President Sadat
wil binnen een
week naar Israël
Pandbriefbiljetten Q 0/
Gerechtelijk onderzoek n dood geopend
Tweede militaire man in
Ethiopië terechtgesteld
Hooggerechtshof
wil inperking
contact-verbod
»»ssssrwsss WesUand Utrecht ^rrlÉ /a
Als Begin hem uitnodigt
In West-Duitsland:
POLISARIO
ACTIEF IN
MAROKKO
EN
MAURETANIE
DINSDAG 15 NOVEMBER 1977
PAGINA 13
WASHINGTON (Reuter) - President Sadat van Egypte is bereid al binnen
een week naar Israël te gaan als hij een formele uitnodiging ontvangt om
over vrede in het Midden-Oosten te komen praten.
Sadat zei dit gisteravond in een per satelliet gevoerd interview voor de
Amerikaanse televisie.
■u
aanwezigheid in Zuid-Libanon
op te heffen. Laten wij proberen
te bereiken dat de goede gren-
spolitiek zich zal uitstrekken
langs de hele Israëlische-Liba-
nese grens".
Weizman antwoordde op een motie
van de Likoed-afgevaardigde
Abraham Katz die de regering
had gevraagd haar standpunt je
gens Libanon uiteen te zetten.
LONDEN - Het. Britse leger heeft gisteren de taak overgenomen van de
brandweer die in het hele land de spuit heeft neergelegd ter ondersteuning
van looneisen.
Het eerst moest het leger ingrijpen in Birmingham waar brand was uitge
broken op de vijfde verdieping van een woonblok. De ladders van de
ouderwetse, uit de mottenballen gehaalde legerbrandweerwagens bleken
te kort. Na veel moeite slaagden de soldaten er echter in de brandhaard te
bereiken en het vuur te doven. Ook in Leicester (zie foto) kwam het leger in
actie.
Bijna alle 35.000 brandweerlieden hadden de oproepen van de regering om
aan het werk te blijven, naast zich neergelegd. Behalve het leger, zijn in
Engeland nu ook veel vrijwillige brandweerkorpsen paraat.
Snyman zei dat het gewoon was
om gevangenen aan handen en
voeten te boeien. De advocaat
van de familie Biko vroeg Sny
man hoe hij had gereageerd op
het bericht van Biko's dood. "Wij
vonden het jammer dat hij dood
was, omdat hij levend voor ons
meer waard was dat dood", zei
Snyman. Hij verklaarde dat hij
niet geraakt was door de dood
van Biko maar wel verrast omdat
de arts had verklaard dat er li
chamelijk niets met hem ver
keerd was. Snyman wilde niet in
gaan op vragen over zijn ver-
hoormethoden. Hij ontkende dat de Oude Synagoog in Pretoria
hij Biko had bedreigd. overleden wordt gehouden
Een demonstrante houdt een grafkrans met een portret van de overleden Steve Biko omhoog c
het officiële onderzoek naar de omstandigheden waarin
PRETORIA (Reuter/UPI) - In het
Zuidafrikaanse Pretoria is giste
ren het gerechtelijk onderzoek
begonnen naar de wijze waarop
de zwarte activist Steve Biko op
12 september is overleden in een
gevangeniscel. Ruim 200 belang
stellenden waren bij de opening
van het onderzoek aanwezig. Ook
waren er waarnemers van
Groot-Brittannië, de Verenigde
Staten West-Duitsland, Australië
en Zweden.
Luttele minuten voor rechter J. N.
Prins, de procedure opende,
stond een zwarte vrouw op met
een krans in de ene en een foto
van Biko in de andere hand. "Wat
hebben wij?" vroeg zij. Toen
schreeuwde zij: „Amandla"
(macht).
Haar kreet werd overgenomen door
ongeveer 30 anderen. De hele
demonstratie nam nog geen 10
seconden in beslag en werd
stilzwijgend gadegeslagen dooi
de aanwezige politiemannen.
Namens de familie van Steve Biko
waren drie advocaten aanwezig.
Biko's weduwe en zijn moeder
zaten ook in de zaal. Het onder
zoek is bedoeld om duidelijk te
maken wat de precieze dood
soorzaak was van Biko.
De autoriteiten meldden in eerste
instantie dat de activist was ge
storven aan de gevolgen van een
hongerstaking. Later maakte de
De Egyptische leider vertelde dat
hij niet met zijn Arabische col
lega's heeft gesproken over het
voorstel naar Israël te gaan en dat
hij hun ook niet om advies heeft
gevraagd. "Mijn verantwoor
delijkheid als president van
Egypte is alle middelen te probe
ren om vrede te bereiken. We
staan voor een belangrijk mo
ment. Nooit tevoren is er in de
Arabische wereld een geschikter
moment geweest om vrede te
bewerkstelligen", aldus Sadat.
De Israëlische premier Menachim
Begin kondigde aan dat hij Sadat
zou uitnodigen onmiddellijk na
dat hij in de Knesset een verkla
ring heeft afgelegd. Begin heeft
dan de Amerikaanse ambassa
deur in Israël, Samuel Lewis ge
vraagd de uitnodiging aan Sadat
over te brengen via de Ameri
kaanse ambassadeur in Cairo.
Voorwaarden
Sadat werd ondermeer gevraagd of
hij voorwaarden zal stellen aan
een eventuele reis naar Israël.
"De enige voorwaarde is dat ik de
hele situatie wil bespreken met
de 120 leden van de Knesset, een
volledig beeld wil schetsen en
ons standpunt uiteen wil zetten",
aldus Sadat.
Op de vraag of hij binnen een week
al zou gaan als hij een officiële
uitnodiging zou ontvangen, zei
Sadat: "Zo zou je het kunnen
zeggen. Ik verlang ernaar dit be
zoek zo spoedig mogelijk af te
leggen". Hij zou een uitnodiging
serieus bekijken als deze hem via
Amerikaanse kanalen zou berei
ken.
De kansen dat de Egyptische leider
Israël zal bezoeken zijn volgens
Begin "heel goed". Dit is een zeer
minister van politie en justitie
Jimmy Kruger bekend dat de
lijkschouwing had uitgewezen
dat Biko hersenletsel had.
Een van de verklaringen die wer
den voorgelezen was die van
luitenant Alfred Oosthuizen van
de veiligheidspolitie die op 18
augustus Steve Biko een een
tweede man arresteerde. Hij ver
klaarde het tweetal te hebben
meegenomen naar het bureau
waar „Biko opstandig werd. Hij
lachte mij uit en viel vervolgens
zo hard op een bank dat deze
brak".
Nadat Biko en zijn passagier zich
hadden geïdentificeerd vertelde
Oosthuizen hun dat zij onder ar
rest stonden op verdenking van
het verspreiden van pamfletten
in Port Elisabeth. Op dat moment
werd Biko opstandig, begon hij te
lachen en viel door de bank.
Sergeant van politie Paul Jansen
van Vuuren legde een persoon
lijke verklaring aflHij zei Biko de
dag voor zijn dood naakt te heb
ben aangetroffen op de vloer van
zijn cel. "Biko's ogen stonden
glazig, om zijn mond zat schuim
en hij ademde zwaar.
Desondanks werd de activist nog
dezelfde dag over de weg ver
voerd naar de 1.200 kilometer
verderop gelegen gevangenis van
Pretoria waar hij de volgende dag
het leven liet.
positieve ontwikkeling, aldus de
Israëlische regeringsleider. "29
Jaar lang heeft Israël van een
Arabisch leider geen positief
antwoord ontvangen. Nu is een
Arabisch staatshoofd, de presi
dent van Egypte, bereid naar Je
ruzalem te komen in een poging
een duurzame vrede te vestigen".
Gevraagd naar Israëls bereidheid
een afzonderlijk vredesverdrag
met Egypte te sluiten, zei Begin:
"een enkeling zal wel de verden
king koesteren dat we een wig
willen drijven tussen de Arabie
ren. We willen in het geheel geen
verdeeldheid scheppen. Natuur
lijk zullen we over vrede met
Egypte praten als Egypte bereid
is met Israël over vrede te pra
ten".
Het Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken heeft laten
weten bereid te zijn een ontmoe
ting tussen de leiders van Egypte
en Israël te regelen. "We wachten
op meer gedetailleerde berich
ten. Als dit echter de wens is van
beide partijen zijn we bereid een
dergelijke ontmoeting te i rege
len", aldus een korte verklaring.
Libanon
De Israëlische minister van Defen
sie, Ezer Weizman, heeft gisteren
een beroep op de Libanese rege
ring gedaan waarin hij verklaarde
dat Israël "bereid is tot elke rege
ling om een blijvende rust aan
zijn noordgrens te verzekeren".
In de Knesset verklaarde de minis
ter dat "Israël geen enkel militair
of politiek belang heeft bij het
aanvallen of veroveren van welk
deel ook van het Libanese grond
gebied". "Laten wij gezamenlijk
proberen het bestand te doen
eerbiedigen en de Palestijnse
Volgens Van Vuuren had de ac
tivist nooit geantwoord op vra
gen of hij klachten had. „Hij ne
geerde mij," aldus Van Vuuren.
Onder een kruisverhoor zei de ser
geant dat Biko de hele tijd naakt
in zijn cel moest blijven, in op
dracht van het hoofd van de
veiligheidspolitie, kolonel Piet
Goosen. Op de vraag van een van
de advocaten van Biko's familie
of dat gebeurde om Biko te ver
nederen, zei Van Vuuren dat hij
dat niet wist. "Wij handelen vol
gens de instructie". De sergeant
zei dat hij geen verwondingen
had gezien, en ook niets wist van
eventuele incidenten waarbij
Biko verwondingen kon hebben
opgelopen.
Majoor Harold Snyman van de
veiligheidspolitie zei dat Biko
naakt werd opgesloten om zelf
moordpogingen te voorkomen.
Bovendien lag Biko geboeid in de
cel in Port Elisabeth, van 6 tot 8
september. Alleen tijdens 20 mi
nuten ondervraging en medisch
onderzoek werden de boeien
verwijderd. Ook mocht hij niet
zijn cel verlaten om te luchten en
lichaamsbeweging te nemen. Hij
was geboeid nadat hij tijdens een
verhoor een stoel naar de agenten
had gegooid en hen te lijf ging,
aldus majoor Snyman. Volgens
MOSKOU (UPI) - De Ethiopische
regering heeft gisteren bekend
gemaakt dat luitenant-kolonel
Atnafu Abate is terechtgesteld
wegens ondermijnende activiteit
en nauwe contacten met de CIA,
zo heeft het Russische pers
bureau Tass meegedeeld.
Diplomaten in Addis Abeba had
den eerder al gezegd er zeker van
te zijn dat dit zo was, Radio Addis
Abeba had al gemeld dat er "een
revolutionaire maatregel" tegen
hem was genomen.
Abate zou zich ook verzet hebben
tegen landbouwhervorming en
andere revolutionaire hervor
mingen door dé voorlopige mili
taire bestuursraad, de Derg. De
radio zei dat de doodstraf was
uitgesproken door de revolutio
naire raad onder leiding van
Mengistu Haile Mariam.
hem had Biko toen een wilde uit
drukking op zijn gezicht en kon
hij niet samenhangend praten
nadat, hij overmeesterd was. Er
werd toen onmiddellijk een arts
gehaald. Tijdens die worsteling
zou Biko met zijn hoofd tegen de
muur zijn gevallen.
Het officiële rapport van de lijk
schouwing vermeldde aanzien
lijk hersenletsel, met als gevolg
storingen in de bloedsomloop en
de nieren. Ook had hij tal van op
pervlakkige schaafwonden.
Onder de Afrikaanse toehoorders
in de zaal ging een gefluit op toen
op verzoek van de advocaten de
voetijzers werden getoond
waarmee Biko was geboeid.
Anatafu was tot voor kort vice-
voorzitter van de voorlopige mili
taire bestuursraad van Ethiopië.
Vorge week uitte Anatafu kritiek
op de revolutionaire lijn van het
regime tijdens een congres. Hij
maakte daarbij duidelijk dat hij
niet veel geloof hechtte aan de
ideologie van de werkende
klasse. Radio Addis Abeba
deelde ook mee dat een lid van de
Derg, luitenant Solomon Ge-
sesse, door anti-revolutionairen
zondagavond is gedood op weg
naar huis. De 28-jarige luitenant
is gistermiddag begraven.
In verscheidene plaatsen in het
buurland Somalië zijn gisteren
demonstraties gehouden als
steunbetuiging voor het besluit
van president Barre, de Russen
naar huis te sturen en de Russi
sche militaire basis aan de Indi
sche Oceaan te sluiten, aldus Ra
dio Mogadisjoe. Zondag had de
regering van Somalië de Sovjets
beschuldigd van „brutale in
menging" in de hoorn van Afrika
en maakte tevens bekend dat zij
wegens de aanwezigheid van Cu
baanse troepen in Ethiopië, dat
oorlog voert in de Ogaden, de be
trekkingen met Cuba verbrak.
Het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken veroordeelde
gisteren "de scherpe stijging"
van het aantal Cubaanse militai
ren in Ethiopië. Volgens dit mi
nisterie zijn daar nu 400 Cu
baanse militaire adviseurs, van
wie er verscheidene samen met
de Ethiopiërs in de Ogaden vech
ten. In oktober werd het aantal
Cubanen in Ethiopië op 150 ge
schat.
KARLSRUHE (DPA) - Het
isoleren van gevangen ter
roristen mag naar het oor
deel van het Westduitse
hooggerechtshof in Karls
ruhe niet leiden tot een al
geheel verbod van contact
tussen gevangenen en ad
vocaten.
De hoogste gerechtelijke instantie
in de bondsrepubliek doet daar
mee een uitspraak over de "Kon-
taktsperre"-wet, die na de ont
voering van werkgeversvoorzit
ter Schleyer is ingevoerd. Vol
gens het hooggerechtshof mag de
uitsluiting van verdedigers "niet
onbeperkt en in alle opzichten
blijven bestaan".
Als terwille van de voortgang van
de gerechtelijke procedure juri
dische bijstand "onvermijdelijk"
is moet de geïsoleerde gevangene
op zijn verzoek, of van ambt
swege, een andere advocaat wor
den toegewezen. Deze advocaat
moet zo mogelijk door de recht
bank worden aangewezen.
Het hooggerechtshof bepaalde
verder dat de autoriteiten en de
rechter van instructie geregeld
moeten onderzoeken of het con
tactverbod voor de gevangene
nog gehandhaafd moet blijven.
Wanneer er "bijzonder gevaar"
dreigt mag schriftelijk en mon
deling contact met de verdedi
gers verboden worden, zo oor
deelt het hof. Ook het vermoeden
dat vrij contact tussen verdediger
en gevangene de situatie - van
bijvoorbeeld een ontvoerd slach
toffer - kan verergeren, is vol
doende reden om contact met de
verdediger te verbieden.
Het hof meent dat de "overgrote
meerderheid" van de Westduitse
advocaten geen wantrouwen
verdient. "Maar wat het ter
rorisme betreft leert de ervaring
van de laatste jaren dat ook te
genover leden van de balie voor
zichtigheid geboden is", aldus
het hooggerechtshof in Karls
ruhe.
Het Beierse ministerie van justitie
deelde gisteren mee dat Ingrid
Schubert nog op de dag van haar
dood naar een andere cel was ge
bracht. Zaterdagochtend was bij
controle in haar cel onder een
closetpot een 12 meter lang koord
van elkaar geknoopt gescheurd
textiel ontdekt. Volgens het mi
nisterie was dit koord niet
bruikbaar voor een zelfmoord
poging, en evenmin voor een ont
snappingspoging uit haar cel op
de derde verdieping van de Mün-
chense gevangenis.
Het is niet duidelijk waartoe het
koord dan moest dienen. Ook
was het metselwerk achter haar
bed gedeeltelijk weggekrabd.
Daarop was ze naar een andere
cel overgebracht, waar ze 's
avonds dood werd aangetroffen.
ALGIERS (AFP) - Troepen van het
Polisario, de onafhankelijk
heidsbeweging van de westelijke
Sahara, hebben op 7 november
verscheidene acties ondernomen
in het zuiden van Marokko en in
Mauretanië. Bij Abattih, in het
zuiden van Marokko, hebben de
Saharaanse eenheden slag gele
verd met "een grote Marok
kaanse troepenmacht" en de
brug bij Oued-Chbika opgebla-
Bij de operaties tegen Mauretaanse
stellingen zijn volgens het com
munique 82 Mauretaanse militai
ren gedood.
Voor de kust van de westelijke Sa
hara is gisteren een Spaanse
treiler met mortieren en ma
chinegeweren beschoten. Drie
opvarenden zijn gevangen ge
nomen. Men weet niet wie voor
de aanval verantwoordelijk is.
Sommige waarnemers zeiden te
geloven dat het door Algerije ge
steunde guerrillastrijders van het
Polisario geweest konden zijn.
De Franse president Valery Gis-
card d'Estaing heeft van zijn
Joegoslavische ambtgenoot Tito
inlichtingen gekregen over de zes
in Mauretanië verdwenen Fran
sen. President Boumedienne van
Algerije verklaarde gisteravond
in een toespraak dat hij deze in
lichtingen had verstrekt aan Tito
tijdens diens bezoek aan Algerije.
Deze kwamen erop neer dat de
zes Fransen het goed maakten.
ADVERTENTIE
8%
n coupures van 1 000,- of 10.000,- /y, lai H /M ra ra n fW
opklimmend van 5'/2% na twee jaar tot 8% wW®iwis w Wll« Hl TBagfiM B
Hypotheekbank nv fffFl, ,|ff ff §1
kintorenn9en0fbelaS,in9enen0nZe Leiden, Botermarkt 28/Hoek'. Gangetje, 071-13 26 45