Overleg Industriebonden van
NW-NKV
zit vast
Weer eis van
negen jaar
GELDZAKEN
BINNENDOOR
Den Uyl wil acties tegen Zuid-Afrika
ALLE
Bisschoppen ingenomen
met rede paus Paulus
NIEUW KABINET
ZAL BESLISSEN
OVER „ALMELO
BUITENOM
Puur gemakkelijk, aluw geldzaken
in één hand. Sparen,
lenen, beleggen en
c /verzekeren. Voor alles
kunt u terecht bij de
Spaarbank op maar liefst
80 kantoren,waar men u
met goede raad en
snelle service steeds
van dienst is.
ZATERDAG 19 NOVEMBER 1977
BINNENLAND
PAGINA 7
DEN HAAG (SP) - Nederland zal
het initiatief nemen om alle lan
den in de Europese Gemeen
schap te bewegen tot acties tegen
het apartheidsbewind in Zuid-
Afrika.
Demissionair premier Den Uyl
heeft gisteravond na afloop van
het kabinetsberaad gezegd dat hij
de acht andere landen van de EG
zal proberen over te halen geen
nieuwe investeringen te doen in
Zuid-Afrika.
De regeringen van de landen in de
Gemeenschap zouden in de ogen
van Den Uyl een beroep moeten
doen op het bedrijfsleven hun ac
tiviteiten in Zuid-Afrika stop te
zetten.
De demissionaire minister-presi
dent wil verder dat de negen lan
den de export- en kredietfacilitei
ten voor Zuid-Afrika beperken.
Nederland geeft al alleen nog maar
export-kredieten af, die een
gedaan zien te krijgen dat de acht
partners hetzelfde doen.
Als de demissionaire premier zijn
zin krijgt, zou dit betekenen dat
met Zuid-Afrika uitsluitend nog
zogeheten lopende handel wordt
bedreven. Investeringen vanuit
de EG zouden dan van de baan
zijn.
De ministerraad is gisteren ook ak
koord gegaan met een nota van
demissionair minister Van der
Stoel (buitenlandse zaken),
waardoor Nederlanders die in
Zuidafrikaanse overheidsdienst
treden hun Nederlandse natio
naliteit verliezen.
De maatregel geldt niet voor men
sen die al in Zuidafrikaanse
overheidsdienst werken, omdat
hij niet met terugwerkende
kracht in werking treedt.
UTRECHT (ANP) - Het overleg tussen de Indu
striebonden NW en NKV om te komen tot een
samenwerking in federatieverband, met op de
langere duur de mogelijkheid van een algehele
fusie, zit in een impasse. De Industriebond NVV
heeft uit de huidige gang van zaken gecon
cludeerd, dat de NKV-bond kennelijk nog niet
rijp is voor het nemen van zo'n belangrijk be
sluit als het vormen van een federatie die uit
eindelijk moet leiden tot een fusie".
striebond NKV nog niet mogelijk
Knelpunten zijn vooral de vraag of
het aangaan van de federatie on
herroepelijk moet uitmonden in
een fusie, de vestigingsplaats van
het nieuwe bondskantoor en de
getalsmatige verhouding tussen
de bestuurders bij het in elkaar
schuiven van de verschillende
bondsorganen.
Volgende week zal de bondsraad
van de Industriebond NVV zich
buigen over een voorstel van on
der meer bondsvoorzitter Arie
Groenevelt, die er meer voor
voelt, voorlopig in goede vriend
schap verder samen te werken
dan over te gaan „tot het sluiten
van een huwelijk waarbij frusta-
ties tot in lengte van dagen het
geluk van beide partners verzie
ken". Daarbij verklaart de bond
zich bereid, de eigen zelfstandig
heid op te gevn voor het vormen
van een nieuwe vakbondsforma
tie en accepteert hij het als een
gegeven, dat dat voor de Indu-
„Interview met
Wolkers is echt"
AMSTERDAM (ANP) - Het
"gefingeerde" interview met
Jan Wolkers dat Elseviers
Magazine deze week afdrukt,
is wel degelijk gebaseerd op
een gesprek met de schrijver.
Hoofdredacteur Ferry Hoog-
endijk zegt dat redacteur Wim
Zaal bijna een half uur met
Wolkers getelefoneerd heeft.
„Daarbij heeft de heer Zaal de
heer Wolkers een aantal vra
gen voorgelegd", schrijft
Hoogendijk in een brief aan
uitgever Meulenhoff.
Dat doet Jan Wolkers ook. „een
leugenachtige verklaring",
zegt de schrijver. „Wim Zaal
heeft een half uur aan mijn
hoofd gezeurd of hij een in
terview mocht maken. Over
werk is niet gesproken en ik
vermoed dat Zaal citaten ge
bruikt heeft uit interviews die
anderen met me gemaakt
hebben."
Jan Wolkers verwijt zijn uitge
ver dat die het script van zijn
nieuwste boek, „De Kus"'
heeft toegespeeld aan El
seviers Magazine. Hij heeft
daarom alle banden met
Meulenhoff verbroken.
Een fundamenteel verschil van
mening heerst tussen de bonden
de vraag hoe snel een federatie
zich zal moeten ontwikkelen tot
een geheel gefuseerde industrie
bond. De Industriebond NVV
gaat uit van een fusie met als tus
senstation een federatie. De
NKV-bond daarentegen wil een
zware federatie, waarbij een fusie
in het verschiet ligt, maar ac
cepteert niet dat het fuseren als
een voorwaarde vooraf wordt ge
steld. De beide bonden hebben
na langdurige discussies hierover
moeten concluderen, dat de op
vattingen hierover „haaks op el
kaar blijven staan."
Als het gaat om de vestiging van
een nieuw bondskantoor spreekt
de Industriebond NKV een voor
keur uit voor Amersfoort, terwijl
de NVV-bond het liefst in Am
sterdam zou blijven. De NKV-
bond brengt hierbij naar voren,
dat psychologische factoren bij
de achterban meespelen. Zo zul
len bijvoorbeeld de 30.000 leden
in Limburg moeite hebben met
een bondskantoor in Am
sterdam, omdat dit wordt opge
vat als „inwoning" bij de Indu
striebond NVV, aldus de NKV-
ers. De Industriebond NVV
brengt daar tegenin, dat de ver
huizing van beide bondskanto-
ren uit Utrecht en Amsterdam
grote kosten met zich mee
brengt. En ook de sociale gevol
gen die voortvloeien uit het ver
plaatsen van de werkgelegenheid
voor het personeel, spelen voor
de NVV-ers een rol. Bovendien
heeft de bond al een optie op een
stuk grond naast het FNV-ge-
bouw in Amsterdam-West, waar
hij te zijner tijd een nieuw kan
toor wil bouwen.
Het Centraal Bestuur van de Indu
striebond NKV heeft inmiddels
zijn teleurstelling uitgesproken
over de gang van zakén. Het blijft
echter van mening, dat het stre
ven consequent moet blijven ge
richt op de vorming van een
zware federatie, waaruit een fusie
als logisch sluitstuk kan voort
vloeien. Volgens een woordvoer
der van de Industriebond NKV
wil de bond zich momenteel ver
der onthouden van commentaar
tot de interne beraadslagingen
zijn afgerond.
ADVERTENTIE
LEIDSE SPAARBANK
ROTTERDAM - Met een daverende klap is gistermorgen op het Stationsplein in Rotterdam een heistelling
omgevallen. De duizenden kilo's zware stellage viel bovenop een materiaalwagen van de RET, knakte door en
kraakte een tramhuisje. Een daar wachtende man werd geraakt en liep ernstig inwendig letsel op. Hij werd met
spoed overgebracht naar het Dijkzigtziékenhuis.
Drie RET-monteurs zijn voor controle eveneens naar het ziekenhuis gebracht. De monteurs zaten in de cabine van
de RET-wagen, waaruit zij op het nippertje hadden kunnen wegspringen. De cabine werd totaal verpletterd.
In het tramhuisje stonden zes personen te wachten. Iemand gaf een alarmkreet, waarna vijf van hen wegstoven.
De gewond geraakte man bleef echter staan.
ROME (ANP) - De lof van de paus
voor bisschop Gijsens seminarie
in Rolduc betekent volgens kar
dinaal Willebrands niet, dat deze
vorm de enige goede zou zijn.
Tijdens een persconferentie gis
teren aan het einde van het geza
menlijke bezoek van de Neder
landse bisschoppen aan Rome zei
de kardinaal dat de paus in zijn
toespraak de andere vormen van
zijn al verschillende pogingen
ondernomen. De bisschoppen
zijn reeds geruime tijd in gesprek
met de beste krachten die zich
hiervoor kunnen inzetten, die
bisschoppen zijn er vast van
overtuigd dat zij erin zullen sla
gen een over en weer bevredi
gende oplossing te vinden".
Zich afzettend tegen persstemmen,
die de pauselijke toespraak had
den getypeerd als het de les lezen
van katholiek Nederland en het
in de kou zetten van minstens 5
van de 7 bisschoppen, verklaarde
kardihaal Willebrands nadruk
kelijk: „Wij zijn niet bij de paus
op het matje geroepen". Volgens
hem en zijn collega-bisschoppen
maakt de paus zich over dezelfde
dingen zorgen als zij zelf en vele
andere Nederlandse katholieken.
Bisschop Gijsen van Roermond
noemde de toespraak een woord
van „hoop en vertrouwen", ter
wijl bisschop Simonis van Rot
terdam zei door de pauselijke
rede bevestigd te zijn.
Opvallend vaak - aldus de verkla
ring - spreekt de paus in zijn toe
spraak zijn vertrouwen uit in de
katholieken van Nederland.
Kardinaal Willebrands
priesteropleiding niet heeft af
gewezen, maar gesanctioneerd.
In een persverklaring zeggen de
bisschoppen hierover „Alle bis
schoppen hebben van meet af
aan gewild dat de opleiding aan
de katholieke instellingen voor
wetenschappelijk theologisch
onderwijs gepaard zou gaan met
een goede geestelijke vorming
voor de priesterkandidaten. Zij
streven er reeds lang naar convic-
ten voor toekomstige priesters in
het leven te roepen. Op dit terrein
Den Haag (SP) - Het nieuwe kabi
net zal pas het definitieve besluit
nemen over het al dan niet uit
breiden van de uranium-fabriek
Urenco in Almelo.
Vooruitlopend daarop heeft de mi
nisterraad gisteren echter wel be
sloten dat de'Nederlandse kre
dietmaatschappij zal meewerken
aan de export van verrijkt ura-
Demissionair premier Den Uyl 2
gisteren na afloop va~
terraad dat het i
Tegen Haagse kunstrover
DEN HAAG (SP) - In hoger beroep voor het Haagse gerechtshof heeft de
Haagse kunstrover Bennie van der V. (37) gisteren opnieuw negen jaar
gevangenisstraf tegen zich horen eisen terzake van veertig in bendever-
band gepleegde antiekdiefstallen.
De eis van procureur-generaal mr. F. J. G. baron Van Voorst tot Voorst was
conform de vordering in eerste instantie van de officier van justitie. De
Haagse rechtbank had zeven jaar opgelegd.
Bennies verdediger mr. Brandsma bestreed dat de criminele antiekexpert
werkelijk de leider is geweest van de bende, die in drieëneenhalf jaar tijd
gestolen Nederlandse kunstschatten ter waarde van verscheidene mil
joenen guldens via veilingen in Brussel en München heeft versjacherd.
Daarnaast bepleitte mr. Brandsma een mildere straf omdat Bennie voor
dezelfde zaken al vaker in voorarrest heeft gezeten, waarvan een halfjaar
in strenge afzondering.
Nog twee kopstukken van de antiekbende hadden hoger beroep aangete
kend. Eén van hen, Helmut van der S. (32), schitterde gisteren door
afwezigheid omdat hij op 7 november is ontsnapt uit het huis van bewa
ring te Alkmaar. Zes weken geleden was ook al een andere hoofddader,
Joop T., ontsnapt uit de gevangenis van Haarlem.
Naar aanleiding van een gerucht dat deze twee voortvluchtige zware jon
gens iets zullen pogen te ondernemen en Bennie van der V. te bevrijden,
is "het opperhoofd" door justitie ijlings overgebracht van Utrecht naar
het beter beveiligde huis van bewaring te Maastricht.
beslissing nodig was door de
lange duur van de formatie. De
partners van Nederlanders bij het
ultra-centrifugeproject. Enge
land en Duitsland, konden niet
langer wachten op een beslissing,
zeker gezien de plannen in
West-Duitsland om zelf een fab
riek te bouwen bij het vlak over
de Nederlandse grens gelegen
Gronau.
Met het verlenen van een zogeheten
export-krediet-verzekering zet
het demissionaire kabinet in feite
voorzichtig het licht op groen
voor de uitbreiding van de ura-
nium-fabrièk. Ontbindende
voorwaarde is echter, zo zei Den
Uyl gisteren, dat het nieuw te
vormen kabinet er mee akkoord
gaat.
De demissionaire minister-presi
dent ontkende dat het besluit van
de regering te maken zou hebben
met berichten dat de Verenigde
Staten bereid zijn verrijkt ura
nium aan Brazilië te leveren. Dit
Zuidamerikaanse land is een van
de potentiële kopers voor de
meer-produktie van de uitge
breide fabriek in Nederland.
Spoed achter
controle op
alle inkomens
Den Haag (SP) - Het demissio
naire kabinet wil spoed zetten
achter het beheersen van alle in
komens.
Premier Den Uyl zei gisteren na de
ministerraad dat reeds op 1 ja
nuari een nieuwe wet daartoe in
werking zou moeten treden.
Op die datum lopen namelijk voor
een groot aantal inkomens de
overeenkomsten af.
De bedoeling van de nieuwe wet is
dat ook de inkomens die niet on
der een cao vallen kunnen wor
den vastgelegd.
Streep
Die actie van Wibo van der Lin
den "Wie haalt Cruijff over de
streep" is dus niet precies
geworden wat de Tros en Va
der Abraham er zich van had
den voorgesteld. Wibo zelf
mag tevreden zijn. Veertig
duizend briefkaarten binnen.
Zoveel lezers heeft-ie destijds
met dat weekblaadje van hem
nog niet in de verste verte ge
had. Er zit dus schot in. Een
opgaande lijn. En dat doet
zo'n Tros, die zoveel Hol
landse ondernemingszin en
flinke jongens, stoere kna
pen, in z'n toverdoos stopt na
tuurlijk erg deugd.
Cruijff zal het verder een zorg
zijn. Allicht. Maar daar was
het ook niet om begonnen.
Wibo, de goede herder, wilde
veeleer dat de avondkudde
weer eens zijn aanhankelijk
heid betuigde. En aldus ge
schiedde. Er was vreugde in
de harten bij het zien van al
die bibberende hanepoten
van al die mensen die sinds
hun kinderjaren geen balpen
meer hadden gehanteerd, be
halve dan voor het zetten van
de kruisjes op het lottofor
mulier. Mild zelfs bekeek ome
Joop Landré de smeekbeden
die onvoldoende gefrankeerd
waren. Zelf bijpassen is voor
zo'n omroep uiteraard niet
doenlijk, de gage van Imca
Marina is immers al hoog ge
noeg, maar zo maar retour af
zender, dat kon toch ook
niemand over z'n hart ver
krijgen.
Patriottisme en semi-alfabe-
tisme verdragen elkaar uit
stekend. Dat is dan hiermee
maar weer eens vastgesteld.
En al die mensen die het met
één of ander rot smoesje lie
ten afweten bij Wibo - "geen
briefkaart in huis", "pen was
leeg", "de brug was open",
"blij dat ik rij", "punt was ge
broken", "eerst de man en
dan de counter" - al die men
sen dus, die krijgen hun trek
ken nog wel thuis. Let maar
op dat collectieve schuldge
voel straks, als we er zonder
Cruijff in Argentinië de eerste
beste keer al worden uitge
schopt. En niemand zal
Wibo's tranen zien, daar in de
dug-out.
Magneet (1)
Ik behoor niet tot de categorie
pessimisten, die van elke
nieuwe vondst binnen de we
tenschap slechts bespoedi
ging van het einde der tijden
verwachten. Maar evenmin
schaar ik mij geestdriftig bij
hen die een door de technolo
gie ingegeven vooruitgangs
besef op een wijze koesteren,
als ware het de sta-caravan op
de Veluwse camping.
Wat mij betreft, naar de doelma
tigste van alle door de tijd
geijkte tradities van regionale
kranten, zit het er zo'n beetje
tussenin. De neutronenbom
dus niet, maar zo'n electro-
nisch rekenmachientje weer
wel. Zeker niet die proeven
met allerlei biochemische
mutaties, die de meest ver
woestende nieuwe organis
men op de mensheid kunnen
loslaten.
Soms weetje niet of je treurig of
trots, bang of senang moet
zijn. Deze week ontmoette ik
een Nijmeegse hoogleraar in
de natuurkunde, die met
verve sprak over de grootste
magneet die men op dit mo
ment bij zijn universiteit aan
het opbouwen is. Een soort
bouwpakket, zo lijkt het wel,
want de hele handel komt uit
de Verenigde Staten van
Noord-Amerika.
Magneet (2)
Die aardige professor uit Nij
megen stelt zo'n alphabaas als
de schepper van deze regelen
dan enigszins gerust. Kijk,
deze supermagneet, is er voor
fundamenteel natuurweten
schappelijk onderzoek.
Biologen, chemici en na
tuurkundigen kunnen hun
wetenschappelijke nieuws
gierigheid op dit grootste al
ler magnetische velden losla
ten en kijken wat er dan ge
beurt. "We weten er nog zo
weinig van, hoe de reacties in
dergelijke situaties zullen
zijn." Op een vraag of er wel
licht ontdekkingen kunnen
worden verwacht, waar de
technologie straks heel on
aangename dingen mee zou
kunnen doen, antwoordt de
geleerde, die kans gering te
achten. "Vrijwel uitgesloten".
Absolute statements nimmer,
zoals u weet. Het is altijd
"vrijwel", "hoogstwaar
schijnlijk", "99 komma 99
procent". De kleine lettertjes
in de polis van de weten
schappers dus. En zoals het
ook met echte polissen gaat:
de mensheid heeft meestal de
handtekening gezet alvorens
die kleine lettertjes te lezen.
Magneet (3)
Ja maar, zeggen de positivisten,
we hebben het met die tech
nologie toch alleen maar aan
genamer gekregen. In mate
riële zin ongetwijfeld. Men zet
zelden meer zijn voet op het
koude zeil. Daar zorgt de cen
trale verwarming wel voor.
Misschien dat men daardoor
wat sneller verkouden is,
maar daar heeft de geavan
ceerde farmaceutische indu
strie wel iets voor gebakken
en gebraden. Dezelfde indu
strie trouwens die ervoor
zorgt dat we in de zeskilome
ter lange file voor de Briene-
noordbrug niet al te opge
wonden raken.
Dezer dagen zat ik wat te lezen
in "Das Unbehagen in der
Kultur" van Sigmund Freud.
Zoiets doe je nu maar, wantje
weet niet of het straks nog wel
mag van premier Van Agt.
Die Freud had het i
tijd maar over de Eros
luststreven dat uit
onderbewuste voortkomt.
Enfin, vieze praat dus (liggen
die Nijmeegse universiteit en
die magneet trouwens vér van
de Heilige Landstichting?)
Freud stuit in die in 1929 ge
schreven verhandeling op de
zelfde problemen rond tech
nologie en vooruitgang. En
Freud was een pessimist,
zoals ik bekend mag veron
derstellen. Cultuur (en daar
valt die technologie ook on
der) draagt bij tot onze neuro
sen, zegt Freud, omdat de
mens de mate, waarin wij
door de samenleving worden
gedrongen, af te zien van onze
drijfveren, niet verdragen
kunnen.
Magneet (4)
Ik vertaal uit het het monumen
tale Duits van de zielvorsen
"in de laatste generaties heb
ben de mensen buitengewone
vooruitgang geboekt in de na
tuurwetenschappen en in de
technische toepassing ervan;
hun heerschappij over de na
tuur op een vroeger onvoor
stelbare wijze bevestigd. De
mensen zijn trots op deze
verworvenheden en dat mo
gen ze ook zijn. Maar ze me
nen bemerkt te hebben dat dit
nieuw verworven beschikken
over ruimte en tijd, deze on
derwerping van de na
tuurkrachten, de vervulling
van eeuwenlang verlangen de
mate van lustbevrediging, die
ze van het leven verwacht
hebben niet verhoogt"
Freud vervolgt: "Men zal te
genwerpen: Is het dan niet
een stuk positieve winst aan
vreugde, een onbetwistbaar
groter stuk geluk, dat ik zo
vaak ik wil de stem van mijn
kind kan horen, dat honder
den kilometers verderop
woont, dat ik kort na aan
komst van een vriend kan
vernemen of hij de lange
vermoeiende reis goed door
staan heeft? Is het niks dat het
de medische wetenschap ge
lukt is, de kindersterfte en het
infectiegevaar voor barende
vrouwen zo zeer terug te
dringen, ja de gemiddelde
leeftijd van de kuituurmens
met een aanzienlijk aantal ja
ren te verlengen?"
Freud vergelijkt dat dan met de
man die op een koude win
ternacht (Freud had nog geen
c.v.!) zijn been buiten de de
kens steekt om het genoegen
te kunnen smaken het er
daarna weer behaaglijk onder
testoppen: "als er geen spoor
wegen waren geweest, die af
standen overwinnen, dan had
het kind zijn vaderstad nooit
verlaten en er zou geen tele
foon nodig zijn om zijn stem
te horen. Als-er geen scheep
vaart over de oceanen had be
staan, dan was mijn vriend
niet op reis gegaan en had ik
de telegraaf niet nodig gehad
om hem mijn' zorgen over
hem te laten blijken. Waartoe
dient de verkleining van de
kindersterfte, als juist daar
door de grootste terug
houdendheid noodzakelijk
wordt bij vaststelling van het
kindertal en we bij elkaar
toch niet meer kinderen op
voeden als vóór de hygiëne,
maar daarbij het sexuele le
ven binnen het huwelijk on
der zware spanning brengen
en waarschijnlijk een wel
doende natuurlijke selectie
tegenwerken? En wat hebben
we tenslotte aan een lang le-
aan vreugden en zo vol leed is,
dat we de dood als verlosser
verwelkomen?"
Magneet (5)
Geen vrolijk mens, deze Freud.
Hij schreef zijn verhandeling
nog vóór Hitier en het bar
baarse janhagel aan de macht
kwamen. Ook wist Freud op
dat moment niet dat hij als
jood op hoge leeftijd nog voor
het geboefte moest vluchten.
Het cynisme van de geschie
denis is dan dat die vlucht
slaagde, waarschijnlijk mede
door die verworvenheden van
de technologie, de trein, het
schip.
En ik vertrouw één en ander aan
het papier toe via een schrijf
machine die hard aan inruil
toe is. Voor een electrische bij
voorkeur.
HAN MULDER
