ÉlNjrf
KATWUKSE LERAAR BOUWT
EIGEN ORGEL IN SCHUUR
Applaus voor Noddy
Smit sprintwinnaar ÜXST"
Fok struikelt in zicht van de zege
•en wij hun fietsen,
IN HET
"WONDER
VAN
OBBICHT"
Carter tamelijk
optimistisch
over beperken
kernwapens
Honkbalteam van Italië
typeert verschil27-0
WOENSDAG 27 JULI 1077
VARIA
PAGINA 13
door
Tips voor deze rubriek kunt U elke
Herman van
morgen tot 10.00 uur aan mij kwijt, tel.
071-144941, toestel 38. U mag ook
Amsterdam
schrijven.
I
Applaus, bloemen en een oorkonde zijn te beurt gevallen aan de 3-jarige,
hazewind, de teef Noddy, eigendom van Sassenheimer Hoogervorst.
Hoewel het gestroomlijnde beestje beschikt over een nog lang niet ideale
schofthoogte (471/2 cm terwijl 50 cm pas je-van-het is) greep zij in de
A-klasse toch de titel kampioen van Nederland 1977.
Dat gebeurde nadat Noddy eerst had afgerekend met twaalf andere
hazewinden. In de finale liep ze de-350 meter in 23.8 sec., oftewel een
gemiddelde snelheid van bijna 53 km per uur.
Het is de eerste keer dat een hazewind van de Sassenheimer een Neder
landse titel verovert. Wat voor inspanning gaat daar van baas en
bazin aan vooraf?
Mevrouw Hoogervorst: "Belangrijk is je hond baanvast te maken. Voor
dat onderdeel trainen we regelmatig met Noddy op de baan bij Duindigt.
Daarnaast moet er elke dag een paar uur met haar gewandeld worden.
Een goede voeding is ook van essentieel belang".
Brengt zo'n kampioen nog wat geld in het laadje?
"Nauwelijks. Nu ze Nederlands kampioen is geworden leveren de puppies
die ze krijgt redelijk wat op, maar helemaal uit de kosten kom je niet. Dat
is ook niet de bedoeling. Het is en blijft een liefhebberij".
Als kampioen van Nederland maakt Noddy aanspraak op afvaardiging
naar de Europese kampioenschappen die in augustus worden
gehouden. Maar dat feest zal voor de snelle Sassenheimse hazewind
.waarschijnlijk niet doorgaan omdat, zo wordt althans verwacht, Noddy
tegen die tijd loops is. En dan wordt er niet geraced.
De 27-jarige Katwijker Jan
v. d. Plas, biologieleraar aan
de oude huishoudschool,
heeft zich in de grote
vakantie nog geen moment
lopen te vervelen. Elk vrij
uurtje zondert hij zich af in
de stenen schuur achter de
woning van zijn ouders in de
Dwarsstraat om daar in zijn
eentje te werken aan de
bouw van een enorm
mechanisch pijporgel (3.20
meter hoog, 2 meter breed, 1
meter diep).
Zijn muzikaal bouwsel, een eigen
ontwerp, wil hij uiteindelijk thuis
gaan bespelen, hoewel de
capaciteit ervan ook voldoende is
voor menige kerk.
V. d. Plas is nu tweeënhalf jaar met
de bouw bezig en hij denkt er nog
wel zo'n zelfde tijd mee zoet te
zijn.
"Als ik had gewild", zei hij, "was ik
allang klaar geweest. Maar dan
had er ongetwijfeld niet zo'n der
gelijk orgel uit de bus kunnen
komen.
Houtsoorten
Vooral wat het gebruikte materiaal
betreft wil ik geen enkele
concessie doen. Ik vergelijk dit
project altijd maar met de bouw
van een Stradivarius-viool. Daar
komen ook alleen maar
hoogwaardige houtsoorten aan te
pas.
Met dit orgel is het al net zo. Ik waag
er geen millimeter goedkoop
triplex aan".
Om een indruk te geven van wat V.
d. Plas zo al in zijn orgel ver
werkte: de windlade (een soort
distributiesysteem van de wind
naar de pijpen) vervaardigde hij
hoofdzakelijk van Slavonisch
eiken, wat hij ook gebruikte voor
de orgelkas (het geraamte en de
panelen).
Voor het stellingwerk, de palen
waarop de windlade rust, koos hij
een stevig stuk hout van een
naaldboom, hetzelfde materiaal
Jan v. d. Plas: "Ik vergelijk dit met de bouw
Stradivarius
als voor de holpijpen van het
houten register.
Het toetsenbord heeft hem de
meeste hoofdbrekens bezorgd.
Koste wat kost wilde hij voor de
witte boventoetsen massief
ahoorn (esdoorn) gebruiken.
Na veel gezoek belandde hij
uiteindelijk bij een vioolbouwer
in Woerden die hem een
uitgewerkt stukje kon leveren.
Met de zaagmachine heeft hij
toen het benodigde aantal
toetsen op maat gesneden en stuk
voor stuk in de juiste vorm
geschuurd.
Voor de zwarte ondertoetsen koos
hij beukehout, waarop hij met
behulp van op temperatuur
gebrachte ouderwetse
beenderlijm, schijfjes van 3 mm
dik ebbehout plakte.
En dan de orgelpijpen, waarvan hij
de juiste maten uit orgelboeken
opdiepte of door in bestaande
orgels met de schuifmaat aan de
slag te gaan.
Het v. d. Pias-orgel telt in totaal 600
pijpen, die de Katwijker stuk
voor stuk zelf heeft vervaardigd.
Holpijp
Ze variëren in lengte van 1.50 meter
tot een paar millimeter. Van hout,
van lood, van een tinlegering.
Er zitten in totaal negen registers
op. Voor de orgelliefhebbers
noem ik ze maar even: de holpijp
acht voet, de prestant vier voet,
de prestant acht voet (alleen
diskant), de mixture drie tot vier
sterk, de dulciaan acht voet, de
gemshoorn twee voet, de
sesquialter, de nasard 1 1/3 en de
roerfluit.
Jan v. d. Plas, die als leidraad voor
deze orgelbouw wat heeft
gespiekt in de historische
naslagwerken van de beroemde
(begin negentiende-eeuwse)
orgelbouwer mr. Jan van Heuren,
kan met zijn meesterwerk ("mijn
orgelleraar bouwde er één en
toen dacht ik, dat kan ik ook")
over een paar jaar niet terecht in
de huiskamer aan de
Dwarsstraat. Want het plafond is
daar te laag
Het plan is nu om op het dak van de
schuur een extra etage te
bouwen, waarin hij zijn orgel wel
kwijt kan.
Klavecimbel
Een orgel zoals de biologieleraar
bouwde zou normaal gesproken
zeker zo'n 80.000 gulden moeten
kosten. V. d. Plas berekent dat hij
er ongeveer 12.000 gulden aan
kwijt zal zijn. Als dit karwei er op
zit wil hij in zijn schuur een
klavecimbel bouwen.
De Rip hoopt
op veel
sprietlopers
Wie een nat pak wil riskeren
om een geldprijs en een wisr
selbeker in de wacht te sle
pen kan a.s. zondagmiddag
terecht in Rijpwetering,
waar vanaf 14.00 uur natio
nale kampioenschappen
sprietlopen worden gehou
den.
Deelnemers dienen de 25 meter
brede en ruim anderhalve
meter diepe Akersloot over
te steken met als enige oe
ververbinding een houten
heipaal, die aan het begin
nog een diameter van 25 cm
heeft, daar die spits toeloopt
tot 12,5 cm.
Organisator van dit evene
ment is Henk Zonderop, die
er dit keer een veilig kam
pioenschap van wil maken.
"In het verleden zijn we nog al
eens met groene zeep in de
weer geweest", zegt hij,
"maar daar passen we nu
voor. We hebben er niets aan
als iemand zich een ongeluk
valt. Veiligheid staat dit
keer voorop. Ter beveiliging
van de sprietlopers zullen
we nu ook zakken zaagsel in
de slootkant neergooien.
Vallen ze minder hard".
Het sprietloopkampioens-
chap, voor de vierde keer ge
organiseerd, trok vorig jaar
zo'n 75 deelnemers, hoofdza
kelijk uit Zuid-Holland.
Zonderop gokt nu ook op
deelnemers uit de rest van
het land".
OBBICHT - Theo Smit
heeft gisteravond het won
der van Obbicht, een weg
wedstrijd voor profs over 92
kilometer gewonnen. Smit
won de eindsprint uit een
kopgroep van vijf, voor
Fons van Katwijk en Jan
van Katwijk. Tot enkele ki
lometers voor het einde had
ook Didi Thurau in die kop
groep gereden, maar een
lekke band wierp hem terug
in het peloton.
Theo Smit was de eerste aanvaller.
Fons van Katwijk en Jose de Cau-
wer sloten bij hem aan. Jan van
Katwijk, Alex van Linden en Didi
Thurau vergrootten de kopgroep
tot zes man. De voorsprong van de
kopgroep schommelde rond de
minuut tot de slotfase, toen het pe
loton tot op een paar honderd meter
van de vluchters kwam. Van de vijf
die om de eerste prijs sprintten was
Theo Smit de snelste.
Uitslag: 1Theo Smit, 92 km In 2 uur
13 minuten en 27 seconden; 2. Fons
van Katwijk; 3. Jan van Katwijk; 4.
Alex van Linden (Bel); 5. Jose de
Couwer(Bel); 6. op 21 seconden Jan
Huisjes; 7. Piet van Katwijk; 8 Eric
Leman (Bel); 9. Gerben Karstens;
10. Roger Swerts (Bel).
De Tourvedetten Didi Thurau en Hennie Kuiper begroeten elkaar
hartelijk voor de koers in Obbicht. Geen van beiden zou overigens een rol
van betekenis spelen.
Zonder de TI-Raleighploeg had de
Tour de France '77 er heel anders uit
gezien.
Nu schitterde Didi Thurau dagen
lang in de gele trui. Finishte Gerben
Karstens niet als tweede in 'n etappe
dank zij de vriendelijke aanwijzingen
van een agent. Gooide Henny Kuiper
het klassement op een daverende
manier in de war door een schitterende
overwinning op de Alpe d'Huez.
Kortom de Ti-ploeg zorgde voor
spanning tot op het laatste moment.
Daarom: Peter Post en je mannen,
gefeliciteerd. Namens de 75.000
mensen die over de hele wereld werken
bij TI (Tube Investments Ltd.).
Maar vooral van de Nederlandse
vestigingen van deze Britse groep
metaalbedrijven*
*Informatie over deze
bedrijven wordt u graag gegeven door
TI Information Service, Nieuwe Park
laan 9, Den Haag, tel. 070-548100.
J' (Tube Investments Ltd.), producenten
o.a. van rijwielen, stalen buizen, aluminium, huis
houdelijke apparaten en gereedschapswerktuigen.
Nederlaag tegen Amerikaan Herbst in tennistoernooi Noordwijk
HAARLEM - Italië heeft op de
vierde dag van het toernooi om het
Europees kampioenschap honkbal
in Haarlem nog eens aangetoond
hoe groot het verschil is tussen
topploegen van Europa en de rest.
België, dat redelijke uitzichten
heeft op de derde plaats in het toer
nooi en daardoor een plaats kan
verdienen bij de strijd om de we-
Spanje behaalde 's avonds zijn
eerste punten door met 8-3 van
Zweden te winnen. Het was geen
hoogstaande wedstrijd, maar wel
aantrekkelijk omdat er voor de
eerste keer in het toernooi wat
spanning was.
NOORDWIJK - Van de vele
tennispartijen, die gisteren
ondanks de regen op Noordwijk
werden afgewerkt, was die tussen
Wouter Fok en de Amerikaan
Herbst zonder twijfel de
boeiendste. Niet omdat er zo
geweldig werd gespeeld, wel omdat
een beslist niet op zijn normale
toerental draaiende Fok probeerde
wat hij kon om zich de felle, kleine
Herbst van het lijf te houden. Dat
leek hem te zullen lukken dankzij
vooral zijn soms indrukwekkende
serviceknallers. In de derde set,
6-4, 1-6, stond hij met 4-2 en 40-30
op één punt van 5-2. Dat zou waar
schijnlijk beslissend zijn geweest,
maar Herbst bespeelde met succes
de onzekere forehand van Fok. Het
werd geen 5-2 vor Fok, maar 4-3 en
vanaf dat moment ging de
Amerikaan, die de dag tevoren Fok
tegen Asselbergs duidelijk had
zitten analyseren domineren,
terwijl Fok steeds minder ver
trouwen demonstreerde.
Het laatste spel, notabene op Foks
sterkste wapen (de service), leverde
een winst op love op voor Herbst,
die met een indianenkreetje zijn
triomf begroette: 6-4. De overige
ontmoetingen, waarin voor
namelijk A-spelers tegenover
B-spelers kwamen te staan,
brachten geen surprises. Bas
Vletter, talentvol zoon van de oud-
nationaal kampioene Mien Vletter
(de Leidsche Hout) toonde voor de
zoveelste maal aan dat het in
'Nederland niet aan jong talent
ontbreekt. De geroutineerde
Fensky had maar weinig in de melk
te brokkelen: 6-3, 6-3 voor Bas
Vletter. De Nieuw-Zeelander Mills
had verrassend veel moeite met
Muller van Moppes, die hepr tot
drie sets dwong, 3-6, 6-3. &-1.
Pleister op de wonde van
Blommendaal, die in het HEB door
dezelfde Muller van Moppes met
1-6, 4-6 werd uitgeschakeld. In het
HEB won de nr. 1 geplaatste René
Gorter vlot van Sarvaas (6-1,6-2) en
stond de nr. 2 geplaatste Copper
zijn gedemoraliseerde
tegenstander Lopes Cardozo zelfs
geen spel toe, 12-0 zoals op het
wedstrijdschema stond vermeld. In
tennistaal 6-0, 6-0. Robert-Jan ver
der Feen bereikte de laatste zestien
via een 6-3, 6-4 zege op T. Copper
'en in die partij toonde hij aan dat hij
in staat moet worden geacht de
favorieten een "hartige hap" te
serveren. Bij de dames in B bood
Bernadette Tombrok de als nr. 1
geplaatste Nienke Kingma, die'
vorigjaar dit nummer in Noordwijk
overtuigend op haar naam bracht,
zware tegenstand 7-5, (J-'S. Joke
Bos, nr. 2 geplaatst, was tegen
Stork al
bereid 6-0, 6-0.
WASHINGTON (ANP) - President
Carter is van oordeel dat er nu een
"straal van hoop" bestaat dat men
zal kunnen komen tot een
beperking van het aantal
kernmogendheden.
In een vraaggesprek met een
Amerikaans persbureau zei hij dat
er zes of acht maanden geleden
nauwelijks een bemoedigend
vooruitzicht was op dit gebied,
maar dat er nu enige reden voor
hoop is. Met name had hij een
zekere steun in zijn streven
gekregen van de Sowjet-Unie en
China.
Carter erkende dat hij teleurgesteld
was door de afwijzing door Moskou
van een voorstel voor een
"drastische vermindering van de
voorraden kernwapens".
Daarentegen hadden de Russen
zich "zeer behulpzaam getoond,
waar het samenwerking betreft op
het gebied van controle op de
ontwikkeling van kernbrandstof en
de bijbehorende apparatuur en
technologie", aldus Carter. China is
van zijn kant voorstander van een
totale kernontwapening. In
gesprekken met ambassadeur
Hoeang Tsjen, die het Chinese ver
bindingsbureau in Washington
leidt, was gebleken dat China dit in
drie fasen wil bereiken. Eerst zou er
een wereldtopconferentie moeten
worden gehouden om het
probleem te bespreken. Ver
volgens zouden de
kernmogendheden zich moeten
verplichten niet als eerste
kernwapens te gebruiken en
tenslotte zou er een volledige
afschaffing van deze wapens
moeten komen. "Ik geloof dat dit
een goed idee is", gaf Carter als zijn
commentaar. Volgens hem zou als
eerste stap een akkoord tussen de
Verenigde Staten en de Sowjet-
Unie moeten worden getekend,
gezien de psychologische invloed
die van een dergelijke
overeenkomst zou uitgaan. Hij ver
zekerde dat de VS bereid zijn alle
kernproeven - zowel voor militaire
als voor burgerlijke doeleinden - te
beëindigen, mits de Russen
hetzelfde doen.
"Wij hebben geen enkele macht
over de Fransen, Duitsers,
Brazilianen of Pakistanen en wij
streven daar ook niet naar. Toch
blijf ik hopen dat men op de een of
andere wijze een middel zal vinden
om de verkoop van installaties voor
het opwerken van kernafval niet te
laten doorgaan", zo verklaarde de
Amerikaanse president verder. Hij
zei voorstander te zijn van een ver
sterking van het gezag van het
internationale bureau voor
kernenergie in Wenen.
