Geen doorbraak
gesprek
in met Sadat
na
Beg
"Argentinië polste schender mensenrechten Latiins-Amerika"
Sadat erg teleurgesteld
Carter probeert Hoessein over te halen
Half januari
start overleg
van commissies
Chileense
verboden
partijen
willen
referendum
boycotten
Citizen Quartz
LCDTijdmeter
Sadat benoemt Kamel
tot opvolger Fachmi
Executie
Iraanse
generaal
DINSDAG 27 DECEMBER 1977
Tijdens wereldreis gesprek over "Cairo"
President Carter
AMMAN/TEHERAN (Reuter/UPI)
- Koning Hoessein van Jordaniè
zal rond de jaarwisseling een on
derhoud hebben met de Ameri
kaanse president Jimmy Carter
als deze zich in het kader van zijn
wereldreis in de Iraanse hoofstad
Teheran bevindt. Dit is zaterdag
meegedeeld door Hoesseins per
schef.
Carter' is bij de sjah te gast op 31
december en 1 januari. Het is nog
niet precies bekend of hij de Jor
daanse vorst op oudjaar dan wel
op nieuwjaarsdag spreekt. Hoes
seins woordvoerder zei dat de
Jordaanse vorst door de sjah is
uitgenodigd voor een officieel
bezoek van enkele dagen. Hoes
sein arriveert op 30 december in
Iran.
Hoessein en Carter zullen vrijwel
zeker van gedachten wisselen
over de huidige vredesinitiatie
ven in het Midden-Oosten. Zij
kunnen dan waarschijnlijk de
eventuele resultaten van het
kerstgesprek tussen de Israëli
sche en Egyptische leiders Begin
en Sadat in hun analyse betrek
ken.
In Amman gaat voorts het onbeves
tigde bericht dat Carter tijdens
zijn bezoek aan Saoedi-Arabië (4
januari) een soortgelijk ingelast
gesprek zal voeren met zijn Syri
sche ambtgenoot Hafez Assad.
In Plains, waar Carter de kerstda
gen doorbracht, is zijn gesprek
met Hoessein bevestigd. Een
zegsman deelde mee dat de pre
sident zelf het initiatief heeft ge
nomen tot de ontmoeting. In het
midden werd gelaten wanneer
Carter en Hoessein elkaar precies
ontmoeten. Het gesprek zal ech
ter worden ingepast in het be
staande schema, zodat Carter zijn
bezoek aan de sjah in geen geval
vanwege Hoessein zal verlengen.
Erkend werd dat Carter zal pro
beren om Hoessein over de
"streep van Cairo" te trekken.
Volgens het Witte Huis is de tijd
daarvoor thans rijp.
Over een eventueel gesprek met de
felle Sadat-tegenstander Assad
werd niets'gezegd. Ontkend werd
verder, dat Carter gedurende zijn
reis die hem in negen dagen naar
zes landen voert een ontmoeting
zal hebben met Sadat.
Koning Hoessein
ISMAILIA - De top in Ismailia is niet het opzienbarende
succes geworden dat velen, zowel in Egypte als in Israël,
ervan verwachtten.
De stemming rond de reis van de
Israëlische premier Menachem
Begin naar Egypte was heel wat
minder euforisch dan de sfeer die
rondom Sadats bezoek aan Israël
hing. Maar hoewel Sadat en Be
gin gisteren met ernstige gezich
ten verschenen op de persconfe
rentie in Ismailia is het vredese-
lan, opgewekt door Sadats spec
taculaire initiatief, duidelijk le
vend gebleven. Voor de concrete
resultaten van dat elan zijn de
ogen nu gevestigd op de onge
twijfeld moeizame werkzaamhe
den van de tot ministersniveau
opgevijzelde conferentie in
Cairo, en twee nieuw-ingestelde
gemengde politieke en militaire
De gemeenschappelijke persconfe
rentie van Sadat en Begin bood
enig zicht op de reikwijdte en de
beperkingen van het Israëlisch-
Egyptische streven naar een al
omvattende regeling. Beide
staatslieden beklemtoonden dat
zo'n alomvattende regeling het
doel blijft, en niet een afzon
derlijke Egyptisch-Israëlische
vrede.
Het centrale meningsverschil blijft
de Palestijnse kwestie, door Sa
dat gekenschetst als "de kern van
het probleem". Egypte staat op
het standpunt dat er een Pales
tijnse staat moet komen op de
westelijke Jordaanoever en in
Gaza, Israël wil niet verder gaan
dan zelfbestuur voor de Pales-
tijnen in deze gebieden.
SANTIAGO (REUTER) - De chris
tendemocratische en de socialis
tische partij, die in Chili verbo
den zijn hebben gisteren de
Chilenen opgeroepen tegen de
regering Pinochet te stemmen bij
het referendum van volgende
maand over de mensenrechten.
In afzonderlijke communique's
die gisteren naar persbureaus
werden gestuurd zeggen de twee
partijen dat het bij het referen
dum aan de noodzakelijke garan
ties ontbreekt om het geldig te
doen zijn. Er zijn geen bijge
werkte verkiezingslijsten in Chili
en de kiezers zullen hun iden
titeitskaart moeten tonen willen
ze aan het referendum kunnen
deelnemen.
President Pinochet kondigde vo
rige week aan dat de vraag die op
4 januari aan de kiezers zal wor
den voorgelegd is of de Chilenen
achter de recente motie van de
Verenigde Naties staan waarin de
schending van de mensenrech
ten in Chili wordt veroordeeld, of
dat ze zijn regering steunen als de
wettige macht in het land. Pino
chet heeft tevens gezegd te over
wegen de macht aan een burger
regering over te dragen als de
kiezers de motie van de VN steu-
Bomaanslag
in Italië
TRENTE (REUTER) - Een uiterst
linkse groepering die zichzelf de
"communistische Ulrike
Meinhof brigade" noemt heeft de
verantwoordelijkheid opgeëist
voor een bomaanslag op kerst
morgen op een dagblad in het
Italiaanse Trente. Persoonlijke
ongelukken deden zich niet voor.
In deze standpunten is ook in Is
mailia geen beweging gekomen,
zo gaven Sadat en Begin beiden
toe. Hoewel Sadat vasthield aan
de rechten van de Palestijnen
heeft hij geen enkel toenaderin-
gsgebaar gemaakt in de richting
van de Palestijnse bevrijdingsor
ganisatie PLO, zo merken waar
nemers op. De PLO heeft zichzelf
buiten spel gezet door toe te tre
den tot het "kamp van de nee-
zeggers". Men moet nu de ver
dere ontwikkelingen afwachten,
aldus Sadat.
Begin verklaarde dat in de eerste
week van januari contact zal
worden opgenomen met niet na
der aangeduide "Palestijnse ver
tegenwoordigers". Deelneming
van de PLO aan de onderhande
lingen wees de Israëlische pre
mier opnieuw af, omdat "de PLO
uit is op vernietiging van Israël".
Over de hoogten van Golan is in
Ismailia niet gesproken, omdat
dat volgens Sadat "een zaak van
Syrië is". "Ik kan niet voor Syrië
spreken". Als er eenmaal een ak
koord is bereikt over de grote
lijnen van een akkoord, moet
"iedereen voor zichzelf onder
handelen", aldus Sadat, en Begin
sprak de hoop uit dat de Syrische
president Assad zich alsnog bij
de onderhandelingen zal aanslui
ten.
Vooruitgang is er volgens Sadat en
Begin gemaakt wat betreft de te
rugtrekking van Israëlische troe
pen uit de in 1967 bezette gebie
den. Sadat verklaarde dat Begin
"de bereidheid heeft getoond een
einde te maken aan het militair
bestuur in westelijk Jordanië".
In antwoord op vragen zei Begin
dat Israëls veiligheid gewaar
borgd moet blijven, welke con
cessies er ook gedaan mogen
worden. De oorlog van 1967, al
dus de Israëlische premier, was
geen agressie-oorlog, maar een
oorlog ter zelfverdediging. Kij
kend naar Sadat vervolgde hij:
"de president heeft me gister
avond gezegd dat hij zich de leu
zen uit die tijd herinnert, dat de
joden in zee gedreven moeten
worden".
De zondag nog aangekondigde
"gemeenschappelijke intentie
verklaring voor een vrede in het
Midden-Oosten" is in Ismailia
niet tot stand gekomen. Dat was
volgens Begin ook niet nodig,
omdat men het eens is geworden
over de door Sadat afgelegde
verklaring. Daarin staat dat Israël
en Egypte zijn overeengekomen
"een alomvattende regeling te
maken op basis van resoluties 242
en 338 van de veiligheidsraad".
Bovendien zijn op basis van een
"beginsel-akkoord" twee com
missies van ministers ingesteld.
Dat is volgens Begin de "belang
rijkste ontwikkeling", die
dankzij de top in Ismailia op gang
is gebracht.
Geanimeerd keuvelend verlaten de Egyptische president Sadat t
Israëlische premier Begin het zomerverblijf van Sadat in Ismailia, t
de besprekingen werden gevoerd.
TEL AVIV (UPI/REUTER/AFP) -
De twee Israëlisch-Egyptische
commissies die de politieke en
militaire aspecten van een glo
bale vredesregeling voor het
Midden-Oosten gaan bespreken,
beginnen hun vergaderingen in
Vaïro (militair) en Jeruzalem
(politiek) op 14 of 15 januari.
Premier Menachem Begin
maakte dit gisteren bekend bij
zijn terugkomst in Israël uit Is
mailia waar hij twee dagen heeft
gesproken met president Anwar
Sadat van Egypte.
Begin zorgde daarmee voor onze
kerheid aangaande het juiste
aanvangstijdstip van de commis
sievergaderingen. In Ismailia
spraken zowel hijzelf als Sadat
van de „eerste week in januari".
Mogelijk geldt dat alleen voor de
militaire commissie, want gister
avond gaf het Egyptische pers
bureau Mena als eerste vergader
datum voor die commissie '8 of 9
januari' op.
t Onzekerheid bestaat verder over de
2ar samenstelling van de politieke
Beide lichamen wer-
CAÏRO (AFP) - President Sadat van Egypte is
teleurgesteld over de voorstellen die de Is
raëlische premier Menachem Begin hem
heeft gedaan, met name die betreffende het
recht op zelfbeschikking voor de Palestijnen.
Dit is de indruk die de Egyptische journalis
ten van Sadat kregen tijdens een gesprek dat
zij met het Egyptische staatshoofd hadden,
kort nadat Begin vanuit Ismailia naar Israël
was teruggekeerd.
Alhoewel hij zeer ontspannen leek en het be
lang en de positieve kant van de dialoog van
Ismailia onderstreepte, verborg Sadat niet
dat hij meer van de ontmoeting had ver
wacht, vooral wat betreft de toekomst van de
westelijke Jordaanoever en het Palestijnse
probleem.
De Egyptische leider, zo voegt men er uit de
zelfde bron aan toe, heeft laten weten dat hij
een reeks contacten gaat leggen met ver
schillende westelijke landen om van hen een
krachtiger steun te ontvangen inzake de Pa
lestijnse kwestie. Die diplomatie begint van
daag al met de Westduitse bondskanselier
Helmut Schmidt dis op officieel bezoek in
Egypte werd verwacht. Cairo wenst dat de
Europese landen bij Israël stappen onder
nemen om de positie van dit land ten aanzien
van de Palestijnse zaak te deblokkeren. Sa
dat neemt geen genoegen met het principe
van zelfbestuur dat Begin hem voor de be
volking van Westelijk-Jordanië heeft voor-
Dajan
Vooruitgang in de richting van een regeling in
het Midden-Oosten, waarvoor nog zeer grote
obstakels bestaan, is in grote mate afhanke
lijk van president Sadat en zijn medewer
kers, zo heeft de Israëlische minister van
buitenlandse zaken Mosje Dajan verklaard
op de terugreis van Ismailia naar Israël, een
verslaggever van de Israëlische radio merkte
op dat Dajans gezicht heel wat ernstiger
stond dan het opgewekte gezicht van pre
mier Begin.
"Ik heb goede redenen om ernstig, gespannen,
zelfs ongerust, te zijn", zei Dajan. „We staan
tegenover twee mogelijkheden, beide even
verontrustend. De eerste: er ontstaat een im
passe in de onderhandelingen, met alle ge
volgen vandien. De tweede: de concessies die
Egypte verlangt zijn, vanuit ons standpunt,
erg hard, erg moeilijk aanvaardbaar. Op veel
terreinen hebben wij geen akkoord tot stand
gebracht", aldus Dajan in het radio-inter
view. Hij zei dat er nog een brede kloof be
staat over de kwestie in de Sinai, wat betreft
zaken als bestaande Joodse nederzettingen
in het gebied en de kwestie van de troepen in
het gebied.
De Israëlische minister van buitenlandse za
ken meende dat de meningsverschillen niet
verdoezeld moeten worden „Het gaat niet
alleen om terugtrekking uit gebied zus of zo,
maar over het geheel van de Arabische stra
tegie, die voorziet in de oprichting van een
Palestijnse staat". Dajan zei dat hij wel tevre
den was over de toon van de gesprekken in
Ismailia.
Syrië
De Egyptische-Israëlische top in Ismailia heeft
volgens Syrië niets opgeleverd. „Begin en
andere zionistische terroristen hebben Sadat
niet geboden wat hij van zijn nieuwe vrien
den had verwacht met betrekking tot vol
ledige Israëlische terugtrekking uit de Si
nai", zo meldt radio-Damascus. De radio
sprak de verwachting uit dat Israël zijn uiter
ste bost zai doen om Sadat nog meer conces
sies te ontfutselen. Het Syrische regerings-
blad Tishrin schrijft dat Sadat verdient dat
hij ten val wordt gebracht, omdat hij zijn be
loften omtrent zijn onderhandelingen met Is
raël niet heeft gehouden. „Sadat gaf Israël
alles en kreeg er niets voor terug".
Kenmerk: absolute precisie
en geeft u alle tijdinformatie
die u zich maar kunt wensen:
seconden, minuten, uren,
datum, maand Bovendien
verlichting voor 's nachts,
automatische kalender-
korrektie en ook nog extrr.
plat. dus elegant om de pols.
Uitgevoerd in staal.
©CITIZEN
Deze „Nieuwe Tijdmeter"
wordt geïmporteerd door
J HART BV. Postbus 41
Ouderkerk a d Amstel
CAIRO (DPA/AFP/Reuter) - Aan
de vooravond van zijn gesprek
met Israëls regeringsleider Be
gin, heeft president Anwar Sa
dat van Egypte zaterdag een
nieuwe minister van Buiten
landse Zaken benoemd. Het is
Mohammed Ibrahim Kamel, tot
dusver Egyptisch ambassadeur
iu de Westduitse hoofdstad
Bonn. Hij is de opvolger van Is
mail Fahmi. Deze trad op 17 no
vember af omdat hij zich niet
kon vinden in Sadats vredesini
tiatieven. Deze begonnen op 19
november met een bezoek aan
Jeruzalem, kregen gestalte in de
conferentie van Cairo en werden
op eerste kerstdag verder uitge
bouwd.
De vacante portefeuille was vanaf
Fahmi's terugtreden onder be
heer bij Boetros Ghali. Deze
waarnemende minister was zelf
pas benoemd, aangezien ook
Fahmi's "tweede man", Mo
hammed Riad, vanwege Sadats
Israël-reis aftrad.
Men neemt in Cairo aan dat Ghali
nu zal aanblijven als ondermi
nister van Kamel. Diens benoe
ming kwam voor de diploma
tieke gemeenschap overigens
als een volslagen verrassing. Als
meest waarschijnlijke kan
didaat beschouwde men daar de
Egyptische ambassadeur in
Washington, Ahsraf Ghorbal is
een beroepsdiplomaat met bijna
20 jaar ervaring op diverse
standplaatsen.
De thans 54-jarige bewindsman
kwam in 1947, na een geslaagde
rechtenstudie, in dienst bij de
Egyptische Raad van State. Na
korte tijd werd hij overge
plaatst naar de buitenlandse
dienst.
Mohammed Ibrahim Kamel
In 1950 werd hij tweede secretaris
op de Egyptische ambassade in
Londen om niet lang daarna zelf
ambassadeur te worden in
Mexico-stad. CV; .a e~ Kins-
jasa. De jongste standplaats
vóór zijn ministerschap was de
Westduitse hoofdstad Boon.
Kame! geldt als een persoonlijk
vriend van president Sad?:t en
was naar verluidt een maand ge
leden door het staatshoofd
voorgedragen ais opvolger van
Fahmi.
den door Begin en Sadat in Is
mailia aanvankelijk als zuiver
bilaterale commissies gepresen
teerd. In de loop van beider pers
conferentie zei Sadat echter,
zonder door de Israëlische pre
mier te worden tegengesproken,
dat ook de Verenigde Staten en
de VN in de politieke commissie
zitting zouden hebben. Aange
zien de commissies op minis
tersniveau werken zou dit voor
de V.S. mogelijk deelneming van
minister van buitenlandse zaken
Cyrus Vance betekenen. De Ver
enigde Naties spraken in Cairo
mee in de persoon van generaal
Siilasvuo, de commandant van
het contingent vredestroepen in
de Sinai. Hoe de VN-vertegen-
woordiging moet worden opge
krikt is nog onduidelijk, maar de
naam van secretaris-generaal
Kurt- Waldheim is al genoemd.
Kennelijk is nader overleg met
Washington en New York in deze
geboden, want Sadat beant
woordde de vraag of Vance en
Waldheim in persoon gaan meep
raten gisteravond slechts met een
"laten we het hopen".
De gemengde commissies, waartoe
Begin en Sadat zondag besloten,
nemen het inhoudelijke werk
grotendeels over van de voorbe
reidende conferentie in Cairo. De
delegaties in Cairo kwamen van
daag bijeen, niet om te vergade
ren, maar om formeel uiteen te
gaan tot de eerste commissiezit
tingen hebben plaatsgevonden.
Aangezien er een organische
band bestaat tussen de commis
sies en de conferentie is de laatste
door de besluiten van Ismailia
opgewaardeerd „tot ministersni
veau. Verder zullen de commis
sies over hun werkzaamheden
regelmatig verslag uitbrengen
aan de topfiguren van het vrede
soverleg - Begin en Sadat.
TEHERAN (Reuter/UPI) - De
Iraanse generaal Achmed Moqar-
rebi, die was veroordeeld tot de
doodstraf wegens spionage, is
zondag geëxecuteerd. Dit heeft
de Iraanse radio bekendgemaakt.
De generaal bekende gedurende de
rechtzak tientallen jaren te heb
ben gesp.oneerd voor een
vreemde mogendheid. Hij werd
op 6 december vëroordeeld door
een miliiair tribunaal. Hij had te-
ge." re siraf beroep aangetekend
dat echter op 18 december door
een speciaal hof van beroep werd
verworpen.
Daarna had hij ook beroep aange
tekend bij het Iraanse hoogge
rechtshof. Voor zijn zaak daar
behandeld kon worden, moest
eersi de sjah er zijn goedkeuring
aan hechten. De executie lijkt
erop te duiden dat de sjah nee
heeft gezegd tegen de procedure.
Een dag nadat Moqarrebies beroep
was verworpen, veroordeelde
een ander militair tribunaal een
hooggeplaatste functionaris van
het Iraanse ministerie van on
derwijs eveneens ter dood. Ook
hij zou hebben gespioneerd.
WASHINGTON (UPI) - Argenti
nië is de "flagrantste
schender", van de men
senrechten in Latijns-Ame-
rika en Venezuela heeft op dit
gebied de beste staat van
dienst. Dit blijkt uit een over
zicht van de Amerikaanse
raad voor zaken betreffende
het westelijk halfrond, dat
gisteren ter gelegenheid van
de komende jaarwisseling is
gepubliceerd.
Volgens de raad, een particu
liere organisatie van onder
zoek, zitten in Argentijnse ge
vangenissen naar schatting
18.000 slachtoffers van het niet
toepassen van de mensenrech
ten "meer onschuldige slach
toffers dan in geheel de rest
\an Latijns Amerika". Uru
guay komt in het overzicht na
Argentinië op de tweede
plaats van de lijst van Zuida-
merikaanse landen "die de
mensenrechten schenden,
zoals moorden, ontvoeringen
en het systematische gebruik
van marteling dat in deze twee
landen voortduurt ondanks de
internationale veroordeling
door de wereldgemeenschap".
Venezuela, een democratie, is
het enige Latijns-Ameri
kaanse land dat op het terrein
van de mensenrechten "goed
scoort", aldus het overzicht.
De bevindingen van de raad ten
aanzien van de andere landen
zijn:
Brazilië: de situatie rond de
mensenrechten verbetert ge
leidelijk. Marteling en georga
niseerde moord van tegenstan
ders van de regering loopt te
rug, maar er zijn weinig aa-1 .vij-
zingen dat de militairen bereid
zijn Brazilië een burgerbewind
tertjg te geven als komende
zomer presidentsverkiezingen
plaats vinden:
Chili: "De militaire regering is
door de Verenigde Naties ver
oordeeld om haar weigering de
verantwoordelijkheid te aan
vaarden voor duizenden men
sen die zijn verdwenen nadat ze
door de veiligheidsdienst wa
ren opgepakt;
Paraguay, Bolivia, Nicaragua,
El Salvador en Guatemala:
"slechte score wegens door de
regering toegelaten rechts ge
weld";
Ecuador en Peru: "verdienen
nauwlettend in het oog te wor
den gehouden omdat in beide
landen voortdurend regerings
excessen ziin vooreekomen".
V
Mexico en Costa Rica: "Over
het algemeen beschouwd als
belangrijke voorstanders van
de mensenrechten, maar ze
hebben bepaald geen perfecte
cijfers".
Volgens de raad hebben de Ver
enigde Staten niet voldoende
krachtige economische maat
regelen getroffen tegen
schenders van de mensenrech
ten op het westelijk halfrond.
"Totdat Washinton particuliere
banken en bedrijven hard gaat
aanpakken die economische
hulp verlenen aan Latijns-
Amerikaanse landen, ongeacht
de stand van de mensenrechten
in die landen", zo staat ;n het
overzicht, "zal het beleid van
Carter :yeer schijn dan wer
kelijkheid blijven".
Volgens de voorzitter van de
raad, Laurence Birnr, is het
overzicht opgesteld op basis
van een aantal faktoren, zoals
het aantal politieke gevange
nen en het vertegenwoordi
gend karakter van de regering.
Hij omschreef de raad als een
"ruimdenkende organisatie"
die "fel gekant is tegen dictato
riale regimes in Latijns-Arr.e-
rika, vooral tegen die regimes
die de mensenrechten schen
den".
