Leren leven met alcohol
*>1
Uitgewezen Turk wil
bij vriendin blijven
Ambachtelijk.
Wellicht "raadslieden" patiënten
in psychiatrische inrichtingen
Onderzoek: man doet geen huishouden
ONDANKS MEER VRIJE TUD
PROF. TRIMBOS OP CONGRES
UNIEKE VOLKSSTEMMING
Kort geding tegen Staat
Uit in de Randstad
poggenpohl
keukendesign
DONDERDAG 3 NOVEMBER'197?
BINNENLAND
PAGINA 7
DEN HAAG (SP) - De Nederlander
besteedt gemiddeld 40 tot 50 pro
cent van zijn vrije tijd aan televi
sie kijken en het onderhouden van
contacten met familie en kennis-
Dat blijkt uit een onderzoek van
onder meer het Sociapl en Cul
tureel Planbureau naar de tijds
besteding van de Nederlandse
bevolking. In een week in oktober
1975 werd aan een representatief
aantal van 1309 mensen van 12
jaar en ouder gevraagd hoe ze
hun tijd indelen.
Uit het onderzoek blijkt een groot
verschil in vrijetijdsbesteding
tussen de gehuwde werkende
vrouw en de huisvrouw. Wer
kende gehuwde vrouwen beste
den meer vrije tijd buitenshuis
dan huisvrouwen, zelfs wanneer
ze beiden nog jonge kinderen
hebben.
In het algemeen geldt volgens de
onderzoekers dat het hebben van
een werkkring zowel voor man als
vrouw samengaat met een grotere
mate van uithuizigheid in de
vrije uren.
De arbeidstijdverkorting *van de
laatste jaren hebben werkende
mannen hoofdzakelijk benut voor
hun vrijetijdsbesteding, hun
nachtrust en andere persoonlijke
behoeften. Van een doorbreking
van de traditionele rolverdeling
tussen man en vrouw in het gezin
is geen sprake. Integendeel, wer
kende mannen met een tevens
werkende echtgenote doen eerder
minder minder dan meer in het
huishouden vergeleken met man
nen van wie de echtgenote huis-
De werkende vrouw heeft in de loop
der jaren ook meer vrije tijd ge
kregen, maar gebruikt die voor
het grootste deel in de huishou
ding of de verzorging van de kin
deren.
De voorwaarden van de werkloos
heidswet belemmeren de werklo
zen zinvolle tijdsbesteding buiten
de arbeid te zoekenZe mogen zich
bijvoorbeeld niet op een vaste tijd
nuttig maken voor een instelling.
"Er worden recreatieve of educa
tieve voorzieningen voor werklo
zen gecreëerd, terwijl op grond
van het onderzoek kan worden
betwijfeld of nu juist dit type
voorzieningen tegemoet komt aan
hun problemen", aldus het So
ciaal en Cultureel Planbureau.
Mensen zonder werk houden weinig
geld over voor ontspanning, om
dat daar relatief het sterkst op
wordt bezuinigd. "Voor hen zijn
er weinig gesubsidieevkj vrij-
etijdsvoorzieningen"aldus het
rapport.
Ze gaan weinig uit, nemen weinig
deel deel aan gemeenschapsak-
tivitecten, hebben in hun uit
zichtloze situatie geen behoefte
aan vorming, maar houden zich
bezig met vissen, sleutelen aan de
auto of karweitjes in de woning.
Uit het onderzoek blijkt dat de door
snee Nederlander van de 168
weekuren er maar 7,4 besteedt
aan het bezoek aan een schouw
burg of bioscoop of deelneemt aan
cursussen en verenigings- en poli
tieke activiteiten. Dit aantal uren
zal niet stijgen als men nog meer
vrije tijd krijgt zo voorspelt het
Sociaal en Cultureel Panbureau.
UTRECHT (ANP) - "Alcohol was er, is er en zal er altijd
blijven. Zoals vuur is alcohol een zegen en een ramp:
gelukbrengend en gelukvernietigend. Het enige wat ons
te doen staat is ermee leren leven".
De Rotterdamse hoogleraar in de sociale psychiatrie, prof.
dr. C.J.B. Trimbos, betoogde dit gisteren in Utrecht op de
bijeenkomst van het "Nederlands congres voor openbare
gezondheidsregeling" over alcoholgebruik en -misbruik.
Hij noemde het huidige alcohol-
misbruik zorgwekkend. Gemid
deld consumeert de Nederlander
79 liter bier, 10 liter wijn en 10
liter jenever, en dat komt neer op
een alcoholverbruik dat vijf maal
zo groot is als in 1936. De schat
tingen over het aantal pro
bleemdrinkers lopen uiteen.
Twee onderzoekers (Wever en
Gips) kwamen niet lang geleden
tot de becijfering dat Nederland
575.000 buitensporige drinkers
(dagelijks 8-10 glazen jenever of
bier) en 286.000 alcoholisten (15
glazen of meer telt.
Langdurig alcoholmisbruik leidt
niet alleen tot leverziekten maar
ook tot beschadiging van het ze
nuwstelsel, de maag, de adem
halingsorganen en van hart en
bloedvaten, terwijl uiteraard ook
de gevolgen van ongevallen mee
tellen. Ook in de psychiatrie zijn
veel kwalijke gevolgen van alco
holmisbruik bekend.
Geen verbod
Gezien al deze ellende lijkt het voor
de hand te liggen, produktie, ver
koop en consumptie van alcohol
totaal te verbieden. Maar de ge
schiedenis leert dat "droogleg
ging" weinig zin heeft. Alcohol,
aldus prof. Trimbos, is behalve
een chronisch vergift ook een ge
notmiddel, waarvan het gebruik
vast verankerd ligt in ons be
staan.
Alcohol is een genot- en een
roesmiddel. Bij sociaal, matig
gebruik maakt de alcohol tus
senmenselijke relaties soepeler
en zorgt voor een "meer rozige
beleving". De roesbehoeft is
wijdverbreid. Volgens prof.
Trimbos hangt dat zowel samen
met de behoefte aan periodieke
extase en' uitbundigheid in de
sleur van het bestaan als met het
verlangen, het algemeen mense
lijke tekort te compenseren door
als het ware toedekken van on
macht, getob, verdriet, angst en
verveling.
Positief
Maatregelen dis uitsluitend vanuit
een negatieve houding tegenover
alcohol worden genomen, mos-
kannen de positieve kanten van
het alcoholverbruik als sociaal
verschijnsel en ze kunnen dus
geen houvast krijgen in de totale
bevolking. Prof. Trimbos gelooft
niet, dat er een echte remedie be
staat.
Misschienis er een mogelijkheid.
Als het zo is dat alcoholisme be
duidend minder voorkomt in
gemeeschappen met een geïnteg
reerd drinkpatroon moeten wor
den gestreefd.
„We zouden onze jeugd al vroeg
moeten leren drinken en leren
een positief gebruik te maken
van alcohol. Antqoorden op het
hoe, hoeveel, waarom van alco
holgebruik kunnen pas in een
langere ontwikkeling worden
en tabak in het beleid en de voor
lichting wat meer aan hun trek
ken komen. De toenemende be
langstelling blijkt onder meer uit
twee recente onderzoeken van de
stichting voor wetenschappelijk
onderzoek van alcohol- en drug
gebruik (swoad).
De voorlopige resultaten daarvan
wijzen onder meer uit. dat van de
mannen boven ds 18 jaar ruim 70
procent geregeld drinkt (vrou
wen beginnen er na hun 25ste
mee), dat de groep met een ho
gere opleiding en een hóger in
komen vaker maar matiger alco
hol nuttigt dan lagere inkomens
groepen, dat er voornamelijk
thuis wordt gedronken en dat
maar drie procent vindt dat jon
gens en meisjes nooit met drin
ken moeten beginnen.
Zelfs bij de niet-drinkers was maar
8 procent die mening toegedaan.
Dat ze geen fervente tegenstan
ders zijn blijkt ook uit het feit, dat
het overgrote deel van hen alco
holhoudende dranken in huis
heeft.
Een onderzoek onder jongeren in
Utrecht wees uit, dat op de vraag
"hoeveel glazen heb je de laatste
keer gedronken" van de 12-14-ja-
rigen 3 procent antwoordde "zes
of meer" en van de 17-18-jarigen
15 procent. Bijna driekwart van
de jongeren had voor het eerst al
cohol gebruikt in aanwezigheid
van de ouders.
ARNHEM (ANP) - De 357 kiesgerechtigden van het kerkdorpje Balgoij
(gemeente Overasselt) hebben zich gisteren mogen uitspreken over de
gemeente waarbij het zich zal aansluiten: bij de aangrenzende gemeente
Wychen of bij de nieuw te vormen gemeente die ontstaat door een
voorgenomen samenvoeging van de gemeenten Overasselt en Heumen.
Bij een grote opkomst (348 stemmen) spraken 201 inwoners van Balgoij
zich uit voor aansluiting bij Wychen en 147 voor een samenvoeging met
Overasselt-Heumen, zo is na de volksraadpleging gebleken.
In ons land is een dergelijke inspraakprocedure nog niet eerder vertoond.
De betrokken gemeentebesturen en de provincie Gelderland hebben
laten weten dat de uitslag van deze stemming doorslaggevend zal zijn.
Prof. Trimbos zei te beseffen, dat
hij met deze suggestie weerstan
den oproept „Want alcohol en
jeugd horen niet bij elkaar en
vormen samen een taboe, zoals
ook sexualiteit en jeugd tot voor
kort nog een taboe vormden". In
ieder geval is volgens hem de tijd
„rijo, zo niet overrijp" voor een
sociaal-cultureel onderzoek.
Ook dr. E. Dekker var
sie nationaal plan gezondheids
voorlichting en -opvoeding zei,
dat de als positief ervaren effec
ten van alcohol zich slecht ver
dragen met de eveneens bekende
nare gevolgen. Daardoor bestaat
de neiging, de nare gevolgen van
alcoholisme op te plakken.
De wat hij noemde "selectieve"
aandacht voor het gebruik van
illegale drugs heeft als nuttig
bij-effect, dat nu ook de alcohol
DEN HAAG(SP) - Een 23-
jarige illegaal in ons land
verblijvende Turk wil bij
zijn zwangere Neder
landse vriendin blijven,
met haar trouwen en zich
officieel hier vestigen. Hij
liep onlangs als illegale
vreemdeling tegen de
lamp bij een controle door
de vreemdelingenpolitie
van gastarbeiders in een
plasticfabriek te Em-
meloord.
ADVERTENTIE
De winkel voor de
bovenstebeste
keukenspullen gaat
zaterdag 5 november
voor het eerst open.
U bent welkom aan de
Lange Mare 67,
Leiden. Let op: leuke^
v verrassing!
Sindsdien zit hij achter de tralies, in
afwachting van zijn uitwijzing.
Zijn vriendin heeft tijdens een
rechtzitting te Zwolle met zelf
moord gedreigd als dit zou ge
beuren. Om te trachten het onheil
af te wenden heeft de Turk een
kort geding aangespannen tegen
de Staat der Nederlanden, dat
gisteren diende voor de president
van de Haagse rechtbank.
Zijn advocaat mr.A.G.W.Leysen
vroeg de rechter de uitwijzing te
verbieden totdat zal zijn beslist
over een verzoek om herziening
van de weigering tot het geven
van een verblijfsvergunning Mr.
Leysen beriep zich daartoe op
klemmende redenen van huma
nitaire aard.
De Turk en zijn Nederlandse
vriendin hadden zich al tot de
burgerlijke stand gewend om in
ondertrouw te gaan kort voordat
de man in verzekering werd ge
steld. Het huwelijk zou al eerder
hebben kunnen plaatsvinden als
de vrouw niet onder voogdij had
gestaan. De vrouw was door amb
tenaren van het kastje naar de
muur gestuurd, aldus pleiter.
Mr. Leysen legde een doktersver
klaring over om aan te tonen dat
de vrouw inderdaad zwanger is.
Tenslotte benadrukte hij dat de
Turk onmiddellijk bij zijn voor
malige werkgever kan terugko
men, zodra zijn verblijf hier zal
zijn gelegaliseerd.
Namens de Staat bepleitte land
sadvocaat mr.H.Th.Bouma af
wijzing van de vordering. Uit een
voorlichtingsrapport blijkt dat de
vrouw voordien vaak wisselende
sexuele relaties met allerlei man
nen heeft gehad, aldus Mr.
Bouma die sterk betwijfelde of de
relatie met de Turk ditmaal echt
Daarnaast wordt ook niet voldaan
aan de eis dat de Nederlandse
partner garant is voor de kosten
van levensonderhoud en voor de
kosten van de terugreis van de
Turk. De vrouw geniet namelijk
zelf een sociale uitkering van 221
gulden per week. De president
van de Haagse rechtbank mr.J.H.
Blaauw zal uitspraak doen op 9
november.
Caransa denkt
in Bijlmermeer
te zijn geweest
AMSTERDAM - De Am-
sterdamse politie heeft gister
middag omstreeks kwart voor
drie de beige auto gevonden,
waarnaar in verband met de
ontvoering van Caransa werd
uitgekeken. De auto, met het
valse kenteken 09-43-PG, werd
aangetroffen op de Herman
Heijermansweg in Am
sterdam-Zuid. Caransa denkt in
de Bijlmermeer gezeten te heb
ben. De kamer waarin hij ver
borgen werd gehouden was
helemaal dichtgehangen met
lappen en met dekens. Caransa
dacht dat hij blind werd, zo
donker was het.
Hij mocht geen politie erin
mengen, geen pers, tv, radio.
Toen hij een interview hoorde
op de radio, waarin een poli
tieman gevraagd werd, of hij
dacht dat het de RAF was, dacht
Caransa, straks
verkopen ze me door naar de
RAF. Hij was blij dat de radio
het nieuws niet volledig heeft
uitgezonden.
Vóór zijn vrijlating kreeg hij
eerst een slaapmiddel waarbij
hij twee van de drie pillen onder
zijn bed wist te werken. Hij
werd vastgebonden, in een auto
gelegd en tenslotte in de Pola-
nenstraat neergelegd. Caransa:
als je heel erg bang bent valt de
angst eigenlijk weg, dan kom je
in een nieuwe fase van de
angst.dat was met mij het geval.
Het geld is door iemand van de
firma aan een van de ontvoer
ders op straat overhandigd.
ROTTERDAM
Rotterdamse Schouwburg: 4 nov., 20.15 uur, het Nationaal Ballet, 5
nov., 20.15 uur, Zuidelijk Toneel Globe met "Goed gek" van Mike
Stott, 8 nov., 20.00 uur, de Ned. Opera Stichting met "La voix hu-
maine" van Poulenc en „Blauwbaard burcht" van Barok.
De Doelen: Grote zaal: 5 nov., 20.15 uur en 6 nov., 14.15 uur, prome
nadeconcert door het Radio filh. orkest, 9 nov., 12.45 uur, koffiecon
cert, 9 nov., 20.15 uur, concert door het Rott. Dameskoor e.a., 10 nov.,
uur, orgelconcert door Arie J. Keijzer, 10 nov., 20.15 uur, concert door
de Staatskapelle Dresden. Kleine zaal: 4 nov., 19.30 uur, finale inter-
conservatcriaal pianoconcours, 6 nov.: 11.00 uur, pianorecital door
Alwin Bar, 7 nov., 20.15 uur, "Kleintje kunst" met Henni Orri en Fons
Jansen, 8 nov., 20.15 uur, het Al ban Berg Quartett.
Luxor Theater: 4 t/m 6 en 8 t/m 10 nov., 20.15 uur, „Neerlands Hoop
Interieur" met Bram Vermeulen en Freek de Jonge.
Hofpleintheater: 4 t m en 8 t/m nov., 20.15 uur, „In de kast, op de
kast," klucht van Michael Pertwee.
Piccolotheater: 4, 5, 8, 9 en 10 nov., 20.30 uur, theatergroep Kiss met
"De borsten van Tiresias", 6 nov., 13.00 uur, kindertheater Wiedus
met "De Club", jeugdmusical, 6 nov., 15.15 uur, kindertheater
Wiedus met "Hé, wil je met me lopen", jeugd-sexmusical.
De Lantaren: 4 en 5 nov., 20.30 uur, torfeelgroep Sater met "De juf
van de Czaar Peterstraat", 6 nov., 20.30 uur, popconcert door South
Side Johnny and the Ashbury Dukes, 8 nov., 20.30 uur, popconcert
door Finch.
DEN HAAG
Koninklijke Schouwburg: 4, 5, 8 en 9 nov., Haagse Comedie met
"Hedda Gabler" van Ibsen, 6 nov., 14.00 uur, Haagse Comedie met
"De waaier" blijspel van Goldoni, 6 nov., 20.15 uur, Haagse Comedie
met "Beschuit met muisjes" van Heijermans.
HOT-Theater: 6 nov., 14.00 uur, kindertheater Pssstt met "Piccolo
en de droomsoezer", 6 nov. 20.30 uur, Club Teatro Roma met
"Sacco", 9 en 10 nov., 20.30 uur, Haagse Comedie met "Elizabeth I"
van Foster.
Congresgebouw: 5 nov., 20.30 uur, Concertgebouworkest, 6 t/m 10
nov., 20.15 uur, Amsterdams Volkstoneel met "Als je lacht.dan
ben je rijk", 6 nov., 20.15 uur, 20.15 uur, Paris Cité Ballet met "Car
men", 10 nov., 20.15 uur, Harry Belafonte.
Circustheater: 5 nov., Ned. Operastichting met "Un ballo in ma-
schera" van Verdi, 6 nov., 14.30 uur, Catamus Alati met "Requim"
van Verdi, 8 en 9 nov., 20.15 uur, Nationale Ballet, 10 nov., 20.15 uur.
Zuidhollandse Operakoor.
Theater Pepijn: 4, 5 en 10 nov, 20.30 uur, cabaret Kwart over elf
"Live", 9 nov., 20.15 uur, Miny Dekkers, accordeon en Bert Maas,
gitaar.
Theater in de Steeg: 4 en 5 nov., 20.30 uur, Bea Brandt met "Brechts
en Brei" met muzikale begeleiding, 6 nov., 14.30 uur, Haags Sprook
jes Toneel met "Zwaan kleef aan", 8 nov., 20.30 uur, Henny Raven-
stein, viool, Yke Viersen, cello en Jet Röling, piano.
Diligentia: 4 nov., 20.15 uur, Christopher Czaja Sager, piano, 5 nov.,
20.15 uur, Residentie Vrouwenkoor e.a., 6 nov., 14.30 uur, Alan Cur
tis, clavecimbel, 8 nov., 20.15 uur, muziekuitvoering Haagse Kunst
stichting v.d. jeugd. 9 nov., 12.45 uur, lunchprogramma, 10 nov., 20.15
uur, Alban Berg Kwartet.
LEIDEN
Leidse Schouwburg: 4 en 5 nov., 20.15 uur, Amsterdams Volkstoneel
met "Als je lachtdan ben je rijk" van Herman Bouber, 10 nov.,
20.15 uur, Zuidelijk Toneel Globe met "Goed gek", blijspel van Mike
Stott.
LAK-Theater: 4 nov., 20.00 uur, LAK-Cinema festival: "l'Armeé des
Ombres" van Melville, 4 nov., 22.30 uur, "Winnifred Wagner" van
Syberberg, 5 nov., 20.15 uur, de Engelse groep Opus met "Roads", 6
nov., 15.00 uur, "Circus Elleboog", circus voor en door kinderen, 8
nov., 20.15 uur, de Nieuwe Komedie met "Gansch het raderwerk
Microtheater, Vestestraat 40: 4 en 5 nov., 20.30 uur, toneelgroep
Imperium met "Don Quichotte (ridder van de droevige figuur)".
Hartebrugkerk: 6 nov., 15.00 uur, concert door Marco Bakker, bari
ton en Jan Schmitz. orgel.
ADVERTENTIE
Poggenpohl Form 2000 MC88 massief eiken.
Wat verstaan wij onder ambachtelijk? Een keuken
van massief eiken, duurzaam en solide met veel
handwerk.
De Poggenpohl MC88 mas
sief eiken is zo'n ambachte
lijke keuken Ze is een
belangrijk en gezellig middel
punt m uw omgeving
Bewerkt massief eiken. Met
mondgeblazen glas-in-lood
Met de Poggenpohl MC88
b v Gebr Rolff's Handelmij
Industrieweg 14 De Grote
Polder,
Zoeterwoude-Rijndijk
Tel 071-899206
Openingstijden maandag
t/m vrijdag 9 00-12.30 uur
en van 13 30-17 00 uur
Zaterdag van 9 00-12 30 uur
Ook donderdagavond van
19 00-21 00 uur
biedt PoggenpohlU een
unieke mogelijkheid om Uw
keuken op geheel individu
ele wijze in te richten
Poggenpohl keukens zijn na
jaren nog steeds even
aktueel als vandaag
In de overzichtelijk inge
deelde Rolff toonzalen ziet
U de Poggenpohlkeukens
in alle modellen en uit
voeringen
De Rolff advies- en teken
afdeling verzorgt vrijblijvend
de ontwerpen en werkt ook
de installatie-tekeningen uit.
De Rolff servicedienst staat
garant voor een juiste
montage van de keukens
UTRECHT (ANP) -• Het
wordt thans bestudeerd of
er in psychiatrische insti
tuten "raadslieden" moe
ten worden aangesteld die
patiënten met raad en
daad zouden kunnen bij
staan.
De raadslieden zouden kunnen as
sisteren bij het aanhangig maken
van klachten bij instanties buiten
de instelling en ze zouden ook
kunnen bemiddelen binnen de
instelling. Ook zouden ze de pa
tiënten kunnen helpen bij het
oplossen van problemen en con
flicten als echtscheiding, behoud
van eigen huisvesting en derge
lijke.
Voorzitter J. L. van Hasselt van de
sectie psychiatrische instituten
van de nationale ziekenhuisraad
zei gisteren in Utrecht op de le
denvergadering van de sectie dat
ook bekeken wordt of de pa-
tientenraden binnen de institu
ten een grotere rol kunnen spe
len. In een groot aantal instituten
zyn die patièntenraden al van de
grond gekomen en ze houden
zich bezig met de materiële en
immateriële belangenbeharti
ging van de psychiatrische pa-
tienten.
nen de inrichtingen de discussie
kan worden gestimuleerd over de
manier waarop de hulpverlening
functioneert Hij vroeg zich af of
het noodzakelijk is om te komen
tot een toetsing waarbij de insti
tuten elkaar als het ware op de
vingers kijken en zonodig tikken.
Wil die toetsing van de grond
komen dan zullen de instellingen
zich open moeten opstellen en
tegenover elkaar duidelijk moe
ten aangeven op welke manier
concreet hulp wordt verleend.
