Stadsgezichten van toen
■moiFt
„DE
VERBORGEN
TEMPEL"
MNSDAG 2 AUGUSTUS 1977
VARIA6
PAGINA 13
Don Quichot wasnet als Don
Camillo, een boek dat vroeg om
een vervolg. Vijf drukken in een
half jaar (in 1605),daarmoetje
zelfs nu, 372 jaar later, een hele
pittige bestseller voor schrijven
om dat te bereiken. Wanneer en
waar Cervantes zijn bestseller
schreef is eigenlijk niet bekend,
men weet alleen dat het na 1591
geweest moet zijn en dat Don
Quichot in 1601 in literaire
kringen al druk besproken
werd, zoals dat niet zo lang ge
leden in de Sowjet-Unie ge
beurde met de al wel circuleren
de, maar nog niet uitgegeven
werken van Solzjenitsin.
Waarom schreef Cervantes, die
altijd in geldnood zat, dan niet
zo stiel mogelijk een vervolg?
We kunnen beter vragen
waarom hij dat vervolg wel pu
bliceerde, want het antwoord
daarop is bekend. In 1614 was
hij aan het 59e hoofdstuk van
het tweede deel bezig, toen hem
ter ore kwam dat in Tarragona
een apocrief vervolg was ver
schenen door ene Avellaneda,
die blijkbaar een graan tje van
het succes wilde meepikken Ook
dat is natuurlijk voor ons geen
onbekende werkwijze, de
Arendsoog-serie is na de dood
van Nowee sr. vervolgd door
Nowee jr. Cervantes schreef
haastig nog 15 hoofdstukken er
bij tot hij aan 74 kwam en liet
toen in de herfst van 1615 het
tweede deel het licht zien, een
klein jaar voor zijn dood.
Over het algemeen plegen zulke
vervolgen op een eerste succes
(Ik Jan Cremer II, De commis
saris vertelt verder, Faust II)
geen verbetering in te houden,
maar het tweede deel van Don
Quichot handhaaft zich uitste
kend naast het eerste deel. Ken
merkend is misschien dat deel II
van de L. J. Veen-pocketuitgave
314 bladzijden telt, en deel I
slechts 220 bladzijden. Van de
52 hoofdstukken in het eerste
deel zijn er in deze uitgave 33
van de 74 hoofdstukken in het
tweede deel zijn er 50 GE
HANDHAAFD gehandhaafd,
waaruit blijkt dat bewerker dr.
N. van Haamstede het tweede
deel niet lager aanslaat dan het
eerste.
Overigens blijft zo'n chirurgi
sche ingreep natuurlijk discu
tabel, en stijgt ze nauwelijks uit
boven het aderlaten uit Cervan
tes' tijd. Neem bijvoorbeeld het
eerste hoofdstuk dat in de ver
korte versie is weggelaten, te
weten het negende hoofdstuk in
de onverkorte versie. Best een
aardig hoofdstuk, met bijvoor
beeld deze Carmiggeltiaanse
passage:
"Op een goede dag slenterde ik
in Toledo langs Alca, en daar
komt een knaapje aan, dat een
paar oude boeken en paperas
sen aan een zijdehandelaar wil
gaan verkopen: ik ben gek op
lezenik lees zelfs oud papier dat
op straat ligt, en zo nam ik, ge
dreven door mijn natuurlijke
neiging, de jongen een van de
boeken af die hij wilde verkopen
en zag dat de letter Arabische
karakters waren."
Engelse drop
Aan de andere kant is het na
tuurlijk wel zo dat je de 126
hoofdstukjes die Don Quichot I
en II tellen als speelkaarten kan
schudden en opnieuw uitdelen,
zonder dat je er als lezer veel erg
in zal hebben dat de volgorde
veranderd is. Het is net als met
een pond Engelse drop: al die
afzonderlijke dropjes zijn ver
schillend van kleur, van vorm,
van smaak, maar toch ook weer
allemaal hetzelfde (allemaal
Engelse drop), en hoe smakelijk
Engelse drop ook is, zelfs de
grootste aanhanger van deze
dropsoort zal niet kunnen ont
kennen dat je ook na het eten
van maar een half pond ervan
toch al een heel aardig inzicht
hebt in de aard van de Engelse
drop.
Windmolens
Als je zo'n selectie maakt, moet
je er natuurlijk wel voorzorgen
dat je het beroemdste verhaal
niet per ongeluk weglaat. En
welk is dat dan wel? Omvraag
leerde mij, dat iedereen Don
Quichot in de allereerste plaats
associeert met zijn gevecht tegen
de windmolens. Achtste hoofd
stuk, eerste deel. Wat blijkt nu?
Dat hele gevecht met de wind
molens neemt in feite maar een
halve bladzij in beslag. Don
Quichot komt dertig of veertig
windmolens tegen, ziet ze aan
voor reuzen, en hoewel Sancho
Panza hem bezweert dat het
windmolens zijngeeft hij zijn
paard rossinant de sporen, er
steekt wat wind op, de wieken
beginnen te draaien, Don Qui
chot smeekt de hulp af van zijn
aanbeden Dulcinea maar bij de
eerste de beste lanssteek in een
wiek rolt de dolende ridder van
de droevige figuur al deerlijk
toegetakeld op de grond. En dat
was in feite het hele gevecht met
de windmolens, dat we nu nog
dagelijks ter sprake brengen.
NICO SCHEEPMAKER
AMSTERDAM - Wie een bezoek
brengt aan Amsterdam en het niet
kan laten om even de Kalverstraat
in te lopen om te zien of er daar
andere schoenen dan in Leiden
verkocht worden, zou er goed aan
doen zo halverwege dq.Kalverstraat
de scheve poort door te gaan en een
bezoek te brengen aan het daarach
ter gelegen voormalige Burger
weeshuis. Het bijzonder fraai ge
restaureerde Burgerweeshuis is nu
zetel van het Amsterdams Histo
risch Museum en daar is tot 28 au
gustus een boeiende tentoonstel
ling te vinden "Opkomst en bloei
van het Noordnederlands stadsge
zicht in de 17e eeuw" is de niet ge
ringe titel van deze expositie die
hiermee een vrij verwaarloosd ter
rein binnen de 17e eeuwse schilder
traditie hernieuwde aandacht
schenkt. De categorieën immers,
waarin de 17e eeuwse schilder
kunst wordt onderverdeeld zijn
historie, portret, landschap, genre,
zeegezicht, interieur en stilleven.
Zij biedt echter geen plaats voor het
stadsgezicht dat toch een geheel ei
gen karakter heeft bezeten. Het
stadsgezicht als zelfstandige voor
stelling ontwikkelde zich pas rond
1660 wat een reden zou kunnen zijn
waarom het niet tussen de andere
categorieën gerekend werd. Het
stadsgezicht was voor die tijd wel
als belangrijk onderdeel op dé ver
schillende schilderijen aanwezig.
Maar dan steeds als achtergrond in
bijvoorbeeld bijbelse, mythologi
sche of historische voorstellingen.
Op de tentoonstelling wordt de
ontwikkeling van het stadsgezicht
tot zelfstandig kunstwerk uitvoerig
en overzichtelijk uit de doeken ge
daan. Er zijn onder meer topografi
sche kaarten te zien, afbeeldingen
van (veelal) kerken die als "ma
quette" dienden, stadsgezichten
geschilderd naar aanleiding van
een sensationele gebeurtenis
(stadsbrand, kometen e.d.) en er
zijn enkele doeken bij die een ge
zicht geven van een onbekende
stad, zoals de buitengewoon mooie
schilderijen van Jacobus Vrel. Er
zijn schetsen en tekeningen van o.a.
Rembrandt, Jan van Goyen, Jacob
van Ruysdael, en er is een boek met
stadsbeschrijvingen te zien, ver
lucht met gravures, waarvan de pa
gina met een afbeelding van het
Steenschuur in Leiden opengesla
gen is. Leiden is verder met slechts
twee afbeeldingen vertegenwoor
digd. Het duidelijkste is een gewas
sen krijttekening van Karei Slab-
baert, een schaatstafereel op het
Galgenwater voorstellende. On
danks dat is het beeldmateriaal van
de expositie'uitermate interessant
en een bezöek beslist de moeite
waard. Er is een bijzonder goed
verzorgde catalogus bij te krijgen
voor de prijs van 24.
JvK
Passage 10. Oegstgeest.
stelling. Geopend van 9
an 10-16 uur.
"Dier en Kleur". Geopend
van 10-16.30 uur, zo. van 12.30-15.30 uur.
Jot 18 sept.
Museum voor Volkenkunde. Steens-;
traat 1. Tentoonstelling „Taal en teken
binnen Chinese muren". Geopend
Tweehuvsen - aguarëllen en gouaches.
Geopend za. en zo. van 14-18 uur, over
ige dagen na tel. afspraak.-tot 15 sept
(gesloten van 15 juli-15 aug
i 10-17 uur. ion- en feestdagen burg 28). 'Wefkd. 10
vgn 13-17 uur. tot 15 februari 1978 mom- londag 1-5 uur
Oudheden (Rapen-
(pirc/
- De Berlijnsche correspondent
van de Russisch-gezinde "Daily
News" (Londen) meldt: "Of de
berichten omtrent Russische
gruwelen in Bulgarije waar
zijn of niet, de Russische regee
ring wil in elk geval niet dat zij
het dagbladlezend publiek ter
oore komen. Alle buitenland-
sche bladen, waarin de Turk-
sche of andere berichten over
deze aangelegenheid voorko
men, worden door de Russische
meedogenloos ver
beurd verklaard". De Russische
uwo regeering heeft dus blijkbaar
geen zeer gerust geweten. Het
doet er trouwens niet toe of alle
berichten over gruwelen juist
zijn, voldoende is het feit, dat
Russische troepen zich meerma
len daaraan schuldig hebben
gemaakt.
Vijftig jaar geleden:
- Woensdag trok over de gemee
nte Emmen een hevig onweers
bui. Eenige personen vielen be
wusteloos neer door den schrik
bij een ontzettenden slag. Deze
slag heeft echter ook iets goeds
teweeggebracht. Een bekende
persoonlijkheid in het dorp is de
heer Jan Holties.Deze lijdt reeds
vele jaren aan een erge doof
heid. Volg ens de "Asser Ct" is hij
nu door het geweldige lawaai
van den slag weer in het bezit
van zijn gehoor gekomen. Wij
hopen, aldus het blad, dat dit
gelukkig gebeuren voor onzen
Jan van blijvenden aard zal
zijn.
- Veel ernstiger dan de over
stroomingen in Engelsch-Indië
blijken die in China te zijn. Te
Tsjang Tsjau foe, ten westen
.van Amoi, zijn 10.000 personen
verdronken en 100.000 dakloos
geworden door overstrooming
van de rivier de Koeling, waar
door zeven districten onder wa
ter staan en de 'oogs oogst be
schadigd is.
Schepen
Kleine vaart
Aardenburgh 31 vn Rotterdam nr Lon-
Aspera 30 te Rotterdam
Bastiaan Broere 31 te Rotterdam
Bothnia 31 te Amsterdam
Breehelle 31 160 ono Madeira nr Warri
Calchas 30 vn Amsterdam nr Hamburg
Caravelle 30 te Rotterdam
Carebeka-1 1 20 o Valencia nr Casa
blanca
Car Express 31 te Amsterdam
Comelis Broere pass 1 Newarp nr Huil
Daniella 30 te Amsterdam
Elisabeth broere 1 te Rotterdam
Expansa 30 te Amsterdam
Frisian pass 30 Basurelle nr Antwerpen
Lindengracht 30 vn Amsterdam nr
Menstaa
Mangen 30 vn Amsterdam nr Hamburg
Mare Bonum pass 1 Sandettie nr Moer
dijk
Mare Novum 31 te Rotterdam
Nassauborg 31 te Amsterdam
Neutron pass 30 Schouwenbank nr Vlis-
singen
Raamgracht 30 rede Lagos
Roelof Holwerda 31 50 wnw Algiers nr
IJsland
Spray 1 120 no Aberdeen
Stella Orion 30 10 n Oran nr Algiers
Valkenburg 31 te Rotterdam
Vanguard 30 te Rotterdam
Grote vaart
Abel Tasman 30 vn Fremantle nr Fos
Achilles 31 vn Christobal nr Norfolk
Aldabi 31 vn Santos nr Ilheus
Atlantic Star 1 te Portsmouth
Bilderdijk 31 vn New Orleans nr Savan-
Rastanura
Dallia 1 vn Cardon nr Portland
Diloma 1 te Cardon
Eemhaven 1 te Rio de Janeiro
Gaasterdijk 1 te Tampico
Hollandia 1 vn Kingston nr Rio Haina
Leuvelloyd 31 te Balboa
Madisonlloyd 1 60 n Straat Babelman-
deb nr Mombasa
Mainlloyd 1 120 o Port Sudan nr Bela-
Neder Rijn 31 te Lissabon
Neder Waal 1 te Doha
Nedlloyd Dejima 31 vn Suez nr Singa
pore
Nedlloyd Loire 1 rede Abudhabi
Nedlloyd Merwe 30 vn Valancia nr Port
Said
Patro 1 vn Lake Charles nr Curacao
Straat Magelhaen 31 t.a. Ilo
Waterland 30 te Amsterdam.
PANDA EN DE SPORTMEESTER
23 - 138 - Professor Putter wachtte tot de laatste sportsman Joris
alleen had gelatenen trad toen op hem toe. "Eh .Ik wilde nog even
terug komen op ons gesprek van daarnet"zei hij. "De heer Panda
was wat onaardig tegen u .eh .hij wilde niet geloven dat u de
direkteur van het Sportpaleis was en zo. Dat neemt u niet ernstig,
hoop ik. Want ik wilde graag met u praten over de financiering van
mijn bionische proeven".
"Ach ja - nu herinner ik me u weer", sprak Joris. "Had u niet een
proefpersoonergens? Een zekere Pammeen ik. Ik zou zeggen: toont
u zijn bionisch kunnen eens. Dan kan ik beoordelen of hij een inves
tering waard is".
"Maar natuurlijk!" riep de geleerde"Panda-bel je neef en zeg dat
hij meteen met een taxi hierheen komt!"
Panda wist niet of dat wel goed was - want tenslotte was Pam met
een kloppende hoofdpijn achter gebleven. Maar het bleek mee te
vallen. Ik voel me weer best, hoor!" riep zijn neef door de telefoon.
"Wat moet er gebeuren
FRAMBOZEN-IJS
Neem 200 g frambo
zen. Druk de fram
bozen met een vork
fijn en meng er 100 g
poedersuiker door
en enkele druppels
citroensap. Klop 1/41
slagroom, die ijs
koud moet zijn, op
met 25 g poedersui
ker. Klop de sla
groom vooral niet he
lemaal stijf. Meng de
slagroom door de
frambozenmassa en
schep dit mengsel in
een vrieslaatje. Zet
het vrieslaatje in het
vriesvaak van uw
koelkast. Zorg dat
uw koelkast vrij is
van ijsafzetting en
schakel de laagste
vriestemperatuur in.
Reken op ongeveer
drie uur vriezen en
schep gedurende die
tijd het ijs nu en dan
eens om. Als het sei
zoen voor frambozen
voorbij is kunt u
frambozen uit de
diepvries gebruiken.
Het is niet nodig ze
geheel te laten ont
dooien.
WINA BORN
|S HET WAAP VPrT
A-C LEEM EMfr
A7AFKE2&/0 AGTWP
>7AC, IK PAAP OP
AAimcoepEAJ AI Er pe
wEOepffb/w;WAT (5
•JOUW EreUAf£'A)C;
'uriltT&GÖ t-/l J-flfKA-Cc PK
FRED BASSET
Jommeke
LUXOR - "The big bus", dag. 2.00, 7.00
9.15 uur, zo. 2.15,4.30.7.00 en 9.15 uur,
12 jaar.
CAMERA - "Once upon a time in the
West", dag. 2.00 en 8.00 uur, 12 jaar.
Nachtvoorstellingen - "Heavy traffic",
vrij. en zat. 11.30 uur, 16 jaar.
Ongev3llendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevalle.ndi.enst elke.dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 1300
uur tot woensdag 13.00 yur (Diacones-
genhuis) en van vrijdag 13 00 uur tot za
terdag 13.00 uur (Elisabeth-ziekenhuis).
Kinderafdeling: dag
2e KLASSE: Volwassenen dagelijks
11. lS-H> 60 uur en van 14.00-14.45 uu;
v?n 18.30-19.30 uur.
LIDO 3 - "Turks fruit", dag. 7 00 en 9.15
Kindermatinee: "Tom en Jerry festival",
dag. 2.30 uur, zo. ook 4.45 uur. al.
STUDIO - "Samen uit, samen thuis",
2.30, 7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4.45
al.
dag. 2.00
REX - "Blanke huid en zwarte dijen"
dag. 7.00 en 9.15 uur, 16 jaar.
Kindermatinee: "Peter en de vliegende
autobus", dag. (beh. zo.) 2.30 uur, al.
Nachtvoorstelling: "Onder het rokje
11.30 uur, 16
Bezoekuren ziekenhuizen
Diaconessenhuis:
Middagbezoekuur: 13.45-14.30 uur.
Avondbezoekuur: 18.^0-19.30 uur. KirT-
Üerafdeling dagelijks van 14.00-19.00 uur
alleen voor ouders zondag 14.00-15.00
uur voor overige familieleden. Kinderen
beneden 14 jaar hebben geen toegang op
df kinderafdeling.
.Sint Elizabeth-ziekenhuis:
3e KLASSE: Volwassenen dagelyks van
14 00-14 45 uur en van 1830-19.30 uur
Kraamafdeling: dag van 11.15-12 00 uur
(alleen voor echtgenoot) van 15.00-16 00
uuren van 18 30-19 30 uur Laatste kwar
tier van rruddag- en avondbezoek ba.
Academisch-Ziekenhuis
Voor alle patiënten behalve kinderen)
zijn de bezoekuren als volat
Elke dag:
14 15-15 00 uur.
18 30-19.30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou-
Maandag tim v\ijdag-
18 30-18.45 uur.
Zaterdag en zondag:
Bezoek aan ernstige patiënten:
Wanneer voor ernstige patiënten do3i-
lopend bezoek wordt toegestaan kan de
hoofdverpleegkundige hiervoor spe
ciale kaarten verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks:
15 00-15.45 uur.
18.30-19.00 uur.
Bezoektijden kinderófdeling:
Elke dag:
14 15-15.00 uur.
18.30-19.00 uur.
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30; 13.30-
14 15 en 18.30-19.30 uur; 3e klas 13.30-
14 15 en 18.30-19.30 uur; Kraamafdeling
r ouders 18-18.30 u
Geluidshinder Schiphol
Klachten-over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
forhiatiecentrum geluidshinder Schip
