9Israël actief
in Zuid-Libanon'
WIE GELD HEEFT, GEEFT JAMAICA OP
Linkse kritiek op beleid Soares
NAAST HET NIEUWS
Palestijnen als gesprekspartner
og onaanvaardbaar voor Israël
Premier Begin geeft toe:
Geweld in
N.-Ierland
„SOCIALISME WORDT VERRADEN IN PORTUGAL"
DINSDAG 9 AUGUSTUS 197
BUITENLAND
CARACAS (SP) - „Wij blijven", zo
verklaarde de reclame-fnan Dud
ley MacMillan onlangs per adver
tentie in de kranten van Jamaica.
„Óndanks de onzekerheid en het
pessimisme van sommigen heb
ben wij nog vertrouwen in- Ja
maica. Wij gaan niet weg". Vooral
veel mensen uit de middenklasse
in Jamaica delen het vertrouwen
van Dudley MacMillan niet en
vertrekken naar het buitenland
als zij de kans krijgen.
.Degenen die veranderingen niet
willen accepteren en naar het
buitenland gaan, beroven on^
van grote sommen geld", ver
klaarde premier Michael Manley
eerder dit jaar. Hij zei dat zijn
land zich die kapitaalvlucht niet
kan veroorloven: „Het gevolg is
dat wij bijna door onze buiten
landse deviezen heen zijn. Onze
behoeften zijn veel groter dan
onze financiële draagkracht. We
staan voor een grote crisis".
Vorige week was het vijftien jaar
geleden dat Jamaica van een
Britse kolonie een onafhanke
lijke staat werd. Maar het feest
wordt gehouden tegen een som
bere achtergrond. Manley heeft
strenge maatregelen aangekon
digd: hogere belastingen en be
perking van de import. De pre
mier voorspelde dat bepaalde
luxe-artikelen niet meer te krij
gen zullen zijrt.
Dé armen die zich die artikelen
toch niet konden veroorloven
profiteren van Maniey's maatre
gelen; het zijn nu de rijken en de
Door
Jan van Wieringen
middengroepen die vinden dat zij
„grote offers" moeten brengen.
Die „grote offers" bestaan vooral
uit het opgeven van een levens
stijl die indertijd door de Engel
sen is ingevoerd en in Europa al
lang niet meer mogelijk is. Vooral
veel technici en mensen met een
hogere beroepsopleiding ver
trekken dan ook stilletjes naar
het buitenland, bij voorkeur naar
de Verenigde Staten en Canada.
Jamaicanen mogen bij hun ver
trekt niet meer dan vijftig dollar
meenemen. Zij die weg willen
hebben allerlei slimme methodes
bedacht om hun bezittingen toch
het land uit te krijgen.
Die geldsmokkel is echter maar een
fractie van wat de emigratie Ja
maica werkelijk kost. Er zijn bij
voorbeeld nog maar 94 tandart-
bevolking van bijna
ïn, een tandarts op
mensen. Van de dok-
1970 afstudeerden is
naar het buitenland
- nadat het eiland
jaarlijks 20.000 dollar betaal
de om hen op te leiden.
Is het werkelijk zo beroerd op Ja
maica? De leiders van het eiland
zeggen zelf dat Jamaica een crisis
doormaakt, maar premier Man
ley vindt dat „de financiële fina
nciële crisis een kans kan zijn om
hervormingen door te voeren",
die tot een rechtvaardiger sociale
twee miljo
elke 22.000
toren die ir
75 procent
vertrokken
en economische orde leiden
Op een redevoering na zijn herver
kiezing in december van het afge
lopen jaar verklaarde hij: „Wij
hebben een koloniale geschiede
nis en daarom zijn wij nog te veel
afhankelijk van de invoer. Vol
gens de wetten van het imperia*
listische economische systeem
verkeren wij altijd in een nade
lige positie en we betalen altijd te
veel voor onze invoer. Maar de
keus is duidelijk. We moeten de
plannen die 'het buitenland ons
opdringt, afwijzen en het pro
gramma voor het volk bescher-
In het kader van dat programma
voor het Jamaicaanse volk heeft
Manley braakliggende grond in
beslag laten nemen en verdeeld
onder landloze boeren. De invoe
ring van een minimum-salaris
van 34 gulden per week betekent
heel wat in een land waar een
werkeloosheid van bijna 25 pro
cent heerst. Iets nieuws in het Ca-
raïbische gebied was ook dat de
suikerarbeiders op de plantages
nu 22.000 hectare grond bezitten
die vroeger aan buitenlanders
toebehoorde. Manley probeert
ook een onderwijsprogramma
door te voeren: 240.000 analfabe
ten leren op het ogenblik lezen en
schrijven.
Tijdens de 307 jaar dat Jamaica een
Britse kolonie was, is zoiets nooit
vertoond, Maniey's Nationale
Volkspartij probeert de herinne
ringen en de gevolgen van het ko
loniale verleden kwijt te raken.
„Wij willen af van het elitaire
denken dat onze maatschappij
beheerst; van het consumptiege
drag dat ons handelen nog moti
veert en de afhankelijkheid die
ons denken bepaalt", aldus de
premier.
Inmenging
De verwezenlijking van die plan
nen valt niet mee. De schaarse re
geringen in Latijns-Amerika die
serieus iets aan de ontwikkeling
van de bevolking en aan een iets
rechtvaardiger verdeling van het
nationale inkomen willen doen,
worden zeer achterdochtig beke
ken en vaak tegengewerkt; zeker
als de leiders, zoals die van Jama-
ca, vriendschap sluiten met Cu
ba.
Manley heeft vaak gezinspeeld op
buitenlandse inmenging in Ja
maica en hij noemt dan de Ame
rikaanse inlichtingendienst CIA,
grote ondernemingen en interna
tionale misdaadorganisaties die
Jamaica gebruikten voor de
doorvoer van marihuana en oft-
De New York Times en de Wall
Street Journal onthulden vorig
jaar dat de Amerikaanse alumi-
niummaatschappij Alcoa in 1971
25.000 dollar heeft betaald aan de
Jamaicaanse Partij van de Arbeid
in de (vergeefse) hoop dat Man
iey's Nationale Volkspartij de
verkiezingen van 1972 zou verlie
zen. De verkiezingen van vorig
jaar zijn zeer gewelddadig verlo
pen en volgens Manley zijn de rel
len opzettelijk georganiseerd om
zijn regering in diskrediet te
brengen en buitenlandse inves
teerders af te schrikken, net als-
destijds in Chili is gebeurd.
Ook zonder inmenging van buite
naf heeft Jamaica het al moeilijk
genoeg. Een grote droogte be
perkte de inkomsten uit de land
bouw; ae negatieve publiciteit
over „een nieuw communistisch
eiland" hield veel toeristen weg -
en dat had weer tot gevolg dat de
werkgelegenheid afnam.
„Jamaica heeft zijn goede tijd ge
had. Sinds de Engelsen weg zijn
zakt het eiland steeds sneller af.
Ik wil dat mijn kinderen een on
bezorgde jeugd hebben en
daarom ben ik met mijn gezin
naar Venezuela vertrokken", ver
telt een zakenman die pas uit
Kingston naar Caracas is geemi-
greerd.
In Jamaica zeggen de optimisten
degenen die wegtrekken toch al
leen maar parasieten van de ar
beidende klasse waren die meer
kwaad zouden doen als zij bleven
en dus best gemist kunnen wor
den.
JERUZALEM (AFP/Reuter) - De Israëlische premier Menachem Begin
heeft gisteren voor het eerst openlijk toegegeven dat Israël militaire hulp
verschaft aan de christenen in het zuiden van Libanon. "Het zal voor nie
mand een geheim zijn dat Israël militaire hulp geeft aan Zuid-Libanon, en
ook nog verschillende andere vormen van bijstand," aldus Begin tegenover
een Amerikaanse delegatie die gelden voor Israël inzamelt.
Begin vond dat de publieke opinie
in de hele wereld van dit feit op de
hoojgte moet zijn. "Zonder onze
hulp zou de christelijke gemee
nschap in Zuid-Libanon uitgeroeid
zijn. Wij kunnen niet aanvaarden
dat deze minderheid aan onze grens
wordt geliquideerd. Wij zullen hen
blijven helpen, want dat is onze
plicht, maar ook die van de christe
lijke wereld, die niet onverschillig
mag blijven terwijl hun geloofsge
noten Worden uitgemoord. Ook
Frankrijk, toch de traditionele be
schermer van de Libanezen, heeft
hen aan hun lot overgelaten. Frank
rijk wil alleen nog maar in de gunst
blijven bij zijn olie-leveranciers",
aldus Begin.
De Israëlische premier bracht zon
dag een bezoek gan het grensge
bied tussen Libanon en Israël,
Hoewel hier een bestand van
kracht moet zijn wordt nog steeds
gevochten tussen Libanese chris
tenen en Palestijnen. Begin zei dat
de christenen in het zuiden van Li
banon als gevolg van de beschie-
DURE KAT
De KLM moet ruim 1.900 gulden betalen omdat ze in strijd met de
Britse wetten tegen de hondsdolheid in november 1976 een Perzi
sche kat zonder invoervergunning naar het Londense vliegveld
Heathrow heeft gebracht.
De kat zat in het KLM-toestel naast haar eigenaar die uit Amsterdam
kwarrj. De verdediger van de luchtvaartmaatschappij stelde dat de
bemanning van mening is geweest dat de eigenaar de benodigde
papieren bezat. De KLM werd veroordeeld tot betaling van de
maximale boete -1.700 gulden - plus de kosten van het proces, zijnde
ruim 200 gulden.
LEUGENS.
Een Waal is in een dorpje in het zuidwesten van Frankrijk tot "ko
ning der leugenaars" gekroond.
De kroon werd Jean Folien uit Namen op het hoofd gezet door de
"academie van leugenaars", in 1748 gesticht.
Folien was één van de twaalf kandidaten voorde kroon van 1977, uit
wie de 38 leden van de academie de man moesten kiezen die met alle
schijn van waarheid de grootste leugen zou weten te verkopen.
"Koning leugenaar van 1977" was er bijna in geslaagd de jury er, diep
spittend in verzonnen historie, van te overtuigen dat de armagnac, de
"jongere broer van de cognac", eigenlijk uit België stamde...
FLINKE STROP
Het Hof van Appèl in Washington heeft een beschikking van het
Amerikaanse bureau voor controle op medicamenten en voedings
middelen bekrachtigd, waarbij het voorlopig verboden is coca cola
in plastic flessen te verkopen.
Volgens het Hof in Washington kunnen bepaalde elementen, zoals
acrylonitril, die in het plastic verwerkt zitten, zich met de drank
vermengen, waardoor op langer termijn aandoeningen en zelfs af
wijkingen bij de geboorte kunnen ontstaan. Na het verbod zijn in dt
steden Hartford, Chicago en Baltimore ongeveer 1000 man werkloos
geraakt en zijn meer dan 15 miljoen flessen uit de roulatie genomen.
KOPENHAGEN
- Lauge
Iversen, een
Deense visser
heeft vorig
jaar op de
bodem van de
Noordzee een
film gevonden,
waarop tot nu
toe onbekend
materiaal
staat over de
Russische
revolutie. Zo
zijn er
opnamen van
Lenin
gevonden,
waarvan deze,
de Russische
revolutionair
thuis met een
kat op schoot,
tingen door Palestijnen in huizen
zonder dak en zonder water moeten
wonen, en dat hun kinderen geen
scholen meer hebben. "Wij schie
ten op de Palestijnen om hen te
kalmeren, en wij weten goed te
mikken" aldus de premier.
Aanval
Israëlische troepen zouden giste
ren gesteund door tanks en artille
rie, de grens met Libanon zijn over
getrokken en hebben het dorp Ya-
rin aangevallen. Dit meldt het Pa
lestijnse persbureau Wafa. Het be
richt is elders nog niet bevestigd.
"Om vier uur (Nederlandse tijd)
deden de Israëliërs een mislukte
aanval op Yarin. Zij gebruikten al
lerlei wapens, inclusief tanks, ra
ketten en artillerie", zo meldt het
persbureau. Linkse Libanezen en
Palestijnen zouden de aanval heb
ben afgeslagen. Volgens Wafa heb
ben de Israëliërs zware verliezen
geleden.
Jaar
Een militaire commandant ver
klaarde gisteravond voor de Israë
lische televisie dat Israël zich al een
jaar bemoeit met de strijd in het
zuiden van Libanon. Israël blok
keert de Libanese kust om wapen
leveranties aan de Palestijnen te
onderscheppen. Verder vuurt het
Israëlische leger vaak met artillerie
op Palestijnse stellingen. Het is de
eerste keer dat een Israëlische mili
taire woordvoerder deze acties be
vestigt.
STOCKHOLM - Moeder python kronkelt hier zenuwachtig om haar eieren op het mo
ment dat haar kleine pythons ter wereld komen. Dit tafereel werd vastgelegd in de dieren- ™den,
tuin van Stockholm. troepen.
BELFAST (AP) - Guerrillastrijders
van het verboden Ierse republi
keinse leger (IRA) hebben gisteren
in de hoofdstad Belfast aanvallen
uitgevoerd op militairen en politie.
De „provisionele" vleugel" van de
IRA heeft de verantwoordelijkheid
opgeëist voor de beschieting van
een legerbasis en het verwonden
van een politieman. De beweging
heeft gedreigd haar gewelddadige
activiteiten te doen toenemen als
de Britse koningin Elizabeth niet
afziet van haar bezoek aan Noord-
Ierland, dat voor morgen en don
derdag op het programma staat.
In de afgelopen vier dagen is het al
zeer onrustig geweest in Ulster.
Aanslagen, ontvoeringen en onge
regeldheden waren aan de orde van
de dag.
De Britse autoriteiten treffen alle
mogelijke veiligheidsmaatregelen
voor het bezoek van de Britse vor
stin. Op vele wegen zijn controle
posten en wegversperringen opge
richt, duizenden personen zijn ge
fouilleerd en de katholieke wijken,
de IRA haar aanhang moet
zwart van de Britse
Tl
I V
JERUZALEM (AP) - De Israëli-
sche premier Menachem Begin
heeft gisteren laten doorschemeren
dat hij de Verenigde Staten zal
houden aan hun twee jaar oude
verplichting waarin de Palestijnse
bevrijdingsorganisatie PLO kan
worden uitgesloten van vredesbe
sprekingen over het Midden-
Oosten.
Aan de vooravond van het bezoek
van de Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken Cyprus Vance
verklaarde Begin dat de niet-
gepubliceerde overeenkomst,
welke dateert uit 1975, de Joodse
staat het vetorecht toekent over het
akkoord gaar) met nieuwe afvaar
digingen bij de Geneefse vredes
conferentie.
Begin zei dat de overeenkomst, die
deel uitmaakt van het tweede
Egyptisch-Israëlische bestandsak
koord, er in het bijzonder op gericht
was de PLO uit te sluiten van toe
komstige vredesonderhandelin
gen.
"Een recht bestaat om gebruikt te
worden. Wij gebruiken dat recht en
wij zullen het opnieuw gebruiken",
aldus premier Begin. Zoals bekend
overweegt de PLO Israël te erken
nen als de VN-resolutie 242 wordt
gewijzigd. Premier Begin heeft
herhaaldelijk gezegd dat Israël
weigert te onderhandelen met een
afgevaardigde van Jassir Arafat's
organisatie.
In februari van dit jaar verklaarde
Vance tijdens een bezoek aan Israël
nog dat de PLO eerst haar handvest
moest herschrijven en het Israëli
sche bestaansrecht moest erken
nen voordat kon worden gesproken
over deelname van de groepering
aan het vredesoverleg over het
Midden-Oosten.
President Jimmy Carter, die in
Plains sprak met verslaggevers,
meent dat de kansen op het hervat
ten van de vredesconferentie er nog
net zo voorliggen als voor deze in
dicatie van de Palestijnen.
"Er zijn misschien nog andere ob-
stakels'A-aldus Carter. Hij zei dat de
Verenigde Staten via Syrië,
Soedi-Arabië, Jordanië en Egypte
indirect boodschappen van de Pa
lestijnse leiding hebben ontvan
gen.
"Zij zijn mogelijk bereid de VN-
resolutie 242 aan te nemen waarin
het Israëlische bestaansrecht
wordt erkend alsmede het recht om
in vrede en binnen veilige grenzen
te leven", aldus Carter. De Pales
tijnse bevrijdingsorganisatie PLO
heeft jarenlang gestreden tegen
deze resolutie. De Amerikaanse
president kon niet zeggen wat er nu
gaat gebeuren. Hij wacht op het
Carter
rapport, dat aan hem zal worden
uitgebracht door minister van Bui
tenlandse Zaken, Cyprus Vance.
Deze maakt momenteel een rond
reis door het Midden-Oosten en
heeft al met verschillende Arabi
sche leiders gesproken.
De Palestijnen hebben de resolutie
242 nooit willen aanvaarden omdat
hun probleem daarin als een vluch
telingenvraagstuk wordt omschre-
(ven.
NANTE (SP) - Incident op het con
gres van de Franse Socialistische
Partij (PSF) in Nantes: de Portu
gese delegatie wordt bij de opening
uitgefloten. Als het congres na drie
dagen op zijn eind loopt, maakt de
voorman van de linkervleugel in de
PSF, Chevènement de volgende
vergelijking: "Wij moeten er in
Franlcrijk voor oppassen dat het so
cialisme wordt vermoord, zoals in
Chili, of verraden, zoals in Portu
gal". Uit protest verlaten de Portu
gese socialisten de tribune. Eerste
secretaris FranQois Mitterraud
gaat een paar dagen later naar Lis
sabon om de verhouding met Mario
Soares te lijmen.
Chevènements felle aanval is type
rend voor de linkse kritiek op Soa
res minderheidsregering: zij ver
trapt het revolutionaire elan van de
Anjerrevolutie om van Portugal
een sociaal-democratie te maken.
Revolutionair links beschouwt
Soares daarom als een verrader en
heeft sympathie voor de Portugese
communisten. Hun hervormingen
uit de eerste dagen van de revolutie
van 25 april 1974 worden immers
stap voor stap teniet gedaan.
De communisten hebben nu een
volstrekt kansloze motie ingediend
om het parlement te ontbinden en
nieuwe verkiezingen uit te
schrijven. Aanleiding was het rege
ringsbesluit om economische her
vormingen uit de eerste dagen van
de Anjer revolutie terug te draaien
door oud-bezitters van onteigende
bedrijven recht te geven op scha
devergoeding. Het "kapitalistisch
herstel", zoals de communisten de
politiek van Soares noemen, was
daarmee in hun ogen compleet. De
motie van wantrouwen is dan ook
vooral een teken dat de PCP niets
meer met Soares te maken wil heb
ben.
Dat lijkt gezien de grote tegenstel
lingen niet zo verwonderlijk. Maar
de motie volgt wel op een maanden
lange periode waarin de PCP een
linkse "regering tot heil van het al
gemeen" voorstond om het land uit
de economische crisis te helpen.
Ook de partijen die Soares minder
heidsregering in het parlement
steunen, de sociaal-democratische
PSD en de christen-democratische
CDS, waren voorstanders van zo'n
brede regering, maar dan wel zon
der de PCP.
Soares heeft de boot altijd afge
houden. Nu zal hij om te overleven
toch steeds meer rekening moeten
houden met de partijen rechts van
hem, omdat de potentiële steun van
de communisten in het parlement
definitief is weggevallen.
"De communisten zijn in democra-
ontbinden", was het cynische
commentaar van de socialistische
PSP-top de communistische motie.
Dat typeert de tegenstellingen: de
goed-georganiseerde communis
ten wisten na 25 april 1974 met hulp
van het leger door te dringen totalle
bestuursorganen van op de staat.
Uit die tijd dateren de groot
scheepse onteigeningen van land
bouwgebieden in de Alentejo ten
zuiden van de Taag en het arbeid-
erszelfbestuur in grote industrieën.
De socialisten waren in de tijdrace
na de revolutie verslagen en had
den ook geen hechte organisatie
binnen de arbeiderswereld. Soares
tijd kwam eigenlijk pas nadat het
leger in november 1975 een poging
tot staatsgreep van linkse officieren
werd onderdrukt.
Uitgespeeld
Dankzij de bekendheid van Soares
en de revolutie-moede kiezers
wonnen de socialisten de parle-
Mario Soares mentsverkiezingen in de zomer van
het vorig jaar. Met 105 zetels in het
tische verkiezingen verslagen. Uit parlement van 263 afgevaardigden
wraak willen ze de democratie zelf slaagde Soares erin een minder
heidsregering te vormen die de
steun had van PSD EN CDS, die
115 zetels bezetten. De communis
ten haalden er niet meer dan veer
tig. In een parlementaire democra
tie was hun invloed op het landsbe
stuur uitgespeeld.
Maar niet in de landbouw en de in
dustrie. De politie komt regelmatig
tussenbeide als de leden van een
communistische landbouwcoöp
eratie hun bedrijf voor de oude ei
genaar gesloten willen houden.
Ook in de industrie is de comrqu-
nistische vakbeweging het sterkst,
ondanks pogingen van de regering
om die machtspositie aan te tasten.
Nu veel bedrijven weer in particu
liere handen zullen komen, kunnen
de communisten door stakingen de
zwaar beproefde economie nog
verder in de put helpen.
In de Portugese pers steken ge
ruchten de kop op dat Soares bin
nenkort een grootscheeps sober
heidsplan bekend zal maken. Hij
moet wel, omdat geldschieters als
het Internationaal Monetair Fonds
(IMF) alleen willen bijspringen als
ze er zeker van zijn dat hun geld niet
in een bodemloze put verdwijnt.
