Rechter wijst
verzoek van
kalimij nen af
Tranen Noes Solisa bij landing op Arabon
Rechts kabinet
niet goed voor
het liberalisme"
CDA krijgt
in nieuw
volledig
zijn zin
IN RIJNPROC
Eis clrie weken cel
voor ontucht agent
DINSDAG 29 NOVEMBER 1977
AMBON-STAD - De tranen
sprongen Noes Solisa in de ogen
toen hij zaterdagochtend half
twaalf uit het
vliegtuigraampje de baai van
Ambon en de veelbezongen berg
Gunung Nonna voor het eerst
van zijn leven zag.
Theo Thenu vertolkte later toen
beiden voor het eerst in hun le
ven op Ambons grond liepen de
gevoelens als volgt: "In een flits
zag ik het Ambon zoals dat door
onze ouders aan ons is verteld.
In een flits dacht ik ook aan de
jongens die voor dit land hun
leven hebben gegeven of nog er
voor in de gevangenis moeten
zitten".
Haast iedereen op Ambon bleek
op de hoogte te zijn van de
komst van de twee radicale
Molukkers uit Bovensmilde die
naar de Molukken zijn gegaan
om zelf te zien hoe het er is. De
televisie had de vrijdagavond
voor ons vertrek beelden naar
alle delen van Indonesië gezon
den tijdens een discussie met
studentenleiders in het hoofd
kwartier van het KNPIhet
overkoepelende orgaan van de
Indonesische jeugdorganisa
ties in Jakarta.
In Jakarta hadden Noes en Theo
ook gesproken met vooraan
staande Molukkers zoals gene
raal Joseph Muskitaminister
Siwabessy, Manuhutu en de
generaal Patiasina, die allen
een belangrijke rol hebben ge
speeld in de onafhankelijk
heidsstrijd van Indonesië. In de
gesprekken met hen bleek een
duidelijke ovrechtheid om het
RMS-probleem in informele
discussies met de Molukse
leiders in Nederland te bespre
ken, zo is de'conclusie van So
lisa en Thenu.
Een uitgesproken mening had
minister Siwabessy (Gezond
heid), die niets wilde weten van
de RMS. Hij bracht als enige
oplossing dat de jonge
Zuidmolukkers de Indonesische
nationaliteit aannemen zodat
zij kunnen meewerken aan de
opbouw van het land. "Als zij
als RMS naar Indonesië komen
dan is er geen plaats voor hen.
Dan moeten wij elkaar tot de
dood bevechten", zo zei hij.
In de discussie kwam steeds het
argument naar voren dat de
RMS een geesteskind is van en
kele KNIL-officieren die het
niet hebben kunnen verkroppen
dat Nederland zijn kolonie
kwijtraakteVolgens Manu
hutu en Muskita waren het
vooral de KNIL-officieren ge
neraal Godborg en admiraal
Helfrich. Zij hebben, aldus Ma-
nunutu,de eerste president van
de RMS, dr. Soumokil met een
speciaal vliegtuig naar Ambon
gestuurd om er de RMS te pro
clameren".
In Jakarta kregen Solisa en
Thenu ook de gelegenheid om
zich te verdiepen in de sociaal-
economische situatie van Indo
nesië in zijn algemeenheid en in
die van de Molukken in het bij
zonder. Daartoe bezochten zij
het nationaal planbureau van
Indonesië en het bureau voor de
statistiek.
Thuis
In Ambon voelde Theo Thenu zich
meteen thuis. "Het leek wel of ik
er altijd al heb gewoond. De ge
zichten komen me bekend voor
omdat het typische Molukse ge
zichten zijn", vertelde Theo die
al op de tweede dag op eigen
houtje in de stad ging kijken.
Omdat de betjakrijders voor het
overgrote deel bestaan uit van
Sulawesi afkomstige Boegine-
zen, die nogal eens hun klanten
naar het leven staan maakte
men zich in hotel Mutiara zor
gen om zijn solotrip. Alle poli
tieposten werden gewaar
schuwd naar Theo uit te kijken
die het hotel om een uur of halj
één had verlaten. Tegen drie
uur kwam hij weer opdagen.
Op de eerste dag op Ambon waren
Solisa en Thenu de gasten van
gouverneur g ener aal-majoor
Hassan Slamat in zijn ambt
swoning aan de Manga Dua op
de top van een berg die uitzicht
biedt over heel Ambon. Hassan
Slamat,een uitbundig mandie
met enthousiasme praat over
het opbouwwerk op Ambon,
ontving de radicale Molukkers
met zijn staf. Ook hier werd
vrijelijk over alles gediscus
sieerd. Over de democratie,
welvaart en de RMS. Over dat
laatste: "De RMS bestaat niet.
Wij zijn hier vrij in ons doen en
laten. Het is hier geen poli
tiestaat".
Discussie tussen gouverneur
Slamat en Theo en Noes:
"Wij hoorden anderhalf jaar ge
leden dat er mensen waren
gearresteerd die met de RMS
sympathiseerden"
De gouverneur: "Er waren inder
daad mensen opgepakt. Maar
dat waren mensen die de wet
hadden overtreden, zoals die
ven en moordenaars"
Thenu: "Niet omdat zij anders
dachten
Slamat: "Als het communisten
waren, dan wel. Dat is een
principiële kwestie. Als zij
schade brengen aan de maat
schappij, zoals dat gebeurde
tijdens de communistische op
stand in '65, dan worden ze op
gepakt. Dat geldt ook voor de
fanatieke moslims, de Daroel
Islam. Zij willen van Indonesië
een moslimstaat maken. Dat
kan niet. Jullie interpreteren
democratie volgens Westerse
begrippen. Wij wensen een
staatsvorm waarin wij denken
gelukkig te kunnen leven".
De gouverneur benadrukte dat
Indonesië en dus ook de Moluk
ken druk bezig zijn aan de op
bouw: Waarom helpen jullie
niet je land op te bouwen"?
Zowel Thenu als Solisa werden
ook bij de bevelhebber van de
strijdkrachten op Ambon, ge
neraal Suhodo, ontvangen.In
een gesprek met de generaal
werd vrijuit van gedachten
gewisseld over de functie van
het leger in de maatschappij op
de Molukken, de strategische
waarde van de Molukken en
over de RMS. Suhodo verze
kerde de militante Molukkers
dat er tijdens zijn bevelhebbe
rschap, nu al weer bijna an
derhalfjaar, niemand is opge
pakt.
"Wat denk u dan van het verhaal
van ene Selahala, die in Ne
derland vertelde dat hij ooit
willekeurig werd opgepakt"?
vroeg Thenu. De generaal zegde
toe een onderzoek te laten in
stellen. Naderhand hoorde ik
dat Suhodo zijn belofte was na
gekomen en zijn dossiers heeft
laten onderzoeken of de naam
van de Molukker er in voor
kwam. De bewuste man kwam
niet in de administratie voor.
Noes: "Ze kunnen me nog meer
wijsmaken. Ik heb het gehoord
van mensen die niet bij de RMS
zitten".
Maandagavond hebben de twee
Molukse militanten gesproken
met de jonge generatie op Am-
bon. De discussie verliep
vruchtbaar hoewel de stand
punten niet nader tot elkaar
kwamen.
Bij de besprekingen tussen de
twee groepen, die werden ge
houden in een gebouw niet ver
van de plek waar in 1951 de
RMS werd geproclameerd,
werd druk gediscussieerd over
het bestaansrecht van de RMS.
Van de kant van de studenten
werd herhaaldelijk gezegd dat
de RMS op Ambon geen levens
vatbaarheid heeft.
Solisa en Thenu konden ook
ruimschoots hun standpunt
uiteen zetten. Aan het eind van
de discussie waren de stand
punten nog even ver van elkaar
verwijderd als aan het begin,
maar men was wel doordron
gen van het feit dat hier een his
torische stap is gezet.
ADVERTENTIE
extra
koopavonden
ook bij
Het Motorhuis
dinsdag 29 en
woensdag 30 november,
donderdag 1 en
vrijdag 2 december
tot 21.00 uur geopend!
Alle Opel- en Vauxhall-modellen
en meer dan 150 gegarandeerde
occasions te bezichtigen!
Ruime parkeergelegenheid.
Het Motorhuis
Vondellaan 80/Leiden.
ROTTERDAM (ANP) - Het verzoek van de
Franse kalimijnen aan de rechtbank in Rot
terdam ook achttien andere Rijnverzilters op te
roepen is afgewezen. De onderneming is ver
oordeeld tot de kosten van de rechtzaak, die op
31 oktober diende.
De behandeling van de hoofdzaak -
het verzoek van de stichting
Reinwater en de Westlandse
tuinders het lozen van afvalzou
ten op de Rijn door de Elzasser
kalimijnen onrechtmatig te ver
klaren - zal 19 december
plaatsvinden.
De stichting Reinwater toonde zich
gisteren uiterst verheugd over de
uitspraak van de rechtbank, die
de advocaat mr J.R. Voute de af
gelopen week schriftelijk toe
kwam. "Na jarenlang touwtrek
ken over de vraag of de rechtbank
in Rotterdam wel of niet bevoegd
is een uitspraak over de on
rechtmatigheid van de lozingen
te doen en het oponthoud door
het verzoek van de kalimijnen
kan nu eindelijk aan de zaak zelf
begonnen worden", aldus een
woordvoerder van de stichting
Reinwater.
Begin oktober 1974 daagde de
stichting de Franse kalimijnen
voor de rechtbank in Rotterdam,
AMSTERDAM (ANP) - Een uit de
hand gelopen spelletje „hoertje
pesten". Zo beschreef de 26-ja-
rige hoofdagent Henri v.d. H. uit
Amsterdam het incident waar
voor hij zich gisteren voor de
hoofdstedelijke rechtbank moest
verantwoorden. De officier van
justitie, mr H.E. van Renesse,
eiste tegen de agent drie weken
onvoorwaardelijk, een straf die
zonder twijfel oneervol ontslag
uit de dienst ten gevolge zal heb
ben.
Samen met een drietal collega's
had v.d. H. op 23 juli een pros
tituee met haar klant betrapt in
een geparkeerde auto aan de
plantage Middenlaan. De agen
ten maakten geen proces verbal
op, lieten de klant ongehinderd
vertrekken en voerden de pros
tituee mee naar een stil plekje op
de Plantage Doklaan om haar
daar te „fouilleren".
De vrouw werd gedwongen zich
vrijwel geheel uit te kleden,
waarna de agenten haar uitge
breid inspecteerden met za
klantaarns. Na afloop van de
„fouillering" bleek de vrouw bo
vendien twee briefjes van 25 gul
den kwijt te zijn. Zij verweet de
agenten het geld te hebben weg
genomen. Dat, zo verzekerde v.d.
H. haar toen, was een ernstige be
schuldiging, waarvoor hij haar
kon arresteren. Maar, zo voegde
hij eraan toe, „Er kon wel iets ge
regeld worden", waarna hij de
vrouw op allerlei ongeoorloofde
plaatsen' had betast. De drie col
lega's waren toen al vertrokken.
V.d. H. werd nadat het incident via
het klachtenbureau voor poli-
tie-optreden aan het licht was
gekomen geschorst uit de dienst.
„Hoertje pesten", zo verzekerde
hij, is een liefhebberij die bij de
politie wel vaker voorkomt. Sur
veillancewagens bezoeken vol
gens hem geregeld de bekende
stille plekjes om te zien of er nog
een prostituee te betrappen valt
en niet vanuit de behoefte om de
wet te handhaven.
„Buitengewoon ernstig wange
drag", zo vond de officier van jus
titie in zijn requisitoir, „Deze
agent heeft, als oudste en hoogste
in rang, een allerbelabberdst
voorbeeld gegeven aan zijn drie
jongere collega's".
Raadsman P. Kardoes verzocht de
rechtbank een lichtere straf op te
leggen, zodat het ontslag V.d. H
tenminste bespaard zal blijven.
Uitspraak 12 december.
die zich niet bevoegd achtte een
uitspraak te doen. Zij verwees de
zaak naar een Franse rechter. Het
Haagse gerechtshof, waarbij de
stichting in hoger beroep was ge
gaan, wist er niet goed raad mee
en verwees de kwestie van het
bevoegd achten naar het Euro
pese hof. Deze achtte de Neder
landse rechter wel bevoegd. Het
hof in Den Haag sloot zich daar in
april van dit jaar bij aan. De zaak
werd terugverwezen naar de
rechtbank in Rotterdam.
De Elzasser kalimijnen hadden de
rechtbank in Rotterdam eerder
dit jaar verzocht, alvorens een
uitspraak over de hoofdzaak te
doen, achttien andere Rijnverzil
ters in Zwitserland, Frankrijk,
Duitsland en België op te roepen
en ieders aandeel vast te stellen.
De onderneming zei niet alleen
verantwoordelijk te zijn voor de
miljoenen schade, die door het
vele afvalzout met name onder de
tuinders in het Westland wordt
aangericht.
Tijdens de behandeling van het
verzoek op 31 oktober j.l. deelde
de advocaat van de stichting
Reinwater mee, dat dé eisers de
kalimijnen alleen verantwoorde
lijk stellen voor hun aandeel in de
hoge zoutlast van de Ryn. De
raadsman van de Franse onder
neming, mr C.D. Boeschoten, zei
daarop dit niet te begrijpen. Hij
kwam tot de conclusie, dat de
aanvraag van de mijnen eigenlijk
geheel overbodig was.
De stichting Reinwater be
schuldigd de kalimijnen ervan de
rechtsgang door het oproepen
van medeverantwoordelijken te
hebben willen vertragen. Intus
sen gaan de lozingen gewoon
door. De mijnen zijn verant
woordelijk voor 45 procent van
de totale zoutlast van de Rijn, die
in de eerste helft van dit jaar ho
ger was dan ooit.
Mr. L.J. Brinkhorst:
(Van één onzer verslaggevers)
LEIDEN - De totstandkoming van
een CDA/WD-kabinet is een
slechte zaak voor het liberalisme.
Die mening is mr. L.J. Brink
horst, Tweede-Kamerlid voor
D'66 en oud-staatssecretaris van
buitenlandse zaken toegedaan.
In een debat met de vice-voorzit-
ter van de WD, mr. H.P. Talsma
gisteravond in Nieuw Minerva in
Leiden stelde Brinkhors dat de
WD op het sociaal-culturele
vlak geregeld het onderspit zal
moeten delven ten opzichte van
het CDA.
Hij noemde daarbij als voorbeeld
het abortus-akkoord. In een zo
danig samengesteld kabinet zal
een nieuwe abortus-wet de
goedkeuring moeten hebben van
de CDA-bewindslieden, zo ver
wachtte hij. Het was voor het li
beralisme beter geweest als de
WD met zo graag in de regering
had gewild.
Ten overvloede sloot Brinkhorst
samenwerking van D'66 aan zo'n
kabinet nog eens uit. "Wij hebben
onze kiezers op het congres in
februari beloofd niet aan een
CDA/WD-kabinet te zullen
meewerken".
In zijn antwoord herinnerde mr.
Talsma er aan dat D'66 bij de op
richting liet weten niet bereid te
zijn politieke principes te hebben
maar zich pragmatisch op te
stellen. "Als D'66 inderdaad een
pragmatische partij is waarom
probeert men het dan niet eens
een keertje met de WD", zo
vroeg hij zich af. Talsma bleek
overigens geen hoge hoed op te
hebben van D'66. "De verpak
king is reuze aardig maar de poli
tieke inhoud stelt niet veel voor".
Hij dacht daarbij aan de stunt van
Terlouw die alleen lijsttrekker
wilde zijn als er 1966 nieuwe le
den zouden komen en een veel
voud daarvan zou laten blijken
dat D'66 bestaansrecht had.
Onenigheid tussen de heren be
stond ook over de Europese poli
tiek. Brinkhorst meldde dat zijn
partij contacten had gezocht met
andere "hervormingsgezinde"
partijen. De Duitse FDP, de En
gelse liberalen, de democratische
partij in Luxemburg en de Ita
liaanse republikeinen lieten
daarbij doorschemeren dat ze
D'66 graag in de Europese federa
tie van liberale en democratische
partijen (waar de WD al geruime
tijd lid van is) zouden zien opge-
DAKAR (ANP) - Koningin Ju
liana wuift naar de juichende me
nigte in Senegal die zich heeft opge
steld langs de route naar het paleis
van president Senghor die naast de
Koningin staat.
Koningin Juliana en prins Bern-
hard werden gisteren verwelkomd
op een wijze die volgens waarne
mers nog overweldigender was dan
tijdens het staatsbezoek aan Indo-
tiesië.
Dakar, de hoofdstad van Senegal
dat op het meest westelijke puntje
van Afrika ligt. heeft op het ogen
blik een gematigd warme tempera
tuur: 25 graden.
Vlak na aankomst legde de konin
gin een krans bij het monument
voor de doden op het grote Onaf
hankelijkheidsplein in Dakar. Na
een besloten diner met president
Senghor was zij met prins Bern-
hard de gast op een receptie.
Vandaag werden de diplomaten in
Dakar aan haar voorgesteld en
bracht zij een bezoek aan het ln-
fanmuseum waar een grote collectie
Westafrikaanse kunst is tentoon
gesteld. Na een officiële lunch
bracht de Koningin een bezoek aan
een volkswoningencomplex in de
hoofdstad.
Voor vanavond staat een voorstel
ling in het nationale theater op het
progi
DEN HAAG (SP) - De
CDA-fractie in de Tweede
Kamer heeft niet op alle
punten zijn zin gekregen
in het nieuwe akkoord met
de WD.
Toch is op het terrein van de
sociale, economische en
financiële problemen het
regeerprogramma voor
het nieuwe kabinet her en
der behoorlijk gewijzigd.
Nieuw in het akkoord is on
der meer dat bij het ver
sterken van de economie
gelet moet worden op het
milieu.
Een belangrijk onderdeel in de
nieuwe overeenkomst is dat uit
sluitend de lagere inkomens er
verzekerd van zullen zijn dat zij er
in koopkracht niet op achteruit
zullen gaan de komende jaren.
Voor de middeninkomens tot
ongeveer tweemaal het modale
loon (circa 50.000 gulden) geldt
dit slechts "zoveel mogelijk".
Van Agt en Wiegel voegden verder
aan het oude akkoord toe dat de
"sociale minima" niet mogen
worden aangetast.
Een punt waarop de linkervleugel
van het CDA zijn zin duidelijk
niet heeft gekregen is de vermo-
gensaanwasdeling (VAD). De
vakbonden krijgen niet bij voor
baat een vastgesteld deel van het
fonds onder haar beheer. Nieuw
is dat de regeling vanaf 1 januari
1977 (met terugwerkende kracht
dus) in werking treedt.
Wel werd in de nieuwe overeen
komst opgenomen dat matiging
van inkomens ook dient te gelden
voor de niet CAO-inkomens en
dat de reële loonstijging een a an
derhalf procent mag bedragen.
het
Spreiding van de rijksdiensten
zal worden voortgezet. De na
druk daarbij ligt. met in achtne
ming van het eerder uitgestip
pelde beleid, echter op nieuwe
overheidsdiensten en het oprich
ten van dependances.
O Het kleuter- en lager onderwijs
moet worden samengevoegd.
Voor het bepalen van het aantal
leden van een omroep zullen ook
mensen mogen meetellen die
geen omroepbijdrage betalen
(gezinsleden, etc.).
De apartheidspolitiek in Zuid-
Afrika wordt veroordeeld. Ex
portkredietgaranties en ex
portvergunningen voor strate
gisch materiaal zullen niet wor
den gegeven.
De ondernemingsraden zullen
direkt worden gekozen door aan
deelhouders en werknemers.
Daarbij mogen beiden eenderde
van de raad kiezen, terwijl ze sa
men het derde part aanwijzen,
(op dit punt heeft de CDA-fractie
zijn zin gekregen).
O Ook overheidsinstellingen en
-bedrijven moeten een onderne
mingsraad krijgen.
Voor bedrijven die minder dan
honderd werknemers hebben zal
een aparte regeling ontworpen
worden.
Het bestuur van het Christelijk Na
tionaal Vakverbond vindt, dat
het herzien van het regeerak
koord een aantal belangrijke ver
beteringen bevat, vooral omdat
het op tal van punten concreter is
uitgewerkt dan het oorspron
kelijke stuk. Hierdoor zijn aan
vankelijke bezwaren van de
CNV-verbondsraad voor een be
langrijk deel weggenomen, aldus
de reactie, die het CNV-bestuur
gisteravond gaf op de tweede
versie van een CDA/WD-re-
geerakkoord.
ADVERTENTIE
Vechtpartij om popconcert
AMSTERDAM (ANP) - Op de Amsterdamse Weteringschans is de politie
gisteravond slaags geraakt met enkele honerden jongelui die gepro
beerd hadden het recreatiecentrum Paradiso te bestormen. Zij waren
gekomen om het optreden van een Britse punk-groep bij te wonen. Voor
het concert waren 1200 kaartjes verkocht. Maar de brandweer had te
elfder ure beslist dat slechts 800 mensen mochten worden binnengela
ten.
De teleurgestelde popliefhebbers namen dit niet. Zij probeerden de deu
ren te forceren en gooiden een paar ruiten in.
"D'66 wil die mogelijkheid graag
onderzoeken, maar is niet bereid
daarvoor op het nationaal-poli-
tieke vlak concessies aan de VVD
te doen", aldus Bronkhorst.
Talsma betwijfelde of D'66 in
derdaad zo serieus is benaderd.
"Ik ga die partijen een brief
schrijven want ik ben daar niet
van overtuigd", liet hij weten. Hij
stelde bovendien dat D'66 op na
tionaal terrein de WD toch te
gemoet zal dienen te komen, om
in die federatie te kunnen worden
opgenomen.
bijna 1 miljoen aan prijzen
Voor 1,50 kunt u reeds meedoen met deze nationale puzzelactie
t.b.v. de Stichting Buitenlandse Vakanties voor Gehandicapten en
een van de prachtige finaleprijzen winnen, waaronder de Singer
Futura. De eerste naaimachine met 'n electronlach brein. Winkel
waarde 184(?.-.
En bent u geen prijswinnaar dan heeft u nog geen pech want
er is al een electrische Singer zig-zag machine voor 399.-.
Ib.v. Buitenlandse vakanties voor gehandicapten