Kaastosti
Sowjet-Unie
optimistisch
over akkoord
Dij maakt nog
even een
kerststukje.
Dan maak ik
intussen een
Eaar lekkere a
aastosti's. X
Carter wil Hanoi wel helpen, maar weet nog niet hoe
NAAST HET NIEUWS
Ziekte Brezjnjew: een mysterie
Jimmy Carter: geen
vervolging van Nixon
Wiel eerst klaar is. tlt
Scheel vraagt RAF
einde van terreur
ZATERDAG 24 DECEMBER 1977
LONDEN - De ziekte van de Russi
sche partijleider Leonid Brezjn-
jev had voor hem nauwelijks op
een ongelukkiger moment kun
nen komen. Eerder dit jaar be
reikte hy zijn voornaamste doel,
toen hij voorzitter werd van het
presidium van de Opperste Sov
jet - met andere woorden presi
dent van de Sovjet-Unie. Maar
door zijn ziekte kon hij vorige
week niet het genoegen smaken
om in die rol de jaarlijkse zitting
van de Opperste Sovjet te leiden.
De president-partijleider, die
maandag zijn 71ste verjaardag
vierde, heeft al sinds 1974 pro
blemen met zijn gezondheid.
Maar niemand weet welke, be
halve dan dat hij doof is. Aange
nomen wordt dat er iets mis is (of
geweest is) met zijn kaak, en op
grond van uiterlijke kenmerken
wordt hem ook een hartkwaal
toegeschreven.
Russische functionarissen raken
geprikkeld als hun naar de ge
zondheid van hun leider wordt
gevraagd. Zij geven graag de in
druk dat hun land niet is afgezakt
tot^en niveau waar personen een
rol spelen in de politiek. De
waarheid is echter, dat ze er
evenmin iets van weten.
Bre^jnevs gezondheid is niet alleen
om persoonlijke redenen voor
het Westen interessant. Westerse
waarnemers maken zich er vooral
bezorgd om dat de machtigste
man van de Sovjet-Unie zijn werk
niet meer kan doen op de oude
manier. Ook al lijkt hij er dit jaar
beter aan toe te zijn geweest dan
in '76 en '75, toch bleek tijdens
zijn bezoek aan Frankrijk in juni
dat zijn stijl verkrampt is.
Monologen
•Voorbij is de tijd van de echte on
derhandelingen: tijdens zijn
overleg met president Giscard
d'Estaing las hij gewoon zijn van
tevoren opgestelde teksten voor.
Wat bedoeld was als een dialoog,
eindigde zo in twee monologen.
De laatste keer dat Brejynjev echt
onderhandelde een westerse
leider was toen hij in 1974 presi
dent Ford ontmoette in Wladi-
wostok. Specialisten betwijfelen
of zij dit ooit nog zullen
ken. Als er een ontmoeting ont
moeting president Carter tot
stand komt, zullen de Russen
wachten tot al het onderhandelen
achter de rug is, ODAT zodat al
leen nog maar hoeft te onderte
kenen.
Dat Brezjryevs ziekte zo weinig in
vloed lijkt te hebben op de Russi
sche politiek heeft hij waar
schijnlijk te danken aan de solide
wijze waarop hij zijn machtsposi
tie heeft opgebouwd. Zijn voor
naamste rivalen zijn - voorzover
men dat in het Westen kan be
kijken - uit het Politburo gewipt,
hoe lang dat in sommige gevallen
ook heeft geduurd.
Voor het centrale comité van de
partij, dat in werkelijkheid als het
echte parlement kan worden be
schouwd in plaats van de Opper
ste Sovjet, heeft Brezjnjev een
simpel opvolgingsmechanisme
gecreëerd: zodra er in een regio
een gat valt, benoemt hij niet al
leen de nieuwe man maar ook
diens opvolger. Bij de aanwijzing
van nieuwe ministers deed hij
hetzelfde.
Dat betekende dat hij voor de top in
de partij en in de bureaucratie
een stabiele, geheel voorspelbare
sfeer heeft geschapen, carrières
hangen er af van anciënniteit, an
ciënniteit voor velen aangename
afwisseling na de tijd van
Chroesjtsjov, die altijd weer voor
vuurwerk zorgde. Ook schijnt
Brezjnjev zijn belangrijkste col
lega's in het Politburo meer
diepgaand en met meer respect te
raadplegen dan Chroesjtsjov ooit
heeft gedaan.
Westerse waarnemers zien dan ook
een kans dat de Sovjet-Unie voor
het eerst zal meemaken dat er een
leider verdwijnt zonder dat de
nieuwe leider zijn voorganger
hoeft zwart te maken. Stalin,
Malenkov en Chrossjtsjov,
Chroesjtsjov, allemaal ze man
van voetstuk zodra ze verdwenen
waren. Dat is nauwelijks een be
vredigende gang van zaken, want
waarom zou men een leider res
pecteren als hij na zijn vertrek
zeker weer zal worden verguisd?
Als het Bre^jnjevs tijd is, zal dat
nu misschien niet hoeven.
OBSERVER-DIENST
Lotte Schoene
overleden
PARIJS - (AFP/Reuter) - Lotte
Schoene, één van de beroemdste
sopranen uit de periode tussen de
twee laatste wereldoorlogen, is
donderdag op 86-jarige leeftijd in
haar woning bij Parijs overleden.
Lotte Schoene, die in Oostenrijk
werd geboren, is vooral bekend
geworden als Mozartvertolkster.
Zij debuteerde bij de Weense
opera in 1915. In 1925 ging zij naar
Berlijn en daarna vierde zij triom
fen in Salzburg. In 1933, toen de
nazi's in Duitsland aan de macht
kwamen, ging zij naar Frankrijk,
waar zij in 1938 de Franse natio
naliteit kreeg.
Verwijten aan
regering van
Verena Becker
1
STUTTGART (DPA) - De 25-jarige
Verena Becker, tegen wie don
derdag in Stuttgart levenslange
gevangenisstraf is geëist wegens
poging tot moord in zes gevallen,
het lidmaatschap van een ter
roristische organisatie en bero
ving, heeft gisteren in haar slot
verklaring ernstige verwijten ge
richt tot de regering en justitie
van de bondsrepubliek.
Volgens haar is de nieuwe wet op
het isoleren van gevangenen be
doeld om "verdere executies van
gevangenen van de RAF (Rote
Armee Fraktion) ongestoord
voor te bereiden". "Terrorisme is
niet de zaak van de RAF, die
doelgerichte acties onderneemt.
Ons doel van monopolie-guerrilla
is de gewapende strijd op Euro
pees niveau om van hieruit de
derde wereld te bevrijden".
Eerder had haar verdediger gepleit
voor een tijdelijke, voorwaarde
lijke gevangenisstraf. Het proces
begon op 20 november, nadat
Verena Becker in mei van dit jaar
te Singen, in de deelstaat Ba-
den-Wuerttemberg, na een
vuurgevecht met de politie was
aangehouden.
Voor beperking bewapening
MOSKOU (UPI/DPA) - De Sowjet-Unie ziet zeer goede
mogelijkheden voor een nieuw zogenaamd SALT-ak-
koord met de VS ter beperking van de strategische bewa
pening, zo zei president Leonid Brezjnjew gisteren in een
interview met de Prawda volgens het Russische pers
bureau Tass.
Maar zij verwacht daarvoor wel dat "de Amerikanen gevolg
geven aan het optimisme dat ook zij volgens bepaalde
uitlatingen blijken te hebben en met meer positieve en
praktische daden komen in het overleg.
Brezjnjew: tegen neutronenbom
WASHINGTON (AP) - De
regering van de Ameri
kaanse president Jimmy
Carter wil in een proces
bevestigd zien dat ex-pre-
sident Nixon en alle an
dere Amerikaanse presi
denten niet wegens il
legaal afluisteren vervolgd
kunnen worden als zij op
grond van een jarenlange
gewoonte "te goeder
trouw" hebben gehan
deld.
Het Amerikaanse ministerie van
Justitie zegt dat het ook zal eisen
dat twee van Nixons topad
viseurs, die de machtiging voor
het afluisteren van een voormalig
lid van de staf van het Witte Huis
hebben afgegeven, geen schade
vergoeding hoeven te betalen.
Volgens een uitspraak van een
Amerikaanse rechter hebben
Nixon en zijn adviseurs de rech
ten van Morton Halperin, as
sistent van Kissinger toen die ad
viseur van Nixon voor de natio
nale veiligheid was, geschonden
door zijn telefoon sinds 9 mei
1971 gedurende 21 maanden af te
luisteren. Het Witte Huis wilde
hiermee een lek naar de pers ont
dekken. Het afluisteren ging
door, ook nadat Halperin zijn
functie in het Witte Huis had
neergelegd.
Nixon zou volgens de rechter niet
vervolgd kunnen worden, ge
deeltelijk omdat "dergelijke din
gen al dertig jaar gedaan werden"
hij oordeelde echter dat de
vroegere minister van Justitie
John Mitchel en Nixons ad
viseur, Haldeman, schadever
goeding moesten betalen wegens
hun rol in deze afluisterzaak.
ADVERTENTIE
BRINK Luchtverwarming
Uw installateur:
LUCOTHERM B.V.-ALPHEN a/d RIJN
Kalkovenweg 58. Postbus 337. Telefoon (01720) 2 03 00
Argentinië laat gevangenen vrij
BUENOS AIRES (AFP) - Ter gele
genheid van de feestdagen zal de
Argentijnse regering bijna 400
ADVERTENTIE
Weeé je wat
Da'séoedeten.
gevangenen vrijlaten, zo werd
gisteren uit regeringskringen in
Buenos Aires vernomen.
Dit is het grootste aantal gevange
nen dat de Argentijnse regering
zal vrijlaten na haar besluit elke
week een aantal gevangenen vrij
te laten.
De mensen waar het om gaat zijn
niet in staat van beschuldiging
gesteld wegens het hebben van
contacten met subversieve or
ganisaties en zijn nog nooit voor
geleid.
"Een nieuwe overeenkomst zou
een belangrijk en goed ding zijn
voor de Sowjet-Unie, de Ver
enigde Staten en de hele wereld",
zo zei Breznjnjew. Hij is wegens
ziekte al geruime tijd niet in het
openbaar verschenen en door het
interview werd er voor het eerst
in weken weer iets van hem ge
hoord, al was niet bekend wan
neer het was afgenomen.
De eerst SALT-overeenkomst liep
in oktober af.
"De bereidheid ontbreekt niet aan
de Sowjet-kant", zo zei Brezjn
jew.
Zeven doden
bij gevecht
in Libanon
BEIROET (UPI) - Syrische troepen
van de Arabische vredesmacht in
Libanon hebben gisteren een ge
bied rond het vluchtelin
genkamp Beddavvi bij de noord
elijke havenstad Tripoli afge
grendeld in een poging een einde
te maken aan gevechten tussen
rivaliserende groepen van Pales
tij nen.
Volgens de politie lieten bij de ge
vechten tussen pro-Syrische en
pro-Iraakse Palestijnen, die re
gelmatig met elkaar overhoop
liggen, zeker zeven mensen ver
loren het leven en raakten er min
stens vijftien gewond.
Er zou gebruik zijn gemaakt van
mortieren, lichte artillerie, waar
onder terugstootloze vuurmon
den op jeeps, machinegeweren,
raketgranaten, automatische
wapens en handgranaten
De Sowjet-Unie is absoluut tegen
de neutronenbom, maar zal op dit
punt niet werkloos blijven toe
zien als het Westen doorgaat met
de ontwikkeling ervan, tegen
ons, zo zei hij.
Het was de eerste keer dat Brezjn
jew openlijk waarschuwde dat
Moskou zou moeten reageren op
de invoering van neutronen
wapens door Amerika. Hij ver
klaarde "dat er pogingen worden
gedaan om het verschil tussen
conventionele en kernwapens uit
te wissen en om de overgang naar
kernwapens voor de mensen als
het ware onmerkbaar te laten
zijn."
In het interview bevestigde
Brezjnjew dat hij binnenkort een
bezoek aan de Westduitse Bonds
republiek zal brengen. Wegens
zijn ziekte had hij in de afgelopen
tijd onder meer ook een ontmoe
ting met voorzitter Willy Brandt
van de Westduitse SPD moeten
afzeggen.
Hongerstaking
Joodse Russen
MOSKOU (UPI) - Een. groep
Joodse Russen is gisteren in
hongerstaking gegaan om de
aandacht van de wereld te vesti
gen op het lot van Joodse en an
dere dissidenten die om hun poli
tieke en religieuze overtuiging in
de Sovjet-Unie gevangen zitten.
Zaterdag, zo zeggen de 26 hon
gerstakers, is het zeven jaar gele
den dat Joodse activisten in Le
ningrad terechtstonden omdat zij
gepoogd hadden een Russisch
lijnvliegtuig te kapen en daarmee
naar Israël te vliegen. Elf joden
kregen toen de doodstraf of ge
vangenisstraf de doodstraffen
werden later gewijzigd in langdu
rige gevangenisstraffen.
HONDERDDUIZEND
Het geluk dat Carlos Quinto Garcia, een inwoner van Quito, de
hoofdstad van Ecuador, ten deel viel, is hem teveel geworden. Hij
bezweek aan een hartaanval toen hij te horen kreeg dat hij in de
nationale loterij 120.000 dollar had gewonnen.
PORNO VOOR KINDEREN
Zweedse ouders die voor hun kinderen een cassette hadden gekocht
met het bekende, "Jungle book" van Walt Disney, hebben het
dringende verzoek gekregen, eerst even het bandje te beluisteren
voordat zij het aan hun kroost ter hand stellen.
Met het schaamrood op de kaken moest een woordvoerder van de
maatschappij Polydor bekennen, dat de cassette mogelijk een op
name bevat van een zeer pornografisch werkje, getiteld "bordello
mamma's songs". Op dat ogenblik waren al zes klachten binnen.
Oorzaak van de verwisseling is dat Polydor in Zweden wegens de
grote drukte een deel van het cassettewerk had uitbesteed aan een
Noorse onderneming, die ook werkt voor Zweedse porno-be
drijven.
GRAPPENMAKER
Een 40-jarige koopman uit Dusseldorf heeft bekend na een drink
gelag zijn eigen "ontvoering" in elkaar te hebben gezet, waarbij
van de bisschop van Essen een losprijs van twee miljoen mark
(ruim 2 min.) werd geëist.
Wmfried Zeiler hield de justitie en de politie 35 uur in touw. Het
bisdom Essen ontving woensdag een brief met het persoonsbewijs
van de koopman. Daarin schreef de "ontvoerde" dat hij in een
klein houten hok zat opgesloten.
De autoriteiten namen het geval ernstig op en deden een beroep op
de pers, geen melding van de ontvoering te maken om het leven
van het slachtoffer te beschermen. Zelf begon de politie een grote
speuractie in de gehele bondsrepubliek.
BONN (Reuter) - President Walter
Scheel heeft de leden van de RAF
opgeroepen zich over te geven
aan de politie.
In zijn kerstboodschap voor radio
en televisie verklaarde het West
duitse staatshoofd: "miljoenen
van uw medeburgers doen een
Nooddienst
in Portugal
LISSABON (DPA) - Luchtmacht
en koopvaardijvloot zullen op
verzoek van de Portugese rege
ring een nooddienst op touw zet
ten om in elk geval vastgeboekte
kerstvluchten te kunnen laten
doorgaan. Dit werd gisteren in
Lissabon vernomen.
Als gevolg van de Portugese pilo-
tenstaking wachtten reeds
duizenden binnen- en buiten
landse luchtreizigers op de
vliegvelden in Portugal, op Ma
deira en op de Azoren.
Vooral met de 130 transportvlieg
tuigen van de Portugese lucht
macht zou er voor kunnen wor
den gezorgd dat vele vakantie
gangers en zakenmensen tijdens
de feestdagen alsnog hun be
stemming kunnen bereiken.
beroep op u deze onmenselijke
bloedige daden te staken". Vol
gens Scheel hebben de terreur
daden in het afgelopen jaar de
gehele bevolking slagen toege
bracht. Hij doelde op de moorden
op procureur-generaal Siegfried
Buback, de bankier Juergen
Ponto en de werkgeversvoorzit
ter Hans-Martin Schleyer.
In zijn oproep tot overgave zei
Scheel de guerrillastrijders geen
lichte straffen te kunnen beloven.
Wel was hij er zeker van dat zij
een eerlijk proces zouden
krijgen.
Voor miljoenen
LSD onderschept
LONDEN (AFP) - De Britse politie
heeft in Wales 13 miljoen LSD-
tabletten buitgemaakt, die op de
zwarte markt een waarde verte
genwoordigen van meer dan 400
miljoen gulden.
Naar een woordvoerder van de po
litie gisteren bekendmaakte,
werd de vóndst vorige week ge
daan op een boerderij bij Dyfed-
Powys. Het succes werd nu pas
onthuld, omdat de politie haar
onderzoek ongestoord wilde
voortzetten. Èr zijn verscheidene
aangehouden.
PARIJS (SP) - „Positief, harte
lijk, opbouwend", het kon niet
op na de tweedaagse bespre
kingen deze week tussen Ame
rika en Vietnam in Parijs. Twee
vroegere tegenstanders in een
bloedige strijd waren weer een
stapje dichter bij elkaar geko
men. Met een warme handdruk
namen de onderministers van
buitenlandse zaken Richard
Holbrooke en Phan Hien af
scheid: het gesprek wordt
voortgezet.
Twee nieuwe „positieve geba
ren" brachten vooruitgang.
Voor het eind van het jaar wor-
den drie Amerikaanse opva
renden van een Amerikaans
jacht vrijgelaten die 12 oktober
werden opgepakt op be
schuldiging van schending van
de territoriale wateren. Aan
vankelijk zag het er naar uit dat
ze zouden moeten terechtstaan
wegens drugsmokkel, maar die
beschuldiging was kennelijk
niet „hard" te maken, en zelfs
zo dat wel het geval was ge
weest niet belangrijk genoeg
om de Amerikaans-Vietna-
mese dialoog te verstoren.
Embargo
Vietnam hoopt immers op Ame
rikaanse hulp bij het te boven
komen van de gevolgen van
tientallen jaren verwoestende
oorlog en president Carter wil
de hele kwestie-Vietnam af
sluiten met diplomatieke be
trekkingen en opheffing van
het nog steeds geldende han
delsembargo tegen de voorma
lige tegenstander.
Tweede concrete resultaat van
het gesprek: een Vietnamese
delegatie gaat begin volgend
jaar naar het Amerikaanse cen
traal laboratorium voor iden
tificatie van oorlogsslach
toffers op Hawai voor overleg
over de meer dan duizend
Amerikaanse militairen die
nog als vermist te boek staan
sinds de oorlog in Vietnam.
Dat noemde de Amerikaanse
woordvoerder Jack Cannon
„een bemoedigende positieve
en constructieve houding". Het
probleem van de Amerikaanse
vermisten is echter al langer
geen struikelblok meer tussen
Amerika en Vietnam. De
Vietnamezen hebben duidelijk
gemaakt dat ze mee willen
werken en in Washington be
grijpt men ook wel dat een deel
van de vermisten altijd vermist
zal blijven in de Vietnamese
jungle, alle goede wil ten spijl.
Met 33 metalen doodskisten met
stoffelijke resten van ge
sneuvelde Amerikanen
„kocht" Vietnam eerder dit jaar
de opheffing van het Ameri
kaanse veto over toetreding tot
de Verenigde Naties.
Maar over het enige werkelijke
struikelblok tussen Amerika
en het verenigde communisti
sche Vietnam, de Amerikaanse
hulp bij de wederopbouw,
zwegen Phan Hien en Holb
rooke na deze gespreksronde.
Amerikaanse hulp aan
Vietnam is op zichzelf geen
probleem. De Vietnamezen
willen de drie tot vijf miljard
dollar die Richard Nixon
schijnt te hebben toegezegd
toen in 1973 het vredesakkoord
werd getekend, dat slechts op
een punt succes had. De Ame-
Door
Lodewijk Bronsdijk
rikanen konden aan het
Vietnamese trauma ontsnap
pen. Zo'n bedrag is een
schijntje vergeleken bij de 140
miljard dollar die de Amerika
nen in de Vietnamese oorlog
staken. En het Amerikaanse
zakenleven is maar al te graag
bereid hoe dan ook zaken met
Hanoi te doen: er wonen per
slot van rekening zo'n vijftig
miljoen mensen die nog onge
veer alles nodig hebben. En de
Amerikaanse regering hoopt
Hanoi met haar hulp aan te spo
ren een onafhankelijke koers te
blijven varen tussen Rusland
en China.
Het gaat om de manier waarop
Amerika Vietnam helpt. Tot nu
toe - al beginnen ze een in
schikkelijker houding aan te
nemen - heeft Hanoi altijd
vastgehouden aan de Akkoor
den van Parijs, waarin de Ver
enigde Staten zich verbonden
hulp aan wederopbouw te ver
lenen. Maar Washinton be
schouwt die akkoorden als
vervallen door het communis
tische offensief dat gewapen
derhand bereikte wat het ak
koord vreedzaam had moeten
regelen: hereniging van
Noord- en Zuid-Vietnam. Op
die basis wil Washington dus
geen hulp verlenen. Kissinger,
die de akkoorden van Parijs
sloot, noemde de Vietnamese
eis „absurd".
Hanoi heeft in de loop der tijd de
terminologie wat aangepast en
spreekt nu niet meer van „her
stelbetalingen" maar van „hulp
aan de wederopbouw
Geen recht
Dat is niet genoeg. Washington
wil koste wat kost voorkomen
dat hulp wordt uitgelegd als
een morele schuldbekentenis
van Amerika voor de krank
zinnige verwoestingen die nog
talloze jaren Vietnam zullen te
kenen. Anders gezegd: de
Vietnamezen kunnen hulp
krijgen als ze maar niet zeggen
dat ze er recht op hebben.
Vietnam is niet van plan te bede
len, Washinton is niet van plan
een oorlogsschuld op zich te
nemen. Als een van de twee
toegeeft of als er een comp
romis wordt gevonden, zijn di
plomatieke betrekkingen en
opheffing van het handelsem
bargo tegen Vietnam nog
slechts een formaliteit.
Alfrtk
V?
