Hoogtepunten uit het
Europees kampioenschap
Aanval versus verdediging
Kryptogram
De macht van de leider
te
P&ÉI
te 1
te
te V B 8 6 2
5
Oplossing
vorige week
Kom er achter
ZATERDAG 6 AUGUSTUS 1977
De strijd om het kampioenschap van Europa (de
Duitsers spreken van "Europa-cup", blijkbaar in
de ban van het voetballen) kende ditmaal in de
finale acht landen, t.w. USSR, Hongarije, Joegos
lavië, Roemenië, Bulgarije, West-Duitsland,
Tsj.-Slowakije en Engeland. In deze volgorde zijn
zij geëindigd. Dat Hongarije boven Joegoslavië
eindigde bewees weer eens te meer dat in lan-
denwedstrijden, voor wat het schaken betreft,
van alles mogelijk is. De Hongaren bleven slechts
één punt voor op de Joegoslaven.
Een klein incident deed zich voor
toen West-Duitsland moest aantre
den tegen Tsjecho-Slowakije. Lu-
dek Pachman (bord 5 der DBR)
weigerde te spelen tegen zijn ex-
landgenoot en had naast het bord
een kaart neergelegd, waarop stond
geschreven "Gens una sumus", het
embleem van de FIDE (Wereld
schaakbond). De ongekunstelde
eenvoud van een schaakgrootmee-
ster is al eeuwen bekend. Zo las ik
in een Zwitsers schaakblad dat een
meester met een gerenommeerde
staat van dienst weigerde te spelen
tegen een landgenoot die transpire
rende voeten hadOnder
schaakspelers vindt men niet al
leen kinderlijke figuren, maar ook
arrogante individuën die in de
waan verkeren freule Caissa (de
schaakgodin) in eigen persoon te
zijn
Keren we terug tot het moderne
schaak, dat in wezen eigenlijk niet
veel verschilt van de vroegere lege
ndes en anecdotesWereld
kampioen Kapow was met 5 over
winningen in successie de grote
held van het toernooi! Hier een van
zijn partijen.
DAME-INDISCH
Langs omwegen komt men auto
matisch in een variant van het
Dame-Indisch.
Waarom men de theorie omzeilt is
duidelijk: men probeert van een
minder goede tegenzet van de te
genstander te profiteren, al is deze
opinie niet altijd steekhoudend.
5. Lflg2 Lc8-b7 6. 0-0 Lf8-c7 7.
d2-d4 cöxd4 8. Ddlxd4 d7-d69.
b2-b3 0-0 10. Tfl-dl Pb8-d7 11.
Lcl-b2 a7-a6 12. Dd4-e3 Dd8-b8 13.
Pf3-d4!
Zwart heeft zich enigszins Sici-
liaans opgesteld, maar wit de mee
ste bewegingsvrijheid gegeven.
Karpow wil graag zijn koningslo
per laten ruilen, omdat hij dan druk
kan uitoefenen op de witte velden
in het zwarte kamp.
13Lb7xg2 14, Kglxg2
Db8-b7 15, De3-f3!? Db7xf3+ 16.
Pd4xf3Tf8-c8 17. Pf3-d4Ta8-b8 18.
Tal-cl h7-h6 19. e2-e4 Pf6-e0 20.
f2-f4 Le7-f6 21. Kg2-f3
Salo Flohr, eens een kandidaat voor
de wereldtitel, die deze partij besp
rak in "Schach-Echo", is in zijn ana
lyses niet altijd objectief.
Zijn adoratie voor de wereldkam
pioen kent geen grenzen, waardoor
zijn kanttekeningen een "partijdig"
karakter krijgen. Dat doet hij ook
bij andere landgenoten. Hij schrijft
bij deze zet o.m.: "Wit speelt met
een figuur meer: de koning. Zie hoe
Karpow zijn tegenstander het punt
afneemt. Gheorghiu, die geloofde
na dameruil een halve punt dacht te
incasseren, vergist zich". Zie de
opmerking aan het slot van de par
tij.
21Tb8-b7 22, Lb2-a3 Tb7-c7
23. Pc3-e2 Pd7-c5 24. Tdl-d2 g7-g6
25. Pd4-c2 Lf6-g7 26, Pc2-e3 f7-f5
(Zie diagram)
Gheorghiu
"Kijk eens hoe ideaal alle witte fi
guren (met de koning voorop) ge
posteerd staan! De zwarte stukken
staan daarentegen geheel werke
loos!" (Flohr). Hij geeft echter de
zetten 33. Ke7!? en 33. Pf6!?
niet aan, wellicht uit vrees dat zwart
toch nog remise kan bereiken!
33.
i
I
k
1
I 1 1 i
E
l
#4 j
a"!
ék,
"-ï
,./:M
B 'i
B
"Kapow versterkt steeds meer zijn
stelling. De tekstzet opent de stel
ling, wat tot nadeel leidt". (Flohr.)
Wat moet zwart anders doen?
27. e4xfo g6xf5 28. h2-h3 h6-h5 29.
Tcl-gl Tc7-f7 30. g3-g4 h5xg4+ 31.
h3xg4f5xg4 32.Tglxg4Kg8-f833.
Pe2-g3
Er volgde nog: 37. Te2 Tf8 38. Lc5:
bc5: 39. fe6:Ke6 40. Pef5+ en zwart
gaf op. Flohr: "Zo eenvoudig over
wint Kapow zijn tegenstanders,
men vraag zich af: hoe doet hij
dat?!"
Ik persoonlijk vind de zege
Karpow niet zo indrukwekkend
Wat denkt u ervan?
1. e4 c5 2. Pf3 d6 3. d4 cd4: 4. Pd4:
Pf6 5. Pc3 Pc6 6. Lc4 Db6 7. Pb3 e6
8. 0-0 a6 9. a4 Le7 10. a5 Dc7 11. Le2
Ld7 12. Le3 Pb4 13. f4 0-0 14. Lf3 e5
15. Tf2 ef4: 16.Lf4: Tad8 17. Td2 Lc8
18. g4?Le6 19. g5 Pd7 20. Ta4 Pc6
21. Pd5 Ld5: 22. ed5: Pce5 23. Le4
Tfe8 24. Lh7: (Dat kan niet goed
zijn. Met Khl was nog van alles mo
gelijk) 24Kh7: 25. Dh5 Kg8
26. Le5: Pe5: 27. Th4 Pf3+! 28. Df3:
Lg5: 29, Tg4 Ld2: 30. Df6 Lh6! 31.
Dh6: Tel+ en wit gaf het op. Hoe
het verder gaat kunt u gemakkelijk
vinden.
Bij een partij waarin één speler op de aanval
speelt, kan men het spel van de verdediger kwali
ficeren als een passieve of actieve verdediging.
Bij een actieve verdediging is het spel voor bei
den nog open en de kansen zullen afhankelijk zijn
van de diepere inzichten. Bij een passieve verde
diging is men echter geheel afhankelijk van het
spel van de aanvaller. De ene gedwongen zet na
de andere bepaalt het spel van de verdediger.
Van beide spelen hebben we voor
beelden uit de winkel van Ton Sij-
brands. De eerste is de partij Sij-
brands-Weerheym uit het KvN
1967, waar Sijbrands de rol van
aanvaller heeft en Weerheym zich
alleen kan toeleggen tot een pas
sieve verdediging. De tweede is een
fragment uit de match Sijbrands
Kuyken 1972. Sijbrands is daarin
de actieve verdediger.
1. 31-27 17-21, 2. 37-31 21-36, 3.
32-28 26:37, 4. 41:32 11-17, 5. 46-41
17-21. Persoonlijk prefereer ik het
aanvalsspel met zetten als 19-23 en
17-22, maar dat is „schmacksache".
6. 41-37 21-26, 7. 34-29 20-25, 8.
39-34 7-11, 9. 44-39 11-17, 10 5CM4
17-21,' 11. 29-24 19:30, 12. 35:24 1-7,
13.37-31 26:37,14.42:31 18-23. Ditis
te gedurfd, maar begrijpelijk, want
Zwart wil de driepoot 12-18-23 for
meren om zodoende schijf 24 te be
dreigen. 15. 28:19 14:23, 16. 47^2
13-18, 17. 27-22 Een originele ma
noeuvre, die iedere actie uit zwarts
spel haalt. Wit dreigt nu schijf 23 op
te peuzelen, dus 18:27, 18. 31-22
12-18, 19. 22:13 8:30, 20. 40-35 7-12,
21 35:24! Wits stelling is nu perfect.
Zonder commentaar het indruk
wekkende technische afmaakme-
chanisme van Killer" Sijbrands:
21. 12-18. 22. 44-40 2-8, 23. 33-28
9-14, 24. 28:19 14:23, 25. 39-33 4-9,
26. 42-37 8-12, 27. 33-28 9-14, 28.
28:19 14:23, 29. 34-29 23:34,30. 40:29
10-14,31. 38-33 14-20,32.43-38 6-11,
33. 36-31 5-10, 34. 31-27 10-14, 35.
49-43 11-17, 36. 43-39 3-9, 38. 45-40
9-13,38.48-42 21-26,39.32-28 17-21,
40. 37-32 12-17, 41. 42-37 en Weer
heym gaf terecht op. Hij is over
speeld, zoals nog zelden gebeurd is.
PROBLEEM
De opgave van vorige week - wat
gebeurt er na 19-23 of 19-24 - is uit
het Open Damkampioenschap van
Katwijk '77 Th. Zwetsloot (wit) had
óp (19-23) gewonnen van J. Scho-
neveld Pzn door 27-21 (16:27) 33-28
(22:24) 31:22 (18:27) 34-30 (25:34)
40:16 en schijf 27 valt. Op (19-24)
lijken er twee mogelijkheden voor
zwart te zijn, maar beiden verlie-
Zwart heeft hier de aanval en heeft
als laatste zet 10-15 gespeeld. Wit
reageerde met: 28. 30-24 19:30, 29.
34:25. Nu is 17-21:21 niet goed, om
dat wit alles laat staan, terwijl dan
op 21-26 gewoon 33-29 volgt. 29.
18-13, 30. 42-38 13-19, 31. 33-291 Hij
mag 10-15 20-24 niet toe laten.
23:34, 32. 39:30 2-8, 33. 30-24 19:30,
34.35:24, 8-13,35. 26-21!! Een schit
terend staaltje van voorbereidende
akties. Sijbrands neemt de.aanval
over. 17-37, 36. 4L:32 11-17, 37. 38-
33 13-18, 38 33-29 6-11, 39. 43-38
27-31, 40. 36:27 22:31, 41. 25-20!
14:25,42.23-19 17-21,43.19-13 18:9,
44. 24-20 15-42, 45. 48:6 en Sij
brands won na een moeilijk ein
dspel.
Op een weergaloze manier werd
zwarts zwakke punt, zijn overbe
zette korte vleugel, bloot gelegd.
Immers, een aanval is dan alleen
goed, als alles optimaal functio
neert!
n: 3^-28 (2
:33 a) 27-21 (16:27)
1 2
3 4 0
b/J iÉÉ lil
i
m
s
ft
w,
1 s
s
B E
S M S I
H i
Q
s
«n pT
a i u 1
gy m m m.
s te Éf Él
'i te IS M
H p p fff
j te p
m'
i"g 5 m M'
i m m
31-22 (18:27) 34-30 (25:23) 38:16 en
bij A is mogelijk: (24:33)28:6(33-39)
44:33 (35:44) 34-30! (25:34) 33-29
(34:23) 27-21 (16:27) 31:22 (18:27)
43-39 (44:33) 38:7 (1:12) 6-1! Een ge
combineerde Coup Filippe en
Coup Weiss.
Ter oplossing voor deze week:
zwart speelt en kan twee damzetten
nemen. Oplossing in de volgende
rubriek.
De leider van het spel heeft on
getwijfeld de beste mogelijk
heden misleidend voor of bij te
spelen en dat is ook logisch,
want hij kan alleen maar de te
genstanders om de tuin leiden,
terwijl dezen er voor moeten
oppassen elkaar geen zand in de
ogen te strooien.
10 5
C? V 9 8 7 6
O V 10 9 4
AB
a 743 AH9
A H B 4 10 3 2
O AH3 J B862
V97 10 6 5
O 75
A H 8 4 3 2
West moest 3 SA spelen, waar
tegen noörd met Ha 9 uitkwam.
Om het doorspelen van harten
aan te «loedigen, nam west de
slag met de heer en speelde Ru
A, Hen ruiten na. Noord nam en
vervolgde met Ha 7, op tafel ge
nomen met de 10, waarna Ru B
werd geïncasseerd. Zuid had
inmiddels twee schoppen en
een klaveren geëcarteerd en
west een schoppen. West
speelde nu Sch A er
bekend was dat noord nog twee
zwarte kaarten over had en Ha
V derde. West speelde nu klave
ren en legde, toen zuid dook, de
9. Deze speelwijze wint in prak
tisch alle gevallen. Noord kon
kiezen uit nemen met de boer,
waarna hij harten zou moeten
spelen, of nemen met het aas en
klaveren terug spelen. Hij koos
voor het laatste, maar maakte
daarmee een klaverslag goed
voor de leider.
Vooral als de zaken er aller
minst rooskleurig uitzien, loont
het de moeite attent te zijn; kan
sen op succes kunnen soms met
beperkte middelen worden op
gebouwd.
4 A 10 3
A 9 6 3
O H 8 6
A 8 6
<h 6 6 5 2 i84
8 4 2 B 10 7 5
7 5 3 2
Het probleem van vorige week.
Zuid speelt 6 Ru, uitkomst Ha 8.
Zuid neemt het aas en troeft 3x
harten in de hand, waarvoor hij
tweemaal naar tafel gaat via Sch
10 en KI A. Vervolgens speelt hij
troef. West neemt en speelt b.v.
schoppen terug. Zuid haalt de
laatste troeven en maakt de rest.
Een leuk voorbeeld van een
„dummy reserve"-speelwijze,
een speelwijze waarbij het spel,
gespeeld wordt vanaf de andere
stoel, in dit geval dus met noord
als (denkbeeldige) leider. Ver
wissel b.v. de noord- en zuid
hand eens (en ook uiteraard
oost en west) en zie hoeveel
makkelijker het opeens is het
spel te maken.
V 10 9
H V 9 7
O V
O V B 10 9 7
H B 4
Dokter L. Broekema behandelt vakantiegangers in een tot mobile
spreekkamer verbouwd busje. Samen met zijn echtgenote bezoekt hij dage
lijks de verschillende campings in zijn rayon. Foto: 7-jarige Ad je Vos uit
Slootdorp (NH) wordt aan de brandwonden op zijn gezicht geholpen. Het
ongeluk gebeurde tijdens de barbecue.
HORIZONTAAL
1Speelgoedkoor
6. Als ik een dier zie op deze
landtong
10. Vader en dochter geven de
antwoorden.
11. Een afdelingsbureau voor
dieren.
12. Opscheppen en verdelen.
13. Het "O" lied staat aan de
andere kant.
15. Doe de resten van S maar 'ui
hun vlechten.
17. Niet voordoen., integendeel.
19. De drankruimte in het
bouwwerk.
21. Staat Bé in de file waar de
bladen worden verzameld?
22. Opdracht geven naar een
schapenhuid te kijken, zo te
horen.
24. Kreeg u op rets een blik
wind toegezonden?
27. Agressief en toch wel lief!
28. Lees ze niet meer van de
dommen.
29. De tijd is kostbaar.
30. Er gaat veel papier uit En
geland naar Drenthe, maar
daar zijn formulieren voor
nodig.
VERTIKAAL
1De nar van de tv
2. Vruchten waar u buik
klachten van krijgt!
3. Dit zijn wij met elkaar.
4. Toen u de beambten zag
hebt u hoog gegokt.
5. 't Gaat op en neer. 'k Weet
niet wat ik van dat gecijfer
moet zeggen.
7Bent u er bij oma nog in ge
slaagd haar liefde te win-
8. De dode man "himself!
9. Als 'k voor de mistbanken
sta. voel 'k me zo gebonden.
14. Geen onrust zaaien, maar
hout bij het vuur, E.
16. Rommel na de inbraak inde
keuken.
18. Zij eisen 'ter voor en erdoor
20. De bol voor de Bijbelse fi
guur bij de plant.
21. Er is geen bos bij de:
zal
pen
Het gaat om mijn vroui
het etncle, nietwaar'.'
Het afval en de goden.
rko
De eerste prijs van 10 werd toege
kend aan mevr. J. Bakker-Wanders,
Hofiaan 20 te Leiden. De tweede
prijs van 7.50 werd toegekend aan
de heer C. van den Berg, Veerstraat
8b te Oude Wetering. De twee
prijzen van 5 werden toegekend
aan de heer O. C. Groeneschey,
Schoutendreef 73 te Bodegraven en
aan de heer Rodenburg, School
straat 14a te Voorschoten.
De prijzen worden de winnaars
toegezonden.
Oplossingen met in de linkerbo
venhoek vermelding "Kruiswoord
raadsel" vóór donderdag zenden
aan Redactie Leidsch Dagblad,
Witte Singel 1, Leiden.
jiny do .iaputui dou>f j g
^JOMUiajS 'l
5(aoqu0Aoqja>fui{ ui joou>prznui 9
paeep
-unjs>ptznui jood ajspppiui q
ueui ajs[appiui afsef do doou>f
uetu jajtpa.i puoui -g
pjeepucjs^aiznui dou>j -g
ub lu jajipa.i
uaoLps jajtpaj do jaaui daajjs i -j
