"Blijf steun verlenen aan
het anti-racismefonds"
Pinkstervuur buiten maar ook binnen de kerk
Haal alvast de zomer binnen,
ABN Bank
Wantrouwen in
Derde Wereld
mamm
Oegstgeester kerkeraad in bezwaarschrift:
EILAND
2 yOENSDAG 28 DECEMBER 1977
OEGSTGEEST - De kerkeraad van de Gerefor
meerde Kerk in Oegstgeest vindt dat de gere
formeerde synode haar houding inzake het
programma van de Wereldraad van Kerken tot
bestrijding van het racisme moet herzien In een
bezwaarschrift aan de synode vraagt de ker
keraad, de opschorting van de steun aan het
anti-racismefonds ongedaan te maken. "Er kan
en mag geen misverstand bestaan over onze
steun aan de onderdrukte zwarte bevolking en
de zwarte kerken waarmee wij in relatie staan",
zo meent de kerkeraad.
gedachteloos wordt overgeno
men. Hij wijst erop, dat het anti-
racismefonds uitdrukkelijk geen
geld voor geweld ter beschikking
stelt. Het geld is bestemd voor
humanitaire doeleinden, zoals
het verschaffen van jurirdische
bijstand aan mensen die in
Zuid-Afrika openlijk de apart
heidspolitiek alkeuren en op
grond daarvan worden vervolgd,
steun aan de familieleden van
vervolgden (om te kunnen voor
zien in de eerste levensbehoef
ten), projecten van opvoedkun
dige aard en activiteiten op so
ciaal-medisch terrein ten be
hoeve van de slachtoffers van het
Als in een land als Zuid-Afrika
alleen de blanken (ongeveer 20
procent van de totale bevolking)
in het parlement vertegenwoor
digd zijn;
Men zonder opgaaf van redenen
en zonder gerechtelijk vonnis een
half jaar of langer in arrest kan
worden gehouden:
men als zwarte onderdaan alleen
met een officiële toestemming
(van blanke autoriteiten) op reis
kan gaan;
men als zwarte gedwongen
wordt tot een bepaalde
woonplaats, volgens de heer
sende vestigingswetten, waarbij
de gezinsleden langdurig van el
kaar gescheiden worden;
een op liefde gebaseerd en buiten
de republiek van Zuid-Afrika
kerkelijk en burgerlijk tussen
blank en zwart gesloten huwelijk
als onwettig concubinaat wordt
beschouwd;
als van juni 1976 af in Soweto en
op verscheidene andere plaatsen
het opkomende verzet van vooral
jongeren bloedig wordt neerge
slagen;
wat hebben wij dan anders te
doen dan een kerkelijke actie die
dit weerstaat te steunen?
Hard aangekomen
In mei vorig jaar besloot de synode
van de Gereformeerde Kerken in
Nederland de aanbeveling ten
gunste van het Wereldraad-fonds
tot bestrijding van het racisme op
te schorten. De Oegstgeester
kerkeraad uitte daarover in een
schrijven van september 1976 al
zijn teleurstelling. De verdere
ontwikkeling deed hem beslui
ten, deze teleurstelling om te zet
ten in een officieel bezwaar
schrift.
De kerkeraad constateert, dat de
synode weliswaar blijft staan
achter de algemene doelstelling
van het Wereldraad-fonds, maar
dat de opschorting van de aanbe
velingen tot steun toch hard zijn
aangekomen. De indruk is ge
wekt, dat de synode gezwicht is
voor de druk van de Nederduits
Gereformeerde Kerk in Zuid-
Afrika. De niet-blanke Zuidaf-
rikaanse kerken, waarmee de Ge
reformeerde Kerken in relatie
staan, voelen zich duidelijk in de
steek relaten.
De Oegstgeester kerkeraad acht
een krachtig protest op zijn plaats
tegen een misleidende leuze als
"Geen kerkgeld voor geweld",
die door een bepaalde actie wordt
gevoerd en door niet goed
geïnformeerde gemeenteleden
Verdraaiing
Als men, aldus de kerkeraad, het
feit dat de betrokken commissie
van de Wereldraad geen oordeel
wil uitspreken over bepaalde
groeperingen in Zuidelijk Afrika
die de onderdrukking willen te
gengaan met geweld van wape
nen, wil verklaren als het aanzet
ten tot geweld, dan is dat een ver
draaiing van de doelstellingen
van hetanti-racisme-programma.
Zij die zich in Zuid-Afrika verzet
ten tegen het apartheidsbeleid
voeren een rechtsstrijd. Juist het
huidige systeem is gebaseerd op
geweld. En dat drukt van dag tot
dag zwaar op de zwarte bevol
king.
Ds. J. Th. Heemskerk en mevrouw
N. H. Robijns-Trimp, die het be
zwaarschrift 'namens de ker
keraad algemene zaken hebben
opgesteld, doen ook een appèl op
het identiteitsbesef van de sy
node als zij vragen waar de gere
formeerden eigenlijk staan en
wie zij zijn, wanneer zij dit prog
ramma ter verdediging van de
meest elementaire rechten van de
mens niet van harte steunen.
"De gereformeerden zijn steeds
vaderlandslievende mensen ge
weest, die voorop gingen in (ge
wapend) verzet tegen ons volk
overheersende machten. Is er
Als in Zuid-Afrika het opkomende verzet van vooral jongeren wordt
neergeslagen, wat heeft de kerk dan anders te doen dan een kerkelijke
actie die dit weerstaat te steunen?
Dat vraagt de gereformeerder kerkeraad van Oegstgeest aan zijn synode
in een bezwaarschrift betreffende het anti-racismefonds van de Wereld
raad van Kerken.
ooit bezwaar gemaakt vanuit de
kerk tegen de geallieerde wa
pendroppings in de laatste We
reldoorlog? En tegen het gebruik
dat de gereformeerde verzets
mensen van die wapens maak
ten? In het verzet waren de gere
formeerden ver boven hun lan
delijke percentage vertegen
woordigd."
Geen breuk
De Oegstgeester kerkeraad be
treurt het ten slotte, dat de Ne
derduits Gereformeerde KeFk in
Zuid-Afrika niet bereid is geble
ken haar ondersteuning van het
apartheidsbeleid op te geven.
"Gesprekken met haar verte
genwoordigers lijken zinloos".
Toch wil de kerkeraad niet pleiten
voor het afbreken van de dialoog
met deze kerk. "Er kan en mag
echter geen misverstand bestaan
over onze steun aan de onder
drukte zwarte bevolking en de
zwarte kerken waarmee wij
evenzeer in relatie staan. Deze
steun kan alleen concreet inhoud
krijgen door een aanbeveling
voor het speciale fonds van de
Wereldraad".
De gereformeerde synode heeft de
opschorting van de aanbeveling
nog steeds niet ingetrokken.
Deze zaak komt in de lopende zit
tingsperiode van de synode op
nieuw aan de orde. Volgende
maand gaat een synodale delega
tie naar Zuid-Afrika om met
mensen uit verschillende kerken
over het rassenprobleem en de
houding van de kerk daartegen
over te spreken.
Professor dr. F. Haarsma, hoogle
raar in de pastorale theologie
aan de Nijmeegse universiteit,
ziet in ons land het gevaar op
doemen van een buiten- en zelfs
anti-kerkelijke theologie.
"Er is met name onder de studenten
een tendens te bespeuren om het
contact met de wereld zo hoog in
het vaandel te schrijven, dat zij
aan de kerk voorbijzien". Prof.
Haarsma schrijft dat in het
laatste nummer van "Tijdschrift
voor theologie".
De rooms-katholieke theoloog ont
kent niet, dat in deze tendens een
gezonde reactie zit op binnenker
kelijke gezichtsvernauwing
Maar dit moet op de duur toch
leiden tot een nieuw schisma, nu
niet tussen theologie en wereld
maar tussen theologie en kerk.
Men tracht deze theologische hou
ding veelal te baseren op de komst
van het "koninkrijk Gods", door
Jezus beloofd aan de wereld, en
niet alleen aan de kerk. Natuur
lijk moet de komst van dat rijk in
de wereld worden voorbereid,
maar daaruit volgt niet, dat men
in de trits wereld - kerk - rijk
Gods de middelste straffeloos kan
schrappen.
Draagster
De kerk blijft in al haar schamel
heid draagster van het evangelie,
de ruimte waarin Jezus' geest
werkzaam is. "Er bestaat", aldus
Haarsma, "een buitenkerkelijk
christendom, maar het beslaat
alleen en kan alleen bestaan in
relatie tot de kerk waartegen het
zich afzet. Niet alle pinkstervuur
is binnen de muren van de kerk
gevallen. Het is echter ook niet
alleen daarbuiten terechtgeko-
Een theologie die aan het concrete
leven van de kerk voorbijloopt,
kan, volgens Haarsma, geen bij
drage leveren tot een pastoraat,
"waarin plaats is voor volks
katholicisme en randkerkelijken,
voor socio-culturele katholieken
en vier-wielen-christenen"
Concert In Leiderdorp. Voor het orgelfonds van de Scheppings-
kerk en de Dorpskerk in Leiderdorp geven Erika en Kees Ploeger,
viool, en Ineke Roeterink-Vonders, piano, vrijdagavond, 30 de
cember, om kwart over 8 in de Dorpskerk een concert. Zij spelen
werken van Corelli (sonate in a-dur), Groneman (sonate in e-moll).
Hay dn (sonate V in g-dur), Boccherini (sonate a tre in c-moll) en
Handel (sonate in bes-dur).
Verwaarlozing
Jeugdbeleid. In zijn jaarverslag over de laatste twee jaren merkt de
Nederlandse Zendingsraad, waarbij elf niet-katholieke zen
dingsorganisaties en het Nederlands Bijbelgenootschap zijn aan
gesloten, op, dat er bij de kerken nog veel te weinig sprake is van
een gericht jeugdbeleid. Men richt zich te veel op de generaties
boven de 35 jaar. De onderlinge belangstelling tussen de kerken en
het onderwijs is gering. Dat resulteert m een verwaarlozing door de
kerk van de jeugd in de onderwijssituatie, zo meent de Zen
dingsraad.
Er wordt veel werk verzet door instanties als het Chr. Pedagogisch
Studiecentrum, de Unie School en Evangelie, het prot.-chfjStelijk
onderwijs en de NCRV, maar het werk is veeleisend en een ge
coördineerde aanpak ontbreekt nog. Bovendien is, zo meent de
Ned. Zendingsraad, de opvoeding van kinderen niet alleen een
taak van het onderwijs, maar wel degelijk ook een verantwoor
delijkheid van de kerkelijke gemeenschap.
De Zendingsraad herinnert er nog aan, dat de grootste drie kerken in
ons land rapporten hebben gemaakt over de verhouding kerk en
jeugd. Die vragen vooral om meer aandacht binnen de kerkelijke
gemeente voor de jeugd. Maar een werkelijk grotere inzet van de
kerken op dit gebied hebben ze niet bewerkt. De inspanning is op
het oude peil gebleven, terwijl de urgentie juist groter is geworden.
Vakantie
Vakantiegidsen. Binnenkort komt de nieuwe vakantiegids van
Youth for Christ uit. De kampen zijn bedoeld voor jongeren van 15
tot 25 jaar. Men kan de gids aanvragen via postbus 73 in Drieber
gen.
Van 20 januari tot 4 februari houdt Youth for Christ een wintersport-
kamp in Frankrijk, „zonder commerciële skitoestanden". Jonge
ren van 17 tot 25 jaar kunnen de folder „IJskoud op vakantie"
aanvragen.
De zomergidsen van het Landelijk Centrum voor Gereformeerd
Jeugdwerk en van het Chr. Jongeren-Verbond zijn al verschenen.
Het aanbod van beide organisaties is zeer uitgebreid en gevarieerd.
Wie de folder van het LCGJ of van het CJV wil hebben, moet
schrijven naar postbus 99 in Driebergen, afdeling kampwerk.
Beroepingswerk. Hervormde Kerk - beroepen te Veenendaal,
Dordrecht en Ridderkerk G. C. Kunz Werkendam; bedankt voor
Oude tonge J. D. van Roest Ederveen, voor Putten A. J. Timmer
Lunteren, voor Harderwijk C. den Boer Wageningen.
Mosje Dayan. Als Mosje Dayan, de Israëlische minister van
buitenlandse zaken, op 9 en 10 januari Italië bezoekt - op uitnodi
ging van zijn Italiaanse ambtgenoot Forlani - zal ook paus Paulus
hem in privé-audiëntie ontvangen.
Geen voorganger
Homofiele voorgangers. De bisschoppenconferentie van de Lut
herse Kerk in Noorwegen vindt het „buitengewoon moeilijk" om
theologen die hun homofiele gerichtheid niet kunnen verbergen
tot voorganger te wijden. De reden is, dat homofiele relaties „zo
sterk indruisen tegen de regels van de natuur en van de maat
schappij".
Wel leggen de Lutherse bisschoppen er de nadruk op, dat de mens
die de seksueel anders geaarde naaste als minderwaardig be
schouwt, de door God gegeven menselijke waardigheid schendt.
De homofiel heeft een plaats en een functie in het leven van kerk en
maatschappij.
De bisschoppen wensen heel nadrukkelijk onderscheid te maken
tussen homofiel-zijn en homofiel-doen. Dat laatste wensen zij zon
der meer niet te „legaliseren".
De Noorse Lutherse Kefk is staatskerk. Bijna 95 procent van de
bevolking behoort daartoe.
Gezegd. Prof. dr. Gerard Rothuizen te Kampen, voorheen gere
formeerd studentenpredikant in Leiden, in „Hervormd Neder
land": „De Evangelische Omroep ziet kans, mij regelmatig te ver
tederen en tot razernij te brengen".
ADVERTENTIE
DEN HAAG (SP) - In Nederland is
men er nog niet uit. De nieuwe
westerse strategie voor hulp aan
de Derde Wereid, waar ons land
zich achter heeft geschaard, stuit
in de ontwikkelingslanden op
groot wantrouwen. Moet die op
de basisbehoeften van de bevol
king in de armste landen gerichte
strategie ongewijzigd worden
doorgezet. Of is er een vorm aan
te geven die het wantrouwen
wegneemt?
Volgens een voorlopige analyse
van Nederlandse deskundigen
die het verloop van de algemene
vergadering van de Verenigde
Naties en aanverwante congres
sen volgen, zijn er twee barrières
in de groep van 77 ontwik
kelingslanden. Ten eerste vreest
men daar dat het westen door
zich op basis-behoeften te richten
(kleinschalige landbouw en han
del en nijverheid) de aandacht wil
afleiden van pogingen om tot een
nieuwe economische wereldorde
te komen. Die laatste optie is
fundamenteel grootschalig, met
een zwaar accent op de industrie.
Tweede barrière: een basis-be-
hoeftenstrategie zou inmenging
in binnenlandse aangelegenhe
den kunnen betekenen.
De Nederlandse permanente ver
tegenwoordiger bij de Verenigde
Naties, dr. J. Kaufmann, heeft de
basis-behoeftenstrategie een "es
sentieel onderdeel van de nieuwe
internationale economische we
reldorde" genoemd. Die benade
ring heeft ook niets opgelost. Hoe
het nu verder moet weet
niemand.
Besloten werd daarom dat een mi
nisteriële assemblee de over
schakeling naar een nieuwe ont
wikkelingsstrategie in 1980 op
nieuw zal aansnijden. Of er dan
spijkers met koppen zullen wor
den geslagen is echter nog maar
de vraag. De "groep van 77" wilde
in een resolutie al nauwkeurig
vastleggen welke onderwerpen
in de voorbereidende fase aan de
orde zullen komen. Vooral de
grote westerse landen verzetten
zich daar echter tegen, met het
motief dat over verschillende
kwesties al in andere organen
wordt vergaderd. Als compromis
kwam uit de bus dat een speciale
commissie de onderwerpen zal
schiften en de voortgang van de
voorbereiding van de assemblee
zal bewaken.
Het overleg in de algemene verga
dering over andere zaken ging
evenmin erg vlot en soms werd
zelfs een stapje terug gedaan. Dat
was bijvoorbeeld het geval bij de
discussie over een grondstoffen-
regeling en een gemeenschappe
lijk fonds daarvoor. De Ver
enigde Staten toonden zich ver
der bar weinig geïnteresseerd in
een regeling van de schulden van
de ontwikkelingslanden, zodat
ook dat bleef steken.
Het nogal negatieve beeld van de
algemene vergadering, in Ne
derlandse ogen, wordt ook ver
oorzaakt door het feit dat een re
solutie werd aangenomen over
vrije toegang van alle staten tot
nucleaire technologie en uitrus
ting. Tevergeefs heeft Nederland,
zij-aan-zij met Amerika, Canada
en Australië, geprobeerd de
Joegoslavische resolutie van ta
fel te krijgen.
In het Leidsch Dagblad/Alphens
Dagblad van zaterdag 24 decem
ber schrijft dr. Han Mulder in zijn
rubriek Buitenom-Binnendoor,
ondei het kopje "Eiland", dat hij
zich zorgen maakt over de eer
biediging van bepaalde grond
rechten in Nederland. En als één
der voorbeelden voert bij, hoogst
merkwaardig, de heer Kalma ten
tonele, als een onderdaan die in
zijn vrijheid van meningsuiting
beknot zou zijn. Mulder begaat
hier een elementaire denkfout, en
wel door een verkeerd uitgangs
standpunt in te nemen. Even en
kele dingen op een rijtje zetten:
Nederland is een beschaafd land.
Dat houdt in, dat de bescherming
Vakantie'78
Coupon voor meer informatie.
Kom even langs bij de ABN en u
hebt vandaag nog een zonnig
stapeltje voorpret in huis. De ABN
heeft een prima uitgemeten reizen-
pakket: uit het zomeraanbod van de
grote, bekende reisorganisaties.
Bij de ABN krijgt u een goed advies
en u regelt er meteen uw andere
vakantiezaken, zoals vreemd
geld, reischeques en Venekeringen.
De ABN-reisadviseurs staan
voor u klaar!
informatie over ABN Vakantiereizen '78.
Land van bestemming:
Wij reizen bij voorkeur per auto vliegtuig boot
trein touringcar camper.
In ongefrankeerde envelop zenden aan ABN Bank,
afd. O.D. 50, Antwoordnummer 1555,
1000 PA Amsterdam.
c IS
van persoon en goed overwegend
een zaak is van de door ons geko
zen regering, welke ons door
middel van de politie en het leger
beschermt tegen aanvallen van
binnenuit en buitenaf. Het is on
gebruikelijk, om in Nederland
gewapend de deur uit te gaan,
omdat het OFFICIEEL niet no
dig is. Dat het de laatste jaren ge
leidelijk anders is geworden, doet
aan het principe (nog) niets af.
Goed; wij hebben dus de par
ticuliere wapens ingeleverd en de
overheid geeft ons in ruil daar
voor bescherming. Die be
scherming richt zich vooral op
het veiligstellen van enkele
grondrechten, zoals het recht op
leven en het recht op rustig bezit
van de vruchten van eigen arbeid.
Kortgezegd: wy worden be
schermd tegen moord en bero
ving. Nu is er een uiterst kleine
splintergroep, die ons deze
grondrechten betwist, de Rote
Armee F(r)aktion. Deze is van
mening, dat zij, als particuliere
personen, de vrijheid bezitten, uit
te maken welke medemens van
zijn bezit en eventueel van zijn
leven, beroofd mag worden. Dat
beroven dient dan ook nog door
de R.A.F. zelf te geschieden, en
wel op een tijdstip, een plaats en
een manier, door de R.A.F. te kie
zen. Om tegen dit soort bestiali
teiten beschermd te zijn, heeft
een wijze overheid in een vér
verleden de politie ingesteld, al
heette zij toentertijd anders.
Kalma is vrijwillig tot dat korps
toegetreden en heeft daarin zelfs
een hoge rang behaald. Blijkbaar
zag hij wel iets aantrekkelijks in
de gedachte, om de goedwillende
meerderheid te beschermen te
gen de agressie van kleine min
derheden. Met andere woorden:
in het helpen veiligstellen van
grondrechten.
Het mag dan ook de nodige op
schudding verwekken dat dhr.
Kalma meedoet aan een demon
stratie vóór lieden die deze
grondrechten verachten en ge
weld aandoen, en tégen de politie
die haar best doet in deze prog
ressieve tijden nog wat van die
grondrechten uit de brand te
redden.
Wat dus in het geding is, is niet dat
dhr. Kalma geen vrijheid van
meningsuiting zou bezitten. Die
heeft hij zo goed als ieder ander.
Het gaat er om dat hij zich open
lijk afzet tegen het doel van een
organisatie waarvan hy uit vrije
keuze deel uitmaakt Men kan
dan twee dingen doen: op de
juiste plaats, dus by een hogere
instantie in diezelfde organisatie,
bkend maken dat men het ergens
niet mee eens is. Een andere en
veel principiélere houding is,
ontslag te nemen.
H. J. Peeters,
Rijnzichtweg 38,
Oegstgeest
