Derde wereld wil daden zien 'Concerns moeten tegengas geven óf creperen MARKTEN BIJ PHILIPS RUIM 1800 MENSEN OP NON-ACTIEF PIET ZWART OVERLEDEN HAL en KSH in afwachting AANDAC 26 SEPTEMBER 1 PT „Ik beweer dat er bij veel mensen een groeiende belangstelling aan het ontstaan is voor wat er achter de schermen bij de grote firma's allemaal aan de hand is. Wat doet zo'n concern voor de werkgelegenheid? Voor de milieuhygiëne? Wat gebeurt er met de winst? Hoe staat men tegenover de Derde Wereld? Is er inspraak, waarin wordt geïnvesteerd? Allemaal vragen die je kunt samen vatten in een overkoepelende vraag: wat is het maatschappelijk nut van een groot concern? Op die vraag moet je een antwoord zien te geven en daar kun je ook reclamecampagnes voor gebrui ken". Reclame-directeur Wolfensberger: "Je kunt allang niet nr met te zeggen dat jouw broodrooster beter is dan dat current Karei Wolfensberger (50) is directeur van de Nationale Publiciteit? Onderneming in Den Haag. De NPO is een van de grootste reclamebureaus van Nederland en heeft in de twintig jaar van zijn bestaan tal van grote bedrijven in zijn klantenkring opgenomen. Op een lezing voor het Genootschap voor Reclame kwam Wolfensberger met een forse stelling, iets om over na te denken voor de vakgenoten: „Communiceren of kreperen". Door Alexander Munninehoff Wolfensberger. „Dat was een beetje cru geformuleerd, maar uiteindelijk komt de filosofie die ik aanhang daar wel op neer. Het is al lang niet meer zo datje als groot concern kunt volstaan met te zeggen, dat jouw wasmiddel of broodrooster of noem maar op beter is'dan het artikel van de concurrent." „Dat is namelijk vaak niet waar; de technische kennis is in deze tijd zo algemeen en zo perfect, dat geen enkele firma van naam meer ondeugdelijk spul op de markt brengt. Je kunt gerust stellen, dat in technisch opzicht veel merken ongeveer gelijkwaardig zijn en dat beseft de consument hoe langer hoe „Wil je dus als concern succesvol blijven opereren, dan zul je moeten inspelen op een trend die ik steeds sterker zie worden: in de toekomst zullen de mensen hun keuze voor 'n bepaald produkt in toenemende mate maken op basis van het beeld dat ze van de leverancier, van het concern dus, hebben." „En dat betekent dat je bijvoorbeeld via advertenties met de mensen moet gaan communiceren, een bijdrage moet leveren tot hun meningsvorming. Niet met drammerige teksten opscheppen hoe goedje bent voor de samenleving omdat je die ene geweldige pijpleiding door de woestijn hebt aangelegd. Het opdringen van je image heeft een averechts effect, de mensen geloven je niet. Maar wel op een beheerste manier een stukje informatie over het continue beleid van zo'n concern geven, vooral op ■terreinen waarvan je kunt vermoeden dat het grote publiek daar geen weet van heeft." Het is beslist niet zo, vindt Wolfensberger, dat de media in het algemeen een negatief beeld geven van grote bedrijven. Vooral in de links geöriènteerde pers staan de concerns geregeld aan heftige kritiek bloot, het weerwoord komt nauwelijks ter kennis van de massa. In sommige bladen is „concern" een vies woord, een synoniem voor „anonieme machtswellustige kapitalistische uitbuitersorganisatie". Tegengas is dus geboden? „Jazeker, zo langzamerhand wel. Al wil ik voorop stellen, dat ik niet geloof dat de media een mening kunnen opdringen. Maar ze hebben wel een „agenda-setting functie", zoals dat in onze vaktaal heet. Ze bepalen waarover de mensen denken en praten, niet hoe ze dat doen." „Maar als aan de meningsvorming over concerns bijna uitsluitend van linkerzijde wordt bijgedragen, en zo 'is de huidige situatie toch wel, dan loop je het gevaar dat het grote publiek zich tenslotte, bij gebrek aan informatie van de tegenpartij, een negatief beeld van het ondernemingyleven zal gaan vormen En dan is het wellicht te laat. Daarom zeg ik: laten de concerns zich nu in die discussies mengen. Gewoon door te zeggen wat ze allemaal nog meer doen behalve producten op de markt brengen en de winsten ervan opstrijken, als die er zijn, tenminste." „Een voorbeeld: Philips adverteert al een tijdlang in internationale bladen zoals Time met verhalen hoe het concern een bijdrage levert aan de vliegveiligheid, o.a. door apparatuur die de handbagage effectief op wapens aftast. Of hoe Philips de luchtvervuiling te lijf gaat met een netwerk van pollutie-monitoren over heel Nederland." „Let wel: dat zijn allemaal feiten die in die advertenties genoemd worden. Want door te beloven datje morgen dit of dat zult gaan doen worden de mensen wantrouwig, en terecht. Maèr door ze erop te wijzen wat er al jarenlang gaande is, jammer genoeg zonder dat het ooit goed in de openbaarheid kwam, open je de mensen de ogen voor de positieve kanten van zo'n groot bedrijf." „Dan gaan ze inzien dat zo'n groot, anoniem concern een belangrijke sociale functie heeft en dat brede lagen van de bevolking daarvan profiteren. Zo'n reclamecampagne wil duidelijk maken dat het concern niet bezig is zich ten koste van de samenleving te verrijken, maar daarentegen een organische eenheid met die samenleving vormt. Deze vorm van adverteren noemen wij „institutionele reclame", je kunt ook zeggen: goodwill-reclame." „Veel bedrijven zijn van het belang van deze manier van adverteren overtuigd geraakt. Maar er zijn ook firma's die er helemaal geen brood in zien, die het als weggegooid geld beschouwen. Voor die bedrijven zie ik het somber in. Iemand heeft eens badinerend gezegd: „Goodwill-reclame is net zoiets als op straat het in je broek doen: niemand merkt het maar het geeft je wel een warm gevoel". Dat vind ik een onderschatting van het huidige tijdsbeeld." „Het is, nogmaals, bij institutionele reclame niet de bedoeling dat het concern zich pochend op de borst slaat, maar wel dat het openheid van zaken geeft, niet te loochenen feiten noemt die maatschappelijk relevant zijn en die het publiek nodig heeft wil het tot een behoorlijke meningsvorming kunnen komen." Nu bestaat reclame al heel wat jare. Al die tijd is de traditionele aanpak met „verborgen verleiders" en „symboolfuncties" goed gegaan. De consument koos een bepaald merk veelal omdat hij-onderbewust wellicht- wilde behoren bij de - sociale - groep die in de reclameteksten als verbonden aan dat merk werd gesuggereerd. Een uitgesproken, aantrekkelijke levensstijl, kundig geacteerd door mooie mensen in een voorname omgeving, werd en wordt nog steeds dwingend gekoppeld aan een merknaam. Hoe komt het dat de mooie meiden nu opeens niet meer voldoen? Wolfensberger „Die vorm van reclame zal natuurlijk altijd blijven, maar ze is niet meer alleen zaligmakend. Dat komt mijns inziens door 1974, het rampjaar van de oliecrisis, Watergate, de Club van Rome. Met een schok werd de wereld wakker, wantje kon verdorie aan den lijve voelen dat er grenzen aan de groei bestaan, je kon met je eigen ogen zien dat er aan de welvaartsstaat belangrijke mankementen zitten." „Nu moet ik erbij zeggen, dat institutionele reclame al vrij lang bestaat, maar niet in de huidige vorm. De concerns „verpakten" hun goodwill-reclame in jaarverslagen, toespraken voor de aandeelhouders en advertenties die qua tekst en inhoud duidelijk niet bestemd waren voor het grote publiek. Want dat wilde men ook helemaal niet bereiken." „Het ging er vooral om indruk te maken op topfiguren uit de financiële wereld zoals bankiers, of op topmanagers van andere bedrijven waarmee men zaken wilde doen, op werknemers van topniveau die men wilde aantrekken en op de zogenaamde „opinieleiders", dat zijn vooral politici en journalisten. De massa werd bij die informatie over het bedrijf niet betrokken, omdat men ervan uitging dat die massa uit consumenten bestond die alleen maar belangstelling voor produkten hadden". „Maar nu, sinds 1974, is de .consument bezig zich ook duidelijk staatsburger te voelen. Er wordt nu gepraat over dingen die een jaar of wat geleden geen bruikbaar gespreksthema vormden. De inspraak is sterk vergroot, zowel bij de overheidsbeslissingen als in de ondernemingen. Gealarmeerd door tal van rapporten gaan de mensen zich afvragen of een nieuw produkt op de markt wel gelijkgesteld mag worden met vooruitgang, zoals vroeger steevast werd gesuggereerd." „Veel meer dan vroeger het geval was toetst men nu de relatie van het produkt met het milieu, de invloed die het heeft op de werkgelegenheid. De zorg om de maatschappij is toegenomen en dus wil men steeds meer weten in hoeverre de machtige concerns die zorg delen. Wat doen ze aan de vervuiling, de inflatie, het welzijn en het voortbestaan van onze samenleving?" „Daar moeten de concerns een antwoord op geven. Dat antwoord hebben ze vaak wel, maar dan moet je het ook laten horen. Want nu is het nog zo dat de zwijgende meerderheid open staat voor informatie pro en contra, dat zij „actief wacht" op een antwoord van de ondernemingen op alle kritiek die de grote bedrijven in deze tijd te verduren krijgen." „Blijven de concerns zwijgen door te volharden in de beproefde produktreclame en niet meer dan dat, dan is er straks geen plaats meer voor ze. Communiceren of kreperen: het klinkt hard maar het is niet anders." I Economisch herstel ontwikkelingslanden verloopt te langzaam Weerrapporten van hedenmorgen 7 uur Amsterdam De Bilt Deelen Eelde Eindhoven Den Helder Rotterdam Twente Vlissingen Zd. Limburg Aberdeen Athene Barcelona Berlijn Bordeaux Frankfort Geneve Helsinki Innsbruck Klagenfurt Kopenhagen Lissabon Locarno Luxemburg i Madrid Malaga Mallorca Nice Oslo Parijs Split LEIDEN - Leidse veemarkt, 26/9. Op de markt van vandaag werden 2493 dieren angevoerd, als volgt te specificeren: 6 90-7.20; vaarzen le kw 7.15-7.80, 2e kw 6.65-7.00; koeien le kw 6.60-7.65, 2e kw 5 90-6.40. 3e kw 5.60-5.80; worstkoeien 4 50-5.75; dikbillen en extra kw 9 00- 13.00. Slachtvarkens (per kg levend ge wicht): extra kw boven notering, le kw 3.38-3 43, 2e kw 3.30-3.35,3e kw 3.25-3.30. Gcbruiksvee (per stuk): schapen 180- 220, lammeren 180-230 Toelichtingen (resp aanvoer-handel-prijzen): slacht- runderen ruim-matig-lager, stieren sta biel: varkens redelijk-vlot-hoger; scha pen en lammeren ruimer-matig-stabiel. mist 17 0.1 mist 15 0.1 licht bew. 17 0 licht bew. 17 5 geheel bew bew 13 0 1 half be half bew. 21 0.3 onbewolkt 13 0 mist 24 0 half bewolkt 17 6 onbewolkt 10 0 onbewolkt motregen geheel bew. onbewolkt 24 zwaar bew. 33 half bew. 25 onbew? EINDHOVEN (SP) - Ruim acht tienhonderd werknemers van Philips maken op het ogenblik gebruik van de non-activi teitenregeling die het bedrijf biedt. Die gunst kost het bedrijf rond 45 miljoen gulden per jaar. Dat is gemiddeld 25.000 gulden per werknemer. Maar het actief in dienst houden van die mensen zou Philips meer geld hebben gekost. Die cijfers heeft adjunct-directeur sociale zaken van Philips mr. A. Vaandrager in de centrale on dernemingsraad bekend ge maakt. Ongeveer de helft van de gevallen waarin Philips zo'n re geling heeft aangeboden hangt samen met twee organisaties zoals bij Data Systems en de be drijfsonderdelen licht en glas. De rest heeft een individuele achtergrond. De laatste twee jaren registreert het bedrijf een groeiende be reidheid voor deze gunst. Dat is op zich een gunstige ontwikke ling, maar er doen zich proble men voor nu steeds meer men sen met non-activiteit willen gaan maar dan niet kunnen. Die regeling wordt namelijk slechts toegepast wanneer het in het be lang van Philips is. De grote toeloop en de vaak niet te vervullen verwachtingen bij ouderen dat zij wel met non-ac tiviteit zullen gaan dwingen Philips tot bezinning. WASHINGTON AFP/AP) - De ontwikkelingslanden heb ben zaterdag op een vergadering van het Interim Comité van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) gewaar schuwd dat hun economisch herstel te langzaam verloopt. Zij vroegen om meer daden van de geindustraliseerde we reld. Het Interim Comité, dat bestaat uit de ministers van financien van de rijke landen en de derde wereldlanden, is officieel een adviserend orgaan maar het oefent een grote invloed uit op het beleid van het IMF. Het beroep kwam van de ministers van 24 representatieve ontwik kelingslanden toen ruim 3000 afgevaardigden de jaarbijeenkomsten be gonnen van de organen die de economie van de niet-communistische wereld organiseren. Het IMF en de wereldbank. Het Interim-Comité nam een resolutie aan die de landen met een krachtige economie oproept "alles in het werk te stellen om een adekwate groei" van hun economie te verzekeren zonder nieuwe inflatie te veroorzaken. "Dit zou niet alleen in het belang zijn van deze landen zelf, maar zou tevens helpen een bevredigend groeicijfer van de wereldhandel te bereiken door de inspanningen van de landen met zwakkere economieën te steunen en te vergemakkelijken". De resolutie waarschuwt verder tegen protectionistische handelspolitiek (het sluiten van de grenzen voor bepaalde produkten) die sommige landen voeren en gaf uiting aan teleurstelling over de voortdurende hoge werk loosheid in veel landen. WASHINGTON - De Britse minister van financien, Denis Healy, is zater dag in Washington gekozen tot voorzitter van het Interim Comité van het Internationaal Monetair Fonds. Hij volgt de Belgische oud-minister vkan financien Willy de Clerq op. De bijeenkomst van het Interim-comité vond plaats aan de vooravond van de jaarvergadering van het IMF en de Wereldbank, die vandaag in Was hington zal beginnen. De ministers van de ontwikkelingslanden proberen gezamenlijk te komen tot een stap om een kandidaat uit de derde wereld naar voren te schuiven als opvolger van de directeur van het IMF, dr. J. Witteveen, die wil aftreden in augustus. De functie gaat traditioneel naar een Europeaan, maar de ontwikkelingslanden willen meer zeggenschap in internationale econo mische aangelegenheden. VOORSCHOTEN - De grafisch en industrieel ontwerper Piet Zwart is zaterdagmiddag in Voorscho ten overleden. Piet Zwart stu deerde van 1902 tot 1907 aan de voormalige Rijksschool voor Kunstnijverheid in Amsterdam en was daarna werkzaam als le raar tekenen en kunstgeschiede nis in Leeuwarden. Na de mobili satie van 1914-1918 werkte hij op de architecten bureaus van Jan Wils en H. P. Berlage. Daarna werkte hij zelfstandig als ont werper van onder meer meubilair en interieurs, glasserviezen en straatlantaarns. Van 1919 tot 1933 gaf hij les aan de Rotterdamse Academie voor beeldenden kunst en technische wetenschappen. Zijn baanbre kende ideeën over het kun stonderwijs legde hij neer in veel artikelen en rapporten. In 1938 ontstond Zwarts wereldberoemd ontwerp voor keukeninrichtin gen, opgebouwd uit losse ele menten. Beursoverzicht AMSTERDAM (ANP) - De Am- serdamse effectenbeurs is de nieuwe beursweek nogal ongeïnte resseerd begonnen. Bij hervatting van de handel bleken de koersen van de hoofd fondsen vandaag over het algemeen maar geringe ver- schuivirgen ,ten opzichte van de slotkoersen van vrijdag te zien ge- De grootste veranderingen deden zich nog in de scheepvaartsector voor. Hier was KNSM 1.80 hoger op 84,30, terwijl Van Ommeren 2 omlaag moest naar 143. Nedlloyd was enkele dubbeltjes hoger. Het vierde lid van deze groep, de HAL, werd niet genoteerd. Vol ongeduld wachtte de beurs op nadere berich ten. Van de internationale waarden was Akzo 70 cent hoger op 26,60, Kon. Olie 50 cent op 138,50 en Unilever 20 cent op 125,80. Hoogovens werd 40 cent goedkoper op 27,10 en Philips een dubbeltje op 26,50. KLM was een halve gulden op haar retour op 116, maar Heineken trok 1,50 aan tot 110,50. Nationale Nederlanden noteerde 10 cent lager op 95,20. De grote banken hadden de neiging iets af te brokkelen. Deli was 50 cent beter op 113,20, terwijl ook HVA iets duurder werd. De staatsfondsenmarkt gaf nauwelijks verschuivingen van enige omvang te zien. Behalve bij HAL werd ook gewacht op nadere berichten over KSH die nu spoedig zouden moeten komen. De aandelen van het voedingsmid- 'delenconcern werden onveranderd op 9,60 geadviseerd. MAANDAG 26 SEPTEMBER 1977 AKZO 20 25.6 26.6 ABN 100 322 323.5 AMRO 20 68.2 68 Deli-Mij 75 112.6 113.2 Dordtsche 20 175.2 177 Dordtsche Pr. 173.7 175 Heineken 25 108.7 1105 Heineken H. 25 101.7 104 H.A.L. Hold 100 108 Hoogov. 20 27.2 27.1 HVA-Mijen cert. 48.8 48.5 KNSM eert 100 82 84.3 KLM 100 116 116 Kon. Olie 20 137.8 138.5 Nat. Ned. 10 95.1 95.4 Ned Lloyd 50 104.5 105.2 Ommeren Cert. 142 143 Philips 10 26.5 26.5 Robeco 50 181 181.6 Rolinco 50 128 128 Unilever 20 125.5 125.8 ACF 149.5 145 Ahog-BOB 38 38.4 Ahold 95.7 8.1 96 AMAS 8 AMEV 66.8 67e Amfas Asd. Droogd. Asd. Rijtuig. Aniem Nat. Ant. Brouw. Ant. Verf Arnh. Schbw. Asselberg Ass. St. R'dam AUDET Ant. Ind. Rt. Ballast-N. BAM Batenburg Beek, van Beers Begemann Bergoss Berkel P. Bydenst. C. Boer Druk. Bols Borsumij W. Bos Kalis Braat Bouw Bredero VG id. cert. Bredero VB id. eert. Buhrm. Tett. Calvé-D eert. id. 6 pet. eert. Centr. Suik. id. cert. 22.9 206b 162b 169e 65.5 132.5 123.1 22.9 206b 162b 1565e 99.5 71.6 229 1250 1220 273,50 266,50 69,20 173 1400 1215 273.5 266.5 Ceteco id. cert. Chamotte Cindu-Key Crane Ned. Desseaux Dikkers Dorp en Co. Dr.Ov.Hout Droge Duiker App. Econosto Elsevier id. eert. EMBA Ennia Eriks Fokker Ford Auto Fr.Gr.Hyp. Furriess Gamma H. id. 4 pet. PW Gel.Delft c. Gelder eert. Geld. Tram Gerofabr. Giessen 'Gist Broc. id. eert. Goudsmit Grasso Grofsmed. Hagemeijer Hero Cons. Heybroek 223,50 225.5 222,50 224.9 23,40 24e 28.20 29.2 915 900a 48,20 48.5 43,50 45.7e 138 137.7 295 295 1160 1160 176 175 35,20 35.2 221 223 220,50 166 169.5 116 116.5 83 82.7 21,80 21.8 583 590 117,90 117e 60,30 61.8 31,60 30.7 16,30 16.5 176 175.5 26,30 26.1 406 406 53 54 155 154 43 43.1 43 43.1 125 125.5 100,30 97 83 S3.5 83,10 83.7 95 95 165 166 Hoek's Mach. Holec Holl.Beton Hunter D. ICU IHC Holland Ind. Maatsch. IBB Kondor Interlas Internatio M. Inventum Kempen Beg. Key Houth. Kiene S. Kloos Kluwer KBB id. cert, id. 6 cum. Kon. Ned. Pap. Krasnapolsky Landre Gl. Leids.Wol Macintosh Maxw. Petr. Meneba Metaverpa MHV A'dam Moeara En. id. 1-10 id. 1-4 Mijnb.W. V Naarden Naeff Nat.Grondb. NBM-Bouw Nedap. 61,10 61.5 Ned. Bontw. 120 120.3 Ned. Crediet 93 94.8 Ned. Dagbl. 27,50 27.2 id.cert. 58,80 85.9 NMB 15,70 15.8 Ned. Scheepshyp 191 192 Netam 68,70 68.7 Nierstrasz 59,50 59.5 Norit 42,60 42.7 Nutricia GB 631 620 Nutricia VB 84 84 Nijverdal 2400 Oce v. d. Gr. 218,50 218.5 OGEM Hold. 125 123 Orenstein 73 77.8 Otra 75 - Oving-D-S 74 74 Pakhoek H 14,90 15 id. cert. 37,50 37.8 Palembang 1089.50 109 Palthe 10,20 10.2 Philips 17,70 17.9 Pont Hout Porcel. Fles Proost Br. 155,50 Rademakers 322,10 324.1 Reesink 51,10 51.1 Reeuwijk 155,50 155.8 Reiss en Co. 45 42 RIVA 2060 2060 id. cert. 50,50 50.5 Rohte Jisk 285,50 287 Rommelholl. 3655 3660 Rijn-Schelde 770 770 Sanders 605 Sarakreek 33,60 33.6 74 74 46,10 46.1 23,50 24 280 270 125 127 51,30 51.5 231 232 577,50 576.5 177 178 165,50 165.5 47,10 48 870 880 92 91.2 45 44.8 43,50 43.5 31 32 144,10 144 28,30 28.1 235 237 120,50 120 90 91 65,50 66,5 64 65 75,50 75,5 43 43 118.5 207 208 103 103 157 157 270 270 162,50 160 56 56,5 155 150,5 308 309 308 309 49.60 49,8 285.50 287 58,50 59.3 72,50 72,5 56 56 Schev.Expl. Schlumberger Schokbeton Schuitema Schuppen Schuttersv. Slavenb.Bnk Smit Internat. Stevin Gr. Stoomsp. Tw. Tab.Ind.Phil. Telegraaf Tilb.Hyp.bk. Tilb.Waterl. Tw.Kabelf. Ubbink Unikap Unil. cert. id. 7 pet. id. 6 pet. v.d.Vliet-W. Veneta Ver.Glansf. VMF Stork Ver.Uitg.mij. Verto cert. Vezelverw. Vihamij Butt. VRG Gem. Bez. Wegener C. id. cert. Wessanen c. W.U.Hvp. Wolsp. Ede Wyers Wijk en Her. 16,70 830 1160 167,50 378,50 66,50 237,80 89,50 129,50 44,50 57,02 96,80 96,5 160 159,5 330 333 281 284 175 178,80 176.5 178.6 87,30 87.5 75,50 75,5 87 88,8 21 25 106,20 104,8 49 49.2 95 96,5 15,20 15,7 125 125 67,50 65,2 46,50 46 58,40 57,5 58,40 57.5 65,20 63.7 372 374 110.50 100,7 72,50 72.5 2500 2700 Beleggings Inst. Alg. Fondsenb. America Fnd. Asd. Belegg. D. Binn.Belf.VG B.O.G. Breevast Converto' Dutch Int. Eur. Pr. Inv. Goldmines Holland F. IKA Belegg. Interbonds Leveraged Obam Rorento Sumabel Tokyo PH(S) Tokyo PH Uni-Invest. Wereldhaven Concentra Europafonds Eurunion Finance-U. Unifonds Chemical F. Col.Growth Dreyfus F. Fidelty F. Investors M. JapamFund Lehman Corp. Madison F. Manhattan Massachus. Oppenheimer Technology Value Line Vance, Sand. 103,50 103 123 123 129 129 160 161 138 138,5 156 157 548 548 112,30 112,8 115 115 460 460 128 128 103 103,4 548 548 79,50 79 70,40 70,5 126 126,7 58 58 69,50 69,5 96.50 96.5 83,50 83,5 114 114,8 208 205 1083 1085 190 191 407 408 14.90 15 9 9 26.8 36.4 20 19,80 19,9 24,20 24,2 5 22,60 22,6 13.5 15,50 15,5 14,10 14,1

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1977 | | pagina 19