radioclub voor jongens van de grote weg
Ongelooflijk wat er
anno 1977 nog voor
misstanden voorkomen
"Je moet bij
chauffeurs niet
aankomen met
halfgare muziek"
Iedere woensdagochtend,
als gewone mensen slapen:
DINSDAG 20 SEPTEMBER 1977
TRUCK
Truck-presentator Wim Bloemendaal wordt door zijn trouwe luisteraars op handen gedragen
Woensdagmorgen kwart voor vijf.
Op het parkeerterrein van het
NOS-studiocomplex aan de rand
van Hilversum is het levenloos stil.
Behalve de portier in zijn hok is er
niemand te zien. Er is ook niets te
horen, totdat er - inde verte nog -
het gegrom klinkt van een vracht-
Door
Frans Happel
wagen. Dat gegrom komt dichter
bij, steeds dichterbij. En tenslotte
draait een forse truck met oplegger
met een ruime zwier het NOS-
terrein op. Twee machtige toeten
op de claxon, dan stopt het gegrom
en er stapt een man Uit de cabine
die compleet aan de beschrijving in
het Handboek Chauffeur voldoet.
Een duidelijk eigenzinnig type,
middelgroot, breed in de schouders
en met een stap van niemand-
houdt-me-tegen. In de ene borstzak
een zonnebril, in de andere - als een
pochet - het blauwe shagpakje van
De Weduwe.
De Nederlandse zomerhit "Anto
nio" fluitend, loopt hij naar het zo
genaamde muziekpaviljoen van
Hilversum III, passeert de portier
aldaar met een joviaal „Mógge,
maatje", tapt een bekertje auto-
maatkoffie, stapt in de lift en vraagt
-als wij hetzelfde doen: "Zo .ook
op weg naar MIJN programma?"
Hij keurt ons snel. "Jullie rijden ze
ker op een drietonner^e?", vraagt
hij met volle ironie in zijn stem. We
zeggen bedeesd dat we nooit meer
hebben gepresteerd dan een pers
onenwagen en dan nog geeneens
een grote. ''Nou", zegt hij toegeef
lijk, "ik vraag wel effe of jullie er
toch bij mogen zijn".
De chauffeur komt uit Haarlem. En
met het VARA-radioprogramma
"Truck" dat iedere woensdagmor
gen van vijf tot zeven wordt uitge
zonden heeft hij in feite niets meer
te maken dan dat het ZIJN pro
gramma is en dat hij het interessant
vindt de uitzending bij te wonen.
"Truck", het programma voor de
jongens van de grote weg, het pro
gramma dat volgende maand het
vierjarig bestaan viert en dat in de
loop der tijd een weliswaar niet zo
grote, maar o zo selecte fanatieke
luisterkring heeft opgebouwd. Zo
is er het ware verhaal van de chauf
feur die continu ritten naar verre
buitenlanden maakt, maar die
"Truck" niet kan missen geen
week. Dus laat hij immer voor zijn
vrouw de opdracht achter om 's
woensdagmorgens om vijf uur op
te staan, de radio aan te zetten en de
bandrecorder in te schakelen. Zo
dat vader op zondagmorgen, met de
geitesokken op tafel, toch ZIJN
programma kan horen.
Vijf voor vijf. In de Hilversum-
studio treffen we samensteller-
presentator Wim Bloemendaal.
Een lange, breedgeschouderde der
tiger, in een zwart race-jack met
kleurige strepen. Hij zegt nog niet
veel, heeft nog wat slaap in zijn
ogen. De "pips" van vijf uur, het
nieuws. En dan: "Goedemorgen,
dit is de VARA op Hilversum III
met het programma Truck". En
meteen daarop swingt er een kwiek
rock-and-roll nummer de aether in.
"Je moet bij chauffeurs niet aan
komen met allerlei subtiele, half
gare muziek", zegt Bloemendaal
tegen de omstanders. "Die jongens
zijn nu ook net wakker en als ze al
rijden zitten ze in de cabine met
nogal wat motorlawaai, nou daar
kom je met het mooie stemmetje
van een zangeresje nooit bovenuit.
Dus, rang, een beetje vuurwerk,
vinden ze fijn".
Werkgevers
"Truck" is een programma dat door
het merendeel van de in totaal on
geveer tachtigduizend Neder
landse beroepschauffeurs in hoge
mate geapprecieerd wordt. Een
deel van hun werkgevers zijn voor
alsnog het meest verheugd over het
feit dat "Truck" zo vroeg in de mor
gen wordt uitgezonden in plaats
van rond koffietijd. Want dan zou er
nog meer geluisterd worden en
daar "Truck" een VARA-
programma is worden de goede
werkgevers niet genoemd omdat
het normaal is dat ze goed voor hun
mensen zijn en gaan de werkgevers
die, om welke reden ook, als slecht
in de catalogus zijn gekomen door
de mangel.
„Truck" is niet zomaar een pro
gramma met een leuke babbel en
verzoekplaten („van Betsy voor
Frans die met de ZV 98-90 interna
tionaal rijdt het nummer Sixteen
Tons het is tevens uitgegroeid
tot een soort Ombudsman voor
chauffeurs. „Logisch", zegt Wim
Bloemendaal, „als je ontdekt hoe
veel er zo nu en dan nog wordt aan-
gerotzooid met chauffeurs".
Hij hoeft het bewijs zelf niet te leve
ren. Tijdens de uitzending wordt
„Truck" gebeld door een chauffeur
uit Arnhem, die vertelt dat hij enige
tijd geleden met een vrachtcombi
natie een ongeluk heeft gekregen.
Hij raakte van de weg af toen hij
achter het stuur een sjekkie zat te
bouwen. Dom van de chauffeur.
Dat neemt volgens „Truck" niet
weg, dat de baas van de chauffeur
het recht niet heeft om nu al maan
den lang van de ziektewet
uitkering een knap bedrag in te
houden als zijnde een aflossing op
de schadepost die ontstond aan
wagen en lading. De treurige bij
komstigheid: wagen en lading wa
ren onverzekerd.
Ontzetting
Bloemendaal in de microfoon:
„Heeft uw baas nog meer van die
onverzekerde wagens rijden?" Aan
de andere kant wordt gezegd dat
dat best eens zou kunnen. Muziek.
Bloemendaal draait zich van de mi
crofoon af en zegt - met ongeloof en
enige ontzetting in zijn
stem - „lust je dan nog peulen?"
Maar nog voor „Truck" die woens
dagmorgen ten einde is, is er een
oplossing. Een ergens in Nederland
stand-by zittende functionaris van
de Federatie Vervoersbonden,
vindt pijlsnel uit dat volgens artikel
52 van de Ziektewet een werkne
mer zijn ziektegeld zonder tussen
komst van zijn baas kan ontvangen
en daarmee is dit zaakje dan ook-
weer geregeld.
Vier jaar geleden was Wim Bloe
mendaal redakteur van de VARA
Gids. Met vrachtwagens had hij
niets te maken. Wel hield hij er toen
al de hobby op na om eindeloos te
sleutelen aan oude auto's. Toen de
beslissing viel dat Hilversum III
ook 's nachts in de lucht zou blijven
was Bloemendaal het die de
VARA-programmaraad voort
stuwde om een programma te be
ginnen speciaal voor vrachtwage
nchauffeurs.
De voor de hand liggende vraag:
waarom wel een programma voor
chauffeurs en niet voor bakkers,
ambtenaren, bouwvakkers, enzo
voort?
Bloemendaal: „Het idee kwam ge
voelsmatig bij me op. Die jongens
op die grote wagens zitten bijna al
tijd alleen, hoog in de cabine, met
de hele dag de kwaakdoos - de ra
dio dus - aan. Voorts hebben ze zo
hun eigen jargon, hun eigen speci
fieke problemen en .dat vind ik
heel belangrijk .tussen de chauf
feur en zijn wagen, dat immense
stuk gereedschap bestaat een
sterke emotionele band.
Er belde eens een chauffeur tijdens
de uitzending op, die riep: „He Wil
lem! Jij houdt van auto's, he?!".
Waarom denkt u dat?, vroeg ik.
Hij: „Nou Willem, jongen, dat hoor
ik!"
Door de mand
Wim Bloemendaal begreep al snel
dat hij er wekelijks niet was met
even dat programma presenteren
en dan hup naar huis en wat anders
gaan doen. Hij ontdekte voor zich
zelf dat hij dan de rol van de
pseudo-geïnteresseerde zou moe
ten spelen en razend snel door de
mand zou vallen.
„Je moet erg goed weten waar je het
over hebt. Natuurlijk kun je je
prima laten informeren, maar
daarmee haal je het niet. Zo rij ik
eens in de zes weken mee met een
chauffeur. Ik ga naar de Duitse
grens als daar problemen zijn, ik
kom vaak in cafes waar vrachtrij
ders te vinden zijn, in feite ben ik de
hele week min of meer met ze bezig.
Ik ben ervan overtuigd dat een pro
gramma als „Truck" alleen dan een
trouwe luistérkring kan houden als
de samensteller van dat pro
gramma -zoveel mogelijk contact
houdt met de basis, met de mensen
waarvoor dat programma gemaakt
wordt. Dat zou trouwens iedereen
van Hilversum III eens wat meer
moeten beseffen".
Terug naar de studio, naar de di
recte uitzending. Een blije verte
genwoordiger van de Voedings
bonden NVV (in de voor vakbonds
functionarissen langzamerhand
bekende outfit van een vrijetijd-
spak, maar toch met een stropdas)
vertelt over het wel en wee van de,
melkrijders in Nederland.
Bloemendaal: „We hebben vaak
het verwijt gehoord dat dit pro
gramma alleen maar voor de inter
nationale chauffeurs zou zijn. Nu
blijkt weer eens dat dit niet zo is".
Muziek, Elvis.
Bloemendaal: „Elvis Presley, die in
tegenstelling tot vele andere pro
gramma's bij ons altijd al gedraaid
werd".
En tegen ons: „Iedere week weer
probeer ik Truck zo gevarieerd mo
gelijk te houden".
Gedichten
Klopt. Want we hebben - helemaal
in de sfeer van het chauffeurswezen
gekomen - enigszins bevreemd op
gekeken toen enkele minuten eer
der een tamelijk schuchtere, dun-
gebrilde heer de studioruimte be
trad met onder zijn arm twee dikke
boekdelen met „The complete
poems of D. H. Lawrence" ge
klemd. Eenmaal gezeten en blijk
baar nog niet aan de beurt voor het
programma, verzonk hij onmiddel
lijk in Lawrence's gedichten, hal-
deel twee.
De bijzittende chauffeur uit Haar
lem bekijkt deze nieuwe vreemde-
Rnglangdurig. Het onbegrip straalt
van zijn gezicht af. Dat duurt totdat
in de uitzending blijkt dat de ge-
dichtenmeneer een Engelse cellist
van het Radio Kamerorkest is
die gedurende een toernee door
Amerika met dat orkest een zieke
truckchauffeur verving omdat hij
toevallig het groot rijbewijs bezat.
En diezelfde cellist vond dat grote
auto's rijden zo leuk, dat hij er nog
vier maanden mee doorging, zo
maar, voor de leut, voor hij in Ne
derland de cello weer ter hand nam.
En met de mededeling dat deze
zelfde cellist ook medewerking ver
leende aan platen van popformaties
als „The Who", „Deep Purple" en
„Buffalo Springfield" is hij zonder
meer een geramd onderwerp voor
„Truck".
vestigen. „Om redenen van ver
keersveiligheid", heette het.
Wim Bloemendaal: „Ik heb de di
rectie van Philips gevraagd of dat
verbod niet ingetrokken kon wor
den. Dat kon niet. Toen heb ik ge
zegd: als jullie kinderachtig willen
wezen, ben ik het ook, dan draai ik
geen platen van Philips
(Phonogram-label - red.) meer". En
Bloemendaal doet dat - hardnekkig
- nog steeds niet.
„Truck" is meer dan alleen een ra
dioprogramma. Dat hebben ook de
vrouwen van de truckchauffeurs
ontdekt. Bloemendaal: „We zijn
begonnen, bijeenkomsten met een
hapje eten, een drankje en een bee
tje muziek te organiseren, speciaal
voor chauffeurs met hun vrouwen.
Dat idee is geboren nadat we in
twee achtereenvolgende uitzen
dingen een maatschappelijk wer
ker ontvingen, die een scriptie had
gemaakt over problemen in chauf
feursgezinnen. Uit die scriptie
bleek dat de chauffeursvrouw ei
genlijk is gedegradeerd tot een ver
edelde baby-sit. Want als manlief
thuiskomt, wil hij negen van de tien
keer niets anders dan met een pils
voor de televisie zitten en hij wil
geen gezeur over de kinderen a-
an z'n kop hebben.
En aan een keertje uitgaan samen
met z'n vrouw denkt hij helemaal
niet. Dus hebben we die bijeen-
Misstanden
Bloemendaal: „Dat bedoel ik nou
met variatie. Je kunt het ook niet
altijd over CAO's en arbeidspro
blemen hebben. Hoewel, ik heb het
al eerder gezegd, het is anno 1977
ongelooflijk wat er nog voor mis
standen voorkomen in het be-
roepsgoederenvervoer.
We hebben bijvoorbeeld het geval
gehad van een chauffeur die in
Spanje z'n pols breekt en die toch
kans ziet om met een vlerk z'n
combinatie terug naar Nederland te
rijden. Doodop zet hij dat ding
thuis voor de deur neer, belt z'n
baas op en krijgt te horen dat hij er
als de sodemieter voor moet zorgen
dat die combinatie naar de zaak
komt.
Een ander geval dat me altijd bij zal
blijven, is van de chauffeur die in
Duitsland een been breekt, vanaf
de grens z'n baas belt om te zeggen
wat er aan de hand is en naar zijn
hoofd geslingerd krijgt: als je nou
vérdomme niet snel zorgt dat je
hier weer terugkomt met je wagen
dan breek ik je andere poot ook
nog. Maar, laat ik dit heel duidelijk
zeggen: een goede ondernemer
wordt door ons natuurlijk niet
slecht behandeld. Er was laatst een
chauffeur die me vertelde dat alles
in zijn bedrijf zo perfect geregeld
was. Toen zei ik: vertel dat nog
maar eens, maar dan in de uitzen
ding. Ja, waarom niet?"
Philips
Met een ondernemer heeft Bloe
mendaal echter een chronische ve
te. En daar die ondernemer toeval
lig Philips heet, heeft Bloemendaal
nu ook niet de kleinste tegenstrever-
uitgezocht. Enkele maanden gele
den verbood de Philips-directie alle
chauffeurs van het concern de stic
ker van het programma „Truck" op
de voorruit van hun wagen te be
komsten gestart. Vorig weekeinde
was er een in Schiedam op 17 sep
tember proberen we in Hellevoets-
luis een feestje te bouwen. Meestal
is het dolle pret, we krijgen steeds
weer van de chauffeurs en van hun
vrouwen, de- reactie dat iedereen
zich kostelijk geamuseerd heeft".
Altijd wakker
Ons voornemen om nu ook eens in
chauffeurskringen meningen te
verzamelen over het programma
„Truck" kan eenvoudig ten uitvoer
worden gebracht tijdens een voet
baltoernooi voor chauffeurs in
Delft. Er zijn zo'n honderdvijftig
'chauffeurs uit heel Nederland bij
een, op het oog een aardige door
snede van het bestand. Veel vragen
hoeven we niet. Op het moment dat
Bloemendaal - ook bij dit toernooi
weer aanwezig - het voetbalteam
dat de meeste VARA-leden telt in
Truckshirts hijst, stromen de reac
ties op hem en zijn programma
binnen, zonder dat er enige aan
drang behoeft te worden uitgeoe
fend.
Die reacties varieren van: „Meestal
vind ik het wel aardig wat dat Truck
te vertellen heeft", tot „als ik wak
ker ben luister ik naar Truck, dus
ben ik altijd wakker als ik naar
Truck kan luisteren".
Een chauffeur, die een beetje ach
teraf staat zegt, bijna vertederd:
„Een jaar of twee geleden was Wim
in Amerika, Toen maakte hij inter
views met McCloud, Baretta en Ko-
jak. En hij kreeg die jongens zover
dat ze allemaal de groeten aan ons
deden".
Bloemendaal: „Ach ja, ik was nu
eenmaal in Amerika en ik zou voor
de VARA Gids een reportage over
het populaire televisiegebeuren
maken. Dan is het een kleine
moeite om ook even aan MIJN
chauffeurs te denken".
Wim Bloemendaal: "Je kunt het niet altijd
arbeidsproblemen hebben
