4
Leidens
ontzet
na ruim
vier
eeuwen
DINSDAG 4 OKTtfBER iy
480'
uis,
chj
tie.
00.
LEIDEN - Drie oktober was tot
nu toe voor jou een dag als alle
anderen. Want vroeger op
school had je niet zó goed op
gelet dat je die datum voortaan
automatisch zou verbinden met
het ontzet van Leiden in 1574.
Maar nu woon je er, en je hoort
allerlei verhalen de ronde doen
over haring en wittebrood over
hutspot en burgemeester Van
der Werf. Je zoekt een beetje in
boekjes om er meer over aan de
weet te komen, maar overal
waar je iets wijzer verwacht te
worden staan de opmerkingen
in de trent van het is onnodig
hier de historie van het beleg en
onzet van Leiden uit de doeken
te doen, want dat weet elke
rechtgeaarde Leidenaar im
mers al lang. Nou, dan zit er
niets anders op dan de oren en
ogen goed open te zetten op die
derde oktober.
Het regent en waait de avond
van de Taptoe. In je onnozel
heid denk je: er zullen wel niet
veel mensen op straat zijn met
dit rotweer. Je bent al verkou
den, maar goed, je had jezelf
beloofd dat je alles van het be
gin tot het einde mee zou ma
ken. Je had je zelf ook beloofd
dat je je niet van te voren een
beeld zou gaan vormen van wat
er gaat gebeuren. Je merkt pas
datje dat onbewust toch gedaan
hebt als je ze ziet, de mensen
rijendik op keukentrappen
langs de kant en hangend uit de
ramen. De eindeloze stoet die
voorbijtrekt, groot en klein,
jong en oud. Dit is veel massaler
dan je dacht, dit is een echt
volksfeest. Dat beloofd wat
voor maandag
Het is nog vroeg. Door de
Haarlemmerstraat lopend pas
seer je talloze kraampjes met
toeters en feestmutsen. draai
orgelmannen duwen hun cen
tenbakjes al onder je neus. Op
de hoek zit een invalide man-ac
cordeon te spelen. En daar staat
de rij mensen voor de ingang
van het Waaggebouw. Aan de
andere kant komen ze er één
voor één weer uit met een em
mertje haring en een wit
tebrood onder de arm. Fami
lieleden staan al klaar om er een
kiekje van te maken. "Het gaat
niet om dat broodje hoor, maar
om het idee", zegt iemand naast
je. Een andere toeschouwer:
"Ze zouden dat brood beter aan
mensen kunnen geven die nog
honger lijden in deze wereld, de
kans zit er dik in dat ze dat
brood morgen weggooien". Hij
is geen Leidenaar, zegt ie.
Sneller dan je verwacht is de rij
wachtenden weggewerkt.
In de stad is het al drukker en de
zon schijnt. De kinderen kijken
hoog op vaders schouder naar
de poppenkast van Jan Klaas-
sen, de grote mensen staan op
de Breestraat al een zogunstig
mogelijk plaatsje in te nemen
voor de touwtrekwedstrijden
en de majorettenshow. Je kunt
maar bij één ding tegelijk zijn,
en als je daar eenmaal bent,
waag je het niet om weer weg te
gaan, het is een gedrang en ge-
douw van jewelste. Aan de stem
van Theo Koomen hoor je datje
goed zit: "DIT IS
FOR-MI-DA-BEL BESTE
MENSEN. KIJK ZE TREK
KEN, KIJK ZE ZWOEGEN".
Na veel gezwoeg heb je ook een
plaatsje bemachtigd vanwaar
je, zij het met moeite iets kunt
zien. Ze doen hun best, de
Leidse deelnemers en hun sup
porters, maar ze kunnen niet op
tegen de twee groepen profes
sionele touwtrekkers uit
Aalsmeer en Zuid-Oost-Beem-
ster. Achteroverhangend, in el
kaar, uit elkaar, rustig aan, dan
breekt het touw niet, en dan in
eens met een grote ruk naar de
eindzege. Dat was klasse, klasse
die de groep uit Aalsmeer als
eerste en de groep uit Zuid-
Oost-Beemster als tweede doet
eindigen. Maar gelukkig zijn er
ook prijzen voor de Leidse
groepen. Swift, een groep be
staande uit vaders van jonge
wielrennertjes, onder leiding
van Joop Riethoven wordt
eerste, tweede de jongens van
restaurant Allemansgeest uit
Voorschoten. Derde worden de
dauwtrappers VNA. In het
heetst van de strijd roept de
meest populaire sportverslag
gever van Nederland een paar
maal: "Het Leidsch Dagblad
doet morgen uitgebreid verslag
van deze touwtrekwed
strijden." Een brokje reclame
tussendoor kan geen kwaad
Theo, maar we moeten geen
valse beloftes gaan maken,
denk jij aan de kant. Want je
hebt maar een beperkte ruimte,
niet alleen voor het touwtrek
ken maar voor de hele drie ok
tober. Bovendien, je gaat toch
niet proberen over te doen wat
Theo zelf zo magnifiek gedaan
heeft?.
Je was zo geboeid door de
touwtrekkers dat je weer heel
wat gemist hebt, niet alleen van
de majorettes, maar ook van de
demonstraties van het korps
mariniers, de exotische vliegers
en de Wagon-Wheels op het
stadhuisplein. Daar staat nu de
Koninklijke Militaire Kapel
klaar. Als of het in het draai
boek is opgenomen, drijft er
telkens als de slotakkoorden
van een nummer klinken, een
grote wolk voor de zon. Je
wacht net zolang tot de zon
blijft schijnen als ze ophouden
en gaat je dan maar alvast op
stellen voor de grote optocht.
Wachten maar weer, moe van
het staan en ondertussen koud
geworden ook, want ondanks
alles is het toch weer oktober,
buurvrouw. De optocht is mooi,
maar je begrijpt niet zo goed dat
al dat werk van het maken van
die wagens nou was om ze één
keer aan je voorbij te doen trek
ken. Lachen geblazen is het nog
even als er een smurf onderuit
gaat over de paardenpoep. Te
rug naar het stadhuisplein, de
Silver Town Steel Band is be
zig, met twee haast blote juf
frouwen (wat zullen ze het koud
hebben) en een vuurvretende
en zich onder een lat waar ieder
normaal mens overheen zou
stappen doorwringende Ri-
cardo. Het valt je op dat het toch
geen echt feest is, want wie
steelbands in hun eigen omge
ving heeft meegemaakt, die
weet wat dat is. Laten we maar
zeggen dat het aan de weersom
standigheden ligt. Want het
gaat natuurlijk niet aan Leidens
eigen drie-oktober feest neer te
halen. Moe maar voldaan kruip
je na de kermis en het vuurwerk
's avonds in je bed. Wat jou be
treft is er volgend jaar weer
feest.
MARGA WUIS
Hoge hoeden zijn tijdens het 3
oktober-feest nog. altijd een
veelvoorkomende verschijning
Ditmaal ging er geen bestuurs
lid onder schuil.
Een exotische vlieger vervaardigd door Tom van Sant werd onder grote belangstelling opgelaten op
het industrieterrein De Waard.
Dino, de dinosaurus uit de televisieserie The Flinstones, een van de vele stripfiguren die in de.optocht paradeerde
De koninklijke Militaire Kapel concerteerde op het Stadhuisplein
onder leiding van majoor Posthumus.
Kermisattracties in vele uitvoeringen, zoals dit octopus-achtige
geval. Op de achtergrond het 40 meter hoge reuzenrad.
De schoolklas met het dikste studentje ter wereldBillie Turf en zijn even omvangrijke zusje Bessie