Den Uyl
geeft
Yan Agt
geen verder uitstel
„Maak openbaar
vervoer in de
spits duurder"
Meer doden in de bouw
Verborgen alcoholisme
is verontrustend
Aardgas kan
beter via
eiland in
Noordzee
Japanse
arrestant
in Zweden
betrokken
bij Haagse
gijzeling
Belangstelling
dagjesmensen
voor formatie
Nederlandse
toeriste in
Frankrijk
door stroom
omgekomen
VRIJDAG 15 JULI 1977
BINNENLAND
STOCKHOLM (UPI) - De Japan
ner, die dinsdag in Stockholm werd
gearresteerd in verband met acties
die hadden moeten samenvallen
met de daar plaatsvindende bij
eenkomst van de OPEC, was be
trokken bij de overval op de Franse
ambassade in Den Haag in decem
ber 1974. Een woordvoerder van de
Zweedse veiligheidsdienst heeft
dit gisteren meegedeeld.
De Zweedse regering beraadt zich
nog over wat met de man moet ge
beuren. De politie wil dat hij wordt
uitgewezen, volgens haar is de man,
Takechi Takahasji, een leidende fi
guur van het Japanse Rode Leger,
een verboden terreurorganisatie.
In Japanse kringen wordt gezegd
i dat Takahasji 42 jaar oud is en een
graad heeft in de Franse letterkun
de. De Japanse politie kent hem als
een theoreticus in stadsterreur. Een
Japanse deskundige op het gebied
van terreurbestrijding zei dat, als
Takahasji bij de zaak in Den Haag
betrokken was hij dan een van de
plannenmakers moet zijn geweest.
Volgens de Zweedse politie was hij
Zweden binnengekomen op een
vals Indonesisch-Nederlands pas-
poort. Hij zou naar dit land zijn ge-
komen om een netwerk van terro
risten op te bouwen.
DEN HAAG - Honderden dag
jesmensen verdrongen zich
gisteren op het Binnenhof
voor de deur van het ministe
rie van Algemene Zaken om
iets gewaar te worden van de
formatie.
Samen met jounalisten, foto
grafen en tv-camera's drom
den zij om de politici die door
formateur Den Uyl op het
Binnenhof werden gehoord.
Dries van Agt gaf de nieuwsgié-
rigcn waar voor hun geld
Nadat hij naar binnen was
gegaan, verscheen bij
i de ramen op een bo
venverdieping om minzaam
het publiek te groeten.
De goedlachse CDA-leider liep
na afloop van het gesprek
naar een voor de deur staande
ijs-kar om zich te midden van
de toeristen te goed te doen
aan een koude lekkernij. En
gul als hij is, profiteerden ook
een aantal kinderen mee.
A l/9Z, D.EN HAAG - De po-
Ambtenaar (3o) gmgen van formateur
Den Uyl om een kabi-
net samen te stellen
Wilde vrouw van PvdA, CDA en D'66
zijn op de klippen ge
lopen.
vergiftigen
RIDDERKERK - Een 36-jarige ge
meenteambtenaar uit Ridderkerk
heeft in mei van dit jaar geprobeerd
zijn vrouw te vergiftigen, omdat hij
bang was dat zij er achter zou ko
men dat hij zonder werk zat.
De man is kort na zijn poging opge
pakt en ingerekend, maar is sinds
een week weer op vrije voeten. De
zaak dient binnenkort voor de rech
ter.
De ambtenaar had zelf ontslag ge-
nomen bij de gemeente, omdat de
grond daar onder zijn voeten te heet
was geworden. Hij wordt ook ver-
L dacht van frauduleuze handelingen
op zijn werk. Hij moest rekeningen
controleren van bedrijven die voor
de gemeente werk uitvoeren.
Sommige ondernemers wist hij
over te halen geld aan hem te geven
in ruil voor het gunnen van op
drachten.
;Om zijn werkloosheid voor zijn
vrouw te verzwijgen, verliet hij da
gelijks op normale tijd zijn huis.
Zijn salaris bracht hij thuis door
geld te lenen van de bank.
Staking van
Britse veerboten
nu opgeheven
HOEK VAN HOLLAND - De sta
king op de Britse veerboten 'St.
Edmund' en 'St. George" is opgehe
ven. Met ingang van heden zal de
veerdienst tussen Hoek Van Hol-
land en Harwich weer normaal
worden uitgevoerd. Dit heeft een
woordvoerder van de Stoom
vaartmaatschappij Zeeland mee
gedeeld.
Afgelopen dinsdag strandden hon
derden passagiers in Hóek van Hol
land, toen een wilde staking onder
het Britse veerbotenpersoneel
uitbrak. De meeste passagiers kon
den worden overgeboekt op de Ne
derlandse schepen van Stoom
vaartmaatschappij Zeeland, of
moesten doorreizen naar Oostende
om van daar uit de oversteek te ma
ken.
De staking was begonnen om het
uitbetalen van overuren. Of er in
middels overeenstemming is be
reikt tussen het personeel en e
maatschappij (Britse Spoorwegen),
kon de woordvoerder van-Stoom
vaartmaatschappij Zeeland niet
zeggen.
Vanochtend om half tien is
Den Uyl naar de koningin
gegaan om verslag uit te
brengen over de zaak
waarop het formatieoverleg
is vastgelopen.
Dat is de vermogensaan-
wasdeling (VAD), waarmee
werknemers een aandeel
kunnen krijgen in de over
winst van bedrijven.
Den Uyl was gisteren niet bereid
tegemoet te komen aan bezwaren
van de CDA-fractie tegen een groot
aantal voorstellen van hem om de
VAD-regeling uit te breiden. D'66
heeft zich bij die uitbreiding intus
sen wel neergelegd.
CDA-fractieleider Van Agt heeft
Den Uyl toen geen akkoord te be
reiken was voorgesteld om een
adempauze in te lassen tot vandaag.
Dan zou de CDA-fractie zich er nog
eens over kunnen beraden.
Van Agt zei gisteravond dat hij de
plannen van Den Uyl in dat
fractie-overleg weliswaar niet zou
verdedigen. Maar mocht de CDA-
fractie besluiten toch wat meer aan
de wensen van Den Uyl, die in
hoofdzaak neerkomen op de opvat
tingen van diens eigen PvdA-
fractie, tegemoet te komen, dan zou
Van Agt "als een gewillig dienaar
van zijn fractie" zich bij Den Uyl
vervoegen.
De formateur heeft Van Agt dit uit
stel echter niet gegund. Hij wilde
beslist gisteravond uitsluitsel heb
ben. Daardoor is de formatie Den
Uyl mislukt.
Kloof
"Wie breekt moet ook betalen. Er
gaapt nu een brede kloof tussen
PvdA en CDA. Op basis van de hui
dige stellingen is regeringssamen
werking niet mogelijk. Zo kunnen
we niet verder".
Zo luidde het commentaar van
PvdA-fractieleider Ed van Thijn
gisteravond, nadat het formatiege-
sprek over de vermogensaanwas-
deling (VAD) was gestrand.
De meningsverschillen waarop de
VAD-besprekingen gisteren zijn
afgesprongen zijn talrijk en fun
damenteel. Van Thijn zei niet voor
niets: "Hier botsen twee maat
schappijvisies".
De PvdA wil de werknemers via de
VAD een stuk eigendom van de
ondernemingen geven. Het CDA
ziet de VAD meer als een winstde-
lingsregeling, gericht op bezits
vorming. Het grootste knelpunt
tussen PvdA en CDA was daarna
ast altijd hoe de VAD-opbrengst
moest worden verdeeld.
opbrengst door bedrijven die min
der dan 250.000 gulden winst ma
ken ook te verplichten overwinst
uit te betalen. De PvdA zat eerst op
100.000 gulden. Het CDA stelde
200.000 voor, waar Den Uyl zich la
ter in kon vinden.
Uitbreiding van de werkings
sfeer van de VAD tot BV's zoals
familie- en middenstandsbe-
drijven. Voor het CDA was dat niet
aanvaardbaar.
De stelling dat de collectieve
VAD-opbrengst "primair" ten
goede zou moeten komen aan de
pensioenen van alle werknemers.
Het CDA rook bij de presentatie
van dat woordje "primair" lont.
Want het zou kunnen inhouden dat
er dan ook nog een andere be
stemming aan gegeven kon wor
den.
Wat het laatste betreft wilde Den
Uyl het CDA wel tegemoetkomen.
"Primair" werd" geschrapt en ver
vangen door "uitsluitend". Ook
kon het CDA zijn zijn krijgen wat
de ingangsdatum van de VAD be
treft. Den Uyl zag af van januari
1976 en ging akkoord met 1 januari
1977. Maar ongetwijfeld met de be
doeling om het heffingspercentage
te verhogen in het achterhoofd.
Een hele reeks voorstellen van het
CDA werden door Den Uyl ver
worpen. Een enkele greep daaruit:
De aftrekbaarheid van de VAD-
heffing voor de vennootschapsbe
lasting.
De verrekening van de VAD met
bestaande winstdelingsregelingen.
Hoe meer bestaa de winstdeling
des te minder VAD, aldus de PvdA.
DEN HAAG/UTRECHT - Bij de ta
rieven van het openbaar vervoer
moet meer rekening worden ge
houden met het tijdstip, waarop
de reiziger van trein, tramof bus
gebruik maakt.
In de spitsuren mag een kaartje
best iets meer kosten dan gedu
rende de stille uren van de dag.
Op die manier hebben de open
baar vervoerbedrijven meer in
komsten en kunnen de tekorten
worden beperkt.
Deze gedachte is neergelegd in het
rapport "Personenvervoer: bein-
vioeden, besturen en betalen"
dat het instituut van de Neder
landse Spoorwegen heeft ge
maakt.
Als de overheid de tariefstijgingen
bij de kostenontwikkelingen laat
achterblijven, zullen de tekorten
van de openbaar vervoersbed
rijven in 1982 tweemaal zo groot
zijn als in 1975. Om het niet zover
te laten komen, is het verstandig
om wat aan de tariefstruktuur bij
het openbaar vervoer te sleute
len, meent het instituut.
Het duurder maken van het reizen
met openbaar vervoer in de spit
suren mag het autogebruik ech
ter niet in de hand werken.
Daarom moeten er ook maatrege
len worden getroffen, die het au
torijden in de spitsuren duurder
en moeilijker maken. Een moge
lijkheid is het verhogen van de
parkeertarieven tijdens de spits.
"Fris"
"Een frisse gedachte", noemt een
woordvoerder van de NS het plan
van het instituut voor onderzoek
van overheidsuitgaven. De voor
stellen, zo vindt men bij de NS,
moeten serieus worden bekeken.
Bij de praktische uitvoering zag
men wel de nodige haken en
ogen.
Het instituut meldt verder in zijn
rapport, dat het verstandig is om
één infrastructuurfonds in te stel
len. De rijkswegen worden nu be
taald uit een apart potje (het
rijkswegenfonds), terwijl voorde
aanleg van treinverbindingen
van geval tot geval een oplossing
voor de financiering moet wor
den gevonden. "De trage besluit
vorming rond de aanleg van de
Schiphol- en Almerelijn is symp
tomatisch voor de gevolgen van
de bestaande situatie", aldus het
instituut.
Een fonds voor weg- en railverbin
dingen maakt het voor de minis
ter van verkeer en waterstaat
eenvoudiger om een keuze tus
sen beide vervoersvormen te
maken. Bij de NS is men geluk
kig over het feit, dat het instituut
bij zijn onderzoek de samenhang
tussen particulier en openbaar
heeft benadrukt.
Bus en tram
Bus en tram hebben in het afgelo
pen jaar bijna 50 miljoen meer
reizigers vervoerd dan in 1975.
Dit blijkt uit cijfers van het CBS.
Het aantal vervoerde reizigers
bedroeg in 1976 882,3 miljoen.
Vooral bij de gemeentelijke ver
voersbedrijven is sprake van een
forse stijging. Deze diensten ver
voerden in het afgelopen jaar
572,5 passagiers, ongeveer 42 mil
joen meer dan in 1975. Het aantai
door interlokale lijndiensten ver
voerde passagiers steeg met on
geveer een miljoen tot 237,3 mil
joen.
Bij de spQorwegen ging het minder.
De NS vervoerde vorig jaar 171,6
passagiers, bijna 5 miljoen min
der dan in 1975. Bij de treinreizen
naar het buitenland noteerde de
NS echter een lichte stijging van
4,9 naar 5 miljoen passagiers.
DEN HAAG - Een 40-jarige Neder
landse toeriste, mevr. A. de
Lange uit Heemskerk, is
woensdagavond omgekomen by
een ongeluk in de buurt van
Bordeaux. Zij werd op slag
gedood toen zij haar kinderen uit
de auto wilde halen. De wagen
stond onder stroom.
Haar echtgenoot is met zware
brandwonden aan de voeten
opgenomen in een ziekenhuis in
Bordeaux.
Volgens de ANWB is het nog niet
helemaal duidelijk hoe het
ongeluk is gebeurd. De bond
vermoedt dat mevrouw De Lange
vlak bij de auto stond terwyl haar
met wagen en aanhanger. Op de
aanhanger stond een boot met
een acht meter hoge, metalen
mast.
Toen die een hoogspanningskabel
raakte is mevrouw De Lange op
de auto afgesprongen om haar
kinderen eruit te halen. Bij het
aanraken van de wagen „maakte
zij aarde'', vermoedt de ANWB,
waardoor haar man
brandwonden opliep en zijzelf
gedood werd. De kinderen, een
tweeling van negen en een meisje
van twee jaar oud, kwamen met
de schrik vrij.
Gistermiddag was formateur Den Uyl kennelijk nog vol goede moed. Hij
groette tenminste met de duim omhoog de samengestroomde
belangstellenden voor het ministerie van Algemene Zaken.
De PvdA en de vakbeweging willen
dat het grootste deel-globaal 75
procent van die overwinst vloeit in
een collectief, in meerderheid door
de vakbeweging te beheren, fonds.
Daaruit moet "primair" een pens
ioenverbetering voor alle werkne
mers betaald worden.
De resterende 25 procent zou, na
enige jaren geblokkeerd te zijn,
vloeien in de zakken van indivi
duele werknemers van bedrijven
die overwinst maken.
Het CDA wil het individuele deel
vergroten. En zelfs aanvankelijk
het collectieve deel - net als D'&&
-uitbreiden tot alle Nederlanders.
Want niet alleen werknemers, maar
ook consumenten en middenstan
ders - om maar een paar groepen te
noemen - werken mee aan de ver-
mogensgroei van ondernemingen.
Onder druk
Formateur Den Uyl moest daar on
der druk van de PvdA-fractie ech
ter niets van hebben. Hij hield vast
aan deze verdeelsleutel: Vijftig
procent van de overwinst gaat naar
het collectieve fonds. De andere
vijftig procent naar de individuele
werknemers tot een maximum van
2 procent van het premieplichtig
inkomen (50.000 bruto) waard ooi-
de VAD in dat geval maximaal 1000
gulden per jaar kan opleveren.
UTRECHT (ANP) - In de
bouwnijverheid (inclusief het
schilder- en baggerbedrijf) zijn
vorig jaar 43 mensen omgekomen
bij bedrijfsongevallen, elf meer dan
in 1975. Het totaal aantal
ongelukken bleef met 21.199
ongeveer gelijk, evenals het aantal
mensen dat tengevolge van die
ongelukken in een ziekenhuis
moest worden opgenomen (1033).
Een en ander, blijkt uit het
jaarverslag 1976 van het bureau
„Bouw Veilig", dat acht jaar
geleden door de bedrijfsvereniging
voor de bouwnijverheid is
opgericht.
Van de in totaal 21.199
geregistreerde ongelukken
gebeurden er 19.233 in de bouw en
respectievelijk 1.612 en 409 in het
schilder- en het baggerbedrijf.
Negentien mensen kwamen om'
doordat ze van een bouwwerk of
van ladders of trappen vielen,
terwijl de bijna 8000 ongelukken
met materiële n negen slachtoffers
eisten.
Ongeveer de helft van de
ongelukken leidt tot hand- of
voetletsel. In 1976 gingen alleen al
tengevolge van voetletsels 93.000
werkdagen verloren. Daarmee was
- exclusief sociale premies - een
bedrag van 8,7 miljoen gemoeid.
Volgens Van Agt vergat Den Uyl bij
deze houding gemakshalve dat er
in. het thans demissionaire kabinet
afspraken waren gemaakt om die
grens van twee procent niet al te
nauw te nemen.
De CDA-fractie in de Tweede Ka
mer zou er via een wijzigingsvoor
stel minstens vier procent van mo
gen maken (overeenkomend met
2000 guldenij na een gevecht in het
kabinet om het op zes procent te
brengen (3000 gulden) verloren te
hebben. Van Thijn kon zich giste
ren niets van dit soort afspraken
herinneren. Dit vormde het eerste
breekpunt tussen PvdA en CDA.
Hij noemde de VAD, zoals het CDA
die wil, een fopspeen. De ver
wachte opbrengst zou 300 miljoen
per jaar bedragen.Waarvan 275 mil
joen via de overwinst op het aard
gas zou ontstaan. De werknemers
van de NAM zouden er dus het
meest van profiteren. De reste
rende werknemers zouden met z'n
allen op hooguit 25 miljoen aan
VAD aanspraak kunnen maken.
Vandaar dat Den Uyl de VAD meer
inhoud wilde geven om zo de op
brengst te vergroten.
Maar Den Uyl week op nog veel
hieer punten af van het compromis
dat moeizaam in het thans demis
sionaire kabinet was geboren en
dat voor CDA aanvaardbaar was.
Allereerst stelde hij voor het per
centage van de af te romen over
winst te vergroten van 15 naar 20
procent. Dat zou voor het CDA nog
wel aanvaardbaar geweest zijn, als
hij daar niet onmiddellijk nog iets
aan had toegevoegd. In 1980 al zou
bekeken moeten worden of dit per
centage niet verder zou moeten
groeien. Het laatste was voor het
CDA onaanvaardbaar en vormde
een tweede breekpunt.
Want de suggestie van het CDA die
daar tegenover stond werd door
Den Uyl verworpen. Het CDA
wilde in dat geval de afdracht van
de VAD in mindering brengen op
de vennootschapsbelasting.
Andere punten waarop Den Uyl
beduidend verder ging dan het
voor het CDA aanvaardbare kabi
netscompromis zijn:
Vergroting van de VAD-
Directeur consultatiebureau:
MIDDELBURG - Er moet een
groots opgezet wetenschappelijk
onderzoek komen naar de Neder
landse drinkgewoonten. Dat is de
mening van het Zeeuwse consulta
tiebureau voor alcohol en drugs.
Het alcoholgebruik in ons land
stijgt schrikbarend, zegt hij, maar
het meest verontrustende van deze
situatie is wel het grote verborgen
alciholisme.
Hij ierklaarde dit donderdagmid
dag tijdens een presentatie van het
jaarverslag van het Zeeuwse con
sultatiebureau in Middelburg.
Tachtig procent van de alcohol
houdende drank wordt in huis ge
consumeerd en maar wintig pro
cent in het horecabedrijf. Daardoor
doet zich in oenemende mate het
verschijnsel voor dat veel gevallen
die de consultatiebureaus krijgen
te behandelen veel ernstiger zijn
dan voorheen, aldus Visser. Het
verslavingseffect neeft veel zwaar
dere vormen aangenomen.
Willen de consultatieburaus tegen
deze verborgen alcoholverslaving
iets ondernemen, dan zal er eerst
een wetenschappelijk onderzoek
naar de drinkgewoonten moeten
worden ingesteld. De staat int jaar
lijks ruim een miljard aan accijns
op alcohol. Een deel van dit geld zal
volgens directeur Visser beschik
baar moeten worden gesteld aan dit
onderzoek dat universiteiten zou
den kunnen uitvoeren.
Op dit moment kunnen de 19 con
sultatiebureaus voor alcohol en
drugs in Nederland alleen die men
sen behandelen die zich vrijwillig
tot het bureau of daar door de rech
ter naar toe worden gestuurd. Een
groot deel van de alcoholmisére
blijft binnen de muren van het ge
zin of kennissenkring. In het be
lang van de geestelijke en lichame
lijke volksgezondheid moet daar
snel verandering in komen, vindt
de heer Visser.
DEN HAAG - De overslag en
opslag van vloeibaar aardgas uit
Algerije kan beter op een
kunstmatig eiland in de Noord
zee plaats vinden dan op de
Maasvlakte.
Deze suggestie heeft de fractie
leider van D'66 in de Tweede
Kamer aan de ministers van
Economische Zaken, Verkeer
en Waterstaat en Volksgezond
heid en Milieuhygiëne gedaan
D'66 vindt dat de hogere kosten
van een kunstmatig eiland
ruimschoots opwegen tegen het
gevaar van een ramp in het
Rijnmondgebied.
De fractie heeft de ministers
gevraagd of rekening is gehou
den met een zogeheten 'worst
case analesis', wat zo veel wil
zeggen of gedacht is aan de mo
gelijkheid dat een ongeluk met
aardgas, een andere ramp in het
Rijnmnd-gebied tot gevolg kan
hebben. Met als eindresultaat
een mogelijke kettingreaktie bij
alle gevaarlijke bedrijven in de
buurt van de Maasvlakte.
De regering heeft besloten
aardgas uit Algerije te kopen
om het langzaam oprakende gas
uit Groningen aan te vullen.