Afrikaanse boer
in Waddinxveen
Klok nog niet klaar
Werkloze managers naar Derde Wereld
PUBLIEK
ONDERDAK VOOR
OUD-RIJNSBURG
IN VROEGERE
JUWELIERSZAAK
Basil Paré naar adoptie-dorp
Plan van werkgevers positief ontvangen
PAGINA 4
VARIA
DONDERDAG 1 DECEMBER 1977
door
Herman van
Amsterdam
Tips voor deze rubriek kunt U elke
morgen tot 10.00 uur aan mij kwijt, tel.
071-144941, toestel 38. U mag ook
schrijven.
Mits ook de plaatselijke bevolking duidelijk blijk geeft zich voor
de zaak te interesseren, is het sedert een paar jaar aan gemeenten
toegestaan jaarlijks een bedrag uit te trekken dat ten goede komt
aan een Derde Wereld - land naar keuze.
Lang niet alle Nederlandse ge
meenten maken gebruik van
die mogelijkheid. Waddinx
veen wel. Daar viel de keuze
op Boven Volta, waar in de
provincieplaats Torna door de
Nederlandse organisatie voor
ontwikkelingssamenwerking
NOVIB en de Stichting Ne
derlandse Vrijwilligers (SNV)
een landbouwproject werd
opgezet.
Eén van de Afrikaanse boeren
die daar profijt van heeft ge
trokken, Basil Paré, neemt op
uitnodiging van de NOVIB
twee weken een kijkje in Ne
derland. Vandaag of morgen
is hij te gast in Waddinxveen,
het dorp dat voor een belang
rijke financiële bijdrage
zorgde en dat waarschijnlijk
ook in de komende jaren het
project zal blijven steunen.
Basil Paré wordt vergezeld van
Karim Sanogho, directeur
van het landbouwopleidings-
centrum in Torna. Beiden lo
geren ze gedurende hun ver
blijf in Nederland in de
Leidse Meren wijk bij NO-
VIB-medewerker Nico Tet-
tero.
De gemeente Waddinxveen legt
t.b.v. het project in Boven
Volta jaarlijks 35.000 gulden
opzij ..Een eerste bijdrage van
70.000 gulden is al overge
maakt en binnenkort volgt
nog eens de helft van dat be
drag. Bovendien levert de
collecte onder de bevolking
jaarlijks ook nog zo'n 10.000
gulden op.
De "adoptie is niet alleen een
kwestie van geld inzamelen.
Een werkgroep uit de bevol
king beijvert de "bewust
wording" van de Waddinx-
veners wat betreft de Derde
Wereld, toegespits op Boven
Volta. Dat resulteerde bij
voorbeeld al in een kortgele
den door prjns Claus
geopende tentoonstelling
waar scholen uit Waddinx
veen hun visie op de ontwik-
B°ven Volta, dat geMpm
uitgebreid kennis met Wad
dinxveen. Om er een beetje in
te komen zijn ze vanmorgen
vroeg eerst op de koffie ge
gaan bij Mieneke v.d. Lans.
Zij was één van de eerste Ne
derlandse vrijwilligsters die
in Torna ontwikkelingswerk
deed. Na die hernieuwde
kennismaking fietsten Basil
Paré en Karim Sanogho naar
de boerderij van de familie
Boekhorst waar zij van de
dochter des huizes (in het
Frans) tekst en uitleg kregen
over het reilen en zeilen op dit
Waddinxveense landbouw
bedrijf.
Een levensgroot verschil uiter
aard met Torna, waar men
bijvoorbeeld nog maar net in
een stadium is aangeland dat
het ploegen geen handwerk
meer is maar wordt gedaan
met behulp van ossen.
Op de boerderij werd wat gege
ten. Voor vanmiddag stond
op het programma een kijkje
in een groentekwekerij en een
bezoek aan de Leon van
Gelderbasisschool. Rond vijf
uur zou op het gemeentehuis
een praatje met de bur
gemeester en de wethouders
worden gemaakt en voor zes
uur stond op het programma
een weerzien in café De Unie
met vrijwilligers die in de
loop der jóren in Torna heb
ben gewerkt.
Uit heel Nederland zouden er 33
naar Waddinxveen komen.
Voor vanavond vermeldt het
draaiboek een open avond in
het ontmoetingscentrum De
Bonkelaar waar Waddinx-
veners en andere belangstel
lenden kunnen kennismaken
met de twee Afrikanen. De
avond wordt geleid door Bo
ven Volta-kenner pater Ren
ders. Leerlingen van middel
bare scholen hebben aange
kondigd in De Bonkelaar wat
Nederlandse dansen te zullen
opvoeren.
Ook morgen wordt niet stil
gezeten. -Pasé en Sanogho
wonen op de Professor Kohn-
stamm-mavo een Franse les
bij. Leerlingen kunnen dan
vragen stellen over ontwik
kelingssamenwerking.
Daarna gaat het snel naar de
veiling om nog net te kunnen
meemaken dat de laatste
groenten (komkommer, wit
lof) onder de klok komen.Het
2-daags bezoek aan Wad
dinxveen zit er dan bijna op.
Ter afscheid wordt er nog er
gens een borreltje gedronken
en dan vertrekken de twee
voor een bezoek aan Delft.
Goed voorbereid
"Alles bij elkaar krijgen ze bij
hun bezoek aan Nederland
ontzettend veel indrukken te
verwerken", zegt Emka Krös-
schell, oud-SNV-vrijwillig-
ster (Kameroen), die het prog
ramma voor het bezoek hielp
samenstellen.
"Bijna alles is nieuw voor ze
want het zijn wereldvreemde
Afrikanen. Gelukkig zijn ze in
Boven Volta goed op deze reis
voorbereid. Zou dat zijn na
gelaten dan help je ze met zo'n
reis naar Nederland gegaran
deerd in de vernieling. Dan
komen ze verkreukeld naar
hun land terug".
"De vraag zou gesteld kunnen
worden of het wel enig nut
heeft hen naar Nederland en
in dit geval naar Waddinx
veen te halen. Ik dacht van
wel. Niet zozeer uit een oog
punt van kennisoverdracht,
alswel om ze te laten zien dat
hun problemen ons steeds
bezig houden. Dat er aan
wordt gewerkt.
Stimulans
Jaaan de andere kant brengen
zij met hun komst de Derde
Wereld een stukje dichter
naar Waddinxveen. We ver
wachten dat dat een stimu
lans zal zijn voor de mensen
hier om het project te blijven
steunen zoals ze tot nu toe
hebben gedaan".
Hoewel dat wel in de bedoeling lag zal voor het eind van dit jaar
niet meer het originele uurwerk worden geplaatst in de gerestau
reerde toren van Warmond. De Zoeterwoudse klokkenrestaura-
teur Elderhorst, kan vanwege drukke werkzaamheden zijn toe
zegging niet nakomen.
"Het zal nu waarschijnlijk eind januari worden of begin februari".
Tot zolang zal de toren het moeten blijven doen met het destijds
aangebrachte alternatief, een elektrisch aangedreven uurwerk.
De gemeente Rijnsburg heeft het oog laten vallen op een leegstaand
pand aan de Oude Vlietweg als toekomstige opslag- en exposi
tieruimte voor het oudheidkundig materiaal dat de gemeente rijk
is. Momenteel ligt dat materiaal opgeslagen op zolder van het ge
meentehuis. Het is zo goed als zeker dat het kortgeleden opgerichte
genootschap „Oud-Rijnsburg" van het pand gebruik mag gaan
maken.
Er moet vrij veel aan deze voormalige juwelierszaak verbouwd wor
den. Gemeentewerken Rijnsburg heeft daar inmiddels een rapport
over samengesteld. Binnenkort komt dat ter inzage van de gemeen
teraadsleden.
Het pand aan de Oude Vlietweg, waar „Oud-Rijnsburg" in s
kunnen trekken.
In ons land lopen heel wat gepensioneerde of
werkloze managers rond, die maar wat graag
hun handen uit de mouwen zouden willen
steken. Het is een schat van ervaring en
kennis, die als het ware ligt te verpieteren.
Dat is een gegeven. In de ontwikkelingslan
den staan nogal wat kleinere en middelgrote
bedrijven als het ware te springen om advie
zen van ervaren managers.
Doelstelling
Officieel noemt het programma
als doelstelling "de overdracht
van kennis aan particuliere en
staatsbedrijven in ontwik
kelingslanden en wel op een zo
breed mogelijk terrein, zoals
financiering en bedrijfsad
ministratie, bedrijfsleiding, in-
en verkoopbeleid en technolo
gie, gedurende een experimen
tele periode van twee tot drie
jaar".
De man, die geholpen heeft dit
project van de grond te bren
gen is drs. F. A. van Baarde-
wijk. Als economisch adviseur
en consultant voor diverse in
ternationale organisaties
werkte hij al sinds 1967 in een
aantal ontwikkelingslanden.
Vanaf 1974 was hij verbonden
aan de Financieringsmaat
schappij voor Ontwikkelings
landen (FMO) in Den Haag en
sinds kort maakt hij deel uit
van een onderzoekteam dat
opgezet is door de OESO in Pa
rijs. Dit team zal adviezen moe
ten uitbrengen aan de lidstaten
over lange-termijn-ontwikke-
lingen van de geïndustriali
seerde landen in ontwik
kelingslanden. Kortom, een
man die het ontwikkelings
werk vanuit de praktijk en
vanuit de politiek aardig heeft
leren kennen.
Geld ontbreekt evenwel in de
meeste gevallen om dit soort
dure adviseurs aan te trekken.
Jonge ondernemingen gaan
aan kinderziekten ten onder,
andere sudderen voort en drei
gen nooit uit het slop te raken.
Dat is een tweede gegeven.
Breng beide gegevens samen en
je maakt er een pracht van een
project van. Een mooie kerst
gedachte? Te mooi om waar te
zijn? Te idealistisch?
Door
Jan Kees Kokke
Idealistisch is het plan zeker,
maar het ziet er naar uit dat het
nog verwezenlijkt wordt ook.
Het is een relatief goedkope vorm
van ontwikkelingshulp die wel
eens heel wat meer vruchten
zou kunnen afwerpen, dat de
miljoenenbedragen, die in
schijnbaar bodemloze putten
in menig ontwikkelingsland
worden gepompt.
Al meer dan vijf jaar is er door de
Commissie Ontwikkelingslan
den van de werkgeversorgani
saties Nederlands Christelijk
Werkgeversverbond (NCW) en
het Verbond van Nederlandse
Ondernemingen (VNO) moei
zaam aan de realisatie van dit
project gewerkt.
Eindelijk ziet het er nu naar uit
dat binnen niet al te lange tijd
de eerste Nederlandse mana
gers kunnen worden uitgezon
den.
Naast kennis en ervaring zullen
deze managers een behoorlijk
stuk idealisme op reis mee
moeten nemen. Want er staat in
zo'n ontwikkelingsland echt
geen vorstelijk salaris te wach
ten. Hij krijgt alleen de reis- en
verblijfskosten voor zichzelf en
zijn echtgenote vergoed, plus
een kleine extra vergoeding
voor andere uitgaven ter
plaatse.
Zeven tot acht ton gaat het plan kosten ommanagers naar ontwikkelingslanden testuren. Minister Pronk heeft positief gereageerd op de
plannen. Daar kan het echter niet bij blijvenwant de minister moet ookmet geld over de brug komen.Het is de bedoeling dat de helft van de
kosten door de werkgevers en de andere helft door het ministerie van ontwikkelingssamenwerking worden gedragen.
"Over belangstelling van mana
gers, die naar ontwikkelings
landen willen worden uitge
zonden in het kader van ons
project, hebben we niet te kla
gen", vertelt drs. Van Baarde-
wijk. "We mikken vooral op
managers, die zelf financieel
onafhankelijk zijn, omdat ze
geen salaris zullen ontvangen.
Maar er zijn nogal wat van dit
soort mensen, die bijvoorbeeld
tamelijk vroeg zijn gepensio
neerd en die hun enorme vo
lume aan kennis nog nuttig
willen maken. Anderzijds wor
den er behoorlijke eisen ge
steld aan het incasseringsver
mogen. Kijk, ze komen in be
drijven terecht, waar de om
standigheden natuurlijk totaal
anders zijn dan in het westen.
Het opleidingsniveau van het
personeel is doorgaans lager de
kwaliteitseisen zijn anders, de
standaardisatie, zoals wij die op
veel gebieden kennen, is nog
lang niet zover doorgevoerd,
het transport is soms minder
regelmatig met andere woor
den veel dingen gaan lang niet
zo soepel en vanzelfsprekend
als hier in het westen."
Welvaartskloof
"Een probleem bij kleinere be
drijven in de ontwikkelings
landen is, dat de financiële
middelen vaak ontbreken om
een bekwame adviseur aan te
trekken. Maar het gaat niet al
leen om geld. Reeds vele jaren
is iedereen er zich van bewust
dat de bestaande wel
vaartskloof tussen de ontwik
kelingslanden en de geïndu
strialiseerde landen niet kan
worden overbrugd door een
steeds toenemende stroom van
ontwikkelingsgelden, com
merciële kredieten en andere
financiële faciliteiten. Techni
sche kennis, managementerva-
ring en ondernemingszin en
alles wat daaraan vast zit, heb
ben in de praktijk minstens zo
veel invloed op de uitkomsten
en de resultaten van het ont
wikkelingsproces. Ze zijn zelfs
vaak doorslaggevend voor het
succes van het ontwikkelings
project.
In hulpprogramma's van vele in
ternationale organisaties en
geïndustrialiseerde landen
wordt daarom ook een ruime
plaats verleend aan zoge
naamde technische adviesp
rogramma's", aldus drs. Van
Baardewijk.
Drs. Van Baardewijk wijst er op
dat de industriële kennisover
dracht en adviesverlening ech
ter grotendeels wordt beheerst
door een aantal multinationals
en gespecialiseerde, veelal zeer
commercieel gerichte mana-
gement-advièsbureaus, die
hun kennis en ervaring tegen
forse honoraria beschikbaar
stellen aan organisaties en in
stellingen in de minder be-
deelde landen.
"Er bestaat geen probleem in de
ontwikkelingslanden hoe ge
compliceerd dan ook, of er is
wel een consultant te vinden,
die op korte termijn hierover
een advies kan uitbrengen zo
lang men het honorarium, vaak
uit ontwikkelingsgelden maar
op tafel kan leggen".
Volgens drs. Van Baardewijk is
het duidelijk dat vele middel
grote en kleine bedrijven in
ontwikkelingslanden deze ad
viezen niet zelf kunnen finan
cieren en bovendien vaak niet
over voldoende invloed be
schikken om adviezen toege
wezen te krijgen. Slagen zij er
niet in om hun problemen zelf
op te lossen, dan ligt het faillis
sement in het vooruitzicht.
Tanzania
Het Nederlandse managerspro
ject is in eerste instantie gericht
op Tanzania en in een later sta
dium op Nigeria en Indonesië.
De aanvragen om Nederlandse
adviseurs variëren van techni
sche hulp bij de fabricage van
gebreide kleding tot adviezen
bij het opzetten van een ad
ministratiesysteem bij een
olie-extractiebedrijf.
De voorbereidingen voor het
project zijn inmiddels afge
rond. De kosten worden in
eerste instantie begroot op
slechts zeven tot acht ton. De
werkgeversorganisaties heb
ben inmiddels toegezegd de
helft van de kosten te zullen
dragen. De rest zal via een sub
sidie van de Directie Inter
nationale Technische Hulp
verlening van het ministerie
van Ontwikkelingssamen
werking moeten komen.
Al enige tijd geleden heeft minis
ter Pronk positief gereageerd
op het plan. Het wachten is nu
op het sein om tot uitwerking
over te gaan. Mocht het echter
nu nog langer in de ijskast
blijven liggen, dan zou het wel
eens kunnen dat het en
thousiasme dusdanig is afge
koeld, dat er van de realisering
nog maar weinig terecht zal
komen. Op het ogenblik lijkt de
situatie zodanig dat er sinds het
vertrek van animator, drs. Van
Baardewijk naar Parijs, er
weinig beweging meer zit in het
project.
Niet uniek
Het Nederlandse plan is overi
gens lang niet uniek in de we
reld van de hulpverlening aan
ontwikkelingslanden. Al in
1963 nam David Rockefeller
het initiatief om een niet-
winstgevende organisatie op te
richten, met als doelstelling
collega-managers in ontwik
kelingslanden advies te verle
nen bij het oplossen van pro
blemen door tegen minimale
kosten bedrijfsleiders van
Amerikaanse ondernemingen
voor een kortere periode be
schikbaar te stellen.
Sinds het begin van het prog
ramma in 1964 heeft deze or
ganisatie meer dan 5.000 ad
viseurs geleverd in zestig ont
wikkelingslanden. Enige jaren
geleden werden de doelstellin
gen nog verruimd. Behalve het
bedrijfsleven behoren nu ook
instellingen van onderwijs en
gezondheidszorg tot het werk
terrein. In navolging van het
Amerikaanse programma heb
ben ook een aantal andere
geïndustrialiseerde landen
soortgelijke projecten opgezet.
In Nederland blijkt een vol
doende aantal managers bereid
te zijn om naar een ontwik
kelingsland te gaan. Het wach
ten is nu tot de plannen wer
kelijkheid worden.
