missen
Leidse buurten en
wijken komen met
„verlanglij stjes"
Organisatoren Taptade II rekenen op 6000 bezoekers
'QSCHOOLHOOFD BARTELSMAN VERLAAT SLUITENDE HAMMARSKJOLDSCHOOL
Voor derde maal sinds 1973
LEIDEN
LEIDEN - Jan Chr. Bartelsman
verruilt straks op 62-jarige leef
tijd zijn functie van hoofdon
derwijzer van de openbare la
gere Hammarskjöldschool
(Joh. Wagenaarlaan, Zuid-West)
voor een stuk vrije tijd. De
school wordt per 1 augustus
opgeheven en als dependance
ondergebracht bij de Telders-
school. Gevolg van een teruglo
pend aantal leerlingen. Een niet
onbekend verschijnsel in deze
na-oorlogse wijk, waarvan veel
bewoners naar de Merenwijk
verhuizen.
Voor Bartelsman betekent het
een vroegtijdige beëindiging
van zijn 42-jarige onderwijs
loopbaan. Hij komt in een
wachtgeldregeling terecht en
heeft dan nog drie jaar voor de
boeg alvorens hij van z'n pens
ioen kan gaan genieten. Aan de
ene kant vindt hij het wel een
beetje jammer ("Ik heb het al
tijd verschrikkelijk leuk werk
gevonden"), maar aan de an
dere kant ziet hij er niet tegen
op. Hij is namelijk van plan in
Utrecht het doctoraal examen
(sociaal-)culturele pedagogiek
te gaan doen. Uitvloeisel van de
studies die hij achter zich heeft
liggen, en van z'n grote betrok
kenheid bij alles wat met dra
matische expressie, toneel en
kunst te maken heeft. Bartels
man vormt wat dat betreft een
verkwikkende uitzondering in
de reeks van onderwijsmensen
die na zo'n langdurige onder
wijservaring op het punt staan
hun loopbaan af te sluiten.
Vglo-school
De onderwijscarrière van Bar
telsman begon in '1935 in Den
Haag, waar hij als kwekeling
met-akte de arena binnenstap
te. Daarna gaf hij vier jaar les
aan een ulo-school in Voorburg,
kwam op de openbare lagere
school aan de Rijhsburgersin-
gel terecht en belandde vervol
gens op de toenmalige vglo-
school aan de Oude Vest, waar
hij het zo'n twaalf jaar zou uit
houden. Het was toen 1943. Bar
telsman kon kiezen: of als
Grebbelinie-soldaat een krijgs
gevangenschap of Duits geven
aan de vglo-school. Hij koos
voor het laatste.
Bartelsman bewaart aan zijn
vglo-periode overigens de beste
herinneringen. "Het was heel
duidelijk een proef, het bege
leiden van het zevende en acht
ste leeijaar. Dat gebeurde onder
leiding van het Algemeen Pe
dagogisch Centrum van de Ne
derlandse Onderwijzers Ver-1
eniging. Het hele onderwijs
werd op z'n kop gezet. We zaten
met de vraag van: wat doen we
nou eigenlijk met dit onderwijs.
En laten we eerlijk zijn: de ar
gumenten die je nu hoort voor
de middenschool zijn in feite
toen bedacht. De vglo-school
was al een soort middenschool.
Je had het all-round pakket en
het was een opleiding waarin de
keuze werd uitgesteld. Het was
een maatschappij-school, zoals
de middenschool dat moet
worden. Maar wat in die tijd het
meest bevredigend heeft ge
werkt is het informeel contact
geweest, dat je onderling had.
We kwamen één keer per
Hoofdonderwijzer Bartelsman i
maand zo'n drie-en-een-halve
dag bij elkaar om over dat on
derwijs te praten". Dat het vglo
In 1955 ging hij terug naar het
lager onderwijs met de bedoe
ling dat als springplank te ge
bruiken naar een directoraat in
het vglo. Maar „de lol was er af'
toen de centrale idee van de
middenschool uit het vglo ver
dween. En hij bleef voorlopig
zitten waar hij zat.
Bartelsman was toen hoofd van
de school aan de Javastraat,
werd daarna hoofd van de
school aan de Mèdusastraat e
vervolgens hoofd van de Karei
Doormanschool aan de Suma-
trastraat in de Kooi. Hij reageert
fel op een provocatieve opmer
king over schoolkinderen jn
achterstandssituaties. "Dat 'is
een stempel dat nou altijd op
die wijk wordt gedrukt. En het
is helemaal niet waar. Als je nou
nagaat ik had een oudercom
missie, waarin een psycholoog
zat, een econoom, een chauf
feur. Zo'n vijftien procent had
daar een universitaire opleiding
en dertig procent kwam dan uit
een achterstandssituatie. En
dan had je nog die hele grote
middengroep. Nee, het is de he
terogeniteit. waardoor in die
wijk problemen zijn ontstaan".
In 1972 had Bartelsman het wel
gezien en werd hoofd van de
Hammarskjöldschool.
Leerstof
Inmiddels heeft hij zich wel een
mening gevormd over de vele
veranderingen die zich in het
onderwijs hebben voltrokken.
Een van die veranderingen be
treft bijvoorbeeld de leerstof op
de pedagogische academies, die
vroeger gewoon kweekscholen
heetten.
"Dit jaar was ik gecommit
teerde bij de examens van een
pedagogische academie. En als
ik dan de stof zie, dan zijn er
duidelijke verschillen met
vroeger. Het is nu zo dat men
veel meer de totale mens be
kijkt waar de onderwijzer mee
bezig is. Vroeger was het veel
meer vaktechnisch. Ik vind dat
een welkome verandering.
Maar ik merk ook dat het ken
nispakket van de huidige exa
menkandidaat achter ligt bij het
pakket dat wij vroeger hadden.
Maar je kunt je natuurlijk de
vraag stellen of dat pakket van
vroeger wel nodig was".
En dan is er nog de andere Bar
telsman. De leraar dramatische
expressie, die als zodanig van
1955 tot 1970 functioneerde op
de kweekschool, bij de middel
bare meisjesschool en bij de
Leidse Jeugd Actie. Het had al
lemaal te maken met zijn be
langstelling voor toneel, waar
hij al sinds 1934 mee bezig is. Hij
was mede-oprichter van het
Leids Onderwijzers Toneelge
zelschap (1945), sloot zich in
1947 aan bij "Litteris Sacrum",
waar hij in 1968 vandaan ging,
en regisseert nog steeds inci
denteel o.a. voor Imperium. In
1973 behaalde hij z'n mo-a akte
onderwijskunde met als specia
lisatie culturele pedagogiek. De
mo-b akte volgde drie jaar later.
Bartelsman kan er uitvoerig
over vertellen. Hij heeft er nu
alle tijd voor om zijn studie
voort te zetten. "Maar ik zal het
werk in de school wel missen",
zegt hij.
WIM WIRTZ
ADVERTENTIE
DEALER VAN O.A.
BOUSSAC GORDIJNEN
PLOEG GORDIJNEN
BESOUW TAPIJT
Interieurverzorging
VA J. ZIRKZEE b.v.
Zeemanlaan 22 - Lelden
Telefoon 071-142627
LEIDEN - De sloop van het
schoolgebouw Vrouwenkerkhof 1
wordt voor maximaal een jaar uit
gesteld. In die periode worden er in
het gebouw klassen van de m.b.o.
cultureel werk De Lok gevestigd. B
en W hebben besloten om de school
met dit doel per 1 augustus te ver
huren. In dit gebouw was vroeger
de school voor slechthorenden en
spraakgebrekkigen gevestigd. Het
gebouw is afgekeurd; B en W zeg
gen in hun besluit tot verhuur dat
de gemeente risico's ten aanzien
van de centrale verwarming, het
dak en de riolering uitsluit.
De beste voegloze 14 k. rin
gen o.a. 1 paar met geslepen
zijkant170,-
Dit model met briljant 245,-
Met 2 briljanten 320,-
Gratis graveren.
Blijvende service
Desgewenst handgraveren.
Oesiree
Anjer
A.S.
De Koning der
Verlovingsringen
v. d. WATER
UW JUWELIER
HAARLEMMERSTRAAT 181
■RIJDAG 24 JUNI 1977
LEIDEN - Voor de derde maal in successie is onder auspi
ciën van het Overleg Wijkorganen een investarisatie ver
schenen van de wensen en vragen die bij de Leidse wijk-
comités, -verenigingen en -stichtingen leven. Een boek
werkje met deze verlangens werd vanochtend in het ge
bouw van de Welzijnsraad aangeboden aan loco-
burgemeester Van Aken.
lichting nodig over subsidiemo
gelijkheden bij renovatie in de
particuliere sector. Verder wordt
gevraagd om modernisering van
de kleuter- en lagere scholen in
de wijk, en een snelle uitvoering
van de bouwplannen op het
voormalige Herensingel
emplacement ('t Spoortje).
Buurtkomitée Groenoord: Er
moeten verkeerslichten komen
op het kruispunt Willem de
Zwijgerlaan-Floris Versterlaan.
Verder moeten de straten geher-
profileerd worden, waarbij in
sommige gevallen wordt gedacht
complex moet door de gemeente
worden aangekocht en een so
ciale bestemming krijgen.
Stichting Wijkcomité De Kooi: De
verkeerssituatie op de Lage
Rijndijk moet zo spoedig moge
lijk worden opgelost. Op het
kruispunt van Sumatrastraat en
Surinamestraat moet een voet
gangerstunnel komen (inmiddels
afgewezen door de Leidse raad -
red) en de groenvoorzieningen
kunnen nog worden uitgebreid.
Komitee Zeeheldenbuurt: Ook
deze wijk bepleit verbetering van
De eerste maal dat de Leidse buurt
en wijkcomits hun wensen op
papier zetten was in juni 1973. In
oktober 1975 werd de procedure
- herhaald. Aan de investarisatie is
ditmaal meegewerkt door niet
minder dan 19 organisaties, ver
deeld over de hele stad Leiden.
Hieronder volgt een beperkte greep
uit het verlanglijstje van de ver
schillende wijken en buurten:
Buurtverèniging Slaaghwijk (Me
renwijk): Er is in de wijk grote
behoefte aan speelvoorzienin-
gen, pleintjes waar gevoetbald
kan worden en verkeersvoorzie-
ningen op de gevaarlijke rond
weg. Een onderzoek naar de oor
zaken van baldadigheid is nodig.
Stichting Zijlwijk (Merenwijk):
Graag een subsidieregeling voor
peuterspeelzalen en voor wijk-
comités.
Wijkkomitee Plan Noord (Noord
erkwartier): Er zijn rehabilita
tieplannen nodig voor de gebie
den rondom de Van Hogendorp-
straat, rondom de Willemstraat-
Koningstraat en rondom de Anna
van Saksenstraat. In het bijzon
der is een aanpak van Groenoord
nodig. Er is een gerichtere voor
de groenvoorzieningen, het ma
ken van een speelweide op de
hoek Heemskerkstraat/Olgafa-
briek. Het in 1977 opgerichte co
mité wil een ontmoetingscen
trum voor de wijk, ook in de
avonduren.
Stichting Meerburg: Knelpunten
zijn: geen scholen in geïsoleerde
buurt, gevaarlijke verkeerssitua
tie rondom Hoge Rijndijk, voet
gangers/fietsbrug wenselijk ter
hoogte van de torenflat Kanaal-
weg, beter onderhoud speel-
plaatsjes en oplossing gevaarlijke
situatie Kettingstraat-Utrechts
Jaagpad.
Wijkcomité Vreewijk: het comité
wil samen met de gemeente een
plan opstellen om snelheidsbe
perking te verwezenlijken, par
keeroverlast te verminderen en
doorgaand verkeer te beperken
(met name bepaald vrachtver
keer en sluipverkeer).
Burgemeester-, Professoren- en
Rijndijnwijk: De groep wil graag
een buurtkrant uitbrengen en op
langere termijn een club
buurthuis verwezenlijken. De si
tuatie voor kinderen in de wijk
wordt gevaarlijk genoemd in
verband met het ontbreken van
speelgelegenheid
Wijkvereniging Aktief (Zuid-
West): Niet alle winkeliers zijn
tevreden over opstelling van
kramen op de wijkmarkt. Zijn er
mogelijkheden voor een buurt-
bioscoop? Het Bevrijdings- en
het Vijf Meiplein moeten een ge
Knelpunt voor de Stichting Meerburg: de verkeerssituatie op de Hoge Rijndijk
zelliger (intiemer) karakter
krijgen.
Wijkvereniging De Juwelen
(Morskwartier): In de wijk moe
ten snel winkelcentrum, apot
heek, zwembad, bibliotheek en
gymzaal komen. Dr. Lelylaan
moet tweebaansweg worden met
ongelijkvloerse kruisingen, stop
lichten en geen asfalt. Verder
moet iets aan de overbelasting
van de Morsstraat gedaan wor
den.
Wijkvereniging Muiderslot
(Morskwartier): Lage Mors heeft
uitbreiding winkelareaal nodig
ook in verband met bebouwing
Boekhorst. Snelle realisering van
eigen zwembad en bibliotheek.
Geef de boerderij Kweeklust een
functie in het wijkverenigingsle-
ven (peuterspeelzaal, vergader
en opslagruimte).
Stichting Wijkcomité Vogelwijk:
De wijk wil graag aansluiting op
het kabel-tv-net van Oegstgeest
in verband met slechte ontvangst
door gebouw Nieuweroord. Men
wil geen parkeerplaats zijn voor
het AZL en er moeten meer wij
kagenten in de stad komen.
Burtcomité Noordvest: Wensen:
herstel van de woonfunctie in de
wijk door sociale woningbouw
(geen hoogbouw), De Lange-
gracht moet worden versmald tot
2x2 stroken, bredere stoepen en
aparte fietspaden.
Buurtvereniging Maredorp: De
vereniging wil graag een goede
opbouwwerkers, het voortzetten
van het werk van de buurtarchi-
tect, snelle realisering van wijk-
verbeteringsplannen en meer
groen in de wijk.
Buurtvereniging Pancras-West:
De vereniging wil subsidie voor
het clubhuis, verbetering in sa
menwerking met winkeliers,
meer groen in de buurt en beter
onderhoud van particuliere wo
ningen.
Aktiekomitee Ververstraat: Pak
huizen moeten tot woningen om
gebouwd worden, geen
bedrijfsvestigingen. Haven moet
niet langer verkeersader zijn en
graag een eigen buurthuis.
Pieters en Academiewijk: Een
scherpere parkeercontrole,
plaatsen van palen om parkeer-
excessen te voorkomen en creeë-
ren van woonerven, autovrije zo
nes en speelstraten. Leegstaande
panden moeten geschikt ge
maakt worden voor bewoning,
kale plekken moeten opnieuw
bebouwd worden, opknappen en
uitbreiden speelplaats Pieters
kerkgracht, telefooncel in cen
trum van de wijk en betrekken
van wijkbewoners bij beleid t.a.v.
horeaca in de binnenstad.
Buurtvereniging D'Oude Morsch:
Snelle uitvoering herbestra
ting/herinrichting wijk inclusief
Steenstraat'en St. Aagtenstraat.
Chemisch bedrijf van Bleijs moet
uit wijk verdwijnen en terugd
ringen van de expansiedrift van
de Koetsotheek. Wanneer wor
den de riolen vernieuwd?
- The Band of the 2nd Batallion, The Light Infantry de Engelse band die zal optreden tijdens de Taptade
LEIDEN - Het succes van de Tap
tade, die vorig jaar voor de eerste
maal in de Leidse Groenoordhal-
len werd gehouden, is voor de or
ganisatoren aanleiding geweest
om te proberen er dit jaar een nog
groter muziek- en showfestijn
van te maken. De afgelopen
maanden is er achter de scher
men van de Fourty Four Degrees
had gewerkt aan de voorberei
ding van de tweede Taptade die
op zaterdag 5 november in Lei
den van start gaat.
Voor die Taptade hebben de orga
nisatoren inmiddels een aantal
vooraanstaande muziekgezels
chappen weten te contracteren.
Een van de grote attracties moet
worden het optreden van The
Band of The 2nd Batallion, The
Light Infantry. Een uit 47 leden
bestaande Engelse legerband uit
Duitsland, die een zeer uitzonder
lijke show geven en tot dusver
slechts eenmaal in Nederland te
zien waren, namelijk op 30 april
jn Hilversum.
Fantastisch
"Wat die mensen presteren is wer
kelijk fantastisch. We hebben
onze ogen uitgekeken", zegt één
van de organisatoren. "Het is een
heel aparte show". Aan het
hoofdprogramma van die avond
wordt verder meegewerkt door
het 50 man tellende "Ahoy" uit
Rotterdam, "Jubal" uit Dord
recht, het Pasveerkorps uit
Leeuwarden, de drumbandfan
fare "Die Tambourijnen van die
Stadt Eijnhoven, Adest Musica
uit Sassenheim, de Rijnmond
band uit Schiedam, die ook op de
eerste Taptade aanwezig was en
de Beatrixband uit Hilversum.
De laatste band telt 110 leden en is
volledig gebaseerd op het idee
van een Amerikaanse High
School Band. De band beschikt
ook over een speciale vlagge-
groep. Ter completering zal in het
programma worden opgetreden
door het majorette-peloton
"Fourty Four Degrees" uit Lei
den, dat die avond voor de eerste
maal het nieuwe galauniform zal
presenteren.
Voorafgaand aan het hoofdpro
gramma, dat om acht uur zal be
ginnen, is er een voorprogramma
waaraan medewerking wordt
verleend door Adest Musica uit
Sassenheim, en het junioren-
korps van K. en G., terwijl zes
Leidse majorette-pelotons geza
menlijk een show zullen verzor
gen,"(in totaal 150 meisjes van de
groenen Aktief, Ons Buiten, De
Toekomst, Pauline de Kooi Girls
en de Golden Green Stars.)
Van Willigenburg
De Taptade zal dit jaar worden ge
presenteerd door Hans van Willi
genburg. Als opzet voor het pro
gramma is de succes-formule van
het vorig jaar gehanteerd. "Zowel
de liefhebbers van goede muziek
als de liefhebbers van het showe
lement komen aan hun trekken"
zegt één van de organisatoren.
Bij het maken van een planning is
men ervan uitgegaan, dat de Tap
tade zal worden bezocht door on
geveer zesduizend muzieklief
hebbers. Dat zijn er duizend meer
dan het aantal, dat de eerste Tap
tade bijwoonde. Om deze bezoe
kers te kunnen bergen zullen er
grote tribunes worden gebouwd.
De verlichting, die vorig jaar nog
wat te wensen overliet, is aan
merkelijk verbeterd. Er komen in
de Groenoordhal vier bakken van
twaalf meter lengte te hangen, elk
gevuld met 24 grote schijnwer
pers. Daarnaast zijn er nog een
vier "volgkanonnen".
Vorig jaar leverde het nieuwe eve
nement voor de organisatoren,
die alles in hun vrije tijd uit lief
hebberij doen, een tekort op van
2500 gulden. "We hadden alle
kosten wel becijferd, maar omdat
we geen ervaring hadden met
zo'n groot evenement, kwamen
er kosten bij waar we nooit op
hadden gerekend", zegt één van
hen.
Dit jaar is de begroting gebaseerd
op zo'n 54.000 gulden aan kosten.
Twee Leidse middenstanders be
talen de komst van de Engelse
militaire band. De band zal op de
middag voorafgaand aan de Tap
tade ook nog een streetparade in
de Haarlemmerstraat verzorgen.
Kuipstoeltjes
De toegangsprijs is ten opzichte
van vorig jaar met twee kwartjes
verhoogd tot 8 gulden (in de
voorverkoop). Verder is er dit
maal een hoofdtribune met 1200
kuipstoeltjes. Zo'n plaats kost in
de voorverkoop een tientje. Be
jaarden krijgen op vertoon van de
65-pluskaart een korting van
1.50. Elke bezoeker krijgt bo
vendien een enquête-formulier
waarop hij zijn favoriete band
kan invullen.
"Het ligt in de bedoeling om elk jaar
de band die het meeste succes
heeft geoogst terug te halen".
Overigens lopen de organisato
ren voor de komende jaren met
nog grootsere plannen rond. Zo
wordt er gedacht aan een
Taptade-weekend. Voor volgend
jaar zijn er inmiddels contacten
gelegd met de Luchtmachtkapel.
"Voor dit jaar dürfden we een heel
weekend nog niet aan. We zijn
tenslotte pas begonnen".
