Molukkers zeker van vrije aftocht
DOEL
WAS
BENIN
Ook als je studeert, kun je
heel wat doen met een AmroPrivérekening.
Protest gemeenten
Zo'n Amro Privérekening komt altijd van pas.
WOENSDAG 7 SEPTEMBER 1977
binnenland
S
ASSEN (SP) - De vier Zuidmolukse bezetters van de lagere school in
Bovensmilde hebben in de vaste overtuiging verkeerd, dat hun een vrije
aftocht naar het buitenland te wachten stond, nadat zij in de nacht van
donderdag 26 op vrijdag 27 mei alle kinderen hadden vrijgelaten.
Volgens een verklaring van
schoolhoofd Evert van der
Vliet zou de psychiater dr.
Mulder hen na de vrijlating,
op vrijdagmorgen door de
telefoon hebben gezegd dat
een bus de schoolbezetters
met de vier gegijzelde leer
krachten naar Schiphol zou
brengen.
door
Aad Wagenaar
Deze bevestiging van wat de vier
Molukkers ook zelf volhielden tij
dens de eerste dag van het proces
dat in Assen tegen hen en de drie
overlevende kapers van de trein bij
De Punt wordt gevoerd, werd gis
termiddag voorgelezen door recht
bankpresident mr. F. C. Fliek.
Na de vrijlating van de kinderen
waren de vier Molukkers van uit
putting in slaap gevallen (de gijze
laars hadden toen kunnen ont
vluchten) en de rest van de vrijdag
hadden zij uitgekeken naar de bus,
die hen naar Schiphol zou brengen.
Twee van de schoolbezetters had
den hun spullen al gepakt.
Benin
Uit de verhoren op de eerste pro
cesdag is verder gebleken dat de
zuid molukkers er zeker van waren
dat er een land was, dat hen na hun
vertrek uit Nederland wilde opne
men. Dat land zou Benin zijn ge^
weest, zo liet de jongste verdachte
Tommy P. (18) zich tenslotte ont
vallen, nadat zijn drie kameraden in
hun verhoren daarover het stil
zwijgen deden.
Tommy P. was als laatste bij de
groep gekomen, die de schoolbe-
zetting in Bovensmilde voorbe
reidde. Hij was in april benaderd
om mee te doen; vijf andere ZuicT-
molukse jongeren waren toen al
vanaf oudejaarsavond 1976 bezig
met het smeden van plannen. Twee
van de vijf zijn uiteindelijk overge
stapt naar de groep, die gelijk met
de schoolbezetting de trein kaapte.
Negatief
Treinkaping
kostte NS
3,5 miljoen
UTRECHT (ANP) - De nege
ntien dagen durende gijzeling
van de trein bij De Punt in
Drente heeft de NS 3,5 miljoen
gulden gekost. Tijdens de gij
zeling derfde NS twee miljoen
gulden aan reizigersinkoms
ten. Het oplappen van de bij de
gijzeling zwaar beschadigde
trein kostte nog eens circa acht
ton. De rest van de drieëneen
half miljoen gulden schade
ging op aan overige kosten,
zoals het huren van bussen etc.
Nog niet bekend is of en zo ja,
bij wie NS de schade eventueel
kan verhalen.
neel stond, gaf echter al snel ge
stalte aan de werkelijkheid van een
gijzeling; toen begonnen enkele
kinderen te huilen.
Tekeningen
Het was Izaak T geweest die het
plan bedacht had om de kinderen
op de derde dag van de schoolbe
zetting voor een open raam de kreet
"Van Agt wij willen leven" te laten
schreeuwen.
De woensdagmiddag moest er wat
gebeuren", vond T. Hij had het
schoolhoofd Van der Vliet de
woorden op het bord laten
schrijven en daarna had men en
kele keren met leerlingen uit de
vijfde en zesde klas gerepeteerd,
voordat de kinderen voor het raam
moesten.
Twee raadslieden van de schoolbe
zetters, mr. W. G. A. Kousemaker
en mr. H. de Ruijter, hamerden gis
teren voortdurend op twee dingen:
de afspraak van de vier dat er geen
doden of gewonden zouden vallen
en de "plezierige opgang" van de
bezetters met de kinderen. Als
voorbeeld van dat laatste werd en
kele keren het bord aangehaald,
waarop de Molukkers de tekenin
gen prikten, die de kinderen voor
hen maakten.
Willem S., die om indruk te maken
zijn hoofd op een smalle strook
haar na had laten kaalscheren,
werd door de kinderen "Kuifje"
genoemd.
Op de vrijdagavond voor de bevrij
ding van de vier onderwijzers, zo
bleek gisteren uit de verklaringen,
hadden de bezetters "cowbovtje"
gespoeld; zomaar wat schieten. De
vier onderwijzers benutten hun af
wezigheid om naar de televisie te
kijken. Uit de verklaringen van dr.
Tan en minister De Gaay Fortman
die avond leidden ze af dat een aan
val op de school aanstaande was.
Dat gevoel brachten ze later over op
de bezetters, bij wie grote onrust
ontstond. Die nacht ging iedereen
gekleed naar bed.
"Waarom niet"
"Grap"
"De jongens hadden mij gevraagd
wat ik van hun leiders vond en hoe
ik over de Nederlandse regering
dacht, zei Tommy P. gisteren.
"Mijn oordeel was bij allebei nega
tief. En in een van de schaarse mo
menten van heftigheid in dit pro
ces: "De Nederlandse regering
weet zeker dat ze nooit van plan zijn
om ons ideaal te verwezenlijken.
Ze willen ons assimileren. Wanneer
worden we echt Nederlanders? Dat
is op de dag van het eind van de
Zuid-Molukken! En onze leiders
zijn ook allemaal zoethoudertjes".
Kinderen
Op de vraag van de president
waarom men juist een school met
kinderen wilde bezetten, ant
woordde Tommy net als de andere
verdachten, dat men er van uitging
dat de Nederlandse regering in dat
geval met alles wat geist werd, zou
instemmen. Bij de onderhandelin
gen tijdens de bezetting van het In
donesische consulaat in Amster
dam in 1975, was hei de Zuidmo-
lukkers duidelijk geworden dat de
regering snelier tot concessies be
reid was, als er kinderen bij een gij
zeling waren betrokken. "Als uw
broertjes en zusjes nu door andere
mensen zouden worden opgesloten
voor een ander doel van mensen,
die denken dat ze onrecht onder
gaan, wat zou u daarvan vinden
dan?" vroeg mr. Fliek.
"Negatief', antwoordde Tommy.
"Maar wij hadden geen andere
keus".
Middel
"Natuurlijk is het wel erg", zei een
andere verdachte, Izaak T. (28).
sprekend over het gijzelen van juist
kinderen. "Maar ik zag ze gewoon
als een middel om hier sneller weg
te komen".
De officier van justitie mr. C. J. van
Oldenbeek wilde van T. weten
waarom ze kort na de bezetting de
Zuidmolukse schoolkinderen had
den vrijgelaten. Laconiek ant
woordde T.: "Wij wisten dat de ou
ders van die kinderen onmiddellijk
naar de school gekomen zouden
zijn. Nederlandse ouders gaan nu
eenmaal makkelijker naar de poli
tie".
T. vertelde ook dat het schoolhoofd
na de binnenkomst van hem en zijn
"maten" (zoals men elkaar noemde)
op maandagmorgen, geloofd had
dat de bezetting een grap was. Toen
T hem daarna zijn pistool liet zien
ging hij terug in de klas om de kin
deren te vertellen dat de school ge
gijzeld was.
De komst van de vier Zuidmolukse
veroorzaakte aanvankelijk nauwe
lijks paniek op de school. "Ik heb
de leraressen en de onderwijzers
vriendelijk gevraagd of ze met de
kinderen naar het overblijflokaal
wilden gaan", zei Gustaaf T. (24) tij
dens zijn verhoor.
Enkele kinderen dachten dat het
ging om een bijzondere filmvoor
stelling in dat lokaal. Anderen
maakten uit het gedrag van de
Zuidmolukkers dat het een wa
pendemonstratie betrof.
Het beeld van Tommy P., die met
een stengun in de hand op het to-
De klap, waarmee zaterdagmorgen
om vijf uur een pantservoertuig de
school binnendrong, ontnam aan
de Molukkers de kans om strijdend
te sterven.
"Ik wachtte gewoon op mijn ein
de", zei Gustaaf T., "dat ze me dood
zouden schieten".
"Had u dat gewild?" vroeg mr.
Fliek.
"Waarom niet", zei T.
Aan het eind van de eerste proces
dag deelde mr. Fliek nog mee dat
zes van de acht jonge Molukkers,
die in Assen terecht staan, een
broer in de gevangenis hebben, die
betrokken is geweest bij eerdere
acties.
Wereldrecord
paalzitten
verbeterd
ROTTERDAM (ANP)-Aad van
den Berge, een 27-jarige café
portier uit Weteringbrug (ZH),
heeft gistermiddag in Rotter
dam zijn eigen wereldrecord
paalzitten met ruim achteneen-
half uur verbeterd en gebracht
op honderd uur en drie minu
ten. Die laatste drie minuten
moest hij noodgedwongen er
aan vastplakken doordat de
boot nogal veel tijd nodig had
om bij hem te komen. Van den
Berge zat al die tijd op een paal
in de Bergse achterpias. Gister
avond is hij gehuldigd door de
winkeliersvereniging, die het
evenement had georganiseerd.
Bij die gelegenheid is hem ook
zijn prijzengeld, dat in de dui
zenden guldens loopt, uitge
reikt.
De recordpoging begon vorige
week vrijdag om 11.18 uur. Met
Aad van den Berge namen nog
veertien man plaats op plankjes
van 50 bij 30 centimeter (geen
rugleuning), die bevestigd wa-
ren op een soort heipalen. Per
etmaal mochten de deelnemers
zes keer vijf minuten - en dan
nog uitsluitend voor een sani
taire stop - hun plankiertje ver
laten. Het was verboden enig
hulpmiddel mee te nemen om al
leunende te kunnen slapen. Gis
terochtend waren er va n de vijf
tien pan hitters nog slech ts vier
over. Drie van hen waren echter
toen al zo uitgeput dat zij in het
zicht van de haven strandden.
Na respectievelijk 86, 87 en 89
uur stapten zij af. Op de foto de
trotse wereldrecordhouder vlak
voorliet moment dat hij van zijn
paal wordt getild.
ADVERTENTIE
(Van
r verslaggevers)
DEN HAAG - De gemeentebestu
ren van Leidschendam, Rijswijk,
Nootdorp en Voorburg hebben in
een brief aan de minister van
Volkshuisvesting en Ruimtelijke
Ordening geprotesteerd tegen de
plannen om in het gebied tussen
Leidschendam en Nootdorp een
grote bouwplaats te creëren voor
enkele duizenden woningen.
Burgemeester Winkel van Noot
dorp lichtte gistermiddag in het
provinciehuis de bezwaren van de
vier gemeenten toe. volgens de ge
meenten gaat door de woningbouw
op die plaats de buffer tussen Den
Haag, de randgemeenten en Zoe-
termeer verloren, terwijl de wonin
gen bovendien geïsoleerd komen te
liggen ten opzichte van de stads-
vernieuwingswijken in Den Haag.
Verder is een bouwlokatie op die
plaats ongunstig gelegen, namelijk
tussen twee rijkswegen, begrensd
door de vliegbasis Ypenburg en
met moeilijke ontsluitingsmoge
lijkheden.
Op de vraag van het Pvd A-statenlid
Andreoli waar de woningen dan
gebouwd zouden moeten worden
antwoordde burgemeester Winkel
dat in Zoetermeer een groot ge
deelte van de behoefte kan worden
opgevangen. Verder verweet hij het
provinciaal bestuur bij de becijfe
ring te zijn uitgegaan van verou
derde en daardoor te hoge cijfers.
Naar zijn oordeel zou er geen be
hoefte bestaan aan nieuwe bouw-
lokaties in de Haagse regio. Voor de
verdere toekomst zou bekeken
moeten worden of het plan van
twee Haagse raadsleden om een
woonwijk te bouwen voor de kust
tussen Kijkduin en Scheveningen
levensvatbaar is.
ADVERTENTIE
Via een Amro Privérekening kun je je
studietoelage ontvangen.
A to (2<?
En via een Amro Privérekening
kun je bij ruim 800 Amro Banken
contant geld opnemen.
m
En kun je tijdens je vakantie
met Eurocheques de skilessen
betalen.
En kun je automatisch de huur
aan je hospita laten overmaken.
En via diezelfde rekening kun je
de nota van je studieboeken
voldoen.