St. Jacobshofje:
rooms en modern
PROFRONDE
VAN LEIDEN
Waardeiland: nog 450 woningen
TOEGANG GRATIS!
Informatie
nodig voor
bejaarden
[FffgufüMjlk
Fraaie opknapbeurt afgerond
ZATERDAG 13 AUGUSTUS 1977
LEIDEN
GELD
komt altijd van pas. Verdien er vlug wat bij. Kom nu naar uit
zendbureau Luba.
Leiden, Nieuwe Rijn 35.
Telefoon 071-140341.,
Alphen, de Aarhof 67.
Telefoon 01720-94645.
Gouda, de Lage Gouwe 12.
Telefoon 01820-23311.
VRIJDAG 19 AUGUSTUS - AANVANG 19.00 U.
OM DE GROTE PRIJS VAN HET
LEIDSCH DAGBLAD
METO.A. HENNIE KUIPER
GERRIE KNETEMAN
GERBEN KARSTENS
BERT PRONK
JAN RAAS
FEDOR DEN HERTOG e.v.a.
Parcours: Herenstraat.
Start/finish: Koninginnelaan.
Organisatie:
Wielervereniging
Swift-Leiden
Mede mogelijk gemaakt
door:
Leidsch Dagblad, 'n aktieve
krant!
PPR wil boekje
LEIDEN - Het PPR Aktiecentrum
Leiden wil dat het gemeentelijk bu
reau voorlichting in samenwerking
met dé Stichting Dienstencentrum
Leiden een informatieboekje gaat
opstellen voor bejaarden. In dat
boekje zouden alle voorzieningen
en regelingen moeten worden op
genomen, die voor 65-jarigen van
belang zijn.
In'éen brief aan het Dienstencen
trum en aan wethouder Van Dam
(voorlichting) schrijft Frits van
Oosten namens de PPR dat het
vroeger in Leiden gewoonte was,
dat iedereen die 65 werd zo'n
boekje kreeg toegestuurd.
Mede door het ontbreken van goed
voorlichtingsmateriaal pleit het
Aktiecentrum voor het opnieuw
uitgeven van het informatieboekje,
dat destijds niet meer werd uitge
bracht in verband met personeels
tekorten op het bureau voorlich
ting. Voorlichter Jan Lelieveld
heeft de PPR al laten weten met de
huidige personeelsbezetting wel
weer in staat te zijn een boekje sa
men te stellen.
In de brief aan de wethouder wordt
voorgesteld om ook de commissie
Vernieuwd Gecoördineerd Oude
ren Beleid, destijds opgezet als in
spraakorgaan, bij de werkzaamhe
den te betrekken.
LEIDEN - Ben je nou al terug -
of.kreeg je een lekke band? Zijn
veelgehoorde opmerkingen als
ik om een of andere reden m'n
neus weer in Leiden laat zien.
Gelijk heeft men, ik had allang
in Frankrijk moeten zitten.
Verontschuldigen heeft geen
zin, ik leg m'n vingers over de
lippen en zeg: sst, vertel aan
niemand dat ik er nog ben.'Niet
dat dat dan niet gedaan zou
worden, maar dan blijft het
tenminste een beetje spannend.
Ik zwerf nog wat in Nederland
en speel her en der. Bijvoorbeeld
in Amsterdam. Op zaterdag
sjouwde ik over de Kalverstraat
en het Leidseplein, bepakt en
bewapend met gitaar en slaap
zak. Honderden mensen zag ik
voorbijtrekken. Duitsers, Ame
rikanen, Fransen en bedenk
maar wat. Helaas werd het
straatgebeuren slechts op scha
mele wijze bedacht. En zelfs het
speciale Nederlandse repertoire
voor de inheemsen leverde na
uwelijks genoeg op om in het ter
plaatse dure levensonderhoud
te voorzien.
Even ging het er op het Leids
eplein hoopvol uitzien door een
jongen die zich "Lex de Griek"
noemde met een lenig lichaam
en een basketbal die wel mee
wou werken. In rode trainin
gsbroek met bretels en korte ha
ren was Lex eigenlijk bezig om
Griekse kettinkjes aan voorbij
gangers te verkopen.
Hij liet de handel voor wat die
was en maakte een dansje bij
mijn muziek. Virtuoos spierge-
bruik en circuskunstjes met de
bal. Redelijk op eikaars show
inspelend brachten we de lach
op onze hand en dus gingen we
verwachtingsvol met de centen-
bak rond. De winst was met een
bakje aardbeien en een pilsje de
man weer opgesoupeerd. Bij el
kaar niet eens de prijs van één
schouwburgkaartje en zowat
tachtig mensen die naar ons ke
ken. Met een flinke kater van
gyuinging Amsterdam in de kop
ben ik vroeg naar m'n logeerad
res gegaan en heb zéér lang ge
slapen.
Op zondag verdien ik zelden
(dat hoort ook niet, schijnt het)
en ik had de bedoeling om een
oude bekende op te zoeken. Zo
doende tramde ik door de bui
tenwijken, maar het adres was
niet te vinden. Om navraag te
doen stapte ik cafe's binnen en
als de klanten om een muziekje
vragen .Bij een kroeg met uit
zicht op een parkje (althans de
naam was Parkzicht) stonden
eerst de tv en de jukebox gelijk
aan maar "toch wouen ze me
wel effe horen".
Hilariteit alom, m'n gitaar
bleek uit de koffer gehaald en
verstopt. Na dit eigenhandig te
rugvinden stond m'n klomp vol
pils en de eerste ronde mansen
leverde slechts centen en stui
vers op. Een wonder dat ik daar
zonder kleer- of gitaarscheuren
weg gingNog met iets meer geld
dan waarmee ik was gekomen
ook.
Een ander café leverde een beter
publiek. Bij binnenkomst kreeg
ik niet eens de kans m'n mond
voor mijn gitaarkoffer te ope
nen. Spelen of opdonderen. Dan
kies ik. voor spelen en had ge
lijk... en geluk. Wonderbaar
lijk hoe de sfeer in een café ver
andert als het publiek een beetje
open wil staan voor de muzi
kant: Er bleken dan ook enkele
mensen aanwezig die zichzelf
ook muzikaal bezighielden. Na
ast de gulden en de vele drank
jes die me werden toegestopt
kreeg ik van een zekere Herbert
het advies om 's avonds eens in
de "Bierelier" te gaan kijken.
"Zeg maar dat je mijn van
komt".
Met de aanbeveling dat het
sléchts vijftig meter van het
Leidseplein was. Onderwacht
trof ik achter de schreeuwende
lichtreclame een kroeg met 90
pet. ras-Amsterdammers. Ie
mand die door z'n forse buik,
pen om de hals en verveelde uit
erlijk er als een barman uitzag
sprak ik aan. Ben jij hier werk
zaam? Ja, hoezo? Herbert zei
dat ik hier eens moest gaan
kijken. Herbert? Onbekend,
waarvoor dan? Even liep de eer
lijk gemeende truc bijna mis,
maar ik moest nu toch doorzet
ten. Nou, om wat te spelen. Wat
speel je? vroeg de barbediende
en zo moest ik hem hebben.
Kroegenmuzick kreeg hij als
antwoord en hij verwijderde
zich na de vraag of het reper
toire Nederlands gezongen
werd (ja) om te overleggen.
Nog geen vijf minuten later
stand de tent op stelten en dat
bleef zo tot ik er om half twee in
slaagde weg te komen. In een
paar uur zwoegen en zweten
bracht ik meedeiners en rock
and roll dat het een lieve liLst
was. Als ik even pauzeerde werd
op de vervangende hoempamu-
ziek van de platenspeler een jo
lige polonaise gevormd. En als
men uitgedeind was hief men
het spreekkoor Lampie, Lam-
pie, Lampie aan. Er was geen
houden aan. Ik mocht uiteinde
lijk alleen weg als ik beloofde
nog eens een zondagavond te
komen. Een belofte die ik graag
nog eens ga waarmaken.
Doodvermoeid ben ik naar m'n
logeeradres gelopen, voldaan,
iets rijker maar hongerig en ik
vond een geopende broodjes
zaak op mijn wegTot overmaat
van ramp bleek het huis reeds in
diepe rust en ik had het lef niet
om iemand uit z'n bed te bellen.
In de hoop dat er iemand laat
thuis zou komen ben ik in het
portiek in m'n slaapzak gekro
pen om om half zeven te ontdek
ken dat er niemand laat thuis
kwam om me binnen te laten.
In de trein heb ik maar wat uit
geslapen.
Leidse straatzanger
"Lampie".
P,S. Maandag vertrek ik echt
naar Frankrijk.
De opknapbeurt van het Sint Ja
cobshofje heeft een bedrag van on
geveer 850.000 gulden gevergd.
Inmiddels heeft architect Mulder
opdracht voor een volgende restau
ratie: van het Samuël de Zeehof aan
de andere kant van de Doezastraat.
Preuves
Wie in de historie van het Sint Ja
cobshofje duikt, stuit op boeiende
randverschijnselen uit het rijke
roomse leven. Het reglement van
1789 bijvoorbeeld meldt dat "de
inwoonders sullen niet vermogen
toe te laeten dat iemand buyten hët
Hofje woonende eenig waeter komt
te haelen uijt de pomp van 't Hofje
ofte gedogen dat iemand eenig lin
den komt blijeken (bleken) op het
Blijckveld van het Hofjë". De be
woners moesten hun eigen huisje
en straatje schoonmaken, maar wa-
•ren ook gehouden "alsmede de
Poort en Secreten alle weeck ieder
op sijne beurt schoon te maeken
ende daarover of om andere rede
nen geen krakeel of rusie den an
dere te mooveren nogh den een den
andere met aspotten ofte ander
vuyligheijt overlast te doen". Een
treffend verschijnsel van charitas
vormde ook de zg. preuves, die
door de regenten werden uitge
deeld. Eén traditie die ook nu nog
in stand wordt gehouden: met
Kerstmis krijgen de bewoners een
geldbedrag en een kerstkrans, met
Pasen levensmiddelen en een at
tentie op de verjaardag. Zoals ook
de rooms-katholieke signatuur van
bewoners en regenten door de
eeuwen heen onveranderd is ge
bleven, al woont er wel eens een
niet-katholiek in het hofje.
Het Sint Jacobshofje is in de loop
van zijn bestaan vele malen opge
knapt en uitgebreid. Nu wonen er
twee alleenstaande mannen, twee
echtparen en acht alleenstaande
vrouwen. De geest van de twintig
ste eeuw is duidelijk in het hofje
getreden, dat pas sinds 1949 over
elektriciteit beschikt. Bij de laatste
verbouwing is het Sint Jacobshofje
het eerste hofje met een "rolstoel
woning" geworden. Maar ook de
bloei van de aangrenzende Doeza
straat als winkelgebied heeft nim
mer beperkt dat het Sint Jacobs
hofje, midden in de stad was en is
gebleven: een oase van rust.
JOHN KROON
zgentenkamer en twee "secreten".
LEIDEN - De Leidse koopman
Gommarus van Craeyenbosch nam
op 9 juni 1672 een besluit met ver
strekkende gevolgen. Hij verrichtte
een handeling, die bijvoorbeeld tot
gevolg heeft dat ruim 300 jaar later
staatssecretaris Jan Schaefer, die
verder zonder twijfel in niets op
Gommarus van Craeyenbosch lijkt,
richting Leiden koerst.
Op die negende juni van het jaar
1672 liet Van Craeyenbosch een
ongebruikelijk testament bij nota
ris Cornelis de Haas passeren.
Daarin werd bepaald dat een deel
van zijn vermogen zou overgaan
naar een te stichten hofje. Van
Craeyenbosch wees enkele familie
leden aan, die het hofje'zouden
bouwen. In 1681 overleed hij als een
gefortuneerd man in zijn huis op de
Hooigracht en werd begraven in
een graf in de Hooglandse kerk.
Aan de Doezastraat - toen nog
Koepoortsgracht geheten - werd
het Sint Jacobshofje - aanvankelijk
zes huisjes en een regentenkamer -
gebouwd. Bestemd om bewoond te
worden door "eerlijke, deugdzame
en geschikte oude-manspersonen
en getrouwde mannen met hun
vrouwen of bij afwezigheid van een
manspersoon in een huisje door
twee vrouwen". De regenten moes-
;-katholiek zijn - op die
hoopte Van Craeyenbosch
dat ook de bewoners hetzelfde ge
loof zouden belijden. Stichting van
een hofje, dat zelfs het predikaat
"katholiek" zou dragen, was in die
jaren niet mogelijk.
Rehabilitatie
Gommarus van Craeyenbosch zal
in de verste verte niet hebben ver
moed, dat een uit de Amsterdamse
buurt De Pijp afkomstige socialist
drie eeuwen later de verwerkelij
king van zijn testamentbepalingen
nog eens tot "mini-
rehabilitatiegebied" zou verklaren.
Hetgeen niet wegneemt dat de toe
passing van dit vakjargon voor het
Sint Jacobshofje veel betekent. Het
maakt een renovatie mogelijk
waarvoor de financiën zonder
Schaefers regeling nog vele jaren
zouden hebben ontbroken. De
Leidse architect Taco Mulder kreeg
vorig jaar de opdracht van de vijf
regenten van het hofje om een plan
te maken. De werkzaamheden
werden uitgevoerd door het aan
nemersbedrijf Burgy uit Leiden,
terwijl de bejaarde bewoners ge
woon in het hofje bleven wonen, in
een speciaal gedeelte waarop het
predikaat "wisselwoning" van toe-1
passing werd verklaard. Het onge
mak van bijna anderhalf jaar- want
zolang duurde het gezaag, getim
mer en wat dies meer zij - ten spijt,
is er tussen bejaarden en werkers
een band gegroeid in die periode.
Zodanig, dat op aandringen van de
bewoners de uitvoerder van het
werk L. van Gorkum, straks de hei
lige mis ter gelegenheid van de offi
ciële opening zal bijwonen. En dat
Staatssecretaris Schaefer zal die
dag, volgende week donderdag, om
twee uur 's middags de officiële
opening verrichten. Het Sint Ja
cobshofje is het eerste hofje in Ne
derland dat tot "mini-
rehabilitatiegebied" werd ver
klaard, hetgeen als een mijlpaal in
de geschiedenis van de hofjes kan
worden beschouwd. In Leiden was
het tot nu toe zo dat alleen de hofjes
die eigendom zijn van de Stichting
Studentenhuisvesting dankzij het
ministerie van Onderwijs gerestau
reerd konden worden. Het aan
wijzen tot "mini-
rehabilitatiegebied" van een hofje,
heeft tot gevolg dat het rijk - de mi
nisteries van Volkshuisvesting en
CRM - 74 procent van de herstel-
kosten voor zijn rekening neemt.
feffüf)©
fit©©?
De oudste en jongste regent: mr.A.J. Sormani (85) en mr. Egbert Myjer.
Mr. Sormani is reeds 58 jaar regent. Op de achtergrond de zijde van het
hofje, die aan de Ruime Consciëntiestraat grenst. Ook deze straatzijde is
aanzienlijk verfraaid.
Zo zag het hofje er vroeger uit: zes hi
Bejaardenhuisvesting: midden in de stad en toch in een "oase van rust
Op de achtergrond is de regentenkamer zichtbaar.
"Eerste" paal geslagen door wethouder Verboom
LEIDEN - De Leidse wethouder
van volkshuisvesting. Verboom,
heeft gistermiddag de „eerste" paal
geslagen voor de bouw van onge
veer 450 luxe woningen op het
Waardeiland (zie foto links). Een
plechtigheid, die ook naar buiten
toe duidelijk maakt dat de „Ven
nootschap Onder Firma Waardei
land" voortaan verantwoordelijk is
voorde bouw op dit aan Leiderdorp
grenzend stuk Leiden.
V.O.F. Waardeiland kan be
schouwd worden als een optelsom
van de Westland-Utrecht Projek-
tontwikkeling B.V. en Van Wijnen
Vastgoed B.V. Deze vennootschap
heeft het Waardeiland overgeno
men van Nieman Holding, welke
firma verantwoordelijk is voor de
118 huizen, die al op het Waardei
land staan en bewoond worden.
Een aantal bewoners is nog met
Nieman Holding - een afgeleide
van de Belgische maatschappij So-
kol - in de slag over het verhelpen
van diverse klachten, die zij over
hun huizen hebben. De V.O.F.
Waardeiland wil in dit verband
kennelijk het zekere voor het onze
kere nemen en heeft de fundamen
ten voor de nog te bouwen wonin
gen, die onder verantwoordelijk
heid van Nieman Holding al waren
gelegd, weer uit de grond gehaald.
De daadwerkelijke bouw, die tot nu
toe door IBB/Kondor en een aantal
onderaannemers werd uitgevoerd,
is nu overgenomen door verschil
lende, aan Van Wijnen verbonden
bedrijven.
Kopers van de 450 nog te bouwen
woningen sluiten met de West-
land/Utrecht een zg. garantie
certificaat af, waarin vastgelegd is
welke eventuele klachten binnen
een garantieregeling vallen. Wor
den partijen het niet eens dan zul
len ze drie arbiters benoemen, twee
daarvan worden door elk van de
partijen aangewezen en één geza
menlijk of door de kantonrechter.
De bouw van de 450 woningen - die
in prijs variëren van 180.000 gulden
tot 500.000 gulden - zal naar schat
ting tweeëneenhalf jaar duren. Op
het eiland is ook nog 600 m2 gere
serveerd voor eventuele winkels.
De bouw wordt in verschillende fa
sen uitgevoerd, opdat de keuze uit
de verschillende woningtypes nog
aan de belangstelling op de wo
ningmarkt kon worden aangepast.
Wij kf eest
LEIDEN - Bewoners van de
Hugo de Grootstraat organise
ren vandaag voor hun buurt een
wijkfeest. Tussen half drie en
vijf uur is er een kinderfeest,
waarbij alle deelnemers ver
kleed moeten aantreden Op het
programma staat onder meer
toneel en een optocht door de
buurt. Vanaf zes uur is er een
barbecue, om acht uur gevolgd
door een borrel. Ook tijdens dit
laatste onderdeel wil de organi
satie zoveel mogelijk dat de be
zoekers verkleed zijn.
Tijdens de feestelijkheden is
het gedeelte van de Hugo de
Grootstraat tussen Witte Singel
en Vreewijkstraat, met toe
stemming van gemeente en po
litie, voor alle verkeer gesloten.
