'Onnodig gebukt onder dieet' „Macht Kamer niet verder terugdringen Atoomschuilplaatsen in Zuid-Limburg BUITENOM BINNENDOOR Hartverwarmende open haarden show van Home Fire Home Centre Home- UTRECHT (SP) - De Utrechtse hartspecialist prof. dr. F. L. Meijler heeft deze week op een zere poot gestaan van wat hij noemt „een heilige koe van de geneeskunde": de voorkoming van hart- en vaatziekten door bestrij ding van risicofactoren. Een stap die de Nederlandse Hartstichting hem zeer kwalijk neemt. Terwijl het gros van de Neder landers zich uitslooft minder vet en minder te eten omdat het vol gens de Hartstichting gunstig is voor hart- en bloedvaten, verrast prof. Meijler ons met de opmer king dat het nut daarvan maar be trekkelijk is. Een uitspraak die zeker rond de „zware eetdagen" reacties uitlokt. De Utrechtse hoogleraar is niet on dersteboven van het commentaar van de Hartstichting dat hij „een ongemotiveerde aanslag op de geloofwaardigheid van de ge zondheidsvoorlichting" heeft gedaan. Hij licht toe dat het niet Kalma aarzelt over beroep ROTTERDAM (SP) - De Rot terdamse hoofdinspecteur Kalma heeft nog niet beslist of hij tegen het besluit om hem over te plaatsen in beroep zal gaan. De chef van de zeden- en kinderpoli tie wil daarmee wachten tot bur gemeester Van der Louw terug is van vakantie. Intussen hebben twee Rot terdamse ambtenaren openlijk laten blijken de hoofdinspecteur te steunen. In een brief aan Van der Louw hebben de heren G. Rooijakkers en P. van Velzen van de secretarie-afdeling onderwijs, jeugdzaken en vormingswerk gevraagd het ontheffen van Kalma uit zijn functie ongedaan te maken. Ook de afdeling Rotterdam van de Vereniging van hogere Politie ambtenaren heeft een brief aan Van der Louw geschreven. De vereniging betreurt het dat het "vereiste overleg" tussen stads bestuur, justitie en politie niet tot stand is gekomen. De wijze waarop de zaak is behandeld heeft, zo staat in de brief, een na delige invloed op het politiekorps in Rotterdam. zijn bedoeling is geweest om de Hartstichting te dwarsbomen. „Ik wil de mensen daar niet in dis krediet brengen. Maar ik ben wel tegen een bepaalde voorstelling van zaken, waardoor je mensen nodeloos ongerust maakt en ten onrechte gerust stelt. Mijn uit spraken zijn niet uit de duim ge zogen. Er is geen aanwijzing dat voedingsverandering ook per tinent de kans op een hartinfarct 'of een andere hartaandoening vermindert." Ergenis Volgens prof. Meijler schaart de vakliteratuur zich steeds meer bij degenen, die durven te twijfelen aan het nut van sommige preven tieve maatregelen. Tevens beseft hij dat het een riskante zaak is om vraagtekens te zetten bij inge burgerde opvattingen in de ge neeskunde. Prof. Meijler. „Een heilige koe dus. Maar niet een fraaie Friese stam boek-koe die volop romige melk geeft, maar een propaganda-koe die met behulp cel produceert. En dan de slogans die ons worden voorgehouden: Hartstikke slecht of Hartstikke goed". Het ergert de hoogleraar dat heel veel mensen onnodig gebukt gaan onder voedings voorschriften. Dat een tachtigja rige geen bitterbal meer mag eten en dat in de bejaardentehuizen en ziekenhuizen een eitje bij het ontbijt taboe is. Hele volksstam men eten boter uit het potje van het merk, dat zo wordt aangepre zen als „Goed voor hart- en bloedvaten", terwijl fabrikant Unilever ook zeer goed op de hoogte is met de wereldliteratuur op medisch gebied. En dus met het feit dat een hoog cholesterol gehalte in het bloed niet betekent dat je het aan je hart krijgt en een laag cholesterolgehalte niet wil zeggen datje dan niet ziekwordt. Prof. Meijler meent dat het verband tussen lichaamsgewicht en har tinfarct gemakkelijk kan worden overdreven, omdat leeftijd en gewicht en ook leeftijd en har tinfarct met elkaar te maken hebben. Gemiddeld zijn dikke mensen ouder dan magere en oudere mensen hebben het vaker aan hun hart dan jongere. Niet dat de hoogleraar in Utrecht cholesterol aanbeveelt en be paalde risicofactoren van hart- en vaataandoeningen niet onder ogen ziet. Hij zegt dat wel vol doende is bewezen dat het roken van veel sigaretten zeer zeker kan bijdragen tot hart- en vaatziek ten. Warm u aan het knapperende, knisperende open haardvuur van Home Fire. Vooralle woonvormen 'n open haard kompleet geïnstalleerd. „Je kan stoppen met sigaretten ro ken en op het moment datje op houdt, verminder je wel degelijk je risicofactor. Er zijn namelijk harde aanwijzingen om mensen het roken dringend te ontraden. Maar het effect van dieetmaatre- gelen is niet bevredigend aange toond. Het nut van Becel en an dere onverzadigde vetzuren en van toediening van bepaalde cholesterol verlagende medi cijnen bij de bestrijding van hart en vaatziekten is niet onweer- legbaar bewezen." de STER Be- Prof. Meijler. „Ik maak geen re- clame voor ongezond leven. La ten we verstandig zijn en het ze kere voor het onzekere nemen. Kalmpjes aan. Niet teveel vet naar binnenwerken. Laten we kinderen van het roken afhou den. Als je dat samen afspreekt, zeg ik: mij best. Maar al die voor schriften moeten niet leiden tot een ware volkspsychose. haagse schouw Voorschoterweg 45-47, Valkenburg, Tel. (071) - 76 93 25 Benzine snuiven zeer gevaarlijk ARNHEM (SP) - Jongeren xn het woonwagencentrum van Arn hem zijn er gisteren door middel van een stencil voor gewaar schuwd dat ze ernstig hersen- ketsel kunnen overhouden van hun nieuwste rage: benzine snui- De justitie heeft het zeer gevaar lijke spellletje gesignaleerd toen deze week een vader aangifte deed van diefstal van benzine door zijn zoon, ten behoeve van het snuiven. De sterk gestegen prijzen van bedwelmende mid delen zouden de oorzaak ervan zijn dat de jongeren naar benzine of solutie als vervangingsmiddel grijpen. ZATERDAG 24 DECEMBER 1977 Prof. Meijler: Oppassen voor volkspsychose BB-oefeningen buitenslands GULPEN (ANP) - Buiten de circa 50.000 atoomschuilplaatsen die de A-kring Limburg-A van de Bescherming Bevolking reeds telt, krijgt deze kring er op korte termijn nog circa 30.000 bij. De minister van binnenlandse za ken heeft vergunning verleend om bij de bouw van een 600 meter lange verkeerstunnel in Kerk- rade een schuilkelder in te rich ten voor 10.000 personen. Verder bestaat er het voornemen om een reeds in de tweede wereldoorlog gebruikte schuilkelder in het on deraardse gangenstelsel van de Sint Pietersberg in Maastricht geschikt te maken voor schuil- gelegenheid tegen radio-actieve stoffen en gas. Deze kelder zou plaats kunnen bieden aan 20.000 personen. Een soortgelijke kelder met een ca paciteit van 10.000 mensen is in gericht bij de bouw van onder grondse parkeergarages in Heerlen en Maastricht. De bouw hiervan geschiedt steeds in com binatie met bouwwerken die in eerste instantie bestemd zijn voor doeleinden in vredestijd. Hoewel de A-kring Limburg-A (ge bied dat heel Zuid-Limburg om vat) het verst gevorderd is met de aanlèg van schuilplaatsen die be scherming bieden tegen radio-ac tieve straling en gas, zijn derge lijke schuilgelegenheden ook el ders al aanwezig of in aanleg. Bij de bouw van de metro in Rot terdam en Amsterdam bijvoor beeld zijn ook schuilkelders in gericht naby de verschillende stations. Volkomen nieuw is dat de A-kring Limburg-A toestemming van de minister heeft gekregen om 800 BB-ers komend jaar oefeningen te laten houden in het buitenland, met name in een Duits kamp te Bad-Neuenahr waar Limburgse BB-ers van 28 augustus tot 7 ok tober zullen oefenen. Komend jaar zal in Margraten een oefencentrum worden gebouwd waar niet alleen de BB oefenin gen kan houden maar ook andere hulpdiensten als brandweer en Rode Kruis. De kosten voor dit centrum met legerplaats voor 200 man zullen circa één miljoen be dragen. Dit eerste oefencentrum van Nederland zal begin 1979 ge reed zijn. Zakenman Dam wil "Kolenkit" niet meer AMSTERDAM (ANP) - De Am- sterdamse zakenman Arend Dam, die vorige maand in het nieuws kwam door de "voorlo pige" aankoop van de Opstan- dingskerk (de "kolenkit") in Am sterdam-West, ziet van deze aan koop af. Als reden gaf hij op, dat de Hervormde Gemeente Am sterdam-West hem geen toe stemming zou hebben gegeven op kerstavond en de eerste kerst dag diensten in de kerk te hou den. "Ik schei ermee uit, ik heb geen zin meer in de kerk", zo ver klaarde hij. De zakenman kocht het gebouw voor 800.000 gulden. De eerste termijn van 80.000 gulden is ech ter nog niet betaald. Enkele da gen geleden liet Dam nog weten, dat hij vóór het eind van het jaar een kwart miljoen wilde betalen. Het resterende bedrag (550.000 gulden) zou' hij in de komende vijfjaar voldoen. In het voorlopige koopcontract is een boetebeding opgenomen voor het geval de koper zijn ver plichtingen niet nakomt. "Dat geld krijgen ze niet. Daar moeten ze maar een proces over voeren, en dat duurt jaren", aldus Dam. GORKUM- In Gorkum trouwde gistermiddag de 30-jarige mejuffrouw Koek uit Sleeuwijk met de 38-jarige heer Deventer uit Hardinxveld-Gies- sendam.Om het huwelijk van het prille echtpaar Deventer-Koek te vieren werd direct na de huwelijksvoltrekking in het stadhuis een Deventer koek soldaat gemaakt. PAGINA 7 99 Het kabinet-Van Agt/Wiegel steunt op een smalle basis in de tweede kamer 28 VVD-leden, 49 CDA-le- den, van wie (op dit moment) 7 gedogers. Als het evenwicht wankel lijkt, wordt het parlemen taire bedrijf spannend. De rege ring zal voorzichtig moeten ma noeuvreren en de invloed van het parlement wordt vergroot. Dat is geheel in tegenspraak met de tendens in de politieke literatuur. Wetenschappers, journalisten, politici op internationale bijeen komsten (niet in hun eigen par lement) betogen om strijd dat het parlement aan macht inboet of achterblijft bij machtsontplooing van andere organen. Dat wordt een verontrustende ontwikke ling geacht die zou kunnen gaan leiden tot uitholling van de par lementaire democratie. Laat ik vooropstellen dat ik de af takeling van het parlement, en in het bijzonder van de Tweede Kamer als rechtstreeks gekozen vertegenwoordiging, onwen selijk vind. Dat zeg ik niet als een tweed-kamerlid dat bang is dat er macht en invloed gaat ontglip pen, maar als iemand die in staatsrechtelijke termen den kend, het zou betreuren als de Tweede Kamer geen enkel ge wicht meer zou kunnen leggen in de politieke schaal van kiezers, volksvertegenwoordiging rege ring, massamedia, belan gengroepen en organisaties. "Er zijn hele boeken geschreven of nog te schrijven hoe die machts vermindering in haar werk is ge gaan en wat daarin de .belang rijkste elementen of symptomen zijn. Soms wordt dat afgemeten aan het aanzien of de werkwijze van Kamerleden, hoe lang zij in de Kamer blijven om vervolgens door te schuiven naar een hogere positie. Hoe interessant deze as pecten ook kunnen zijn, ik wil ze nu terzijde laten en mij beperken tot een kleine beschouwing over de grondwettelijke macht van de Tweede Kamer ten opzichte van de regering. In de loop van de 19e eeuw wist de Tweede Kamer zich een zeker politiek overwicht op de regering te bevechten: de Kamer kan een kabinet naar huis sturen. Verder beschikt de Tweede Kamer over een aantal informatiemiddelen, zoals het vragenrecht, het recht van interpellatie en het enquête recht, waarmee zij met toene mende dwang zich inlichtingen kan verschaffen. Naar aanleiding van de verkregen informatie kan de Kamer een standpunt bepalen en dat in de vorm van een motie uitspreken. De regering kan naar eigen politiek believen zo'n motie uitvoeren dan wel naast, zich neerleggen. Die vrijheid (van de prullemand) heeft zij niet of in veel geringere mate met betrek-, king tot een (door de Kamer in meerderheid aanvaarde) motie van wantrouwen jegens een mi nister of tegen het gehele kabinet. Voorts heeft de Kamer het recht wijzigingen aan te brengen in by haar ingediende voorstellen van wet. De Tweede Kamer doet in principe twee dingen: zij maakt samen met de regering wetten en zij con troleert het beleid van de rege ring. Aanvankelijk lag het accent sterker op de wetgeving omdat die nieuw gemaakt moest wor den. Tegenwoordig is er een ver schuiving opgetreden met dien verstande dat het parlement meer algemene regels maakt en de gedetailleerde wetgeving door de regering geschiedt in de vorm van algemene maatregelen van bestuur. Het verschijnsel "ka derwet" is daar een typisch voor beeld van. Het controleren van het beleid van de regering is een doorlopende taak. Ieder moment kan de rege ring ter verantwoording worden geroepen. Naar ouderwetse staatsrechtelijke opvattingen kan de Kamer pas controleren als de regering gehandeld heeft, m.a.w. pas achteraf ingrijpen Het jaarlijks vaststellen van de begro ting (in de vorm van een wet, waarbij de wettekst bestaat uit de omschrijving van de begrotings posten en het geraamde bedrag van de uitgaven) biedt de gele genheid het beleid vooraf te beïnvloeden. De begrotingen gaan dan ook meestal gepaard met een uitvoerige Memorie van Toelichting waarin het beleid na der wordt omschreven en de parlementaire beraadslagingen hebben veelal betrekking op toe komstig beleid. De afgelopen jaren is er een nieuw beleidsinstrument opgedoken: de beleidsnota die een kabinet of ministers aan de Kamer aanbie den. De Kamer discussieert met de regering over de nota waarin het beleid voor de toekomst is uiteengezet. Maar als besluiten genomen moeten worden dan zit men eigenlijk met de handen in het haar. de nota wordt door de Kamer voor kennisgeving aan genomen, aan de tekst van de nota kan door de Kamer zelfs geen leesteken worden veran derd. De Kamer tracht haar frustratie dan te boven te komen door het aan nemen van een lawine van mo ties, maar het helpt weinig want de meeste ministeriële moties belanden in de ministeriële prullemand. Een enkele keer is bij wijze van experiment toege staan om zogenaamde "amen derende moties" aan te nemen die de-strekking hadden de tekst van een nota te wijzigen. Het ble ven echter de regering niet bin dende uitspraken van de Kamer en het hing van de vriendelijk heid van de minister af of hij in derdaad zijn nota dienovereen komstig wilde veranderen. Als men werkelijk iets wil doen om de macht van de Kamer weer te doen toenemen, moet men haar een grotere, directere greep ge ven op de beleidsvorming. Dat kan door een procedure te be denken waarbij de Kamer stemt over beleidsconclusies (b.v. in een nota geformuleerd) en het oordeel van de Kamer de rege ring bindt op dezelfde manier als dat nu met amendementen op wetsontwerpen het geval is. Het zal betekenen dat de verhouding parlement-regering op nieuw moet worden doordacht zonder vastklampen aan oude venhedeh. Kerst (1) En in die dagen gebeurde het dat de één of andere wereld wijde ramp, veroorzaakt door de homo sapiens zelf, vrijwel alle leven en zeker alle ge tuigenissen in beeld en ge schrift wegvaagde. En pas vele eeuwen later stuitten gravende archeologen op het kerstnummer van het één of andere tijdschrift in koper diepdruk. Zo'n tijdschrift waarin weinig te lezen stond, maar dat zo plezierig oogde in de zitkuil. Natuurlijk stak onder de ge leerden een storm van weten schappelijke nieuwsgierig heid op, omdat er eindelijk een duidelijk teken was ge vonden van die vreemde, zeer ver voortgeschreden cultuur, die blijkbaar pas een onont koombare voleinding vond in haar eigen vernietiging. Al bladerend door dat ene over geleverde kerstnummer moest men al heel gauw tot de conclusie komen dat die ver loren cultuur weliswaar tot zeer veel in staat was, maar dat iets dat aan de onder zoekers voorlopig onduide lijk bleef veel van de aanwe zige energie opeiste. Op de ene pagina presenteerde zich een gebraden kalkoen in al zijn weelderigheid, op weer een andere bladzij aan staken gespieste brokken rauw vlees, afgewisseld met olijven en ringen van ui. Daarbij steeds weer lachende men sen, die zich in het samenzijn schenen te verheugen. Steeds weer moesten die ar cheologen zich het hoofd breken. Zelf waren ze vegeta riërs. Zij verafschuwden het doden van dieren en nog veel meer het eten van de kada vers. Een wetenschappelijke school die veel aanhangers kreeg, zei dat de afbeeldingen in dat herontdekte tijdschrift, heel nadrukkelijk wezen op dierenoffers. Het bleef im mers niet bij kalkoenen, brokken rund of zwijn. Veel vuldig stuitte men ook op pla ten van een sparreboom, die volgehangen was met bol vormig glinstcrspul en aan de top bovenaan bedekt met een spitstoelopende versiering die als een dunne vinger naar omhoog wees. Kerst (2) Het werd die geleerden steeds sneller duidelijk; dat mate rieel zo hoog ontwikkelde volk was zelf tenslotte ten prooi gevallen aan zijn on tembare vraatzucht. De diernoffers die het ooit voor de godheid bracht, werden uiteindelijk offers aan zich zelf. Niet langer werden kal koenen of lammeren op het altaar van de godheid geofferd, maar aan de eigen slokdarm. Het tabernakel werd ingeruild voor een vol gevreten maag. Met een den- neboom vol kleurige prul laria, aldus nog steeds de we tenschappers van zoveel later poogde men de gevreesde toorn van de niet langer op patrijzen onthaalde godheid af te leiden. Tevergeefs echter. Want niet lang nadat dit opgegraven tijdschrift van de persen was gerold, moet de vraatzucht binnen die verloren cultuur in een dergelijke eenparig ver snelde beweging zijn geraakt, dat er geen terug meer moge lijk was. En daarmee kregen die geleerden eindelijk de beloning voor hun niet afla tende peinzen. Men was er tenslotte achter, wat die we reldwijde ramp was, die de homo sapiens tenslotte over zichzelf had afgeroepen; men had toen de aantallen kalkoe nen tenslotte niet meer toe reikend bleken, zichzelf op gevreten. Taal (1) Lang hebben Nederlanders van zichzelf gedacht dat zij talen wonders waren. Dat berustte op een misverstand, waarvan de wortels gemakkelijk zijn bloot te leggen. Immers, ge neraties lang werden wij op de middelbare school dwin gend met drie vreemde le vende talen geconfronteerd, Frans, Duits en Engels. Daar aan vooraf ging dan een wan kele exercitie op de lagere school, waar in mijn tijd waardige hoofdonderwijzers na kwart over vier Franse les gaven a raison van een stuiver per week voor de liefhebber. Die van mij heette meneer Hertog: hij leek meer thuis in „Papa fume une pipe" dan in Mallarmé of Verlaine, maar dat ik in Parijs nog altijd de grootste moeite heb om de aandacht van de ober te trek ken en vervolgens een koffie te bestellen (Gar^on, un café au lait s'il vous plait) is niet de schuld van meneer Hertog. Een jongere generatie on derwijzers schijnt Giscard d'Estaing ook alleen maar ondertiteld te kunnen be grijpen. dus de lagere school werd basisschool en Frans werd Engels. Taal (2) De oude Romeinen zeiden het reeds: non multa, sed mul- tum, of iets dergelijks, liever veel weten van weinig dan weinig weten van veel. In een erg aardige historische bijlage van de deze week 65 jaar oude Haagse Post, werd het volgende van lang gele den nog eens afgedrukt „Een gesprek, dezer dagen gevoerd met een onzer groote zaken lieden, liep onder meer over een betrekkelijk nieuw ver schijnsel in ons zakenleven, nl. over de intrede van den Drs. Econ. in opvallend groot aantal. De vraag rees of dezp universitair opgeleide theore tici het winnen van jonge za- kenmenschen geschoold op de oude manier. Vroeger bracht het gebruik mede dat de groote kooplieden hun zo nen een jaar of wat naar het buitenland zonden, naar Londen, Liverpool, Havre, Hamburg, enz., waar zij vaak als volontairs op de kantoren van bevriende firma's werk ten. Zij leerden daar hun ta len, deden practische erva ring op met buitenlandsche usancen, en knoopten er al lerlei relaties aan, ook in het particuliere leven, die later van groote waarde zouden blijken in Nederlands han delsverkeer met het buiten land. Die leerjaren in de buitenlandsche practijk wor den thans vervangen door college loopen teneinde theoretische kennis op te doen. Bovendien komen die jonge geleerden voor een goed deel uit geheel andere maatschappelijke lagen dan den koopmansstand. En de vraag rijst of de verandering onze plaats onder de han deldrijvende natiën wel ten goede komt. De Engelschen beweren dat een ons practijk meer waard is dan een pond theorie". We hebben net zo'n „Drs. Econ." als premier van het Koninkrijk der Nederlanden achter de rug en ik krijg de indruk dat deze ondanks de scepsis van die oeroude HP met „buitenlandsche usan- ren" wat gemakkelijker uit de voeten kon dan de rechts geleerde die momenteel wordt verondersteld het rub- bervlot van staat voor ontijdig lekstoten te behoeden. Maar misschien heeft pa Van Agt ook nooit over een bevriende firma in Hamburg beschikt. Taal (3) De geduchte liberale journalist Heldring, één van de weinige Nederlanders die zinnig over het buitenland kunnen pra ten zonder de Bosatlas te hoeven raadplegen, heeft kortgeleden de heer Van Agt niet zonder meewarigheid „een kind in de zonde" ge noemd. Dat zei Heldring, toen hem werd gevraagd, of hij zich zoiets kon voorstellen: Callaghan, Schmidt, Giscard, Van Agt, gevieren rond de open haard. Heldring kreeg snel gelijk. La- koniek als altijd ging de heer Van Agt de ongelijke strijd met een vreemde taal aan. Misschien heeft hij op school wel altijd geflatteerde cijfers voor zijn vakken gekregen en ligt daar het begin van de el lende bij die man. Eiland Hoe lang is het geleden dat Ne derland buiten discussie stond wanneer het over grondrechten ging. Te lang, vrees ik, en dat stemt me niet bijster monter. Deze week twee voorbeelden: de ex— CIA-agent Philip Agee, die nog altijd uitwijzing boven het hoofd hangt en daarnaast hoofdinspecteur Kalma uit Rotterdam, die door procu reur-generaal Van der Feltz het gat van de deur gewezen is. Volgens Vreemdelin genwet en Politiewet schijnt het formeel allemaal best in orde te wezen. Het is alleen zo jammer dat het in beide ge vallen gaat om de vrije me ningsuiting die butsen op loopt en dat bovendien het beleid schijnt te zijn geïnsp ireerd door de druk van res pectievelijk een buitenlandse mogendheid en een weinig verlicht politiekorps. Vroeger golden we als een on wrikbaar eiland in de bran ding als het om die grond rechten voor het individu ging; zijn we nu dan echt een rubbervlot aan het worden? HAN MULDER

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1977 | | pagina 7