\fonce stuit op moeilijkheden
'CIA-plan: beheersing menselijke geest
"W antoestanden
op Filippijnen"
Kans op conferentie in
Genève uiterst gering
Egypte niet zo ingenomen met voorstellen
"Harder optreden in Soweto"
Evromaakt
werk van En zoekt de
tijdelijk werk b J
"WOENSDAG 3 AUGUSTUS 1977
NEW YORK (Reuter) - Verschei
dene vooraanstaande medische
onderzoekcentra en ziekenhuizen
in de Verenigde Staten en Canada
hebben deelgenomen aan een pro
ject van de Amerikaanse inlichtin
gendienst (CIA) om na te gaan hoe
men de menselijke geest kan be
heersen, aldus de New York Times.
Volgens het blad was het CIA-
programma weliswaar bekend
maar wist men niet hoe omvangrijk
het was. De New York Times on
derzocht 2.000 documenten en tal
loze vraaggesprekken die een on
derdeel vormden van het onder
zoek dat in totaal 25 miljoen dollar
(f60 min.) min) zou hebben gekost.
Oorspronkelijk had het in 1949 op
gezette project ten doel na te gaan
of de Russen en Chinezen appara
tuur hadden geconstrueerd om de
menselijke geest te beheersen.
Deze vrees van de CIA bleek later
ongegrond te zijn.
Na enkele jaren werd de richting
van het onderzoek omgebogen.
Toen was het doel het vinden van
middelen om de geestelijke verde
diging van vijandelijke agenten te
breken en hen (evenals de eigen
agenten) zodanig te „programme
ren" dat zij tegen hun wil toch elke
opdracht zouden uitvoeren, aldus
de New York Times.
Bij het geheime onderzoek waren,
volgens het blad, vaak artsen be
trokken die verbonden waren aan
vooraanstaande universiteiten,
zoals de Cornell- en de
Georgetown-universiteit in de VS
en de McGill-universiteit in het Ca
nadese Montreal. Onderdeel van
het project waren proeven voor
hersenspoeling en met geestver
ruimende middelen zoals lsd op ge
esteszieken, gevangenen en onder
zoekers zelf.
Naar de New York Times, bericht
te, werd het onderzoek in 1964 op
een laag pitje gezet en tenslotte in
1973 beëindigd. De CIA betaalde de
onderzoekingen via bijdragen aan
drie particuliere stichtingen op
medisch gebied.
"Geen Russische
wapens aan
grens Egypte"
CAIRO (UPI) - "Egypte aanvaardt
niet de aanwezigheid van een grote
internationale mogendheid aan zijn
grenzen", zo heeft premier Salem
gisteren in het parlement ver
klaard. Hij doelde daarbij kennelijk
op de radarstations en andere mili
taire installaties die de Russen
langs de Libisch-Egyptische grens
hebben gebouwd.
In een verslag over de stand van
zaken in de relatie met Libië sinds
de vijandelijkheden tussen 19 en 24
juli noemde de eerste-minister de
Libische leider, kolonel Gaddafi,
een "kleine tiran" die zijn land tot
een springplank voor de Russen
heeft gemaakt voor hun plannen
tegen de buurstaten. Salems uitla
ting komt neer op een officiële be
vestiging, dat Egypte de ontmante
ling van de Russische installaties in
het grensgebied heeft geeist.
Visser 'Ving'
Lenin-film
KOPENHAGEN (AFP) - Een his
torisch filmdocument over Lenin is
vorig jaar uit de Noordzee opge
haald in de netten van een Deense
visser, zo meldt AFP uit Kopenha
gen. Het gaat om een stomme film
van Amerikaanse makelij die na
uwelijks van het zeewater te lijden
heeft gehad. Het celluloid toont
beelden van redevoeringen die Le
nin vlak na de oktoberrevolutie af
stak en verder huiselijke opnamen
van de Sowjetleider in het gezels
chap van echtgenote en kat. Radio
Denemarken heeft een kopie van
de film in zijn bezit. Het Franse
persbureau weet niet te zeggen hoe
de film in de Noordzee terecht is
gekomen.
BOSTON - Al enkele dagen is het onrustig op het strand in het zuidelijk
deel van de Amerikaanse stad Boston. Blanken pogen daar negers en
andere kleurlingen te weren. De politie heeft al tot arrestaties moeten
overgaanOp de foto zorgt een politieman er voor dat een klein negermeisje
niet wordt lastig gevallen.
Internationale juristen:
James Schlesinger
Sehlesinger
minister
voor
energie?
WASHINGTON (Reuter) - Het
Amerikaanse Huis van Afgevaar
digden is gisteren met 353 tegen 57
stemmen akkoord gegaan met een
voorstel een ministerie voor Ener
giezaken te vormen.
Het dient uitvoering te geven aan
het programma van de Ameri
kaanse president Carter om minder
afhankelijk te worden van de in
voer van olie. Als eerste minister
van het departement wordt James
Schlesinger genoemd.
Het huis verwierp een amende
ment dat de levensduur van het de
partement wilde beperken tot vijf
jaar. Wanneer later deze week de
senaat eveneens zijn goedkeuring
aan het voorstel geeft, zal het minis
terie op korte termijn opgericht
worden.
Het zal dan het eerste nieuwe Ame
rikaanse departement in 11 jaar
zijn.
GENEVE (ANP) - De Filippijnse
president Marcos houdt de nood
toestand in zijn land aan terwille
van zijn persoonlijke macht terwijl
de elementaire mensenrechten met
voeten worden getreden. Dit heeft
de Internationale Commissie van
Juristen verklaard in een rapport
dat vandaag in Genève gepubli
ceerd is.
Volgens het rapport zijn er op de
Filippijnen voortdurend gevallen
van martelingen, terwijl de sociale
en economische vooruitgang blijft
steken door een concentratie van
rijkdom in de handen van enkele
er is geen bewijs dat het voortdu
ren van de noodtoestand nog ge
rechtigd is.
referenda, waarin de instand
houding van de noodtoestand door
het volk werd goedgekeurd, kun
nen in de omstandigheden waarin
zij zijn gehouden niet worden ge
zien als een representatieve uit
drukking van de wil van het volk.
ALEXANDRIE (ANP) - De missie van de Amerikaanse
minister van Buitenlandse Zaken, Cyrus Vance, om in het
Midden-Oosten de grondslag te leggen voor een vredes
conferentie in Genève zou gisteren op ernstige moeilijk
heden zijn gestuit.
Tot de mensenrechten die ge
schonden worden behoren het
recht om vrij een eigen regering te
kiezen, vrijheid van spreken, pers
vrijheid, aanhoudingsbevel en het
recht van staken, vrijheid van ver
eniging en bescherming tegen ver
oordeling zonder proces.
hoewel de regering stappen heeft
ondernomen om martelingen te
voorkomen worden nog steeds op
grote schaal mensen gefolterd,
vooral bij verhoor, en dan met
name in de "speciale inrichtingen"
in de hoofdstad Manila. Slachtof
fers stonden bloot aan elektrische
schokken, slaan, voortdurende iso
latie en onder water houden.
De regeringsprogramma's op het
gebied van landhervormingen, ge
zondheid, onderwijs, en huisves
ting zijn grotendeels mislukt omdat
de opbrengst van de vooruitgang in
de zakken van enkele lieden kwam,
die al welgesteld waren.
Van Egyptische zijde is meege
deeld dat minister Vance de Egyp
tische leiders een plan heeft voor
gelegd dat een koppeling inhoudt
tussen de terugtrekking van de Is
raëlische troepen uit bezet Ara
bisch gebied en de volledige er
kenning van Israël door de Arabi
sche landen binnen een periode
van vijf jaar. De twee processen -
terugtrekking en vestiging van
normale diplomatieke en andere
betrekkingen - zouden gelijktijdig
en in fasen voltrokken moeten
worden. Van Egyptische zijde is
verklaard dat dit plan niet aan
vaardbaar is omdat Egypte de pe
riode van vijfjaar te lang vindt voor
de terugtrekking van de Israëliërs.
PLO
Vance had nog een andere sugge
stie gedaan. Hier zagen de Egvpte-
naren wel iets in. De Amerikanen
zouden voorgesteld hebben ak
koord te gaan met deelneming van
de Palestijnse bevrijdingsorganisa
tie (PLO) aan de Geneefse confe
rentie mits de PLO "het kader aan
vaardt waarin deze conferentie ge
houden moet worden". Doet de Pa
lestijnse bevrijdingsorganisatie dit,
dan aanvaardt ze ook resolutie
nummer 242 van de Veiligheids
raad die "de soevereiniteit, territo
riale onschendbaarheid en poli
tieke onafhankelijkheid van elke
staat in het Midden-Oosten be
krachtigt en het recht erkent van
elke staat in dit gebied om in vrede
te leven binnen veilige en erkende
grenzen". Met andere woorden: de
Palestijnse Bevrijdingsorganisatie
zou dan het bestaan van de staat
Israël erkennen zonder de vernede
ring te hoeven ondergaan die wijzi
ging van haar handvest - iets wat
Israël eist - inhoudt. Ook de bezwa
ren van Israël tegen de PLO zouden
dan, zij het indirect en voor een
deel, worden weggenomen. Uit Is
raël is echter al vernomen dat de
Israëlische leiders niet met de Pa-
lestijnen willen onderhandelen ook
al gaat de PLO akkoord met de re
soluties 242 en 33(1 van de Veilig
heidsraad.
Hodding Carter, woordvoerder van
Vance, omschreef dinsdag de ge
sprekken die de Amerikaanse mi
nister met president Sadat van
Egypte en andere Egyptische lei
ders heeft gevoerd, als "vruchtbaar
en bevorderlijk voor het proces dat
de Amerikaanse minister naar het
Midden-Oosten heeft gebracht".
De Egyptenaren schijnen echter
niet zo ingenomen te zijn met de
voorstellen en suggesties van Van-
Werkgroep
Vance zei later op een persconfe
rentie in Alexandrië dat hij het
voorstel van president Sadat had
aanvaard om een werkgroep te
vormen van de ministers van Bui
tenlandse Zaken van de zogena
amde confrontatielanden die half
september in New York of elders
bijeen zou kunnen komen. Deze
zou de conferentie in Genève moe
ten voorbereiden.
In september wordt in New York
de algemene vergadering van de
V.N.gehouden.
De Amerikaanse minister en presi
dent Sadat toonden zich in het
openbaar zeer terughoudend met
mededelingen over de kwestie van
de Palestijnse deelneming aan de
conferentie in Genève. Sadat
merkte in dit verband op dat het
hier om een probleem gaat dat in
deze fase van de onderhandelingen
niet publiekelijk besproken dient
te worden. Niettemin, zo zei hij, zal
JOHANNESBURG (ANP) - De
Zuidafrikaanse minister van justi
tie Kruger heeft met harde maatre
gelen gedreigd als de boycot van de
Afrikaanse scholieren voortduurt.
We zullen hard optreden tegen
'deze onzinnige rebellie en verzet'.
Kruger verlangde ook dat de zwarte
Zuidafrikanen akkoord gaan met
de gemeenteraden die de blanke
autoriteiten willen instellen in de
zwarte woongebieden.
Kruger zei dat hij 'niet onder de
indruk is' van de "commissie van
tien", een groep burgers uit Soweto
die een blauwdruk voor zelfbestuur
heeft uitgewerkt. Hij had vooral be
er geen vrede komen als het Pales
tijnse vraagstuk niet tot een oplos
sing is gebracht. Sadat verwierp
onderhandelingen tussen Egypte
en Israël. Vance merke van zijn
kant nog op dat de Geneefse confe
rentie niet per se uiterlijk in okto
ber moet beginnen. Hij gaf te ken
nen dat de werkgroep, als hij een
maal gevormd is, "net zo lang als
nodig is", kan werken aan de voor
bereidingvan deze conferentie. Het
is de bedoeling dat ook de Israëli
sche minister van Buitenlandse
Zaken zitting neemt in deze werk
groep. De Sowjet-Unie zal eve
neens worden uitgenodigd, maar
de PLO niet.
Vance reist vandaag door naar, ach
tereenvolgens, Beiroet en Dama-
STOCKHOLM - Koning Carl Gustaf en koningin
Silvia van Zweden hebben gisteren hun dochtertje Vic
toria Ingrid Alice Desiré aan de pers getoond.
De baby werd op 14 juli geboren.
LONDEN - Het ziet er naar uit
dat de Midden-Oosten-Missie
van de Amerikaanse minister
van buitenlandse zaken,
Vance, gedoemd is te misluk
ken. Zijn doel was - zo werd
tenminste voortdurend offi
cieel in Washington beweerd-
om de hervatting voor te be
reiden van de vredesconferen
tie van Genève. Daar zal
Vance niet aan toe komen.
Inmiddels is namelijk van Pa
lestijnse zijde in Beiroet be
vestigd dat de Palestijnse Be
vrijdingsorganisatie (PLO)
drie weken geleden een ak
koord heeft gesloten met de re
geringen van Syrië en Liba
non over de Palestijnse aan
wezigheid in Libanon.
Dit akkoord kan niet anders
dan vergaande gevolgen heb
ben voor diezelfde conferentie
in Genève. Want in ruil voor
de totale ontmanteling van
wat nog overgebleven was
vab de Palestijnse machtspo
sitie in Libanon, heeft Syrië
een op schrift gesteld verdrag
met de PLO gesloten over de
toekomst van de Palestijnen.
Blijkens dat verdrag beloofde
Syrië:
1) dat het Genève zal boycotten
als de PLO niet ook als een
onafhankelijke Palestijnse
delegatie daarvoor wordt
uitgenodigd en als zodanig
aan het overleg kan deelne-
2) dat de Palestijnen op geen
enkele wijze een band hoeven
aan te gaan met Jordanië,
voordat de conferentie van
start gaat of zelfs maar voor
dat de Palestijnse staat ge
sticht is;
3) dat het doel van Genève moet
zijn de stichting van een
waarlijk onafhankelijke Pa
lestijnse staat op de westelijke
Jor daan-oever en in de
Gaza-strook.
4) dat pas als die Palestijnse
staat eenmaal gesticht is, hij
speciale banden zal aangaan
maar niet uitsluitend met
het gehate Jordanië van ko
ning Hoessein. Er zal name
lijk een confederatie worden
gesticht van Syrië, Palestina
en Jordanië.
Het is nu duidelijk i
Palestijnen eerder akkoord
gingen met de capitulatie
overeenkomst inzake Liba-
Door
Michael Stein
„The Observer."
Omdat verdere afspraken met
Syrië er garant voor staan
dat de vredesconferentie in
Genève (hun grote angst) niet
zal doorgaan.
Jordanië
Niet voor niets heeft president
Sadat (die koste wat het kost
tot de een of andere regeling
met Israël wil komen teneinde
zijn wankele regime en zijn
catastrofale economie te red
den.) er voortdurend bij de
PLO op aangedrongen om
nog vóór Genève een band met
Jordanië aan te knopen. Sa
dat hoopte daarmee bij de
Amerikanen en de Israëliërs
de vrees weg te nemen voor
een Palestijnse staat, die
nooit tevreden zou zijn met
zijn kleine gebied en die even
tueel met de Sowjet- Unie in
zee zou gaan om de rest van
Palestina te bevrijden.
Maar reeds in maart bleek in
Cairo tijdens de bijeenkomst
van de Palestijnse Nationale
Raad (het parlement van de
PLO) dat de PLO-leiding be
sloten had om een geheel
nieuwe koers te varen: de PLO
zou van nu af aan voor hon
derd procent met Syrië in zee
gaan - „onze strategische
bondgenoot"- en gezamenlijk
met dat land Genève verhin
deren. Omdat Genève alleen
maar tot een Palestijnse capi
tulatie zou leiden - namelijk
tot een Arabische erkenning
van Israël.
Eveneens werd het de afgelopen
maanden steeds duidelijker
dat ook Syrië geen enkele be
hoefte heeft aan Genève. In
juni stelde president Assad
tegenover Deense journalis
ten vast dat niets hem ver
plichte om Israël te erkennen,
zelfs als dat land zich uit alle
bezette gebieden terugtrok en
toestemde in de stichting van
een Palestijnse staat.
Want Assad raakte er steeds
meer van overtuigd dat geen
enkele Israëlische regering -
en zeker niet die van Mena-
hem Begin - bereid was om de
Syrische territoriale eisen in
zake de Golan en de Syrische
politieke eisen inzake de Pa
lestijnen geheel te bevredigen.
En hij geloofde steeds minder
dat president Carter in staat
of bereid zou zijn Israël zoda
nig onder druk. te zetten dat
het aan die eisen zou toegeven
Droom
Het Syrisch-Palestijnse verdrag
zou - als het uitgevoerd wordt
- de tientallen jaren gekoes
terde droom van Damascus in
vervulling doen gaanHet zou
leiden tot de vorming van
„Groot Syrië", bestaande uit
Jordanië, een deel van Pales
tina, Syrië en Libanon. Israël
zou dan binnen zijn oude, na
uwelijks verdedigbare gren
zen alle kanten omringd zijn
door een van zijn onverzoen-
lijkste Arabische buren, die
daarenboven een grote macht
zou zijn geworden. Geen en
kele Israëlische regering van
welk duifachtig karakter ook
zal ooit daarmee akkoord
gaan.
Carter kondigde twee weken ge
leden aan dat Genève nu voor
elkaar was", onvoorziene om
standigheden voorbehou
denMaar de onthulling van
het Syrisch-Palestijnse ver
drag - niet toevallig vlak
voordat Vance naar Dama
scus reist - slaat elke hoop de
bodem in dat Genève zelfs
maar zal beginnenOmdat Is
raël tot het uiterste zal gaan -
tot en met oorlog - omdat on
der Syrisch-Palestijnse voor
waarden te verhinderen.
ADVERTENTIE
tegen de sympathieën van de
tien, waarvan de
meeste leden volgens hem tot de
"black power" beweging behoren.
In veel zwarte wijken zijn door de
regering benoemde Bantoe
adviesraden afgetreden onder druk
van militante studenten.
Dat is geen loze kreet. Daag ons maar eens uit.
E VRO maakt er werk van
40 vestigingen:
Leiden, Kort Rapenburg 12a,
071-14.23.47
i uitzendbureau
Westduitsers
ontwerpen
nieuw
wapen
BRUSSEL - West-Duitsland werkt
op het moment in het geheim aan
de perfectionering van een
nieuw, niet-nucleair wapen dat
echter net zo dodelijk is als een
kernbom. Dit is vernomen in we
lingelichte kringen van de inlich
tingendienst van de NAVO.
Het wapen, dat de codenaam BD-1
heeft, kan een gebied van 1,25
vierkante kilometer volledig
verwoesten. Gezegd werd dat de
BD-1 toegepast kan worden
wanneer de kracht van een
atoombom gewenst is maar wan
neer het gebruik van kernwapens
feitelijk ongewenst is.
De Westduitsers hebben de BD-1
nog niet kunnen beproeven van
wege de schade die zou worden
toegebracht aan het landschap.
Zij hopen echter deze proeven
binnen afzienbare termijn te
kunnen uitvoeren in een woestij
nachtig gebied, waarschijnlijk in
de Verenigde Staten, zo werd ge
zegd.
De BD-1 zal waarschijnlijk in 1982
in operationele dienst komen.
Het wapen is in principe ontwor
pen voor gebruik door de Torna
do, een vliegtuig dat ontworpen
is door West-Duitsland, Enge
land en Italië die 809 van deze
toestellen willen gaan bouwen.