Jeugd behoeden voor
agressie en sadisme
Toestanden
boegeroep
op Berlinale
vandaag...
toegelicht
Vandaag gebeurt er iets met het
aardgas.
Verstandig met aardgas. Er is alle reden voor.
f/RflOlOjpfigi
VRIJDAG 1 JULI 1977
PAGINA 5
Filmkeuringvoorzitter Le Nobel:
„Vrijdag hebben we de beslissing genomen dat onze uitspraken, die in de
Staatscourant worden gepubliceerd, in heel duidelijk Nederlands gesteld
moeten zijn. Ik voel er niet zoveel voor dat de Filmkeuring een geheim
genootschap gaat worden dat met adviezen komt in de Troonrede-taal".
Dr.C.P. Jle Nobel: bloot mag best.
De nieuwe Filmkeuring treedt op 5
juli in werking, op 7 juli is de eerste
keuringsdag. Voorzitter is de 40-
jarige sociaal-geneeskundige C. P
J. le Nobel: geboren in Den Haag,
medicijnen gestudeerd in Leiden,
na de militaire dienst (luchtmacht)
3 Iij2 jaar ontwikkelingshulp in
Zambia, proefschrift geschreven
over „moeder-en-kincf-zorg" en
daarna verdere opleidingen ge
volgd.
Na de opleiding „public health"
(„Een soort management-opleiding
in de gezondheidszorg") was hij
vier jaar studentenarts („met veel
plezier"), in die tijd hield hij zich
ook met andere dingen bezig, b.v.
-de Rutgersstichting. Daar tussen-
Door
Jaap Koopmans
door is hij ook nog een jaar kinder
psychiater geweest in Groningen
en op het ogenblik is hij, sinds 1 mei
1974, hoofd van de afdeling Jeugd
gezondheidszorg van de GGD aan
de Weesperstraat in Amsterdam.
Zijn leven lijkt dus nogal vol, maar
hij zegt met een kleine glimlach:
„Buiten mijn werkkring beoefen ik
de medische begeleiding in de top
sport: de damesschaatsploeg. Daar
heb ik een aparte opleiding voor
gehad, het is m'n hobby".
Wie zou de adviezen niet geloven
die onder leiding van zo'n doorge-
traind en veelzijdig mens tot stand
worden gebracht? De nieuwe keu
ring geeft uitsluitend adviezen en
dan nog alleen met betrekking tot
kinderen onder de 16 jaar. De
bioscoop-exploitanten zijn gebon
den deze adviezen duidelijk te to
nen, er is echter geen sprake van
enig verbod: wie zijn kinderen toch
de films wil laten zien die door de
filmkeuring ongeschikt worden
geacht, wordt geen strobreed in de
weg gelegd. Staatssecretaris van
CRM Meijer heeft er dan ook op
gewezen, dat de nieuwe wet op de
filmvertoningen primair tot doel
heeft een bijdrage te leveren tot het
geven van een grotere wijheid aan
de burgers. „Een samenleving die
zich niet beroept op verbod of
censuur, maar die hecht aan de ei
gen verantwoordelijkheid van
mensen en hen ook die verant
woordelijkheid geeft, is eigenlijk
de enige aanvaardbare en leefbare
samenleving", aldus de staatsse- -
cretaris tijdens zijn installatie-rede
voor de Filmkeuring.
Dr. Le Nobel heeft, tezamen met
1159 anderen, dit voorjaar gesollici
teerd naar het lidmaatschap van de
Filmkeuring. „In februari en maart
hebben in alle dagbladen en perio
dieken en in alle mogelijke tijd
schriften en vakbladen adverten
ties gestaan waarin werd opgeroe
pen toe te treden tot de Filmkeu
ringscommissie".
Dat was dus niet tevergeefs: 1160
sollicitanten van de meest uiteen
lopende aard.„Er waren allerlei
disciplines, die zich bezighouden
met de jeugd in de ruimste zin des
woords, in terug te vinden".
En wat is nu de bedoeling van deze
filmkeuring? „Het is preventieve
en positieve gezondheidszorg. Met
dat positieve bedoel ik het schep
pen van die mogelijkheden om met
gezond gedrag een gezonde wereld
niet in de weg te staan".
Dr. Le Nobel zegt, dat de uitschif-
tingsprocedure, na al die sollicita
ties, erg interessant was. „Het
moesten veertig mensen worden.
Twintig mannen en twintig vrou
wen, zo'n beetje representatief voor
de Nederlandse bevolking. Dus:
tien katholieken, tien protestanten
en twintig andersdenkenden. Ook
weer gelijkmatig onderverdeeld in
leeftijdsgroepen". En, wat dat re
presentatieve betreft: „De commis
sie is gehouden de beslissingen te
motiveren, dus het moeten wel
mensen zijn die hun ideeen kunnen
verwoorden".
der kriteria. En als de kriteria er
eenmaal zijn, zullen ze toch jaar
lijks bijgesteld moeten worden."
De uitspraken van de commissie
kunnen door bij voorbeeld een paar
commissieleden als onjuist worden
ervaren „Voor de veiligheid is
er dan ook een herkeuringscom
missie. De herkeuring kan door
commissieleden, maar ook door
exploitanten worden aange
vraagd".
Die kriteria, daar zullen ze het met
z'n veertigen dit najaar over heb
ben. Misschien zullen de confess
ionelen geneigd zijn de jeugd
vooral voor sex en bloot te behoe
den, terwijl de anderen wellicht
eerder de nadruk op het geweld wil
len leggen Dr. Le Nobel: „In
mijn installatie-toespraak ben ik
daar dieper op ingegaan. Als ik nu
een standpunt geef, dan is dat als
lid van de groep van veertig, het
kan geen groepsstandpunt zijn. Ik
til het zwaarst aan agressie, sa
disme en perversie. Dat zijn alle
drie vormen van geweld. Sex, ero
tiek en bloot mag van mij wel".
Heeft u zelf ook kinderen?
„Jazeker. En ik bescherm ze' ook
tegen een bepaald genre films. Het
kan best geeuren, dat ik het op een
gegeven moment niet met de uit
spraak van de commissie eens ben:
dan heb ik de volledige vrijheid om
er met mijn kinderen naartoe te
gaan".
Om het kind
„Niet geschikt voor onder de 16 be
tekent NIET dat zo'n film wel ge
schikt zou zijn voor volwassenen.
Ons oordeel is niet in de eerste
plaats een oordeel over de film, het
is in de eerste plaats een oordeel
over de schadelijkheid voor kinde
ren.
Als Van Agt meent een artikel
uit het Wetboek van Strafrecht te
kunnen gebruiken via zijn procu
reurs, dan valt dat buiten onze hori-
De volwassenen zullen hierdoor
erg afhankelijk zijn van de minister
van Justitie en zijn apparaat. Ik
hoop dat Justitie zich wel reali
seert, dat wij in vrijheid le
ven anders komen we van de re
gen in de drup.
Ik vind dit een gevaarlijke zaak".
Over het knippen in films zegt dr.
Le Nobel: „Ik ben daar nogal hui
verig voor, met het knippen van een
fragment kan het werk van de kun
stenaar worden aangetast". Het ad
vies van de commissie is bindend,
CRM kan er niets aan wijzigen. „Als
men bezwaar mocht hebben, dan is
de beroepsinstantie de Raad van
State".
Over de samenstelling van de
commissie: „Vier komen er uit de
medische hoek. Andere vakgebie
den zijn o.a.: paedagogiek, jeugd-
welzijnswerk, kinderpsychologie,
functies bij het onderwijs, mensen
van de kant van justitie, van alge
meen jeugdwerk, twee schrijfsters
van kinderboeken, een t.v.J
regisseur van kinderprogram-
ADVERTENTIE
BERLIJN - "Toestanden" genoeg
in de film van die naam, waarmee
Thijs Chanowski de befaamde pro-
duktie van het Amsterdamse Werk-
teater (acht scènes over het opgaan
van psychiatrische in democratise-
ringsproblematiek) vorig jaar ver
enigde. Maar op de Berlinale, waar
zijn inmiddels al op televisie ge
brachte werkstuk buiten mededin
ging in het hoofdprogramma was
toegelaten, was het merkwaardig
stil rond de enige vertoning die dan
toch wel de grote zaal van het Zoo
Palast had gehaald. Op het late tijd
stip van elf uur 's avonds echter en
zonder enig vlagvertoon van Ne
derlandse zijde. Chanowski zelf is
op het ogenblik met het Werkteater
bezig aan een film over een cam
ping en kon zich niet vrijmaken.
Door
J. A. Frenkel
Van CRM, dat "Toestanden" inder
tijd heeft gesubsidieerd, is er dit
jaar voor het eerst geen vertegen
woordiger in Berlijn. En de NOS,
waarvoor hier de heren Beumer,
Van Hillo en Pinxteren de film-
markt voor hun winterpakket af
stropen, kon kennelijk niet verhin
deren, dat een reeds aangekon
digde persconferentie bij gebrek
aan woordvoerders moest worden
afgelast.
Een wat beschamende toestand,
temeer omdat men hier deze non
chalance al gauw wil opvatten als
het mokkende weerwoord op het
afwijzen door de selectie
commissie van de speelfilms "Een
stille liefde" en "Het debuut".
"Toestanden", met redelijke Duitse
ondertitels, had bij het nog vrij tal
rijke nachtelijke publiek overigens
een gemengde ontvangst: veel ap
plaus van een te lacherige jeugd en
ook boe-geroep.
De andere Nederlandse film, die is
geaccepteerd, Flip Jansens nostal
gische parodie op de Hollywood-
musical "De raaiodroom'V heeft
een heel wat gunstiger plaats ge
kregen. Zaterdagmiddag en -avond
draait deze twintig minuten lange
filmdroom in het voorprogramma
van de Amerikaanse komedie,
"The late Show", een door Robert
Benton geregisseerde produktie
van Robert Altman. Nu al loopt een
zevental Amsterdaimse jongelui
van de Fugitive Cinema, die Jan
sens creatie heeft geproduceerd,
met trotse gezichten op de Berli
nale rond.
In de strijd om de Gouden en Zilve
ren Beren staat Truffaut met zijn
man, die twintig vrouwen te erg is,
vrijwel zonder concurrentie bove
naan. Zeker niet van de beide Duit-
slanden: de Bondrepubliek kwam
met het debuut van de 40-jarige
Heidi Genée, die van een histori
sche draak van Theodor Fontane
"Grete Minde" een conventioneel
mooi prentenboek maakte, en de
DDR liet zijn favoriet Konrad Wolf
(president van de staatskunstaca
demie) opdraven met het probleem
"mogen Duitsers op Duitsers schie
ten?" in de film "Mama, ich lebe".
Dit naar aanleiding van vier jonge
Duitse krijgsgevangenen die zich
in de Tweede Wereldoorlog als
vrijwilligers bij het Rode Leger
aanmeldden. Gezien de vele
schietpartijen bij de Berlijnse Muur
een voor de DDR pijnlijke vraag,
die dan wel als film een uiteraard
ideologisch, maar uitermate onbe
vredigend antwoord krijgt, voor zo
ver dat er is.
Met veel ophef ging ook nog een 2,5
uur durende film "Hitier, eine Kar-
rière" in première. Gebaseerd op
het boek van Joachim C. Fest, die
met Christian Herrendörfer, een
diepe duik in de nazi-archieveri
deed. Met als uitgangspunt de
complexe figuur van de fiihrer...
De NOS-televisie heeft de recht
streekse uitzending uit Wimble
don, waarin Betty Stöve in de
halve finale speelt, verplaatst. De
reportage begint nu vanmiddag
om 15.00 uur op Nederland 2 in
plaats van Nederland 1.
Vandaag vera/idert de prijs van het aardgas.
Voor elke kubieke meter gaat u voortaan
een paar centen meer betalen dan voorheen.
Overal ter wereld gaan de energieprijzen
omhoog, want de vraag groeit en de voorraad
mindert. Aan die ontwikkeling kan Nederland
zich helaas niet onttrekken.
We kunnen ons voorstellen dat deze consta
tering voor u een schrale troost is. Want die
verhoging betekent wèl weer een extra aan
slag op uw huishoudgeld.
Tenzij... U iets met Uw aardgasverbruik
laat gebeuren.
Het is niet onmogelijk dat u dit nog belangrijk
kunt terugdringen.
Dat kan door, nog scherper dan voorheen,
enkele dingen goed in 't oog te houden.
Hiernaast ziet u die vermeld.
En wilt u er meer over weten, dan kunnen
wij u helpen aan het boekje 'Warm wonen'
dat nader op de details en de achtergronden
ingaat.
De meeste besparingstips zijn eenvoudig op
te volgen. De meeste moeite kost misschien
'het eraan denken', maar dat wordt al gauw
een gewoonte.
Een gewoonte die u toch wel tientallen pro
centen op uw gasrekening kan gaan schelen.
Waarom zou u er vandaag niet mee
beginnen?
Tips voor het hele jaar:
1 gebruik warm water met mate.
2 op reis? waakvlammen van geiser en
fornuis uit.
voor het stookseizoen:
3 geen ramen en deuren openlaten.
4 's avonds overgordijnen dicht.
5 niet stoken in lege kamers.
6 houd de zon niet tegen, die geeft gratis
warmte.
7 één uur voor u naar bed gaat uw verwar
ming op 15° afstellen.
.8 stook een graadje lager.
9 overweeg isolatie.
Publikatie van het Ministerie van Economische Zaken,
de Vereniging van Exploitanten van Gasbedrijven in
Nederland (VEGIN) en N V. Nederlandse Gasunie.
Correspondentie-adres: 'Verstandig met aardgas',
postbus 19 te Groningen, waar u ook gratis het boekje
'Warm wonen' kunt krijgen.
NEDERLAND I
18.45 - Fabeltjeskrant (NOS)
18.55 - Journaal (NOS)
19.05 - Happy Days, tv-serie (AVRO)
19.30 - Holmes en Yoyo, tv-serie (AVRO)
19.55 - De grote diamantenroof (The Great Ice Rip-Off), tv-film
(AVRO)
21.05 - Mash, tv-serie (AVRO)
21.35 - Journaal (NOS)
21.50 - AVRO's Sportpanorama (AVRO)
22.30 - Blue Knight, tv-serie (AVRO)
23.20 - Journaal (NOS)
NEDERLAND II
15.00
17.00
18.30
19.43
20.00
20.25
20.55
21.35
22.50
23.15
Tennis op Wimbledon: Betty Stöve-Virginia Wade
Wimbledon (NOS)
Tour de France. Rit: Fleurance-Auch (NOS)
Journaal (NOS)
Calimero (TROS)
Als er een schaap over de dam is kampioenschappen
schaapherdershonden (TROS)
Vaarbewijs nodig of overbodig? Serie over het watertoe
risme (TROS)
Journaal (NOS)
Wordt u al geholpen?, comedy-serie (TROS)
Aktua TV (TROS)
Charlie's Angels, detective-serie (TROS)
Aznavour in Holland (TROS)
Journaal (NOS)
DUITSE TV
DUITSLAND I
vrijdag 1 juli '.8.10 Filmrepor
tage. 18.55-19.00 Joum. (Reg. progr.
NDR: 19.00 Sport. 19.30 Aktual. 19 45
Zandmannetje. 19.55 Nordschau-
Magazin. 20.26 Die Madchen aus dem
Weltraum, tv-serie. 20.59 Program-
maoverz. WDR: 19.00 Reg. nws. 19.05
Tekenfilmserie. 19.15 In der neuen Welt,
tv-serie. 20.15 Hier und Heute. 20.45 Lie
deren.) 21.00 Journ. en weerber. Aansl.:
Weerber. voor het weekend. 21.15 Fil
messay. 22.35 Inform, progr. 22.40 Re
portage. 23.05 Joum. e weerber. 23.20
Vampir, speelfilm. 0.25-0.30 Joum.
DUITSLAND II 18.00 Joum. 18.10
Docum. serie. 18.35 Aktual. en muz.
18.20 Slapstick. 19.55 Mainzelmannc-
hen. 20.00 Journ. 20.30 Reportages van
buitenlandse correspondenten. 21.15 In
form. progr. 22.15 Journ, 22.30 Docum.
23.30 Sport. ong. 0.10 Inform, progr.^.40
schaken. 19.35 Progr. voor Joegoslavi
sche werknemers. 19.45 Inform, progr.
20.00 Filmreportage. 20.15 Inform, serie.
20.30 Sprookjes. 21.00 Joum. en weer
ber. 2115 Tv-cursUs schaken. 21.20 Orge
lconcert. 21.50 Hoomconcert. 22.10Film.
22.50- 0.15 Sieben Sunder (Seven sin
ners), speelfilm.
Duitsland 3 WDR
i9.00 Blickpunkt Schuïe. 19.30 Tv-
cursus geschiedenis. 20.00 Zandmanne
tje. 20.05 Progr. voor Joegoslavische
werknemers. 20.15 Tv-cursus schaken.
20.20 Tv-cursus werken met klei. 20.30
Tv-cursus dierenverzorging. 20.45 Reg.
nws. 21.00 Journ. en weerber. 21.15 Reg.
joum. 22.45 Vor Ort. ong. 23.30
BELGISCHE TV
vrijdag 1 juli 18.55 Tekenfilm
serie. 19.00 Gestrand, jeugdserie. 19.25
Zomeragenda. 19.40 Meded. en weerber.
19.45 Joum. 20.15 De Gouden Zeezwa
luw van Knokke 1977: lm Krug zum
grunen Kranze, Westduitse bijdrage.
20.40 Rio Bravo, western. 22.55 Joum.
23.05-23.35 Tennis.
Na veel voorpubliciteit worden ze vanavond dan toch ook
televisie-realiteit: Charlie's Angels". Drie ex-politievrouwen die
zijn ingehuurd als detectives door een geheimzinnige werkgever die
Charlie heet. De drie engeltjes zijn voortaan iedere week bij de TROS
in actie en zeker dankzij de hoogstfraaie Farrah Fawcett-Majors
(echtgenote van Lee Majors, oftewel „De man van zes miljoen") zal de
kijkdichtheid voorlopig niet tegenvallen.
Miljoenen kijkers over de gehele wereld hebben met gevoelens die
een mengeling waren van verrukking en verbijsteringgekeken naar
de prestaties van het Roemeense tumstertje Nadia Comaneci tijdens
de Olympische Spelen in Montreal. Wat het toen nog maar veertien
jarige meisje liet zien was bijkans ongelooflijk. Het regende superla
tieven rond Nadia.zo werd ze bijvoorbeeld „koningin van Montreal"
en „de bionische vrouw" genoemd.
Een Amerikaanse filmmaatschappij zocht Nadia in Roemenië op en
registreerde haar ondermeer tijdens turnoefeningen samen met haar
hartsvriendin Ungureanu en als lid van een folkloristische dans
groep. De film, met de titel ,fiadia,from Rumania with love" wordt
AVRO's Sportpanorama uitgezonden.
Eerder op de avond bij de AVRO de film „De grote diamanten-
roof een verhaal over een ingenieus plan om voor een miljoen of tien
aan edelstenen te pikken tijdens een geoliede rooftocht langs vier
Amerikaanse steden
Echter, toevallig is een gepensioneerd politieman in de buurt. En
daar deze rol gespeeld wordt door de vorig jaar overleden .voortreffe
lijke acteur Lee J. Cobb, wordt het plotseling een misdaadavontuur
op
Toch even moeilijk voor de liefhebbers van het genre: bij de TROS
de laatste twintig minuten van „Charlie's Angels" missen voor Bum-
ger, de knusse oom van Pepper bij de AVRO, of halverwege in het
umper-avontuur vallen.
TROS-Aktua informeert vanavond over de verschillende kanten
van de vakantie-uittocht en wil daar tips bij geven. Er is ook een
reportage uit Frankrijk over de door Rome verboden plechtigheid
waarin mgr. Lefebvre priesters en sub-diakens wijdde.
De kabinetsformatie komt ter sprake en er zijn impressies van de
tenniswedstrijden in Wimbledon
HILVERSUM I
vrijdag 1 juli P.P.: 18. ly Uit
zending van de P.S.P. KRO: 18.30 Nws.
gen. 20.00 (S) In antwoord op uw
schrijven. 21.00 (S) Van Dijk Schoon-
derwalt BV. 21.15 (S) Dr. Grol en de in
ternationale lol. 21.45 (S) Jazz 298. 22.25
Overweging. 22.30 Nws. 22.40 (S) Goal.
Progr. vanuit en rondom de sport.
23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM II 18.00 Nws. 18.11
(S) Embargo. NOS: 20.00 Nws. 20.05 (S)
Europees Concertpodium: Symfonie
Orkest van de NDR: Klass. muz. (20.50-
21.12 Een kleintje kuituur). 22.15 NOS-
Cultuur. 23.00 (S) Met het oog op mor
gen: 23.05 Aktual.overz. 23.10 De krant
van morgen? 23.20 Den Haag vandaag;
23.52 Even ontspannen voor het slapen
gaan: yoga. 23.55-24.00 Nws.
HILVERSUM m /OO: 19 02 (S)
Nederlandse top-40. VPRO: 20.02 (S)
VPRO-vrijdag-op-drie. 23.02 (S) Radio
Vrij Belgie. 0.02 (S) Amigos de Musica.
AVRO: 1.02 (S) Radio Pandora. 2.02-7.00
(S) 'n Nachtje AVRO
.HILVERSUM I
zaïerrtae 2juli'VARA 7.00 Nws. 7.02 (S)
ZO. VARA's zaterdagochtendshow.
(7.30 Nws. 7.41 Dingen van de dag. 8.30
Nws. 8.36 Gym. voor de huisvrouw).
10.30 Nws. 10.33 VARA's voettocht.
11.00 (S) Radioweekblad maakt Z.I.
12.26 Meded. voor land- en tuinb. 12.30
Nws. 12.41 (S) Wegens vakantie gesloten.
14.30 (S) Nederlandse Artiesten Revue.
15.30 Nws. 15.33 (S) De Rode loper, gas-
HILVERSUM H
TROS: 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgym. 7.2u
Ontbyt-soos. (8.00 Nws. 8.11 Aktua-
ochtendeditie. 9.35 Waterstanden). 10.00
Tien kindershow indershow in Maduro-
dam. 10.30 Aktua-sportcafe (11.00 Nws.).
11.30 Wegwezen: informatief zaterda-
gochtendprogr OVERHEIDSVOORL.:
12.49 Franco thuis. TROS: 13.00 Nws.
13.11 Aktua II. 13.30 Louis Armstrong
story. 14.30 Cabaretcetera. 15.00 Polder
popparade. 16.00 Nws. 16.03 De Europa
rade (vanaf 17.00 S).
HILVERSUM ni
NCRV: 7.02 (S) Pop Station. 8.03 (S)
Happy Sound, gospelprogr. 9.03 (S) In.
10.03 Tour de France. 10.06 (S) Muz. bij
de koffie. 12.03 (S) Los Vast, gevarieerd
muziekprogr. NOS: 14.03 (S) Tour de
France.
HILVERSUM IV
AVRO: 7.00 Nws. 7.Ó2 (S) Reveille. 9.00
Nws. 9.02 (S) Kamermuz. van Willem
Rettich. 9.40 AVRO-thema: Stemmen
van weleer, deel 5. 10 00 Werken van
Kurt Weill en Hanns Eisler. 12 00 (S) Pis
tache in de zomer. (14.00 Nws 14.30 (S)
Muz. uit Polen. 16.00 't Is historisch.
16.20 (S) Liederen van Henriette Bos
nians. 16.45 Radioioum.
