Amerikaanse jeugd
op het boevenpad
Smaad en schande van Franse rekenkamer
DE STERKE VROUWEN VAN ROME t
Onrustbarende tendens:
3 SUISSES kwaliteits
brei- en
haakgarens
WATERVOORRAAD EUROPA
ROND 2000 UITGEPUT
mz suisses
WOENSDAG 13 JULI 1977
PAGINA 19
ROME (ANP) - De feministen in
Italië zijn de straat opgegaan om te
protesteren tegen de rol van vrou
wen, die vooral in hun land nog zo
veel mogelijk wordt beperkt tot de
keuken en de slaapkamer.
De beweging is onlangs in een
stroomversnelling geraakt en keert
zich tegen de Italiaanse mannen, de
regering en de kerk.
Vrij plotseling zijn in Italië honder
den organisaties van en voor vrou
wen uit de grond geschoten. In
strijdbaarheid zijn ze niet te verge
lijken met de feministische bewe
gingen in de rest van West-Europa,
waar aan het eind van de 60-er en
begin 70-er jaren nog wel iets ge
beurde maar waar het momenteel
zeer stil is.
De Italiaanse feministen kunnen -
en doen dit ook zeer regelmatig -
binnen een paar uur zo'n 50.000
demonstranten op de been krijgen.
In de oude binnenstad van Rome
heeft de 'vrouwen Bevrijdingsbe
weging een statig 16e eeuws paleis
van vier verdiepingen gekraakt en
er een vrouwenhuis van gemaakt
dat dag en nacht bewaakt wordt.
Mannen mogen er niet binnen.
Op de muur staan leuzen als "mijn
lichaam is van mij", "vijftig procent
van de banen voor vrouwen", "ab
ortus (nog steeds illegaal in Italië) is
mijn zaak".
In het vrouwenhuis, waar alle leef
tijdsgroepen komen, wordt advies
gegeven over anticonceptie wor
den "bewustwordings"sessies ge
houden, vrouwenbladen verkocht
en heeft men plannpn voor een ra
diostation voor vrouwen.
"Gelijkheid in theorie bestaat al
leen op papier," zo zegt een van de
leidsters van de beweging die ano
niem wil blijven omdat ze zichzelf
ziet als een van de vele strijdsters
voor emancipatie. "Zo is het in Ita
lië. We moeten allemaal revolutio
nairen worden en tegen deze man
nenmaatschappij vechten."
De Vrouwen Bevrijdingsbeweging
heeft banden met de kleine links-
radicale partij, de grote Italiaanse
Vrouwenbond volgt de communis
tische partijlijn voor wat betreft "de
vrouwenopstand" en dan bestaan
er nog een groot aantal organisaties
van verschillende aard, wat de Ita
lianen noemen "autonome collec
tieven," die actief zijn in fabrieken,
in ondernemingen en op scholen.
"Vrouwen,
geef de strijd niet op - we moeten de
verkrachters castreren zo riepen
ze terwijl ze in optocht door het
huis liepen van een jongen die is
beschuldigd van verkrachting. In
Italië is dat heel wat omdat ze het
aantal verkrachtingen in de open
baarheid brengen in een land dat
dit soort dingen nog steeds be
schouwt als iets waar je beter niet
over kunt praten en zeker niet moet
aangeven. In Italië zou overigens
elke 40 minuten een verkrachting
plaatsvinden.
Sommige radicale feministen vin
den dat verkrachting moet worden
beantwoord met geweld van vrou
welijke zijde, anderen hebben
anti-verkrachtingsploegen opge
richt die door de wijken patrouille-
De feministen zeggen dal ondanks
de papieren gelijkheid 60 procent
van de vrouwen het slachtoffer zijn
als er ontslagen vallen, terwijl hun
aandeel in de arbeidsmarkt slechts
19 procent bedraagt, het laagste
percentage van heel Europa.
De vrij plotselinge en zich snel uit
breidende onverzoenlijke houding
van de vrouwen is ook te merken in
de tot nu toe vrij rustige gezinspa
tronen. Zo heeft een recent onder
zoek naar sexuele gedragingen uit
gewezen dat 58 procent meer
vrouwen overspel pleegt dan 25
jaar geleden het geval was - het
geen wordt toegeschreven aan de
huidige emancipatiegolf.
De houding van de Italiaanse femi
nisten is een verzet tegen het steeds
maar weer uitstellen van wetgeving
waarin de gelijkheid tussen man en
vrouw wordt geregeld - en van het
legaliseren van abortus - zoals dat
de afgelopen jaren in een groot deel
van Europa wel is gebeurd.
Ook in Spanje komt de feministi
sche beweging op gang, hoewel
men daar nog niet zo strijdbaar is
als in Italië. Maar ook in Spanje
gaan de vrouwen nu de straat op om
te protesteren tegen het uitblijven
van gelegaliseerde abortus, en te
gen het meten met twëe maten bij
overspel. Er bestaat nog steeds een
Spaanse wet waarin wordt gesteld
dat een getrouwde vrouw die "neer
ligt bij een man die niet haar echt
genoot is" gevangenisstraf kan
krijgen van zes maanden tot zes
jaar, terwijl een man minstens "een
minnares in de echtelijke woning of
zeer duidelijk daarbuiten" moet
hebben wil hij dezelfde straf
krijgen.
De Spaanse feministen, die in on
geveer 200 groepen over het hele
land verspreid zijn, vechten ook
voor de mogelijkheid van echt
scheiding bij kerkelijke huwe
lijken, voor vrije anti-conceptie en
voor het verlagen van de meerder
jarigheid van 21 naar 18 jaar. Ze
zeggen dat het aan hun strijd te
danken is dat de Spaanse vrouwen
onlangs het recht kregen om te
gaan werken zonder toestemming
van hun echtgenoot.
West-Europa
In de rest van Europa lijken de fe
ministen hun vitaliteit te hebben
verloren nadatze nadat ze succes
hebben gehad bij het doorvoeren
van emancipatiewetgeving.
In Groot-Brïttannië werden in 1975
enkele belangrijke wetten van
kracht waarin gelijke kansen en ge
lijke beloning voor vrouwen ver
plicht werd gesteld - met een com
missie van toezicht. De Deense
vrouwen hebben hun aandeel gele
verd bij de legalisering van abortus,
een kwestie die in Nederland en
België nog steeds een heet hangij-
In Frankrijk werd er een speciale
instelling voor vrouwenzaken in
het leven geroepen, die 100 maatre
gelen uitvaardigde om het lot van
de Franse vrouwen te verbeteren,
en in West-Duitsland kunnen ge
trouwde vróuwen nu hun eigen
naam blijven gebruiken.
In België en Denemarken tenslotte
hebben de mannen iets opgestoken
van de georganiseerde feministen.
Ze roepen belangen organisaties in
het leven om gelijke behandeling te
eisen bij de toewijzing van kinde
ren in echtscheidingszaken.
ST. MORITZ - De kinderboeken van Johanna Spyri over "Heidi en
Peter" worden opnieuw verfilmd, maar nu voor de televisie. De opnamen
daarvoor zijn deze week in het Zwitserse St.Moritz begonnen. De bedoeling
is dat er een 26-delige tv-serie uit voortvloeit.
Hier de jeugdige hoofdrolspelers: Katja Polletin uit Wenen met de Zwit
serse Stefan Arpagus.
NEW YORK (DPA) - Lawrence,
15 jaar oud, maakte met een mes
een eind aan het leven van twee
buurkinderen van wie hij er een
eerst had gecastreerd. George uit
Washington, intussen 16 jaar,
heeft ook een dubbele moord op
zijn geweten. Hij is verder mede
plichtig aan twee andere moor
den en een reeks roofovervallen.
Erik uit New Haven, 14 jaar, be
roofde met een aantal leeftijds
genootjes een student, die zij ver
volgens op beestachtige wijze
doodden.
Lawrence, George en Erik beho
ren tot een nieuwe generatie
jeugdmisdadigers die burgers en
autoriteiten in de Verenigde Sta
ten in groeiende mate verontrust,
een generatie waarop het Ameri
kaanse justitiële stelsel nog geen
antwoord heeft gevonden.
Meer dan de helft van alle zware
misdaden wordt de laatste jaren
gepleegd door jongelui in de leef
tijd tussen tien en zeventien jaar.
Het aantal door deze leeftijds
groep gepleegde vergrijpen is de
afgelopen tijd tweemaal zo snel
gestegen als bij de volwassenen.
Moordenaars, dieven, rovers,
brandstichters en inbrekers van
tien, elf of twaalf jaar zijn allang
geen zeldzaamheid meer. „Er
schijnt een nieuwe onmenselijke
jeugd geboren te zijn", consta
teerde het Amerikaanse week
blad „Time".
De groep kinderen in de groep
zware misdadigers is getalsmatig
beschouwd weliswaar niet zo
hoog, maar procentueel ligt hun
aandeel ver boven het gemiddel
de.
De Amerikaanse justitie treedt
over het algemeen niet hardvoch
tig op tegen kinder-misdadigers.
Zolang zij jonger zijn dan zestien
jaar komen zij er vaak met een
forse reprimande van de kinder
rechter vanaf.
De activiteit van jonge misdadi
gers, die steeds brutaler optre
den, draagt er toe bij dat de Ame-
rikanan in de grote steden uit be
paalde wijken wegtrekken en 's
avonds niet meer de straat op
gaan als dat niet dringend nodig
De meeste scholieren aarzelen
geen moment te gehoorzamen als
een groepje van vier of vijf leef
tijdsgenoten beveelt een fiets,
een geldbeurs of een abonne
mentskaart voor de bus af te ge
ven. Ze weten dat de leden van
dergelijke benden snel zijn met
het trekken van een mes op het
hanteren van een boksbeugel.
De jeugdige boefjes weten dat
hun praktisch niets kan gebeu
ren. Meestal worden ze niet van
hun vrijheid beroofd. Volwassen
misdadigers profiteren hiervan
door steeds meer kinderen voor
hen de kastanjes uit het vuur te
laten halen. Zij leiden ze op voor
handel in verdovende middelen,
roofovervallen en moorden.
Een reclasseringsambtenaar
klaagde dat er met de jonge de
linquenten geen land te bezeilen
valt. „Als ik met ze praat vallen ze
in slaap of ze geeuwen nadrukke
lijk en informeren wanneer ik
eindelijk met mijn „gezeik" klaar
ben", zegt hij.
De kinderen zijn meestal zelf
slachtoffer van de maatschappij,
door hun ouders mishandeld of
in de steek gelaten. Vaak zijn
zulke ouders misdadigers, ver
slaafden of emotioneel gestoor
den. Ze komen uit alle lagen en
groeperingen van de bevolking,
hoewel de zwarten, over het al
gemeen het armste deel van de
natie, in de meerderheid zijn.
Het verschijnsel van de jeigdcri-
minaliteit beperkt zich niet tot
het mannelijk geslacht. Het aan
tal arrestaties van meisjes bene
den de 18 jaar die zware ver
grijpen hebben gepleegd is tus
sen 1970 en 1975 met veertig pro
cent gestegen. Bij de jongens lag
dit percentage rond 24 procent.
Wat is de oorzaak van deze ont
wikkeling? Sociologen zoeken
haar in de materialistische le-
vensstelling van de Amerikanen,
in het voortdurende geweld op de
televisie en niet op de laatste
plaats in het verdwijnen van het
gezag van de ouders, de scholen
en de kerken.
Rechters, officieren van justitie
en misdaad-psychologen zijn het
erover eens dat een justitieel
stelsel, dat een vroegrijpe gevoel-
loze veertienjarige meervoudige
moordenaar als een onaardig
kind behandelt, snel aan veran
dering toe is.
Een rechter in Cook County, in de
staat Illinois, zei bij een interview
hoofdschuddend: „Wie had twin
tig jaar geleden kunnen denken
dat een kind andere mensen irt
koelen bloede zou vermoorden?"
Hij doelde op een jongetje in
Washington die benzine uit een
auto stal, daarmee een slapende
buurman besprenkelde en er een
brandende lucifer bij hield. De
zesjarige zag vervolgens geïnte
resseerd toe hoe de buurman in
vlammen opging.
PARIJS-Een van die schitterende tolwegen biedt een prachtig uit-
nieuwe Franse autoroutes van het zicht op de Pyreneeën Er is jaren
gestaag groeiende net van dure gewerkt aan de plannen voor deze
Vrouwen zijn altijd geneigd hun tas helemaal vol te stouwen. Bij dit
stukje van creativiteit van de Amerikaanse leerbewerkster Marcia Lloyd
zullen ze het wel uit hun hoofd laten. Niet dat ze er de rommel niet voor
hebben mcCar dan wordt een kruier om te helpen dragen wel noodzake
lijk...
gezamenlijke Frans-Spaanse ver
bindingsweg, waarover zich naar
schatting jaarlijks 440.000 auto's
moeten spoeden in het verkeer tus
sen deze twee landen. Voorlopig
blijft het verkeerscijfer nog 440.000
per jaar onder de schatting, om de
eenvoudige reden dat de weg bij de
grens eindigt de Spanjaarden zijn
nog niet eens begonnen en het is
onduidelijk of ze er nog aan gaan
beginnen. Aan de Franse kant is er
ijverig gebouwd zonder dat iemand
ooit eens de moeite heeft genomen
om te kijken hoe het er in Spanje
mee stond. Toch was dat heel ge
makkelijk vast te stellen geweest:
er gebeurde gewoon niets.
Het zeer dure stuk weg dat i
kale berghelling voert, zou mis
schien een plaatselijke grap zijn
gebleven als de gevreesde inspec
teurs van de Rekenkamer er niet
achter gekomen waren. Dit zeven
honderd jaar oude instituut waakt
over de openbare middelen in
Frankrijk. Er wordt toezicht ge
houden op de begroting en de 240
leden van het ollege stellen ook
jaarlijks een rapport op over allerlei
verspilling van belastinggelden.
Ambtenaren die een of ander fiasco
van hun bestuurskunst verborgen
hopen te houden, al te onverstandig
geld uitgegeven hebben of hun be
grotingsboekje te buiten zijn ge
gaan, wachten in spanning op het
zomerrapport van de Rekenkamer,
om te zien of hun zonde aan de aan
dacht is ontsnapt. De Rekenkamer
is geen rechtbank die straffen op
legt en de onthullingen in het jaar
overzicht leidden maar sporadisch
tot strafprocessen. Maar soms geeft
het rapport toch wel te verstaan dat
een bepaald geval misschien de
verkwisting of slordigheid te boven
gaat en aan fraude doet denken.
De grote attractie van het rapport
van de Rekenkamer is dit jaar de
Corvette, een klein tweemotorig
twaalfpersoons zakenvliegtuig dat
in grote series wordt gemaakt door
het staatsbedrijf SNIAS Een ietwat
onvolledig marktonderzoek heeft
destijds voorspeld dat er omstreeks
driehonderd Corvettes verkocht
konden worden.
Uit het feit dat een soortgelijk
Frans vliegtuig van een particuliere
bouwer - de Mystere-20 van Marcel
Dassault - goed verkocht werd,
schijnt iemand afgeleid te hebben
dat het met de Corvette wel zou
lukken. Dit jaar, drie jaar nadat de
eerste veertig Corvettes van de
band kwamen, zijn er pas vier van
deze toestellen verkocht. Nog 27
toestellen heeft men kunnen ver
huren, op financieel niet al te
winstgevende voorwaarden. De
produktie zal nu vermoedelijk
worden stopgezet. Het verlies
wordt geschat op een half miljard
gulden, wat 15 procent van de in
vestering is.
Goede raad
Een van de vaste klachten van de
Rekenkamer is dat ministeries aan
particuliere firma's grote bedragen
betalen voor raad in zeer kleine
problemen. Dit jaar krijgen de
Franse musea de wind van voren.
Het museumbeheer heeft dure raad
van buiten ingeroepen voor het ne
telige probleem hoe voetgangers
veilig de drukke verkeersweg kun
nen oversteken bij het Orsay-
station als dat de nieuwe behuizing
wordt van de schitterende collectie
Franse impressionistische schil
derijen. Antwoord: een zebra met
verkeerslichten.
In een ander hoofdstuk van het ver
slag krijgt het ministerie van de
fensie er van langs omdat er ruim
een miljoen gulden is uitgegeven
voor het opknappen van een flat
voor een staatssecretaris. De uit
openbare middelen gefinancierde
bouwonderneming, voor het wol
kenkrabberscomplex van de De
fense, voorbij de Are de Triomphe,
blijkt vier en een half miljoen gul
den gespendeerd te hebben aan een
onvoltooide fontein.
De 240 leden van de Franse Reken
kamer hebben heel wat werk te
verzetten en niemand weet hoeveel
fouten en schandelijke praktijken
er toch nog aan hun aandacht ont
snappen. Maar het schandaal en de
spot die meestal voor de betrokke
nen voortvloeien uit vermelding in
het verslag van de Rekenkamer,
werken naar men hoopt toch wel
remmend op de slechte neigingen
die het Franse staatsbestel zo be
vordert.
Observ
De nieuwe Parijse wijk La Defense
wordt niet alleen gesierd door dit
kunstwerk van Calder, maar ook
door een onvoltooide fontein van
4,5 miljoen gulden.
ADVERTENTIE
MUIDERBERG - Graaf Floris V (in 1296 door edelen bij Muiderberg vermoord) voor het eerst in beeld. Naar
gegevens van dr. B. Dijkstra uit Zuid-Afrika, die enige jaren geleden bij het verplaatsen van het stoffelijk
overschot naar een ander graf de gelegenheid kreeg het lichaam te onderzoeken, vervaardigde de Britse beel
dhouwster van Madame Tussaud dit wassenbeeld, aat tot en met 31 juli in Muiderberg tentoongesteld wordt.
per kluwen
Zolang de voorraad strekt
tijdens de opruiming
belangrijk voordeliger
f\emdwerk-specicidlzaak
Botermarkt 13, LEIDEN
BRUSSEL (SP) - Terwijl de EG
wat afpraat over de wijn-, vlees-,
suiker- en melkoverschotten, be
staat er maar nauwelijks aandacht
voor het tekort aan water. Toch is
het een acuut probleem dat nog zal
verergeren in de komende jaren als
de Negen het niet eens worden over
een gecoördineerde aanpak. Water
rantsoenering is voor iedereen een
nachtmerrie, maar kan noodzake
lijk worden als er geen actie wordt
ondernomen.
De bronnen van de Gemeenschap
kunnen voldoen aan de geschatte
behoefte tot het jaar 2000. Maar de
beschikbaarheid van water is sterk
afhankelijk van plaats en weersom
standigheden.
In sommige drogere gebieden van
de EG is de hoeveelheid water nu al
te klein om aan de plaatselijke be
hoefte te voldoen. Volgens een stu
die van de economische commissie
voor Europa van de Verenigde Na
ties voeren, België en West-
Duitsland nu al water in.
De reserves dalen, de consumptie
stijgt er moet snel actie worden
ondernomen, waarschuwen EG-
functionarissen. Kerncentrales en
industrieën zouden bii voorbeeld
meer zout water kunnen gebruiken
voor hun koeling. Daardoor zou
echter de industriële activiteit in
kustgebieden toenemen en dat zou
het natuurlijk evenwicht aantasten
in gebieden die toch al gevaar lo
pen.
Er moet ook voor gezorgd worden
dat de kwaliteit van het drinkwater
goed is. De huidige zuiveringsin
stallaties moeten groter worden om
te voorkomen dat grote steden, met
een consumptie van 500 liter per
hoofd van de bevolking per dag,
niet zonder komen te zitten.
Ondergrondse waterreservoirs in
de landen van de EG zouden ook
een belangrijke bijdrage kunnen
leveren aan de watervoorziening.
Studies hebben veel en goed on
dergronds water aangetoond. Maar
dan dient wel voorkomen te wor
den dat ze vervuilen voor we ze
zelfs maar aan kunnen spreken.
De Europese Commissie gaat ook
de ontzilting van zeewater bestude
ren. De kosten daarvan en de hoe
veelheid energie die dat vraagt zijn
daarbij belangrijke problemen. Er
zullen pogingen worden onderno
men verdamping tegen te gaan in
gebieden als het zuiden van Italië
waar de grond nog geschikt is voor
bebouwing. Zo zou ondermeer de
mogelijkheid onderzocht kunnen
worden of er een begroeiing ont
wikkeld kan worden die in staat
is het water vast te houden.
Er dient eerst een balans te worden
opgemaakt om precies vast te stel
len over welke watervoorraden de
EG beschikt. Daarvoor is een be
tere uitwisseling van informatie en
technische gegevens nodig. Er zijn
al onderzoeken verricht naar de
kwaliteit van het water, de water
vervuiling en de gevolgen daarvan
voor de gezondheid. Uiteindelijk
moet er een waterplan komen dat
de EG invloed geeft op projecten
die de belangen van meer daneen-
lidstaat raken.
Maar boven alles moeten industrie,
landbouw en het publiek samen
strijden tegen verspilling. En dat
belooft de moeilijkste taak te wor
den. Men heeft zo langzamerhand
wel door dat er een energiecrisis is,
maar het idee dat de hoeveelheid
water onuitputtelijk is, is niet uit te
roeien. Aan de EG-bestuurders de
ondankbare taak duidelijk te ma
ken dat dat niet het geval is.
Observerdienst.
