Kruiswoord
laccabia
Kom-er-ACHT-er
Briljant
spel op
m m
m
Oplossing
vorige
puzzel
1#
v-
VTKRDAG 2i> OKTUBKR 11)77
Bridge is vooral bij Joden een
r geliefde sport en niet voor
nets tellen de nationale teams
heel veel landen joodse
pelers in de gelederen. De
aatste Maceabia, de Joodse
Jlympische Spelen, kende dan
een ongekend sterk deel-
ersveld. vele malen sterker
dan bij de meeste andere
akken van sport. Zo bracht
\merika een team in de strijd
icstaande uit louter wereld
kampioenen en kandidaat-we-
eldkampioenen: Kantar,
isenberg. Friedberg, Blau,
ayne en Krauss. Dit team zou
i een minder sterk gezelschap
tyaal eerste zijn geworden,
laar reikte thans niet verder
an een derde plaats achter
errassend) Zuid-Afrika en
|(niet verrassend) winnaar Is-
hêi.
Nederland met op papier zeker
goed team (Nolf-Koetser,
Roosnek-Ramer, Blitzblum-
Kornalijnslij per) werd 6e van de
[12 deelnemende landen.
!Een spel van de Maccabia cir
culeert thans door de hele we
reldpers en zal na verloop van
tijd stellig worden gerekend tot
net kleine groepje van selecte
spellen dat als "klassiekers"
staat geboekstaafd. Het werd
op tafel gelegd door de Ameri
kaan Ediie Kantar:
A B 10 84 3 2
geen
O H 6
A 10 lJ 3
ét geen H V 7 6 o
'9 A V 3 2 H B 10 7 4
<>9874 O 10 2
865
O A V B 5 3
H V 6 2
Oost gever. N-Z kwetsbaar. De
bieding met Kantar zuid en
Eisenberg noord:
EXTRA..
doublet pas
doublet pas
pas
West Noord
pas 1 Sch
3 Ha 4 Ha
pas 6 KI
Noord liet twee keer een con
trolebod in harten los, aldus
aangevend hogelijk geïnteres-
leerd te zijn in slem, hetzij in
:choppen, hetzij in klaveren.
West startte Ha A. op tafel ge-
efd. Onder KI A viel de boer
nu deed Kantar iets onge
looflijks. Hij speelde van tafel
een kleine schoppen (de 2).
Oost zat nu voor een vervelend
ilemma. Hij was bang de
rouw of heer te zetten in de
eronderstelling dat die zou
worden getroefd, waarna de
choppenkleur zou worden
vrijgespeeld. En waarom zou hij
hoog spelen; west moest im-
rs de 9 hebben? Het w as voor
oost ondenkbaar dat zuid die
had en dus speelde oost klein.
Maar zuid had de 9 wel en west
noest troeven. West speelde
harten terug en zuid had geen
eite de rest te maken.
Iedere andere speelw ijze faalt.
Sch A daarna in de derde slag is
uiteraard niet goed, maar ook
ruiten naar de hand. gevolgd
or een ingetroefde harten
•rkt niet Zuid kan na KI 10
alleen terug naar de hand door
Ru H over te nemen met het aas
(hij moet immers nog de res
terende troeven trekken) en is
dan aangcw ezen op een 3-3 ver
deling in de ruiten. Het spelen
Sch 2 was niet alleen bril
jant, het was ook nodig. (Het is
natuurlijk duidelijk dat als oost
Sch V neemt en schoppen terug
speelt. Kantar down zou zijn
gegaan).
Ton Schipperheyn
U weet reeds dat het de sympathieke Hongaar grootmees
ter Lajos Portisch niet gelukt is de Russische "beer" Roris
Spasski beentje te lichten, nadat hij een imponerende zege
had behaald op de grote Deense voorvechter Bent Larsen.
Dat Portisch in de tweekamp tegen Spasski (kandidaten-
match om de wereldtitel) in enkele partijen veelbelovend
(gewonnen) heeft gestaan, zullen we vandaag nader be
kijken.
olgende diagramstelling Bij betere stelling heeft Portisch nu
een pluspion, wat hem fraaie
winstkansen biedt. Dat de Hongaar
zo n technisch lichte opgave niet
kan bewerkstelligen is teleurstel
lend. Hij laat Spasski ontsnappen
en dat is waarschijnlijk de ï'eden
dat hij de volgende twee partijen
verliest.
Geluk voor de Rus, pech or Por
tisch! 51. Da5-b6 Lcl-a3 52. Pe4-g5
Hier staat het paard goéd en kan
niet verdreven worden.
52 De7-d6 53. Db6-b3 Dd6-e7 54.
Lg2-d57!
Onduidelijk. Ik heb verscheidene
buitenlandse schaaktijdschriften
nagekeken en de meeste kom-
mentatoren gaven als beter 54. Le4
r LAJOS PORTISCH
Portisch
In deze stelling werd de partij afge
broken bij een matchstand van
5V2-5V2! Spasski vond en zei dat in
een radio-interview, dat hij minder
stond en voor remise moest vech
ten. Ook zijn "helper" bij analyse-
werk (als wij onze legerstede op
zoeken na gedane arbeid!), oud-we
reldkampioen Smyslow schudde
bedenkelijk zijn lichtgrijze haren.
Maar het zat de Hongaar niet mee!
Er volgde eerst bij wederopname:
41Tbl Lh6 42. Da3 Tf7 43. Da6 Kg7
44. Tb8 De7 45. Dc6 Pd4 46. Dd5 Pf5
(Er dreigde beslissend 47. Pd6 enz.)
47. Da8 Tf8 48.Tf8:Df8: 49. DaT:1
De7 50. Da5 Lel
Haalt de kracht uit de witte stelling.
57. h4xg5 Pf5-d6 58. Le4-bl Pd6-f7
59. Db3-d3
Stond de witte raadsheer op c2, dan
was 59. De6! beslissend. Nu zou
De6 beantwoord worden met 59
Db7\ benevens Dbl: enz.
59... Da7-b6 60. f2-f4 Db6-e6 61
Dd3-e4 h5-h4!? 62. De4xg6'1!
Dit leidt tot remise. Op 62.a4 komt
62 Dg4, en na een paar schaakjes
is het eveneens V2-V2.
&g... De6xg6 63. Lblxg6 Kg7xg6
64. g3xh4 e5xf4 65. a2-a4 Pt7-e5.
Er volgde nog: 66. a5 Kf5 67. a6 Pc6
68. Kf2 Pa7 69. Ktt Pb5 70. g6 Kg6:
71 Kf4: Kh5 72. Ke4 Kh4: 73. Kd3
Kg5 74. Kc4 (We zitten in de boekjes
van Euwe!) Pc7 75. a7 Kf6 Remise.
En zo werd de stand 6-6.
Portisch
Portisch had op de 28e zet een ver
rassend paardoffer gebracht en
hoopte met zijn verbonden vrij
pionnen een snelle beslissing te
forceren.
29 Ta8-a6 30. e6-e7
De stelling is niet te versterken,
daar op Tb2"> natuurlijk Pd3 volgt,
nog afgezien van Tal!
30 Tf8-e8 31. Tblxb3! Db8xd6.
Wederom pech voor Portisch! Op
31 Pb3: beslist 32. d7 enz. Na
31 cb3: wint 32. Dd4' enzovoort.
Spasski schijnt zijn vroegere vorm
te hebben teruggevonden!
32. Ddlxd6 Ta6xd6 33. Tb3xb5
Pc5-d3 34. Tel-e2 Kg7-f6 35. Tb5-b7
Td6-e6 36. Te2-c2 Te8xe7 37.
Tb7xe7 Te6xe7 38. Tc2xc4 Te?-^1
39. Kgl-h2 Pd3xf2 40. Tc4-d4 Kf6-e5
Afgebroken. De partij is voor Por
tisch niet meer te winnen. Er
volgde nog; 41. Td7 Thl' 42. Kg3
Pe4' 43 Le4: Ke4: 44. Kg4 Tgl 45.
Te7' Kd5 46. Te2 Tal Remise.
Zo gaat dat in het leven en op het
magische schaakbord: beide zijn in
grote mate ondoorgrondelijk! Maar
het geeft wel de moed om, ondanks
alles, door te strijden
BISHOP
In de landelijke hoofdklasse gaat
de strijd om de landstitel zeer
spannend worden. Het wordt, zoals
verw acht, een aangelegenheid tus
sen het Groningse Roxy Dual en
RDG uit Den Haag. RD Groningen
staat op het ogenblik éen punt voor
op RDG, maar heel erg veel zegt dat
nog niet in dit stadium van de com
petitie. Pas de laatste ronde zal
hoogstwaarschijnlijk de winnaar
aanwijzen, want dan komt de con
frontatie tussen deze twee groot
machten. Dat beide verenigingen
trainers, dambladen en allerlei
soorten van genoegens genieten
door hun sponsors, is duidelijk te
zien aan het tot nu toe vertoonde
spel. dat deze tientallen demonstre
ren. Het is werkelijk niet overdre
ven te stellen dat de bezetting van
het RDG of RD-tiental sterker is,
dan een gemiddelde wereldkam
pioensbezetting.
Een van de clubs die niet zo erg aan
verwachtingen voldoet, is de club
van Harm Wiersma en Frank Drost,
D(J Lent. Ze staat op een vrijwel
kansloze vierde positie, met wel
iswaar twee punten achterstand op
RD, maar het lijkt onwaarschijnlijk
dat de ploeg nog bij de eerste drie
zal eindigen. Harm Wiersma steekt
in een onwaarschijnlijk sterke
vorm. Enige weken geleden plaat-
HARM WIERSMA
sten we al de partij van hem tegen
Lutevn. die van een onbetwist we
reldniveau getuigde en - de nu vol
gende partij mag er ook zijn. Het
verschil echter tussen die en deze
partij, is dat Wiersma's tegenstan
der niet in de schaduw kan staan
van Lutevn
Harm Wiersma (wit)-M. Morsink
(zwart)
1. 32-28 18-23, 2. 33-29 23x32, 3.
37x28 20-25. 4 41-37 12-18, 5. 37-32
16-21De zwarspeler verkeert zeker
in de waan, dat Wiersma 31-26 zal
spelen. Zijn enige bedoeling daar
mee kan zijn om dan af te ruilen met
17-22. Een ander plan zou hondsb
rutaal zijn en.zulke brutalen zijn
m.i. niet te vinden in de hoofd
klasse. 6. 29-24 19x30, 7. 35x24. Er
gens krijgt men de indruk dat
Wiersma niet precies weet wat hij
met de stelling aanmoet. Een top-
speler is altijd meer gebaat bij een
zg. gesloten stelling. Zijn surplus
aan inzicht geeft dan in 99 pet. van
de gevallen de doorslag. Zijn tegen
stander denkt echter absurd, na
melijk dat hoe minder schijven het
bord bevolken, des te meer remise
kansen de partij geeft. Maar hij ver
geet dat iedere ruil van Wiersma,
die hij dan forceert, tempi winsten
zijn Het meest tactische plan van
Zwart is proberen de witte stand
aan te vallen, via de kortevleugel
Weliswaar erg moeilijk, maar het
moet toch bekend verondersteld
worden, dat zodra men het initiatief
aan een topspeler geeft, men dit
nooit meer terugkrijgt. 7 .21-26,8
39-33 26x37. 9. 42x31 7-12. 10. 47-42
17-21. 11. 44-39 1-7. 12. 50-44 21-26.
13 31-27 11-16 (beter is 11-17) 14.
46-41 7-11, 15 41-37 11-17. 16. 27-22
18x27, 17 32x21 16x27, 18. 37-31
26x37, 19. 42x11 6x17. Door al het
geruil staat w it nu 9 tempi voor. Dit
is voor Wiersma voldoende om te-
winnen. 20 48-42 14-19. 21. 40-35
19x30, 22. 35x24 10-14, 23. 44-40 14-
19, 24. 40-35 19x39, 25 35x24 5-10.
26 45-40 10-14, 27. 42-37 14-19, 28
40-35 19x30, 29. 35x24 9-14,30. 34-39
14-19, 31. 24-20 15x24, 32. 29x29
25x14. 33. 28-23 19x28, 34. 33x11
12-17. 25. 11x22 8-12. 36. 36-31 3-9,
37. 22-17 12x21. 38 31-26 21-27, 39.
37-32 27-31. 40 26x37. Wit staat nu
nog maar vijf tempi voor. Maar
Wiersma forceert een subtiele
w inst. 4138-33 9-13, 42. 33-29 14-19,
43. 43-38 4-10. 44. 32-28 10-15, 45.
28-23 19x28, 46. 38-32! en Morsink
(van Twente's eerste) gaf op.
Probleem voor dammers
Het vraagstuk van de vorige week.
w it speelt en w int is uit een partij
tussen de twee Fransen Abel Verse
3 ;J ÜfÉÉ""
,S> 5f£
m
11 M
l»
o o r>
13 B
o
1 Lagaz. Abel Verse baande zich
n weg naar dam op de volgende
1. 25-20 14x25. 2. 28-23 19x28 (ge
dwongen). 3. 26-21 17x26, 4 34-30
25x34, 5. 39x19 11x22, 6. 37-31
26x37, 7. 42x1! Een schoolvoor
beeld van een echte slagzet: gaten
maken en winnen
m
Ter oplossing voor deze week:
In de stand:
Wit: schijven op 6, 11. 16 en 48 en
een dam op 2.
Zwart: schijven op 1.17 en dammen
op 22 en 27
Is de opgave- w it speelt en wint!
JOOP BURGERHOUT
BONDSREPUBLIEK DUITS
LAND - De afgelopen jaren hebben
de Duitse en de Westberlijnse
kerstzegels steeds deel uitgemaakt
van de w eldadigheidsserie, hoewel,
dat moet gezegd worden, de motie
ven nogal eens afwijken. Ook dit
jaar is dat weer het geval. Laten de
zegels van de w eldadigheidsreeks
weidebloemen zien. de kestzegels
tonen glas-in-lood-ramen uit de ba-
sclick St Gereon in Keulen. De
Duitse zegel heeft een w aarde van
o0+ 2a pfennig, de Westberlijnse
van 30 -t la pfennig. De zegels ver
schijnen op 10 november en ze" zit
ten in een velletje; beide dragen de-
tekst "Fröhe Wcihnachten fur alle".
De verkoop eindigt op 31 maart
1978.
Op 11 november 1727 stierfin Hann
Mundcn de w ondendokter Johann
Andreas Eisenbarth, die op 23
maart 1663 in Oberviechtach w erd
geboren. Door het schilderachtig
en avontuurlijk leven dat hij leidde
werd hij een van de bekendste zo
niet de bekendste w ondendokter(s)
uit die tijd. Naar aanleiding van zijn
2a0e sterfdag geeft de Duitse post
op 10 november een meerkleurigc
mg uit. De zegel
laat zien hoe ten reizende won
dendokter ten tijde van Eisenbarth
zijn praktijk uitoefende, op de-
markt op een soort podium, met.
chirurgische instrumenten, 'her
dienden en zieken, een patient zit
tend in een stoel op het podium,
enkele nog wachtend bij het trapje-
dat naar het podium voert.
Slee hts 2o jaar w erd Wilhelm Hauff
(1802-1827). maar in dat korte leven
zette hij zulke briljante verhalen en
sprookjes op papier, dat tal van zijn
w erken een plaats kregen in de w e-
reldliteratuuiHauff wordt op 10
november postaal herdacht met de
uitgifte van een vierkleurige zegel
van 40 pfennig. Op de zegel de
schrijver zittend aan een tafel.
IERLAND - Up 10 oktober heeft
Ierland met de uitgifte van drie ze
gels drie gouden jubilea luister bij
gezet. Urn te beginnen het 50-jarig
bestaan van de Electricity Supply
Board, het overkoepelende orgaan
van elektriciteitsbedrijven te ver
gelijken met de Nederlandse SEP.
ningsi
Kunt u de acht afwijkingen in bovenstaande tekeningen vinden?
De juiste oplossing vindt u elders op deze pagina.
De tweede jubileum-zegel staat in
het teken van het in 1927 opgerichte
landbouw crediet-fonds, Agricul
tural Credit Corporation. Het mo
tief op deze zegel (12 pence, oplage
2 miljoen) is ontleend aan een munt
waarop stieren staan afgebeeld,
waarmee wordt gesymboliseerd
dat de landbouw geruggesteuncl
wordt door geld.
De derde zegel memoreert het feit
dat oO jaar geleden de w indhonden-
rennen in Ierland hun intrede de
den. De eerste w edstrijden w erden
gehouden in het Celtic Park in Bel
fast en het Shelbourne Park in Du
blin. De Ierse windhond is uiter
mate bekend en vormt een belang
rijk "exportprodukt". Jaarlijks
gaan ongeveer 1.700 honden met
een totale w aarde van meer dan vier
miljoen gulden naar alle delen van
de wc icld. De zegel (17 pence, op
lage 2 miljoen) ter herdenking van
:.)0 jaar Greyhound Trac k Rac ing
laat uiteraard een hond zien. in
HORIZONTAAL
1. schoeisel, 4. gevangenis, 7.
vermaning, 11. bergplaats, 12.
bosgod. 14. rund, 15. nummer,
17. laag vet, 19. Ierland. 21.
moeder. 22. bewoner van Ier
land, 24 muzieknoot, 26.
meisjesnaam, 27. loofboom, 30.
water in Friesland, 31. lid
woord, 32. gebakje, 33. emeri
tus, 35. klip, 37. plaats in Duits
land. 39. en omstreken. 40.
windrichting. 41. watervlakte,
42. dwarsmast, 43. haakje. 46.
gast, 48. achter, 49. met de tan
den gevormd, 50. reeds, 52.
Egyptische zonnegod, 53. va
der, 55. aanbieding. 58. plaats in
Gelderland, 61. streep. 63. oude
lengtemaat, 64. wintervoèrtuig,
66. pont. 69. symbool voor sele
nium, 70. kindergeluid. 71. ta
pijt, 7o. schoenmakersgerei, 76.
kever, 77. Duits kaartspel.
VERTIKAAL
1. soepel, 2. onbepaald hoofd
telwoord, 3. soort. 4. sloom, 5.
hetzelfde, 6. hals, 8. straf
werktuig, 9. verlaagde noot, 10.
jongen, 12. symbool voor sele
nium, 13. het Romeinse rijk, 16.
muzieknoot, 18. per procuratie,
20. geloofsovertuiging, 21.
mijns inziens, 23. kier, 25.
plaats, 26. oningewijde, 28.
korst, 29 vooral, 31 plaats in
Utrecht. 34. zangvogel. 35. elas
ticiteit, 36. optelling, 37. vlak
temaat, 38. dwaas, 44. wezen, 45.
autoped, 47. gesproken woord,
51. boom, 54 erwtensoep. 56.
aardrijkskundige aanduiding,
57. reeds, 58. verharde huid, 59.
wild zwijn, 60. in, 62. lekkernij,
64. sluis. 65. maanstand, 67. en
dergelijke, 68. veerkracht, 70.
lidwoord, 72. en omstreken, 74.
dwarsmast.
WIAIS1B E|E
A R
E "1
jA K
N EjU)R 1 IE
F. T
1 A
•JJc\
5 1 T E |R
-
Et
X T
KIOR'REL
Al
Aih
1 e
N A CiHjTiEl
XI c
E N
U M
N V S AiR|2>
E IN
T i
E
[xjiE
1 t10
JjUiN GIL E
5 KIF
- 0
0
F
AiT
eIr
De eerste prijs van 10 is toegekend
aan mevr. E. Uittenbogaard-Tol,
Robijnslaan 14, Noordwijkerhout.
De tweede prijs van 7.50 gaat naar
S. Zwarts, Tesselschadestraat 2a,
Leiden. De twee derde prijzen van
elk 5.- vallen ten deel aan mevr. B.
Wassenaar, Schweitzerplantsoen
17. Voorschoten en aan L. Algra,
Valeriusplein 100, Alphen a/d Rijn.
De prijzen worden de winnaars
toegezonden.
Z\\ EDEN - Ee n postzegelboekje
met vijf zegels van 1,10 kronen die
een indruk geven van het openbare
vervoer in Zweden in de afgelopen
100 jaar heeft Zweden op 8 oktober
uitgegeven De zegels tonen van
boven naar beneden: een paarde-
tram, een trolleybus, een veerboot,
een gelede bus en een treinstel van
de metro.
Eveneens op 8 oktober verscheen
een nieuw e postkaart in de w aarde
van 1.10 kroon met als afbeelding
de Spirit of St Louis het vliegtuigje
w aarmee Charles Lindbergh 50jaar
geleden als eerste de Atlantische
HERU VUT.
Kom er achter
nAd do arjuij ajsuaAoq 9
ISBJJ UI SRf Q
durei UBB JSEMÏ(
pSBidspuBi) g
UBUI JOUS 2
sn>( jajipa.i uba iUB^fizj
