Fris en verfijnd werk
Ikonen en volkskunst
DE SPREKENDE EZEL
Bescheiden expositie Jungmann
ZATERDAG 24 DECEMBER 1977
Timmers en Haasnoot:
LEIDEN - In de Leidse galerie 'De
Oude Rijn' exposeren tot 18 ja
nuari twee kunstenaars die ver
rassend fris werk leveren. Het
zijn Johan Timmers met linosne
den en aquarellen en Bas Haas
noot met etsen, litho's en mate
rieschilderijen.
De linosneden van Johan Timmers
die deze techniek op een zeer ver
fijnde manier toepast, zijn in ver
schillende kleuren uitgevoerd
(de voorstellingen zijn figuratief,
van een Engels stationnetje tot de
Hooglandse kerk) op de manier
zoals dat bij de houtsneden kan
gebeuren wat eveneens een
hoogdrukprocedé is. Je snijdt
aan weerszijden van de lijn die
verhoogd moet blijven staan
stukken weg, waarna het lino
blad ingeinkt kan worden. Bij het
afdrukken zullen de verhoogde
delen de tekening op het papier
geven.
Voor elke andere kleur kan men
met blad schoonmaken en op
nieuw ininkten, of men kan voor
de verschillende kleuren ver
schillende bladen gebruiken. Het
is een zeer precies en geduldig
werk dat Timmers bijzonder
goed onder de knie heeft.
Van een even grote verfijndheid
zijn de etsen van Bas Haasnoot
die op het eerste gezicht verwar
rend en onoverzichtelijk lijken
maar die bij nauwkeuriger ob
servatie zeer veel te bieden heb
ben. Een bijzonder voorbeeld
hiervan zijn de etsen 'Uitbar
sting' en 'Kringloop' die aanto
nen dat Haasnoot zijn etsnaald op
subtiele wijze weet te hanteren.
Zijn grote materie schilderijen,
samengesteld uitgevonden mate
rialen zoals hout, spreken veel
minder aan. Er zit geen enkele
expressiekracht in deze schilde
rijen, die men eerder twee di
mensionale sculpturen zou kun
nen noemen. Maar wie nog even
tijd kan vinden om tussen de fa
zant en de oliebollen door naar
kunst te gaan kijken kan er goed
terecht.
JURRIAAN VAN KRANENDONK
Kersttentoonstelling:
LEIDERDORP - Geheel in de sfeer
van kerst is er in de Leiderdorpse
galerie „De Hollandsche Tuyn"
een tentoonstelling ingericht met
kunst die haar inspiratie geheel
en al uit de bijbel haalt: ikonen.
Maar niet alleen zijn er ikonen te
vinden, ook hangen er in deze
naar een kerstboom geurende
galerie achterglasschilderingen,
een volkskunst die met name in
de Balkangebieden bedreven
wordt. De ikonen, schilderingen
op houten panelen, komen ook
voor het merendeel uit de Balkan
en enkele uit Rusland.
De ikonenkunst en de volkskunst
(waarbij men soms de naleven
kan rekenen) uit de Balkan en
Rusland begint meer en meer in
trek te komen in Nederland
waarbij men zich natuurlijk wel
kan afvragen wat men met een
ikoon aanmoet die oorspronke
lijk in de Oosterse kerken
thuishoort, op een ikonostase
(een wand tussen schip en sanc
tuarium behangen met ikonen).
Een verlaat soort beeldenstorm,
waar de Oosterse kerkvaders niet
zo blij mee zullen zijn. Daarbij
komt dat we de ikoon op zullgn
hangen in de huiskamer en
daarmee de ikoon van al zijn in
houd en karakteristieken zullen
beroven. Een ikoon is immers
een gebruiksvoorwerp met sac
rale inhoud die men meenam in
optochten, processies, pel
grimsreizen, of die men telkens in
de kerken verwisselde van plaats.
Geen statisch kunstwerkje, maar
een soort van flexibel hulp
middel bij het geloof belijden.
Maar ondanks dat alles heeft een
ikoon inderdaad een bepaalde
aantrekkingskracht waar moei
lijk aón te ontkomen is. Minder is
dat met de achterglasschilderin
gen, typische uitingen van volks
kunst, waar je van moet houden.
De expositie, waar veel overzich
telijke literatuur over ikonen en
achterglasschilderingen aanwe
zig is, kan men tot 8 januari be
zoeken.
JURRIAAN VAN KRANENDONK
LEIDEN - De destijds in deze con
treien zeer bekende schilder
Maarten Jungmann werd in 1877
geboren. Een eeuw geleden dus.
Galerie „De Poort" heeft daarom
een bescheiden expositie aan
hem gewijd. Er hangt voorname
lijk werk uit de beginperiode van
deze kunstenaar.
Jammer eigenlijk omdat er met de
presentatie „Honderd jaar
Jungmann" meer gesuggereerd
wordt. Beginperiode wil zeggen
dat er veel academiewerk te zien
is. En dat is interessant in verge
lijking met schilderijen uit latere
perioden, maar wanneer die er
niet zijn wordt het allengs moei
lijker ze te waarderen.
Er zijn wel enkele schilderijen uit
latere tijden, zoals „De Zeeuwse
oude vrouw" uit 1920 en een klein
bloemstilleven uit de jaren '38-
'44, maar veel meer is er niet. Het
ontbreken van jaartallen die je in
een overzichtstentoonstelling
van een kunstenaar toch wel
verwachten mag, maakt het voor
de bezoeker tot een ingewikkeld
raadsel; Te meer daar de geëxpo
seerde werken onderling weinig
verschil in kwaliteit tonen met
uitzondering van het kleine
bloemstilleven waarmee Jung
mann beter tot zijn recht komt.
Museum voor Volkenkunde, Steens
traat 1. Tentoonstelling „Taal en teken
binnen Chinese muren". Geopend/ ma
t/m za. van 10—17 uur, zon- en feestdagen
van 13-17 uur. tot 15 februari 1978.
Rijksmuseum van Oudheden (Rapen-
"burg.28), Werkd. 10 uur voorm.-5 uur
nam. zondag J-5 uur nam.
Galerie-bibliotheek, Luifelbaan 1, Was-
Tentoonstelling Paula Sluiter -
n, pentekeningen en kleuretsen.
Geopend van 28 nov. t/m 12 jan.,
openingstijden van de bibliotheek.
Galerie Denise Stephan (Bakkersteeg
J8): Tentoonstelling plastieken Coba
Koster en schilderijen Johannes van Ho-
ten. Geopend vrijdag t/m zondag van 14 -
18 uur (andere dagen na tel. afspraak), tot
15 januari.
Galerie Van der Vlist (Botermarkt 3):
Tentoonstelling schilderijen Selma
Verhoeven, keramische plastieken Jetty
Wery, Suzanne Eckhart en Hanne
Meijer, gouaches Machteld Hooyen en
poppen van Thérèse. Geopend dinsdag
t/m zaterdag van 10 -17 uur en don
derdagavond tot 21 uur, t/m 31 decem-
Galerie "De Hollandsche Tuyn" (Brug-
gestraat 1, Leiderdorp): Ikonen-
tentoonstelling.
Galerie Kerkdam, Lange Kerkdam 113,-
Wassenaar. Tentoonstelling Maria Hof-
ker-Rueter - penseeltekeningen en
Meindert Zaalberg - keramiek. Geopend
van 3 t/m 27 dec., woe. t/m za. van 10-16
uur, di. van 14-20 uur.
Galerie De Oude Rijn. Oude Rijn 40.
Tentoonstelling Bas Haasnoot - ma
terie-schilderijen en etsen en Johan
Timmers - linoleumsneden en aquarel
len. Tot 18 januari, geopend woe. t/m za.
van 12-17 uur, do. van 19-21 uur, zo. van
14-17 uur.
(Site/
reu tvJ
24cLecember 1977
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- Dezer dagen stond voor de ar
rondissementsrechtbank te Am
sterdam een metselaar uit
Weesperkarspel terecht op be
schuldiging van diefstal van
een weinig betekenend voor
werp. De man had onmiddellijk
bekend en zich zeer gewillig la
ten arresteren. Hij had goed zijn
brood en hem scheen naar het
uiterlijk te oordelen alles naar
wensch te gaan. Tevergeefs
zochten rechters en het
Openbaar Ministerie naar de
beweegredenen voor het mis
drijf. Voorzitter: "Maar be
klaagde wat dreef u toch tot den
diefstsl?". Beklaagde:"Om u de
waarheid tezeggen, mijnheer, ik
ben weduwnaar en heb een
huishoudster. Die huishoudster
wou ik graag weghebben, maar
ik kom maar niet van haar af
komen. Toen dacht ik, als ik eens
voor eenige maanden naar het
rooie dorp moet, dan zal ze in
middels wel weglopen, en als ik
thuis kom ben ik weer vrij
Vijftig jaar geleden:- In London
zijn met het oog op Kerstmis,210
millioen sinasappelen verkocht,
tegen 160 millioen verleden jaar
en 100 millioen in 1925. De
meeste zijn afkomstig uit
Spanje, waar tegenwoordige
strenge controle bestaat, omdat
de regeering niet meer wil, dat
onrijp of ziek fruit den naam
van het product is discrediet
brengt. Deze week zijn te Fleet
wood alleen honderdduizend
kalkoenen en ganzen uit
Noord-Ierland aan land ge
bracht voor de Engelsche
Kerstmaaltijden. Het gemid
delde gewicht van de dieren was
twaalf tot vijftien pond en de
grossiersprijs bedroeg slechts
negen stuivers per Engelsch
pond van 454 Gram.
Schepen
KLEINE VAART
Albert v 22 te Rotterdam,
Areas 23 te Rotterdam,
Cornelia B 1 22 60 n Las Palmas nr Rot-
Cornelis Broere 23 10 zw Livorno nr
Porto Torres,
Dutch Glory 23 10 zw Livorno nr Porto
Torres,
Dutch Mate 23 te Rotterdam,
Empire pass 23 St. Catherina Point nr
Montrose,
Maasborg 22 v Amsterdam nr Delfzijl.
(Grote vaart)
Acila 22 te Curacao verw.,
Alhena 23 te Rotterdam,
Amstelhof 21 950 no Barbados nr Rio te
Janeiro,
Amstellaan 22 20 no Bizerta nr Rot
terdam,
Amstelpark 22 40 z Kuria Muria eilanden
nr Dammen,
Atlantic Crown 22 te Rotterdam,
Baam 22 vn St. Maarten nr Paramaribo,
Buena Vista 22 vn Madeira nr Dover,
Capisteria 23 te vn Curagao nr Corpus
Christie,
Nedlloyd Lelykerk 22 vn Hamburg r
Nedlloyd Marne 23 720 zo Colombo nr
Mahe,
Nedlloyd Merwe 22 vn Bilbao nr Rot
terdam,
Nedlloyd Nile 23 te Abidjan,
Nedlloyd Schelde 22 vn Damman nr
Nedlloyd Waal 23 ten anker Zanzibar,
Ossendrecht 22 5 nw Casquets nr Rot-
Pericles 22 te Rotterdam.
Rudolph Peterson 22 115 nno Las Pal
mas nr Ras Tanura,
Scherpendrecht 23 te Morrisville verw.
Straat Chatham 23 te Singapore,
Straat Forcados 23 vn Callao nr Chim-
bote,
Straat Fushimi 22 270 zzw Reunion nr
Matadi,
Straat Luanda 23 te Whangrei verw..
Straat Nagasaki 22 140 nw Walvisbaai ni
Straat Singapore 22 te Casablanca,
Tibana 23 vn Rotterdam nr Skikda,
Ulysses 22 250 w Havanna nr Wil
lemstad,
Vitrea 23 ten anker Fahal,
Zaankerk 22 ten anker rede Port Said,
Zafra 22 ten anker Teesbay,
Zwijndrecht 22 45 zo Kp de Goede Hoop
Hoewel de galerie er niet veel aan
kan doen dat er wat verhouding
betreft zo weinig representatiefs
te zien is, verdient een 100-jarige
herdenking meer en is een zorg
vuldige voorbereiding en een
volledige bereidwilligheid van de
kant van de bruikleengevers
noodzakelijk.
Voor degenen die Jungmann nog
goed gekend hebben zijn er en
kele zeer fraaie foto's van Jung
mann te zien, waar hij met een
karakteristieke baard en blik in
de ogen op staat.
JURRIAAN VAN KRANEN
DONK
PANDA EN DE DEUGZIENER
Panda stopte zijn auto op het zijweggetje vlak bij de grens, en opende
de bagageruimte "lkongelukkige..." prevelde Jorisde buitenlucht in
stappend. "Tegenslag en miskenning hebben mij hier achtervolgd.
Maar ge zult nooit meer last van mij hebben: dat beloof ik u. In een ver
land ga ik een nieuwe toekomst opbouwen. Joris de onkreukbare, zal
men mij noemen - maar het zou wel gemakkelijker zijn als ik enig
geld had. Een klein beetje, om mij op weg te helpen."
Panda aarzelde even,en toen haalde hij wat geld tevoorschijn en gaf
dat aan Joris.
"Hier moest ik eigenlijk m'n boodschappen mee betalen," zei hij.
"Maar neem het maar.. Misschien helpt het je om op het goede pad te
raken. En dan is het goed besteed."
"D-dat is heel mooi van u, vriendje," sprak Joris ontroerd. "Ik zal u
niet gauw vergeten...
Hij d raaide zich om en stapte het buitenland in. En ik zalhem niet
gauw vergeten..." mompelde Panda, die hem nakeek. "Maar het us
moeilijk om iemand te helpendie altijd maar door de politie gezocht
wordt en daardoor nooit gelukkig is. Daarom zou het prettig zijn als
ik nu eens een geluksvogel ontmoette..."
AMANDEL
PUDDING
Verkruimel een rol
letje amandelpers
50 g en roer hier
door 3/4 1 melk.
Breng de melk aan
de kook. Vermeng 75
g griesmeel met 100 g
suiker en strooi dit
onder goed roeren
geleidelijk in de
melk. Blijf roeren,
boven laag vuur, tot
een dikke pap ont
staat. Neem de pan
van het vuur. Meng
door de griesmeel-
pap kleine stukjes
ananas. Klop 2 eiwit
ten stijf met een
snufje zout en schep
dit luchtig door de
griesmeelpap. Laat
de pap geheel af
koelen en zet de
pudding dan ruim
een uur in de
^AeCfA'S
APV l ES
AJOPE/MS
Mews
gereeK -
(C/aJ^EK)
Oh tb ®PIB
pat oe /vjoo/r
PU (STEPT
FRED BASSET
De avonturen van Jommeke
r Richardsbay.
Chevron Freeport 22 120 z Ras el Hadd nr
Freeport,
Dapphne 22 vn Bejaia nr Rotterdam,
Diloma 22 te Portland Maine,
Dosina 23 vn San Clemente nr Anacor-
Duivendrecht 23 te Rio Plata verw.,
Eemsborg 22 vn Vastenk nr Zaandam,
Esso Bonaire 22 120 w Lissabon nr Per
zisch Golf,
Farmsum 22 25 no Algiers nr Golf vn
Mexico.
Flintshire 23 te Amsterdam,
Freetown 22 in Middlesbourough nr
Apapa,
Ganymedes 22 vn Cristobal nr Rot
terdam,
Gardenia 22 vn Venetië nr Hodeidah,
Getafix 22 800 n Fortaleza nr Beaumont.
Heelsum 22 30 z Sicilië nr Khor-
ramshahr,
Holendrecht 22 te Vlissingen verw,
Idefix te Freeport verw,
Khasiella 22 750 ozo Bermuda nr Shell-
haven,
Lepton 22 te Fos,
Marinula 22 540 ozo Aden nr Rotterdam,
Neder Rhone 22 vn Piraeus nr Benghazi,
Nedlloyd Bovenkerk 22 95 zw Mekka nr
Bombay,
Nedlloyd Dejima 22 vn Rotterdam nr Le
Havre,
Nedlloyd Hobart 22 te Santos,
Nedlloyd Kingston 23 te Durban,
Nedlloyd Kyoto 23 te Suez,
Leidse bioscopen
LUXOR: "Twee door het dolle heen",
dag. 2.30, 7.30 en 9.30 uur. kerstdagen
2.00, 4.30 uur enz. 12 jaar.
CAMERA: "Soldaat van Oranje", dag.
2.00 en 8.00 uur, 12 jaar. Nachtvoorstel
ling: "Bonnie and Clyde", vrijdag 11.30
uur, 16 jaar.
LIDO I: "The spy who loved me", dag
2.30,7.00en 9.15 uur, kerstdagen ook 4.45
LIDO II: "De reddertjes". dag. 2.30, 7.00
en 9.15 uur, kerstdagen ook 4 45 uur. al
LIDO III: "Rembrandt", dag. 7.00 en 9.15
uur, do., vr., ma. en di. ook 2.30 uur. al.
Kindermatinee: "Pink Panther teken-
filmfestival", woe. en za. 2.30 uur, zo. ook
4.45 uur.
STUDIO: "The last remake of Beau Ge
ste", dag. 2.30, 7.00 en 9.15 uur, kerstda
gen ook 4.45 uur. al.
TRIANON: "Orca", dag. 2.30,7.00 en 9.15
uur, kerstdagen ook 4.30 uur, 12 jaar.
REX: "Bloot en blond in Beieren", dag.
2.30, 7.00 en 9.15 uur (behalve wo„ za. en
zo.), 16 jaar. Kindermatinee: "Dun-
derklumpen", vanaf zaterdag da. om 2.30
Alphense bioscopen
Eurocinema 1 en 2: "The spy who loved
me", 1.45.6.45 en-9.15 uur, za. 6.45 en 9.15
uur, kerstdagen ook 4.15 uur, 12 jaar.
Eurocinema 3: "Twee door het dolle
heen", dag. 2.00, 7.00 en 9.30 uur, za. 7.00
en 9.30 uur, kerstdagen ook 4.30 uur, al.
Eurocinema 4: "Herbie gaat naar Monte
Carlo", dag. 2.15,7.15 en 9.45 uur. za. 7.15
en 9.45 uur, kerstdagen ook 4.45 uur, al.
Sint Elisabeth-ziekenhuis:
e KLASSE: Volwassenen dagelijks van,
14.00-14.45 uur en van 18.30-19 30 uur.
Kraamafdellng: dag van 11.15-12 OOuur
(alleen voor echtgenoot) van 15.00-16.00
uuren van 18.30-19.30uur Laatste kwar-
i middag- en avondbezoek baby-
15.00-18.30
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van-dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur (Elisabeth-ziekenhuis).
Bezoekuren ziekenhui
zen
Diaconessenhuis:
Middagbezoekuur: 13.45-14.30 uur.
Avond bezoekuur 18.30-19.30 uur. Kin
derafdeling dagelijks van 14.00-19.00 uur
alleen voor ouders zondag 14.00-15 00
uur voor overige familieleden. Kinderen
beneden 14 jaar hebben geen toegang op
de kinderafdeling.
2e KLASSE: Volwassenen dagelijks van
11.15-12.00 uur en van 14.00-14 45 uur en
van 18 30-19 30 uur
Kraamafdellng:dag. van 11.15-12 OOuur
'(alleen voor echtgenoot) van 15 00-16 00
uur en van 18.30-19.30 uur. Babyshow
laatste kwartier van middag- en avond
bezoek.
Kinderafdeling: dag van 15.00-18.30
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten (behalve kinderen
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18 30-19.30 uur.
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor
Maandag t/m mijdag
Bezoek a
Wanneei
lopend bezoek wordt toegestaan kan de
hoofdverpleegkundige narvoor spe-
ciale kaarten verstrekken.
Bezoektijden Kinderkltntek:
Dagelijks:
15 00-15.45 uur.
18.30-19 00 uur
Bezoektijden kinderafdeling
Elke dag:
14 15-15.00 uur
18.30-19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11 30; 13.30-
14 15 en 18 30-19.30 uur. 3e klas 13 30-
14.15 en 18.30-19 30 uur; Kraamafdeling
13.30-14 45 alleen voor echtgenoten 19-
20 uur. Kinderafdeling 15-15 30 uur al
leen voor ouders 18-18 30 uur
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van
Wkgverkeer van en naar Schiphol kun
nen dag en nacht worden gemeld by het
informatiecentrum Geluidshinder
vVhiphol (020-175000).
