LEIDSCH DAGBLAD VORSTIN BEGINT OPNIEUW Uitkeringen ineens voor gegijzelden Schiphol raamde veel te hoog Na weigering van Van Agt Rnim 13000 wandelaars op slap Baby tegen de muur gegooid Gestoorde man stak Menten- villa aan DINSDAG 19 JULI 1977 OPGERICHT 1 MAART 1860 35296 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN DEN HAAG (SP) - Koningin Juliana raadpleegt vandaag opnieuw haar adviseurs. Nadat CDA-leider Van Agt haar gisteren ver telde dat hij geen kabinet wil vormen, staat de Koningin voor de taak een andere oplossing te zoeken op de weg naar een nieuw kabinet. Het meest voor de hand ligt dat zij zal besluiten een christen-democratische informateur aan te wijzen. Deze informateur zal dan moeten proberen de breuk tussen PvdA en CDA te lijmen door met voorstellen te komen om uit de impasse te ko men. Knelpunt daarbij is de ver- mogensaanwasdeling (VAD), waarop de formatie van PvdA- voorman Den Uyl vastliep. CDA-fractievoorzitter Van Agt werd gisteren aan het einde van de middag door Koningin Juliana op paleis Huis ten Bosch ontvangen. Zij gaf hem opdracht een kabinet te vormen dat zou kunnen rekenen op een meerderheid in het parlement. Van Agt heeft dat, na de mislukte poging van Den Uyl om een kabinet tussen PvdA, CDA en D'66 te vor men en na de adviezen van afgelo pen vrijdag waarbij zowel PvdA als WD de voorkeur bleken te geven aan een CDA-formateur, uitgelegd als een verzoek te proberen met de WD te regeren. De CDA-leider weigerde dat. For meel heette het dat hij de Koningin heeft verzocht „deze opdracht" niet te behoeven aanvaarden. Overi gens zag Van Agt ook geen heil in het formeren van een PvdA/CDA- kabinet. „Als het de PvdA- fractieleider niet gelukt is. dan is Agt dit stadium ook niet aan Van 'egeVen", zei hij. (Vervolg op pagina 7). Even meer dan vijftienduizend wandelaars zijn vanmorgen ge start voor het parcours van de eerste dag van de vierdaagse vaft Nijmegen. Het traject voerde vandaag door de Betuwe met Eist als centrale rustplaats. Het was bij de start droog maar bewolkt. Er waren veel militairen onder de deelnemers. Op de foto één van de talrijke pelotons op de Nijmeegse Waalbrug. Zware brand in sloppenwijk van New York Hagenaar in arrest DEN HAAG - Om te laten zien dat hij „toch wel wat kon" heeft een 23-jarige Hagenaar gisteravond zijn ruim drie maanden oude dochtertje tegen de muur van zijn huis gegooid. Even daar voor had de moeder van het kind tegen hem gezegd dat hij voor niets deugde. De echtelieden hadden eerder die dag een kinderstoeltje gekocht. Toen de man het 's avonds in el kaar wilde zetten lukte dat niet zo best, wat de vrouw de opmer king ontlokte. De man nam dat niet, ontstak in grote woede en kwam daarbij tot zijn daad, aldus de Haagse politie, die de vader heeft inge sloten. Het kind is ter observatie in een ziekenhuis opgenomen. Aanhoudend wisselvallig Aanvankelijk regen, later van het wes ten uit opklaringen afgewisseld door enkele buien. Matige tot krachtige wind, eerst zuid- Zon op 5.44, onder 21.48 uur. Maan op 10.22, onder 23.10 uur. Hoogwater in Katwijk om 5.28 en 17.53 uur, laagwater om 1.27 en 13.44 uur. DEN HAAG (ANP) - De regering heeft besloten om een geldelijke tegemoetkoming „wegens onder gaan leed" beschikbaar te stellen voor hen die bij de gijzelingen in december 1975 in Wijster en Am sterdam en in mei/juni in de Punt en Bovensmilde enkele dagen of weken van hun vrijheid zijn be roofd. Deze tegemoetkoming in de immateriële schade die de ex- gegijzelden hebben geleden is een uitkering ineens van 1.000 gulden voor elk van de gegijzelde school kinderen en 3.000 gulden voor de overige gegijzelden. Aan de nabe staanden van de bij de gijzelingen omgekomen onschuldige slachtof fers, voor zover echtgenoot of bloedverwant in de eerste graad, zal de tegemoetkoming van 3.000 gul den eveneens worden aangeboden. Het ministerie van Justite heeft dit vanmiddag bekend gemaakt. De regering heeft met haar besluit uitdrukking willen geven aan „de gevoelens van medeleven en solida riteit" die bij haar en, naar zij aan neemt, bij het gehele Nederlandse volk bestaan met betrekking tot de „beproeving en het leed" dat de ex-gegijzelden en hun familieleden hebben ondergaan. De regering stelt nadrukkelijk dat het hier gaat om een onverplichte uitkering, omdat zij niet aansprake lijk gesteld kan worden voor schade die de slachtoffers van de gijzelingen of derden hebben gele den. Het ministerie van Justitie heeft in het verleden, ook zonder dat hiertoe een wettelijke verplich ting bestond, indien daarom was verzocht de materiële schade aan goederen van ex-gegijzelden ver goed, die het rechtstreeks gevolg was van op hun bevrijding gerichte overheidsmaatregelen, aldus het ministerie. Beschadigde kleding stukken, weggeraakte voorwerpen, en dergelijke werden aan slachtof fers vergoed. Het ministerie van Justitie wijst er op dat de ex- gegijzelden. los van de uitkering ineens, een beroep kunnen doen op het schadefonds geweldsmisd rijven. Voor de tegemoetkoming wegens ondervonden leed komen niet de mensen in aanmerking die op de dag waarop de gijzelingen begon nen al in vrijheid werden gesteld. Ook niet degenen die niet daad werkelijk gegijzeld zijn geweest, zoals de passagiers in het achterste treinstel in Wijster, aldus Justitie. NEW YORK (Reuter) - In een achterbuurtwijk van het New- yorkse stadsdeel Brooklyn zijn twintig percelen in vlammen opge gaan in een spectaculaire brand die vijftig mensen verwondde. De hitte die het vuur afgaf, gevoegd bij de hittegolf die de Verenigde Staten op het ogenblik treft, was zo groot, dat tientallen brandweer mannen bevangen werden en de ruiten van een brandweerauto be gonnen te smelten. Er waren 325 brandweerlieden voor nodig om de brand in drie uur onder de knie te krijgen. De politie heeft gezegd dat drie jon gens wegrenden uit het leegstaande fabriekspand waar de vuurhaard was. Men heeft ze niet te pakken kunnen krijgen. Brandende wrakstukken van de fabriek die weggeslingerd werden, staken een schoolgebouw, een kerk gebouw, enkele winkels, een bonds- gebouw en houten flatwoningen AMSTERDAM - De 53- jarige Gerard P. van S. heeft zich gisteren, in aanwezig heid van een advocaat, ge meld als stichter van de brand in de villa van Pieter Menten. Hij vertelde de Rotterdamse politie dat hij met behulp van een benzi nebom het rieten dak van de riante villa in Blaricum in brand had ge stoken. Zonder te wachten op de gevolgen van zijn daad, reed hij daarna weg. In de krant las hij later het resultaat van d£ brandstichting. Gerard P. van S. gaf als motief op dat hij gebukt gaat onder het oor logsverleden. Hij zou anderhalfjaar in het concentratiekamp Dachau hebben gezeten. In oktober 1975 probeerde Van S. het gebouw van de uitgeverij Kerco in Ridderkerk aan te steken. Ook met een fles ben zine en lont. Deze uitgeverij be reidde toen een heruitgave van Hit- Iers Mein Kampf voor. De aanslag mislukte en voor de rechtbank bleek dat Van S. geeste lijk zeer labiel was. Hij werd onder psychiatrische behandeling ge steld. Volgens de stafofficier recherche zaken, kapitein Bordewijk, bestaat er geen twijfel aan de schuld van Van S. De man vertelde zoveel de tails over dc brandstichting (die hij onmogelijk uit de krant had kun nen halen) dat de politie hem voor de dader houdt. Van S. werd na een verhoor van en kele uren overgegeven aan de rijkspolitie in Amsterdam. Volgens zijn eigen opgaaf bezat de vermoe delijke dader geen vaste woon- of verblijfplaats. Solide verzekerd Menten zelf zal als gevolg van de brand nauwelijks financiële schade lijden. De villa en de inboedel wa ren zeer solide verzekerd. Assura deuren hebben gisteren de miljoe- nenschade opgenomen. Overigens zou het huis niet gemak kelijk verkoopbaar zijn, als het echtpaar Menten na het proces er uit zou trekken, zoals in de bedoe ling lag. "In de eerste plaats zijn er maar weinig mensen die zich zo'n kapitaal pand kunnen veroorloven. In de tweede plaats wil niet ieder een zo'n huis met een dergelijk ver leden", aldus een plaatselijke ma kelaar, die geen schatting naar de waarde van de villa durfde te doen. Het echtpaar Menten was in elk ge val al van plan om na het proces te verhuizen naar Ierland, waar Men ten een landgoed bezit. 14 PAGINA'S I De Rhodesische premier Ian Smith is het niet eens met de Brits-Amerikaanse visie op de toekomst van zijn land. Om die plannen te dwars bomen gaat hij nieuwe ver kiezingen houden. In augus tus kan blank Rhodesië weer naar de stembus. PAGINA 9 Nico de Jong draait unieke platen. PAGINA 5 Communistische Partij in Spanje ligt weer overhoop met het Kremlin. PAGINA 6 i Toch nog akkoord over ha ringvisserij. PAGINA 7 Merckx door de jeugd over troefd. PAGINA 11 Nederlandse zwemkam- pioenschappen gedeva lueerd. PAGINA 10 Beangstigend "spelletje" NOORDWIJK - Op het terrein ach ter de Noordwijkse Northgo- sporthal zorgden stuntrijders van de "Hell-drivers" zondag voor ij zingwekkende stukjes acrobatiek. Ze wisten een aantal kinderen te bewegen op straat te gaan liggen en vervolgens sprongen de Drivers met motoren of auto's via een plan kier over de levende "hindernis" heen. Omwonenden waarschuw den bij het zien van het "spelletje dat als oefening voor het eigenlijke optreden dienst deed, de politie. HUISMAN b.v. |Uw_Fiatjj|ealër] SCHIPHOL - De N.V. Luchthaven Schiphol is tot de conclusie gekomen, dat het luchtverkeer in de ko mende jaren lang niet zo snel zal groeien als vroegere prognoses aangaven. In plaats van de bijna 20 mil joen reizigers, die volgens een in 1972 opgestelde prognose in 1980 konden worden verwacht, meent men thans dat het er waar schijnlijk maar 10,5 miljoen zullen zijn, dus iets meer dan de helft. Dat de prognose die in 1972 door een werkgroep van de rijkslucht vaartdienst, de KLM en de lucht haven \yerd opgesteld onjuist was, kan met zekerheid worden gecon cludeerd uit de cijfers van de afge lopen jaren. In 1972 werd nl. voor speld, dat Schiphol in 1975 een aan tal van 10,4 miljoen reizigers zou krijgen te verwerken. Het werden er echter nog geen 7,9 miljoen. Vo rig jaar steeg dit aantal tot 8,3 mil joen, dit jaar wordt nog een be scheiden groei tot 8,8 miljoen ver wacht. Gezien de noodzaak om de capaci teit van de luchthaven zoveel moge lijk afgestemd te houden op het aanbod, heeft de directie thans een geheel nieuwe werkprognose op gesteld voor de komende zes jaren. Dus voor de periode van 1977 tot 1983. In dat jaar - zo denkt de lucht haven thans - zal Schiphol 13 mil joen reizigers te verwerken krijgen. Aangezien de huidige capaciteit van het uitgebreide stationsge bouw is afgestemd op 18 miljoen, zal Schiphol het verwachte passa giersaanbod in 1983 ruimschoots kunnen afhandelen. Nog optimistischer waren de ver wachtingen in 1969 over de ont wikkeling van het vrachtvervoer, dat 'zeer ver bij de toen gestelde prognose is achtergebleven. Toen werd voor 1980 een vrachtvervoer voorspeld van liefst 1 miljoen ton. Gezien de huidige cijfers (256.000 ton 1976) wordt thans rekening ge houden met een groei tot 1980 van het vrachtvervoer tot 355.000 ton, dus net een derde van de prognose cijfers uit 1969. Pijnlijk Wiegel en Terlouw hebben in hun eerste reactie op Van Agts weige ring om een formatie-opdracht van de koningin te aanvaarden gezegd dat de CDA-voorman daarmee wel tot aan de rand is gegaan van wat staatsrechtelijk aanvaardbaar is. Daar hebben ze gelijk in. Het is waar dat er enige precedenten zijn voor de handelswijze van Van Agt uit een wat verder verleden. Maar een op zich zelf verheugende ontwikkeling naar meer openheid rond de formatieperikelen heeft de positie van het staatshoofd wel steeds kwetsbaarder gemaakt. Adviezen van politieke leiders aan de koningin komen tegenwoordig gedetailleerd in de openbaarheid, het giswerk van kleumende parle mentaire verslaggevers op de trap pen van Huis ten Bosch behoort goeddeels tot de geschiedenis. De bewegingsvrijheid van het staats hoofd, toch al constitutioneel uiterst beperkt, raakt door die openheid nog meer aan banden en het siert politici als zij, deze subtiele positie van het staatshoofd indachtig, handelen met égards. Zelden zullen de adviezen aan de koningin over wat er na het falen van Den Uyl verder te doen stond,zó gevarieerd zijn geweest als die van het afgelopen weekeindeMisschien zijn ook voor dit adviesassortiment in het verleden precedenten, maar - nogmaals - veel, zo niet alles, bleef toen binnen de paleismuren. De koningin heeft van uit haar po sitie niet anders kunnen doen dan het advies te volgen dat het meer derheidsstandpunt vertegenwoor digde. Dat advies kwam van PvdA en WD, zij het om uiteenlopende redenen, en hield in een opdracht aan een CDA-formateurdie hetnu centrum-links niet was gelukt, met centrum-rechts zou moeten probe ren. Uiteraard was hiertoe de heer Van Agt de aangewezen man. Hij heeft echter al dagen van tevoren hoog vanaf de toren en de Tour de France-cols verklaard dat hij zo'n opdracht van de koningin niet zou Dat nu kan gewoon niet. Hoe dan ook raakte het staatshoofd hiermee in een weinig benijdenswaardige positie. Als zij Van Agt niet zou uit nodigen het met een kabinet CDAIWD te proberen zou ze tegen het "meerderheids'-advies hebben gehandeld en zou haar positie bo ven de partijen zijn aangetast. Zou ze Van Agt toch uitnodigen dan dreigde een situatie dat de christen-democraat zou weigeren, zoals hij had aangekondigd, waarmee hij het staatshoofd een blauwtje zou laten lopen. Het is het laatste geworden en dat is op z'n zachtst gezegd pijnlijk voor de ko ningin. Het spel heeft regels die gevolgd moeten worden. Regels bepalen de continuïteit,ook in het politieke be drijf. Van Agt had de opdracht die nen te aanvaarden. Als de samen werking met de WD onder de hui dige krachtsverhoudingen zo on realistisch voor het CDA zou zijn geweest -en we menen dat zulks op zichzelf zo is- dan was de heer Van Agt daar ongetwijfeld snel achter gekomen. Dan zou zijn formatiepo ging heel kortstondig hebben kun nen zijnDaarmee was een bijdrage geleverd aan de politieke duide lijkheid en hadden waardevolle democratische instituties en ge bruiken weer eens een bevestiging gevonden Kortom, als Van Agt zegt dat Den Uyl te snel heeft gehandeld dan valt hemzelf evenzeer haastige spoed te verwijten. Die is zelden goed en in dit geval ook nog onhoffelijk. 4 weken lang het LEIDSCH M DAGBLAD ter kennismaking voor de HALVE PRIJS D lk beslis r abonnee n 4e krant gratis. Gironr. Hokje aa

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1977 | | pagina 1