ONDERZOEK NAAR ZEEMANSLEVEN'
Een gewoon
visdagje...
vis
sport
SBBB-
REBELLEN TSJAAD
WINNEN TERREIN
NA LANGE STRIJD
ZATERDAG 13 AUGUSTUS 197'
PAGINA 31.
Er valt nogal wat de te aan de
werk- en leefomstandigheden van de
Nederlandse zeeman; (maximaal)
vijf tot zes maanden soms vertoeft
hij aan boord en even zo lang zit
zijn gezin - als hij getrouwd is
uiteraard - aan de wal, zonder
hem. Al zolang er zeelieden zijn is dat
voer voor problemen, frustraties
soms ook. Moeilijkheden die met de
veranderende maatschappelijke
verhouding in de samenleving toch
steeds meer van gewicht worden.
Er zit dan ook een (te) groot
verloop onder de Nederlandse
zeevarenden: officieren en gezellen
geven vaak na te weinig vaarjaren
hun carriere er aan. Daar zijn vele
redenen voor, maar de belangrijkste
zijn wel dat de werksituatie aan
boord hun niet meer aanspreekt en
dat het gezin (vrouw en/of
kinderen) vindt dat man of vader
niet langer kan worden gemist en
maar een functie aan de wal moet
gaan zoeken.
Het zijn omstandigheden
de koopvaardij in zijn
bedrijfsvoering problemen heeft.
Problemen die niet helemaal worden
doorzien nog en die vrijwel zeker
(enige) verbetering kunnen
ondergaan. Over ruim twee jaar
hoopt onze zeevaart er meer van te
weten, na afsluiting van een
grootscheeps onderzoek Waarmee het
Nederlands Maritiem Instituut
onlangs van wal is gestoken.
NMI-onderdirecteur drs. D. P. J.
Binkhost: „Rond die tijd hebben wij
een compleet beeld van hoe de
zeevaart in elkaar zit en hoe de
noodzakelijke veranderingen zijn
door te voeren. Centraal bij ons
onderzoek staat de mens, gekoppeld
aan de bedrijfsvoering".
Werken en leven aan boord van
Nederlandse zeeschepen is een nog
vrij traditioneel ingestelde bezigheid.
De accommodaties zijn de laatste
jaren van een redelijk niveau
geworden, maar het onderlinge
sociale contact is er niet beter op
geworden. Oorzaak: kleiner
.wordende bemanningen en de
aanwezigheid van steeds meer
buitenlandse opvarenden.
Binkhost: „De binding met het
schip gaat steeds meer verloren. De
een staat dit wel aan, de.ander niet.
Wij willen weten of dit een punt is
om door te gaan met varen of juist
niet".
Ander punt is de organisatie aan
boord, daterend nog uit het
stoomtijdperk. Indeling in diensten
en gescheiden taken voor iedereen.
Er is daardoor te weinig contact.
Hard nodig is een moderne
bedrijfsvoering van de kant van de
rederijen. Meer
beslissingsbevoegdheid voor de
mensen aan boord (nu doet „het
kantoor" nog altijd te veel) om weer
plezier te krijgen in het vak.
Shell Tankers is als enige
Nederlandse rederij sinds enkele
maanden bezig met een proef
waarbij gestreefd wordt naar een
geïntegreerde bemanning.
Binkhost: „Gelukkig worden de
andere rederijen zich nu ook bewust
dat er iets aan hun mentaliteit
•moet gebeuren. Ook zeevarende
werknemers slikken niet alles meer.
Het bemanningsbeleid kan volgens
mij veel beter, ook wat betreft het
gezin dat achterblijft".
Uit de eerste resultaten van het
onderzoek dat wat de -
gezinsachtergronden aangaat onder
vijfhonderd Nederlandse echtparen
wordt gevoerd, blijkt dat de
gezinsinvloed op de beslissing of
man en/of vader werk op de wal
gaat zoeken, vrij groot is. Zijn
gewenste aanwezigheid bij het gezin
leidt er vaak toe dat zoiets
inderdaad gebeurt.
Aan het feit dat in geval van varen
het gezin gescheiden is, valt weinig
te doen. Dat staat als een paal
boven water. „Maar er valt
natuurlijk wel iets te doen aan
verbetering van de omstandigheden
waaronder dat gezin verkeert", meent
drs. Binkhost. „Erg veel kan het
echter niet zijn".
„Rederijen of organisaties zouden
bijvoorbeeld wel meer aandacht
kunnen besteden aan belangrijke
beslissingen die de vrouw bij
afwezigheid van haar man moet
nemen. De aankoop van een huis
kan zoiets zijn of het regelen van
zaken bij overlijdensgevallen. Dat
gebeurt naar mijn smaak nu te
weinig".
Binkhost: „Briefwisseling is uiterst
belangrijk. In het algemeen is dat
goed geregeld, maar er komen wel
eens haperingen voor. En eigenlijk
mag dat niet. Wat goed is geregeld,
is het meevaren van vrouw en/of
kinderen. Elke rederij doet daar het
maximale aan, maar de
accommodatie is nu eenmaal
beperkt. Er zijn dus nog wel eens
wat teleurstellingen".
Kinderen van zeevarenden: hun
plaats in het geheel moet niet
worden onderschat. Zij hebben te
maken met perioden dat moeder „de
baas is" en met tijden dat vader dat
alleen of vader en moeder dat
samen zijn.
Binkhorst: "De relatie vader/kind
wordt regelmatig onderbroken. Wat
betekent dat voor alle twee. Wordt
dat als een gemis ervaren? Zo ja,
waardoor valt dat dan te
compenseren? Of valt er niets meer
aan de beslissing te doen dat vader
het schip vaarwel zegt en werk aan
de wal zoekt?"
„Navigare necesse est". Dat geldt ook
voor Nederland. Varen is een
economische noodzaak, een activiteit
die overigens ook vanuit het sociale
vlak blijvend mogelijk moet zijn.
„Kompas voor de toekomst" is het
motto waaronder het NMI dit
STANSS-onderzoek
(socio-technische analyse van
scheepvaartsystemen) is gestart. Als
iedereen inderdaad koers houdt, zal
dat kompas ongetwijfeld naar de
juiste bestemming leiden, naar een
gezond voortbestaan van onze
zeescheepvaart.
DEN HAAG - Paul is vijftien jaar.
Heeft een ellendige jeugd. Een
paar jaar geleden overleed zijn
vader. Leefde vier jaar alleen met
zijn moeder. Toen ze hertrouwde,
begonnen in huis de moeilijkhe
den. Paul kon niet met zijn stief
vader opschieten .Zag hem als een
indringer. Wilde niet naar hem
luisteren. Na tal van ruzies werd
de situatie onhoudbaar en be
landde Paul in een kindertehuis.
Een succes is het niet geworden. Hij
past niet in de groep, omdat hij
ontzettend veel aandacht nodig
heeft. Alleen in een gezin zou hij
weer opbloeien, maar voor geen
goud wil hij terug naar huis. Een
pleeggezin heeft hij nodig. Maar
wie wil een jongen met zoveel
problemen in huis nemen? Een
halfjaar zijn ze nu al voor hem
aan het zoeken. Tevergeefs.
Pleeggezin
Paul is een van de ongeveer 800
kinderen in ons land voor wie het
haast onmogelijk is een goed huis
te vinden. Kinderen die om wat
voor reden dan ook door een rech
ter uit huis worden geplaatst,
kinderen die het thuis niet meer
zien zitten of kinderen wier ou
ders uit eigen beweging en vrij
willig hun kind (laten) onder-
brengen in een tehuis of pleegge
zin; Omdat het thuis niet langer
gaat.
Een organisatie die voor deze kin
deren een geschikt pleeggezin
zoekt, is de centrale voor pleegge
zinnen die gevestigd is in Gro
ningen, Amsterdam. Deventer,
Den Bosch en Rotterdam. Het bu
reau in Rotterdam bestrijkt
Zuid-Holland en Zeeland en heeft
een filiaal in Den Haag.
Ook in Den Haag heerst een nijpend
tekort aan pleeggezinnen. „Van
de 800 hebben we er dit jaar tot nu
toe maar 19 kunnen plaatsen. We
hebben hier veel kinderen die nog
thuis zitten of op kamers wonen
maar daar nog helemaal niet aan
toe zijn. Soms zijn we wel twee
jaar aan het zoeken, voordat we
iets hebben gevonden", vertelt
Corrie van der Hoeven op het-
Haagse bureau.
,Jiet mooiste zou zijn als we een
voorraad gezinnen hadden,
maar die hebben we helemaal
niet. Soms nog niet één gezin. Ja,
en dan ga je adverteren. Noodge
dwongen, want ik vind het een
vervelende manier om zeg maar
een kind aan te bieden tussen de
fietsen en de clubs", zegt ze.
Het blijkt ook niet zo'n goede ma
nier. Corrie: „We krijgen meestal
heel weinig reacties. De mensen
die ons beüen, zijn over het alge
meen jonge echtparen met kleine
kinderen die er nog wel een jong
kind bij willen hebben. Dat is het
meest frustrerende: voor het
kleine aantal kinderen is de be
langstelling groot, maar voor de
grote groep jongeren van 13 tot 18
jaar is heel moeilijk een gezin te
vindenOm maar te zwijgen van
geestelijk of lichamelijk gehandi
capte kinderen"
De oorzaken liggen voor de hand.
Corrie van der Hoeven: ,fiet zijn
niet altijd de makkelijkste kinde
ren. Er zijn er bij die thuis al het
eencn ander hebben meegemaakt
en daardoor teruggetrokken zijn.
Ik kan me heel goed voorstellen
dat iemand geen kind van 15 jaar
wil hebben. Het is nogal wat om
een vreemd kind op te nemen, dat
natuurlijk zijn eigen problemen
•meeneemt en spanningen lean
veroorzaken. Hij heeft misschien
andere leefgewoonten. Bij een
jong kind ligt dat natuurlijk an
ders", weet (Jorrie van der Hoe-
Dat het opnemen vari een pleegkind
vaak een sprong in het duister is,
bewijzen de cijfers. In de helft van
het aantal gevallen mislukt de
'zapik- Ouders kunnen zich bij de
pleeggezinnencentrale ook. opge-
ven voor crisis-opvangZe nemen
dan een jongere die bijvoorbeeld
van huis is weggelopen, voor een
paar weken in huis. In die tussen
tijd wordt bekeken wat er verder
met het kind moet worden ge
daan.
Corrie van der Hoeven: „Vaak zijn
het mensen die erover denken
pleegouders te worden en die met
de crisis-opvang proefdraaien'
Ook die mensen hebben we hard
nodig. In Den Haag hebben we
maar vijf adressen, die bijna al
lemaal vol zitten".
Niet alleen gezinnen, maar ook al
leenstaanden of -mensen die sa
menwonen kunnen zich bij de
centrale opgeven„Voor een korte
tijd is het helemaal niet belang
rijk dat een kind perse bij een
echtpaar komt. Homofielen bij
voorbeeld wijzen we niet per de
finitie af. Maar voor eenl langere
periode zoeken we toch wel naar
gezinnen, omdat de problemen
van de kinderen vrijwel altijd
juist door het ontbreken van een
echte gezinssituatie zijn veroor
zaakt", weet Corrie van der Hoei
Ouders die zich als pleegouders
aanmelden, worden in veel geval
len uitgenodigd voor een
informatie-bijeenkomst waar ook
een pleegouderpaar over zijn er
varingen vertelt. Daarna volgt
een oriënterend gesprek dat de
centrale een algemeen beeld moet
geven van de ouders. Wanneer de
mogelijkheden van de centrale
overeenkomen met die van het ge
zin. worden nog zo'n vier ge
sprekken gevoerd. Wanneer de
pleegouders eenmaal een kind in
huis hebben opgenomen, blijft de
centrale of een andere welzijnsin-
stelling de pleegouders en kind
begeleiden.
Geduld
Welke eisen worden aan pleegou
ders gesteld? „Dat is niet een,
twee, drie te zeggen. Maar in het
algemeen kun je stellen datje ont
zaglijk veel geduld moet hebben.
Je moet tolerant zijn, openstaan
voor een andere levenswijze.
Pleegouders, moeten een stukje
privacy prijsgeven.
Je moet het niet doen alleen maar
omdat je zo graag een kind wilt.
Je moet niet denken aan het ple
zier dat je van een kind hebt
maar in de eerste plaats aan hei
kind zelf. En je moet niet ver
wachten datje met zo'n kind net
zo'n band krijgt als met je eigen
kinderen.
Mensen die denken dat ze hun
pleegkind kunnen veranderen,
moeten er maar niet aan begin
nen Je moet het nemen zoals het
valt.Het is niet alleen een opgave
maar ook een gave".
Voor meer informatie kunt u te
recht bij de stichting centrale
voor pleeggezinnen, Heem
raadssingel 134 Rotterdam, tel.
010-762311. Bureau Den Haag:
Stadhouderslaan 34, tel.
Fran$oise Claustre
bijna 3 jaar gevangen
Na een elf jaar lange rebellie staat het Frolinat, het Tsjaads Nationaal
Bevrijdingsfront, klaar om de dictatuur van president Felix Malloum om
ver te werpen.
Met steun van Libië bezetten de re
bellen nu meer dan driekwart van
het grondgebied van Tsjaad. En na
de val van de stad Bardi op 5 juli,
regeert Malloum nog slechts over
■een enclave rond de hoofdstad
N'Djamena (vroeger Fort Lamx) en
het dichtbevolkte zuiden. Daar be
vinden zich Tsjaad's enige belang
rijke bronnen van inkomsten: ka
toen en olie.
Om erachter te komen wat er nu
precies in Tsjaad gebeurt, is het no
dig om het land via de achterdeur
binnen te komen, bij de gratie van
de Libiërs die een heftig omstreden
grens met het buurland hebben.
Dé militaire commandant van
Sebha in midden-Libië vond het
goed dat ik met een vliegtuigje
meer dan 1300 kilometer naar het
zuiden ging, over de woestijn en het
Tibesti-gebergte. Tenslotte landde
ik - met het zweet in mijn handen -
op een onverharde baan in de woes
tijn.
r de plaats Aouzou brach-
Onderweg gaf een eenzame Libi
sche soldaat een teken met een
vlag.'Waarschijnlijk was dat op het
punt dat Libië als zijn zuidgrens
beschouwt, al wil niemand dat toe
geven.
Sinds de tijd dat Italië en Frankrijk
de koloniale machthebbers waren
in Libië en Tsjaad, is het gebied
rond Aouzou een twistpunt. Maar
sinds 1971 is daar nu een Libisch
militair garnizoen. Hier gaan de
Arabische wereld en Afrika in el
kaar over. Het Frolinat is daar ech
ter voorlopig nog niet te bekennen.
Ik moest daarvoor nog driehonderd
kilometer verder naar het zuiden
met een Libisch militair escorte
zonder kentekens. Daar, in Jumai-
ri, is het hoofdkwartier van het Fro
linat.
Goukoumi Oueddei, zoon van de
koning van de Toeboes, de noma
denstam die in Libië en Tsjaad
woont, kwam even later. Hij is een
jongensachtige man met een Afro-
kapsel die vloeiend Frans spreekt.
Het Frolinat bestaat uit drie legers,
zei hij. Hissan Habre leidt het Vul-
kaanleger, dat de soortgelijke
grensstreek met Soedan beheerst.
Habre's troepen ontvoerden de
Franse archeologe Frangoise
Claustre, die bijna drie jaar gevan
gen werd gehouden voor Frankrijk
haar vrijkocht na bemiddeling van
de Libische leider Gadaffi.
Abba Siddiq voert het bevel over
"het eerste leger in het midden van
Frolinat's gebied en Goukoumi zelf
.beveelt het noordelijk gebied sinds
xie bloedige slag van twaalf dagen
om de stad Bardi.
.Goukoumi geeft ronduit toe dat Li
bië zijn voornaamste wapenlever
ancier is, al beweert het Front offi
cieel dat Tripoli slechts morele en
niet-militaire hulp geeft.
"We hebben een territoriaal geschil
met Libië, maar voeren een natio
nalistische strijd tegen Malloum.
We kunnen niet op twee fronten te-
'gen twee vijanden vechten", aldus
Goukoumi. Hij noemt zich geen
marxist, zelfs geen socialist, maar
een "nationalistische revolutiona-
Het Frolinat heeft bij de slag om
Bardi 350 krijgsgevangenen ge
maakt. Zij zijn ondergebracht in
een bijna onvindbare oase en ver
telden me dat ze goed worden be
handeld.
Voor de ernstig gewonden - zij lig
gen in tenten waar de temperatuur
's middags oploopt tot rond de zes
tig graden - is er maar één medische
verzorger. Maar hij heeft wonder
baarlijke staaljes van chirurgie la
ten zien. De Rode Halve Maan (het
Rode Kruis in de Arabische wereld)
heeft de gevangenen bezocht en
voorraden voor hen achtergelaten.
Kapitein Mohamed N'Gareal, de
oud-bevelhebber van Bardi, is de
woordvoerder van de gevangenen.
Hij kon onbewaakt met rne praten
en zei dat hij de regering van Tsjaad
trouw blijft. Volgens hem zijn er
geen bewijzen dat Libische militai
ren in Tsjaad vechten. De enige
vreemdelingen in deze oorlog zijn
Fransen, beweert hij.
De veestapel van Tsjaad is zowat
uitgeroeid door de lange droogte
die de Sahel-landen teistert. De op
brengst van katoen en olie, of wat
daarvan overblijft nadat de presi
dent zijn deel heeft opgeëist, komt
slechts ten goede aan een kleine
bovenlaag die het aan niets ont
breekt. En dan moet het goed-
uitgeruste leger nog worden be
taald. De Fransen leiden de solda
ten op en leveren vliegtuigen die
door Franse piloten worden be
mand.
Maar niemand kon me het. bewijs
leveren dat - Tsjaad de rijkste voor
raden uranium, wolfram en magne
sium ter wereld bezit, zoals het ge
rucht gaat. "Voor zover ik weet is er
nog nooit een serieus geologisch
onderzoek gedaan", zegt Goukou
mi. "Als die rijkdom ertoch.blijktte
zijn, is dat een onverwachte mee
valler voor de toekomstige
Frolinat-regering'
OBSERVER-DIENST
Deze visrubriek - (de eerste na een
drieweekse vakantie) - gaat over
een dagje gewoon vissen. Met een
alledaagse vaste hengel. Met een
half witje en een half bruintje in de
vistas en met geen ander doel voor
ogen, dan te proberen een paar vis
jes te verschalken. En dat mag van
alles wezen: voorn, brasem, of blei.
i
Ik besef, dat ik met die aankondi
ging in gevaarlijk viswater terecht
gekomen ben. Want wie de henge
lsportbladen die Nederland rijk is
doorbladert of de visrubrieken in
verschillende bladen leest, moet tot
de conclusie komen, dat er in ons
land niet op een dergelijke alle
daagse wijze wordt gevist.
Het leeuwendeel van de visbladen
wordt namelijk gevuld met ver
handelingen over avontuurlijke
buitenlandse visreizen, waarbij de
stelregel "hoe verder hoe beter'
steeds meer opgeld schijnt te doen.
Het ene visparadijs is nog meer
uren vliegen van ons kikkerlandje
verwijderd dan het ander en in het
ene verhaal wordt met nog meer
superlatieven over de vangsten ge
sproken dan de ander.
Om nog maar niet te spreken over
de voortreffelijke hotelaccommo
daties en de tax-free drankjes die er
geserveerd worden. Een onevenre
dig deel van de Nederlandse vislite-
ratuur van dit ogenblik wordt ook
besteed aan viswijzen, die slechts
door een - naar verhouding - scha
mel percentage van het Neder
landse visserslegioen wordt beoe
fend. Ik denk daarbij aan allerlei
afgeleide vormen van het vissen
met de vliegehengel en de bijzon
dere
"Killers"
Vergeten wordt dat de ruime meer
derheid van de Nederlandse sport
vissers niets afweet van "killers"
als de "Black Gnat" of de "Brown
Palmer" en zich er ook hoegena
amd niet voor interesseert. Hij vist
zoals hij dat van jongs-af-aan heeft
gedaan en heeft geen enkele be
hoefte om het ooit anders te doen..
Natuurlijk: het is een loffelijk stre
ven van een schrijvende hengelaar
om te proberen iemand anders
deelachtig te maken aan zijn henge-
lplezier, maar dat moet gedoseerd
gebeuren. Niet op een wijze dat de
laat in de eerste plaats een wat gro
tere vlok beter bevestigen. Boven
dien laat een wat groter haakje zich
ook simpeler uit de bek van een
visje verwijderen. Dan hoeft ook
niet bij elke vangst de hakensteker
tevoorschijn gehaald te worden.
En dan heb ik een voor de "veel-
vangers" waarschijnlijk vreemde
gewoonte om ook een plaats waar
goed vissen gevangen wordt na een
uurtje of twee te verlaten om het
nog eens elders te proberen. Een
stukje varen, eens proberen of ze
het op dieper water ook goed doen.
Komende zaterdag is c
i viswedstrijd voor de jeugd in de Witte Singel
visser de indruk krijgt in een we
reld te zijn beland die hem volko
men vreemd is.
Daarom vandaag een gewoon dagje
vissen. Op de witvis. Omdat ik
meestal vis vanuit een bootje ge
bruik ik daardoor een glasvezel
hengeltje van 5.60 meter, waarvan'
ik dan vaak het laatste deel nóg iri
de foudraal laat. Alleen als door de
diepte van het water de "slag" te
kort wordt om nog zonder proble
men in te kunnen werpen dan komt
ook het laatste deel in actie.
Ik ben geen hengelaar die vindt dat
je alleen maar vissen kunt vangen
met een carbon-fiber hengel van
negen meter. In de eerste plaats is
zo'n lange hengel me veel te ver
moeiend, ondanks het lichte ge
wicht, en in de tweede plaats is met
zo'n hengel het contact dat er bij de
aanslag en de dril met de vis bestaat
veel geringer dan met een korte
hengel.
Met zo'n kort hengeltje, soepel en
buigzaam, is het najaren van viser-
varing een leuke sport geworden,
om voor de vis naar de oppervlakte
is gekomen al te voorspellen wat
het is. Een eerste indicatie is de
wijze waarop de vis het aas neemt,
de registratie door het pennetje. De
tweede aanwijzing vormt de wijze
waarop de vis wegzwemt nadat hij
is aangeslagen. De bewegingen tij
dens de dril zijn voor de meeste vis
soorten duidelijk herkenbaar. Na
tuurlijk zit je er wel eens naast,
maar in de meeste gevallen komen
de voorspellingen wel uit.
Een ander gebruik bij het witvissen
is, dat ik niet van die zeer minu
scule haakjes gebruik, die in de
wedstrijdsport algemeen gebruikt
worden en ook in hengelsportlite-
ratuur wel aanbevolen worden. Een
wat groter en langstelig exemplaar,
ADVERTENTIE
FRED VELTMAN
Lage Rijndijk 36-40
Lelden, tel. 122203
HET AANGEWEZEN
ADRES VOOR AL
UW HENGELSPORT
En een andere keer vlak onder de
kant om te kijken of ze daar ook
willen bijten.
Vissen met de vaste hengel blijft -
ondanks alle nieuwlichterij - een
fascinerend facet van de henge
lsport. Misschien niet zo avontuur
lijk al kan een flinke voorn of een
vloermat van een brasem soms een
geweldig stukje sport geven, maar
voor zeer veel vissers, waartoe ik
me zelf ook reken, een heerlijke
vrijetijdspassering.
Vroeg opstaan
Voor zo'n dagje witvissen geldt
dacht ik maar een werkelijke voor
waarde, dat is dat u de moeite moet
nemen om vroeg op te staan. Want
een witvisdag begint tegen zonsop
gang. In die vroege ochtenduren -
en dat is een ervaringsfeit - wórden
in negen van de tien gevallen, de
meeste vissen gevangen. Boven
dien is het dan op elk viswater nog
heerlijk rustig zodat u ten volle
kunt genieten van de vissport en de
u omringende natuur.
Viswedstrijd
Tot slot wil ik uw aandacht nog
even vestigen op de langzamer
hand traditionele viswedstrijd voor
de jeugd van de Hengelaarsbond
voor Leiden en omstreken. Die
wordt op zaterdag 20 augustus weer
gehouden in de Witte Singel tussen
het Leidsch Dagblad en de Herens
traat. Inschrijven voor deze weds
trijd - met fraaie prijzen - kan de
jeugd van tien tot vijftien jaar bij
alle Leidse hengelsportwinkeliers
tot en met dinsdag 16 augustus. Het
in leggeld bedraagt één gulden per
persoon.
