"W est-Europa
energie-rij ker
dan gedacht"
"Geldschieters
sjoemelen met
echte rente"
Ambieren jmj
360 miljard in
Marktberichten
DINSDAG 29 NOVEMBER 1977
DEN HAAG (ANP) - Geldschieters
en bemiddelaars noemen meestal
eenveel lager rentepercentage
dan wat de mensen die een lening
aangaan in werkelijkheid moeten
betalen. Dit is de Consumen
tenbond bij een steekproef onder
24 geldschieters en bemiddelaars
in en om Den Haag gebleken.
De bond had de geldschieters of
hun bemiddelaars gevraagd
hoeveel rente moest worden be
taald over een krediet van
drieduizend gulden voor de aan
schaf van een auto en terug te be
talen in 30 of 36 maandelijkse
termijnen. Zelfs de Gemeente
lijke Kredietbank van Den Haag
schilderde de rentelast veel te
rooskleurig af. Zij noemde een
rentepercentage van 8.5 procent,
terwijl in werkelijkheid 14 pro
cent moest worden betaald.
Bemiddelaars als garages noemden
een rentepercentage dat soms
maar ongeveer een derde van de
werkelijk te betalen rente be
droeg. Zo noemde de Volk
swagengarage Wittebrug een
rente van 7 procent, terwijl de
echte rente 20 procent bleek te
zijn. De Fiatgarage Van Swart
noemde 11 procent bij een wer
kelijke rente van 21 procent.
Ook banken maken het in dit op
zicht bont: De RABO-bank
noemde een rente van 6.5 procent
maar brengt 16 procent in reke
ning, de Industriële Disconto
Maatschappij noemt 8.5 procent
en verlangt 18 procent, de Alge
mene Bank Nederland noemt 13
procent en laat 16 procent beta-
ROTTERDAM (ANP) - West-Europa staat er wat betreft het bezit vna
energiebronnen heel wat beter voor dan algemeen wordt aangenomen.
Deze stelling is van prof. Peter Odell en dr. Kenneth Rosing, beiden
verbonden aan de Erasmusuniversiteit in Rotterdam.
De grootste
jongensdroom
Bij DSM in het Limburgse Beek is gistermiddag de grootste brand
weerauto van Nederland in gebruik genomen. De wagen kan 20 meter
hoogreiken waarmee een "effectieve blushoogte" van 80 meter kan
worden bereikt. De wagen is bij uitstek geschikt voor het bestrijden van
chemische branden. De wagen kost een half miljoen.
lcn.
De AMRO-bank, Avista, de Neder-
landsche Middenstandsbank en
de Nutsspaarbank noemen het
juiste percentage, aldus de Con
sumentenbond. die ook deze in
stellingen in de steekproef had
betrokken.
De bond beklaagt zich over het mi
nisterie van Cultuur, Recreatie en
Maatschappelijk Werk. CRM dat
volgens de bond weigert mee te
werken aan het voorschrijven
van de verplichting om de wer
kelijke rente te vermelden. Het
vermelden van de werkelijke
rente maakt het de consument
mogelijk de goedkoopste finan
cier te kiezen. Want het kan nogal
wat schelere bij de 24 instellingen
van de steekproef varieert de
werkelijk te betalen rente van 14
procent (Gemeentelijke Kre
dietbank) tot 25 procent (Mavic).
Weerrapporten
van hedenmorgen 7 uur
Iran: olie niet duurder
ROTTERDAM (ANP) - De landen van de OPEC, de olie producerende en exporterende
landen, hebben tot nu toe 144 miljard dollar (360 miljard gulden) van de inkomsten die
zij uit de verkoop van olie hebben, geïnvesteerd in de westerse, geïndustrialiseerde
landen.
Tijdens een lezing in het Engelse
Eastbome rekende Odell voor
dat West-Europa de komende
dertig jaar voor het grootste deel
zelf kan voorzien in zijn behoefte
aan energie. Daarvoor is dan ech
ter w^l nodig, aldus Odell, dat de
eigen olie- en gasvoorraden, met
name in de Noordzee, volledig
worden benut.
Volgens de Rotterdamse hoogle
raar kan de Noordzee tweederde
van de olie leveren die West-
Europa nodig heeft. Dat is aan
zienlijk meer dan hij in eerdere
analyses had berekend. Het ver
schil verklaart Odell uit het feit,
dat het energieverbruik sinds ok
tober 1973, toen de olieprijzen
verviervoudigd werden, aan
zienlijk minder harder groeit dan
in de jaren daarvoor. Odell gaat
Forse stijging
uitvoer naar
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Zd. Limburg
Aberdeen
Bordeaux
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbrück
Klagenfurt
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Mallorca
München
Oslo
Stockholm
Wenen
Casa Blanca
Las Palmas
Tel Aviv
Tunis
ia 'E üfs
regenbui 6 0 02
:waar bew. 2-10
geh. bew. 1-4 0
geh. bew. 2 0 0
geh. bew. -1 -3 0
geh. bew. 3-5 0
regen 18 12 7
geh. bew. 3-1 0
licht bew. 3-4 0
licht bew. 1-3 0
gel. bew. 2-2 0
licht bew. -6 -10 0
zwaar bew. 0-6 0
zwaar bew. 2-2 1
geh. bew.
onbew.
onbew.
onbew.
licht bew.
geh bew.
Van dit bedrag is 39 miljard dollar
ondergebracht in de Verenigde
Staten, ruim 74 miljard in andere
westerse landen en ruim 29 mil
jard in minder ontwikkelde lan
den en bij internationale instel
lingen als het IMF (Internationaal
Monetair Fonds.
Dit staat te lezen in het jongste
nummer van het OPEC-bulletin.
De belangstelling van Saoedi-Ara-
bië gaat vooral uit naar Ameri
kaanse overheidsleningen.
Voorts hanteert dit rijkste land
van de OPEC. De stelregel,dat
niet meer dan 5 procent van de
aandelen van de onderneming
worden gekocht. In theorie kan
daardoor niet meer dan 50 mil
jard dollar in het Amerikaanse
bedrijfsleven worden geïnves
teerd, maar in feite is het
maximum nog lager, omdat
Saoedi-Arabië uit principe geen
Cider is
aandelen koopt in de wapen-, de
filmindustrie en in distilleer
derijen, bierfabrieken en derge
lijke.
Ook vindt men het verstandiger
geen onroerend goed aan te
schaffen, omdat dit in de meeste
landen als nationaal bezit wordt
beschouwd en men daarmee ver
band houdende moeilijkheden
wil vermijden.
De Iraanse premier, Jamshid
Amouzegar, heeft gezegd dat de
olieprijzen in de toekomst zullen
stijgen in overeenstemming met
de kosten van de produktie van
andere energiedragers, "maar
voor 1978 en het daaropvolgende
jaar zijn er problemen die een
verhoging van de olieprijzen uit
sluiten". De produktie in de
OPEC is verminderd doordat de
olieverbruikende landen grote
voorraden hebben aangelegd
waaruit zij kunnen putten. Een
prijsverhoging zou bijzonder
schadelijk zijn voor de ontwik
kelingslanden, aldus de premier
in een vraaggesprek met het
weekblad Al-Makawe.
Amouzegar zei dat een prijsverho
ging niet in het belang is van de
OPEC-leden. Hij merkte op dat
sommige OPEC-landen nu al ge
dwongen zijn om hun olie bene
den de vastgestelde prijzen te
verkopen. "Wij zullen de
olieprijzen niet verhogen", ver
zekerde hij.
In december zullen de OPEC-leden
in Caracas (Venezuela) gaan pra
ten over een eventuele verhoging
van de olieprijzen voor 1978.
De aan de Arabische Golf gelegen
staat Aboe Dabi is voornemens in
1978 de olieproductie in te krim
pen met haast 17 percent. Dit
heeft de daar werkende oliemaat
schappijen zeer verbaasd omdat
die rekenden op een zekere ver
hoging van de produktie in het
komend jaar.
De grootste afnemers van Aboe
Dabi zijn de BP, Shell, de CFP
(Compagnie Frangaise des Pe
trols) en Mobil Oil.
olie-landen
DEN HAAG (ANP) - Nederland
weet goed mee te komen in de
internationale competitie om
leveranties aan de rijke olie
landen, zo blijkt uit een verge
lijkend overzicht, samengesteld
door de Morgen Guaranty Trust
Company, een Amerikaanse
bank.
In het afgelopen jaar was de groei
van de Nederlandse uitvoer
naar die landen bijna de groot
ste. De Nederlandse uitvoer
groeide met 28,1 procent en dit
percentage werd alleen over-
stroffen door Zwitserland (37,2
procent).
De Nederlandse uitvoergroei was
groter dan die van West-Duits-
land (21,9 procent) en aanzien
lijk groter dan die van de meeste
andere grote industrielanden.
Zo groeide de Franse uitvoer met
ongeveer 13 procent. De Japanse
uitvoer nam met 10 procent toe
en die van de Verenigde Staten
en Canada beide met ongeveer
17 procent.
nu uit van een economische groei
van drie procent en een iets hoger
percentage voor de toeneming
van het energieverbruik. Volgens
vele deskundigen zijn deze cijfers
zelfs nog te hoog geschat.
In financieel en technisch opzicht
is er geen enkel beletsel, aldus
Odell, waarom er niet uit de
Noordzee gehaald zou worden
wat er in zit. Er is echter wel het
probleem van de relaties tussen
diverse regeringen en de
oliemaatschappijen en tussen de
regeringen onderling. Die moei
lijkheden komen vooral voort uit
de discussie over de verdeling
van de rendementen.
De regeringen menen dat zij de
'overwinsten' zeer zwaar moeten
belasten, met het gevolg, zo
meent Odell, dat het voor de
oliemaatschappijen minder aan
trekkelijk wordt te investeren,
vooral niet in de kleinere olie- of
gas veld en.
Odell en Rosing stellen nu voor dat
de Westeuropese landen de hoof
den bij elkaar steken om te pro
beren een manier te vinden,
waarop de oliemaatschappijen
gedwongen kunnen worden de
bronnen in de Noordzee snel en
volledig in exploitatie te nemen.
Naar hun mening zou dat kunnen
door een verdrag te sluiten,
waarin de lidstaten zich verplich
ten de voorkeur te geven aan ei
gen olie en gas boven die uit
derde landen, zodat de oliemaat
schappijen zeker kunnen zijn van
markten voor hun produkten (te
gen vastgestelde prijzen).
De tijdwinst die door het be
schikbaar komen van grote voor
raden eigen olie en gas wordt ge
boekt, kan gebruikt worden om
een 'volmaakte, methode te vin
den, waarmee steenkool omgezet
wordt in gas, aldus Odell en Ro
sing. Tijdens het opraken van de
eigen olie en aardgas kan lang
zaam op grote schaal omge
schakeld worden op steenkool,
waardoor er geen noodzaak zou
zijn om grote hoeveelheden olie
in te voeren en evenmin om snel,
tegen zeer hoge kosten, de ker
nenergie verder te ontwikkelen.
Na de kolen zullen kernfusie en
de zon voor de benodigde energie
kunnen zorgen, zo menen Odell
en Rosing.
half bew.
half bew.
0 -3 02
- 11 -
21 13 0
lekkerder
DEN HAAG (ANP) - Smaakproe-
ven, gehouden door de Belgi
sche, de Franse en de Neder
landse consumentenbond, gaven
een uitkomst, die op Oudejaars
avond van pas kan komen: het is
heel moeilijk champagne te on
derscheiden van een andere
mousserende wijn.
Bij de smaaktest van de Neder
landse bond heeft een lekenpanel
drie merken champagne twee
merken sekt, twee mousserende
Duitse wijnen, een mousserende
Italiaanse wijn en twee merken
cider gepoefd.
Het eindresultaat was schokkend:
de cider werd tenslotte het lek
kerst gevonden. Als men een
feestelijk drankje wil schenken,
hoeft dat dus echt niet met het
'prestige' van champagne te ge
beuren. Men kan net zo goed iets
goedkopers schenken, vindt de
Consumentenbond.
Leidse veemarkt, (29/11). Totale week-
aanvoer 6000, vandaag 3554. w.o. 200
slachtrunderen, 277 gebruiksvee, 66
graskalveren, 1506 nuchtere kalveren, 12
pony's. 583 varkens, 22 lopers. 180 big
gen, 564 schapen lammeren, 144 bok
ken/geiten. Prijsnoteringen slachtvee
stieren le kwal. 7.50 - 7,90 per kg gesl.
gew. stieren 2e kwal 7.- - f7,30, vaarzen
le kwal. 7,10 - 7,80. vaarzen 2e kwal.
6.50 - 6.90, koeien le kwal 6.60 - ƒ,70,
koeien 2e kwal. 6,05 - 6,45, koeien 3e
kwal. 5,60 - 5,95, worstkoeien 4,60 -
5.90, extra kwal. en dikbillen 9,- -
13,50, nuchtere slachtkalveren 1,25 -
f 2,- per kg levend gew., slachtzeugen
2,90 - 3.-. Gebruiksvee melk- en kalf-
koeien 1825,- 2825,- per st., vare
koeien 1175,- 2150.-, graskalveren
575 - f 1150,-, nuchteren kalveren voor
fok of mesterij rood 360.- f 550-, idem
zwart 260- f 475.- lopers 140 -
150,-, biggen f 112,- 122,-, schapen
180,- 230,-, "lammeren 190,- 240,-,
pony's 300,- 575,-, geiten 20,- 80,-.
Toelichtingen: slachtrunderen (aanvoer,
handel, prijzen) matig, redelijk, staande,
kalf- en melkkoeien matig, rustig, sta
biel, varekoeien matig, rustig, stabiel,
graskalveren, redelijk, rustig, stabiel,
nuchtere kalveren ruimer, rustiger, sta
biel, pony's matig, rustig, stabiel, var-
Groenteveiling Katwijk aan den Rijn
boerekool 42-55, rode kool 15-21, Groene
kool 48-50, waspeen Al per kist 440-590.
All 320-530. BI 280-640. Cl 370-610. CII
270-500. breekpeen I 220-470. II 180-360.
prei 38-75, uien per kg 12-40, aanvoer 105
kens ruim. goed, iets hoger, lopers en
biggen matig, redelijk, iets hoger, scha
pen/lammeren redelijk, matig, stabiel,
geiten redelijk, flauw, stabiel.
Veiling Rijnsburg (28/11)
Alstroemeria stuk 77, Amaryllis 68, An
jer gr bl 35, Aryer tros 45. Callicarpa 18.
Chrysant tros jr 55, Chrysant bos 1,62,
Chrysant gepl jr stuk 54, Chrys tr nc kas
bos 2,34, Chrys gep nc kas stuk 50,
Droogbloemen onb bos 81, Euphorbia
stuk 32, Freesia enkel 24, Pampasgras 06,
Hyacinth gesn bos 1,25, Hyacinth met
bol stuk 49, Iris 38, Lelie tak 48, Narcis
kas 20, Narcis kas 22, Nerine 72, M-cym-
bidium tak 22, Imp-Anemoon bos 85,
Imp-Aryer gr bl stuk 26, Imp-Anjer tros
42, Imp-Eucalyptus bos 2.08, Imp-
Goudsbloem 65. Imp-Mimosa 1.80.
Imp-orchidee tak stuk 86. Imp-Protea
2,77, Imp-Strelitzia 1,70, Imp-Sny-
hlnemen 23. ^mp-Diversen 27, Imp-Di-
versen bos 1,42. Rozen gr bl stuk 50. Ro
zen kl bl 28. Sierfruit stuk 2,11, Sierfruit
doos 2,40, Statice bos 80, Tulpen stuk 49,
Snijbloemen 24, Snijbloemen bos 1,51,
Denneappels stuk 12, Diversen 1,07, Di
versen bos 35, Potplanten stuk 1,45.
Veiling Aalsmeer (28-11). Anjers: Wil
liam Sim 20-52, Rose Sim 20-52, White
Sim 20-53, G.J. Sim 20-33, Charmeur
40-60, Arthur sim 32-56, Shocking sim
22-38. Keefers sim 20-30, Yellow sim
12-45, Tangerine 23-50, Vertakte anjers
10-65. Rozen gr.bl. Baccara 35-120, Bri
dal pink 34—47, Carina 40-51, Jofitali 37-
49, Red Succes 65-105, Dr. Verhage 46-
84, Bingo 50-67, Nordia 41-52, Peer Gynt
100-135, P. Sensation 67-85, Roselandia
40-56, Sonia 36-90, Super Star 50-63,
Ilona 46-100. White Master P 65-150.
Geh. Duisberg 42-76, Jelico 54-93, Diana
30-63, Magie Moment 36-45, La minuette
28-79, Shocking bleu 26-47, Tubantia
68-105 Carlita 25-75. Lara 50-73, Lifi-
rane 43-62, Fiorella 36-46. White Week
end 47-74. Rozen kl.bl. Carol 23-54, Co-
ronette 24-50, Evergold 23-51, Gina 16-
39,Jack Frost 32-64, Marimba 24-46, Ja
guar 32-67, Miss Ellen 23-59, Motrea 28-
55. Annatelle 29-48, Belinda 29-64, Ester
Ofanm 3844, Roswytha 18-41, Spanish
sun 30-37, Rubinette 24-43. Fantasia
41-66, Mercedes 41-80, Golden Times
40-78, Teach Inn 40-52. Diverse bloe
men; Amaryllis 40-95, Alstroemeria 20-
90, Anthunum 17S-360. Calla 100-160,
Chrysanten gr. en m.gr. 35-100, Chrysan
ten jaarrond 50-85, Chrysanten tros
180-300, Euphorbia fulgens 90-165,
Freesia enkel 2548, Freesia dubbel 40-
50, Gerbera 65-165, Gladiolen 60-130,
Gloriosa 30-100, Iris pr. Blaauw 45-54,
overige 20-53, Lelies Kelk 65-105, Lelies
per tak 70-255, Nerine 40-330, Or
chideeën cymb. 110-320, Tulpen 32-
52,Hyacinthrn 40-72, Strelitzia 220-285,
Akzo sluit
vestiging in
Noord-Ierland
ARNHEM (ANP) - De leiding van
de AKZO-onderneming Enka in
Arnhem heeft gisteren besloten
de ernstige verliesgevende en re
gelmatig door stakingen ge
teisterde staalkoordfabriek Fe-
renka in het Ierse Limerick te
sluiten. Voor de ongeveer 1.300
personeelsleden zullen afvloei
ingsregelingen worden getroffen.
De laatste acht weken heeft het
bedrijf al stil gelegen door een
staking. Deze is een gevolg van
een interne vakbondsstrijd over
de vraag welke bond de werkne
mers mag vertegenwoordigen.
Vanaf de oprichting in maart 1972
tot medio 1977 liepen de verliezen
van het bedrijf op tot totaal circa
15 miljoen pond. Hoewel de
technische aanloopproblemen
voor een groot deel waren over
wonnen, bleef het bedrijf met
personele problemen kampen.
Het vooruitzicht dat daarin geen
verbetering zou komen heeft
Enka gedwongen de activiteiten
van Ferenka neer te leggen.
Ferenka kwam in oktober 1975 al
eens in het nieuws toen de Ne
derlandse directeur dr. Tiede
Herrema uit Arnhem werd gegij
zeld in het plaatsje Monasterevin.
Beursoverzicht
Damrak zoekt
de weg terug
AMSTERDAM (ANP) - Het Dam
rak had vandaag weer de neiging
de weg terug in te slaan. Bij her
vatting van de handel deden zich
over een breed front lichte
koersdalingen voor. De staats-
fondsenmarkt daarentegen ver
toonde een overwegend wat be
ter beeld.
Verschillende scheepvaartfondsen
vormden de uitzondering op de
regel. Met name Van Ommeren
viel op met een voortzetting van
de stijging van gisteren. Begon
nen werd nu op 138, wat een
winst betekende van 2,50.
Nedlloyd was 1,50 beter op
102,50 en kon. Boot een halve
gulden op 82. HAL was een
dubbeltje lager op 110,90.
Van de internationale waarden
werd Kon. Olie 90 cent goedko
per op 136.80 en Unilever 50
cent op 123,50. Philips en Hoog
ovens verloren een dubbeltje op
27,70 resp. 25,30. Akzo noteerde
10 cent hoger op 23,70. Heine-
ken was 80 cent in reactie op
115,50. Bij de cultures ging er bij
Deli 1,30 af op 123,50 en bij
HVA 50 cent op 47. De grote
banken waren goed prijs
houdend.
DINSDAG 29 NOVEMBER 1977
AKZO 20
ABN 100
AMRO 20
Deli-My 75
Dordtsche 20
Dorische Pr f 20
Heineken 25 116c
Heineken H. 25 JH-jj
fio^LuvH/Ol2d0 100 25 8
HVA-Muen cert 2
KNSM eert 100
KLM 100 117 3
Kon Olie 20 133
Nat Ned 10 j|J-J
NedLloyd 50 JJj-»
Ommeren Cert. ^33
Philips 10 27.8
Robeco 50
Rolinco 50 129.5
Unilever 20 124
BINNENLANDSE
AANDELEN
Ass. St. R'dam
AUDET
Ant. Ind. Rt.
BaUast-N
BAM
Batenburg
Beek. van
Beers
Begemann
Berkel P
Bydienst. C.
Boer Druk.
Bols
Borsumij W.
Bos Kalis
Buhrm. Tett.
Holl. Beto
Hunter D.
ICU
IHC Hollar.u
Ind Maatsch.
IBB Kondor
Inventum
Kempen Beg.
Key Houth
id. 6 cum.
Kon. Ned. Pap
Krasnapolsky
Land re G1
Leids. Wol
Macintosh
Maxw. Petr.
Mencba
Metaverpa
MHV A dam
Moeara En.
id. 1-10
id 14
Mynb W.
Naarden
Naeff
Nat. Grondb.
NBM-Bouw
Nedap.
Ned. Bontw.
Ned. Crediet
Ned Dagbl
NMB
Ned. Scheepshyp
Netam
Nierstrasz
Norit
Nutricia GB
Nutricia VB
Nyverdal
Oce. v.d Gr.
OGEM Hold
Orenstein
Otra
Oving-D-S
Pakhoek H
Palembang
Pont Hout
Porcel. Fles
Proost &c Bi
Rademaker
Reesink
Reeuwyk
Reiss i
RIVA
148 148.5
29e 29,5
254 254,5
1249 122.5
Co
248.5
517.5
1736
id. i
Rohte ic Jisk
Rommelholl.
Rijn-Schelde
Schev Expl
Schlumberger
Schokbeton
Schuitema
Schuppen
Schuttersv
Slavenb. Bank
Smit Internat.
Stevin Gr.
Stoomsp. Tw.
Tab. Ind Phi!
Telegraaf
Tilb Hyp bk
Tilb. Waterl.
Tw Kabelf
Ubbink
Unikap
Unil. cert
id. 7 pet.
327 325.2
326 324.2
462 46,2
1140 1140
176.3 177.1
365 366
72 71
2395 238.6
90.1 91
139.5 139.2
41.6 42
v.d. Vliet-W
Veneta
Ver. Glansf.
Verto cert.
Vezelverw
Vihamy Butt
id. cert.
W U Hyp
Wolsp. Ede
Wyers
Wyk en Her
BELEGGINGS
INSTITUTEN
Alg Fondsenb
America Fnd
Asd. Belegg D
Binn Belf VG
BOG
Breevast
Converto
Dutch Int
Eur Pr. Inv
Goldmines
Holland F
I KA Belegg
Interbonds
Leveraged
Obam
Rorento
Sumabel
Tokyo PH(S)
Tokyo PH
127 5
102 5
102 5
127
56,50d
68.70
94,50
82,50
121.50
Europafonds
Eurunion
Finance-U
Unifonds
Chemical F
Col. Growth
DreyfUs F.
Fidelty F
Investors M.
Japan Fund
Lehman Corp
Madison F
Manhattan
Massachus
Oppenheimer
Technology
BUITENLANDS
GELD
(prys in guldens, bank
Amerikaanse dollar
Engelse pond
Belgische fr (100)
Duitse mark (100)
Itai lire (10 000)
Portugese esc (100)
Canadese dollar
Franse fr (100)
Zwitserse fr (100)
Zweedse kroon (100)
Noorse kroon (100)
Deense kroon (100)
Oostenr. sch (100)
Spaanse pes (100)
8,90
36 40
22,30
19,20
24.50
30,20d
22,40
106.50
25,75
4.80
2.11
48
109,50
48,25
42.75
37,25
15,02
2,66
2.45
4,55
7,01
109,50
28.75
6,30
112,50
51,25
45,75
Griekse drachme (100 5 35
Fir.se mark (100)
Joegosl dinar (100)
