtse kabinet
van Suleiman Demirel.
Vietnam toch geen slechte ver
houding heeft. En Peking had
juist hoop heel voorzichtig
Hano% los te kunnen weken van
de Russen, die voor Hano% van
levensbelang zijn, maar naar het
soms lijkt wel een noodzakelijk
kwaad.
Officieel bestaan er diplomatieke
betrekkingen tussen Moskou en
Pnom Penh, maar de Russische
ambassade in de Cambodjaanse
hoofdstad staat al maanden leeg
Moskou wedde tegen het eind
van de oorlog in Cambodja te
lang op het verkeerde paard en
toen de Rode Khmers de stad
binnentrokken werden de Rus
sen er even onvervaard uitgesme
ten als ongeacht welke westerse
vertegenwoordiging.
De „spijt" die Peking betuigde over
de strijd was gezien dat alles al
leszins begrijpelijk. Verder zwe
gen de Chinezen voorzichtig en
alleen in de wijze waarop ze mel
ding maakten van Cambodjaanse
en Vietnamese verklaringen
neigden ze duidelijk naar P-
nom Penh
De Russen konden het zich per
mitteren de Cambodjaanse
„wreedheden" jegens Vietnam
breed uit te meten en terloops
ook nog even de Chinezen met de
Cambodjanen in verband te brer..
China zal zonder twijfel alles
blijven doen om de zaak te sus
sen. De Cambodjanen hebben
zich echter nooit iets van wie dan
ook aangetrokken en de Cam
bodjaanse ambassadeur in Pe
king zei onverbloemd dat Cam
bodja niemands hulp of bemid
deling nodig heeft.
Hano'ft heeft militair de kracht om
het conflict in een klap te be
slechten. De Cambodjaanse be
schuldiging is ondermeer dat
Vietnam het buurland wil „op
slokken" en in een federatie wil
persen. Dat ze dat kunnen staat
wel vast, of ze het willen weet-
niemand.
Vietnam kampt met voedseltekor
ten, Cambodja heeft veel rijst en
de Cambodjanen hebben het
verband al gelegd. Maar als
Hano% op deze wijze in zijn le
vensonderhoud voorziet zal het
niet populairder worden in het
Westen. En op dat Westen heeft
Hano% zijn hoop gevestigd om
hulp te krijgen bij het herstellen
van zijn oorlogsschade. En om
wat onafhankelijker van de Rus
sen te worden. Vandaar dat Pe
king benauwd is dat de Russen
het conflict rond de Papegaai-
ebek zullen benutten om hun po
sitie te verstevigen.
