De Gaay Fortman: 'Waarom
wist BVD
van niets'
Eis vier jaar voor import hasj
YYD boos op Vondeling
Buitenlandse
kranten vol lof
Meer dan vierduizend kilo uit Marokko
Uw Kunstgebit
Uitstel van rechtszaken
tegen visserij-rederijen
BINNENLAND
PAGINA 7
ASSEN /BOVENSMILDE - De=
stoffelijke overschotten van de zes
gedode Zuidmolukse treinkapers
zijn gistermiddag in Groningen
vrijgegeven. Met lijkwagens
werden er vier naar Bovensmilde
en twee naar Assen gebracht. Bij
aankomst in de Molukse woon
wijken werden de kisten begeleid
door Zuidmolukse mannen en
vrouwen in zwarte gewaden foto
rechts).
Gisteravond werd er in de Zuidmo
lukse evangelische kerk in Assen
een herdenkingsdienst gehouden
die door meer dan duizend
Zuidmolukkers uit het hele land
werd bijgewoond. Onder hen wa
ren ir. Manusama, ds. Metiary,
dr. Tan en mevrouw Soumokil.
Leden van de Zuidmolukse orde
dienst hadden gisteravond de
toegangswegen tot de Molukse
wijk in Assen afgegrendeld.
Van justitie-zijde zijn gisteren de
namen van de drie gearresteerde
treinkapers en de vier schoolbe-
zetters vrijgegeven. De treinka
pers zijn: de 18-jarige A. Luhu-
lima uit Assen, de 23-jarige M.
Lumalessil uit Smilde en de
zwaargewonde 27-jarige J. Riri-
masse uit Smilde. De schoolbezet-
ters zijn de 25-jarige W. Soplanit
uit Smilde, de 27-jarige I. Thenu
uit Smilde, de 24-jarige G. The-
hupuring uit Assen en de 22-
jarige T. Polnaija uit Assen.
HILVERSUM (ANP) - Minister De Gaay Fort
man van binnenlandse zaken wil weten hoe het
komt, dat de inlichtingendiensten niet op de
hoogte waren van de gijzelingsacties in Noord-
Drente, terwijl in Zuidmolukse kring al lang be
kend was "dat die bepaalde maandag iets zou
gebeuren De bewindsman heeft dat gister- BOVENSMILDE - Hoofdonderwijzer Eef van der Vliet werd gisteren herenigd met zijn gezin. Van links
avond gGZOgd op do tolovisio. rechts ^zesjarige dochter Iris, mevrouw Van der Vliet, de tienjarige Evelien (die de eerste week ook werd gegijzeld
Wel vond hij, dat een Binnenlandse
Veiligheidsdienst (BVD) niet elke
terroristische actie kan voorko
men. De BVD houdt enkel mensen
in de gaten, die een gevaar vormen
voor de democratie en voor de
staat. Opsporingsbevoegdheid
heeft de dienst niet en de be
windsman zou die een veiligheids
dienst ook niet graag geven. Vol
gens hem moet een democratie met
terrorisme leren leven.
Het afluisteren vén telefoons bij-
voorbeld, is in Nederland een in
gewikkelde zaak, aldus de be
windsman. Daarvoor is de toe
stemming nodig van vier bewinds
lieden: de minister-president, de
minister van justitie, van binnen
landse zaken en van verkeer en wa
terstaat, waaronder de PTT valt.
Versnelling
De bewindsman voorziet, dat de
laatste gijzelingsacties de ontwa
pening van de Zuidmolukse orde
diensten versnelt. In de gemengde
Nederlands-Zuidmolukse com
missie Köbben-Mantouw is daar
over inmiddels overeenstemming
bereikt, aldus De Gaay Fortman.
Hy is voorstander van een ambte
lijke commissie, die in de periode
tussen gijzelingen op haar quivive
is. Die zou onder leiding kunnen
staan van één procureur-generaal.
Op het ogenblik houden de crimi
nele recherche informatiedienst
van het ministerie van justitie, de
BVD van het minister van binnen
landse zaken en het terroristen-
team van gemeente en rijkspolitie
zich daarmee bezig Wel hebben die
drie onderling contact, aldus de
minister.
Te weinig steun
De gemeente Smilde heeft tot dus
ver te weing steun gehad van de
hogere overheid bij het probleem
van de Zuidmolukkers. Dat heeft
het gevoel van machteloosheid om
dat probleem op te lossen versterkt.
Dat is de strekking van een una
niem ondersteunde verklaring, die
PvdA-raadslid M. Kiers gister
avond tijdens een openbare spoed-
ng van d<
aflegde.
De problematiek kan niet op ge
meentelijk niveau worden opge
lost. De politieke aspecten gaan het
niveau van de gemeente té boven.
De raad meent, dat de gijzelingsac
tie in de school een ontoelaatbare
schending van de rechtsorde is ge
weest, hijj roept de burgers op tot
zelfbeheersing en dringt aan op
maatregelen om de veiligheid in de
gemeente te garanderen. Daarom is'
de raad even teleurgesteld als de
burgerij over het uitblijven van een
onderzoek naar verboden wapen
bezit. De raad vroeg B en W de be
trokken bewindslieden uit te nodi
gen zich zo vroeg mogelijk ter
plaatse op de hoogte te stellen en
hun verklaring door te geven aan de
Staten-Generaal. Burgemeester P.
de Noord beloofde dat te zullen
doen.
Bagage
De spoorwegpolitie in het districht
Zwolle zal zich ontfermen over de
bagage van de ex-gegijzelden uit de
trein, zo gauw deze is vrijgegeven
door de autoriteiten. Volgens een
woordvoerder van de NS zullen de
spullen waarschijnlijk halverwege
deze week bij de rechthebbenden
worden thuis bezorgd. De bagage
wordt momenteel nog onderwor
pen aan een onderzoek evenals de
trein, die is ondergebracht in een
loods van de NS- lijn werkplaats in
Zwolle. De spoorweg-
voorlichtsdienst heeft voorts mee
gedeeld, dat ex-gegijzelden voor
'het in bezit krijgen van spoedei
sende zaken contact kunnen op
nemen met de spoorwegpolitie in
Zwolle.
Weigering vragen door te sturen
DEN HAAG (SP) - Amper een
week nadat Anne Vondeling is her
kozen als voorzitter van de Tweede
Kamer, heeft hij zich het ongenoe
gen op de hals gehaald van de frac
tie van de WD in de Tweede Ka-
De liberalen zijn boos omdat Von
deling geweigerd heeft schriftelijke
vragen van de VVD over de gijze
lingen in Drente door te sturen naar
de regering.
De VVD-fractie deponeerde de
vragen over de gijzeling afgelopen
zaterdag bij de griffie van de
Tweede Kamer, terwijl één van de
griffiers op de hoogte werd gesteld.
Omdat kamervoorzitter Vondeling
een vergadering van voorzitters
van Europese parlementen in het
buitenland bijwoonde, werd zon
dag vice-voorzitter Kleisterlee in
gelicht.
Na contact met Vondeling werd be
sloten de goedkeuring uit te stellen.
Aan het einde van de middag be
sloot Vondeling gisteren de vragen
niet door te sturen. Als argument
voerde hij aan dat de regering reeds
had toegezegd vanmiddag met een
uiteenzetting over de gijzeling te
komen.
WD-leider Wiegel nam daar geen
genoegen mee. Hij meende dat de
vragen van zijn fractie een aanwij
zing kunnen zijn voor de regering
om te weten welke punten de libe
ralen in de uiteenzetting in ieder
geval aan de orde gesteld zouden
willen zien. Vondeling hield echter
voet bij stuk.
Volgens Wiegel heeft Vondeling
het recht van Kamerleden om vra
gen aan de regering te stellen ge
schonden. De voorzitter zou bij het
verlenen of onthouden van zijn
goedkeuring uitsluitend dienen te
letten op de wijze waarop de vragen
zijn gesteld.
Over militaire acties
LONDEN/BONN (DPA) - De
buitenlandse pers heeft giste
ren uitgebreid aandacht be
steed aan de militaire acties
waarmee de treinkaping in De
Punt en Bovensmilde werden
beëindigd.
De Engelse Guardian betitelde
de twee acties van de Zuidmo
lukkers als „barbaarsheid
waarmee niets gewonnen
wordt". Premier Den Uyl en de
mariniers moe en zich de afloop
niet al te zeer aantrekken. „Er
was moed voor nodig om op te
treden zoals de Nederlandse re
gering dat zaterdag deed." Vol
gens de Guardian heeft niet al
leen de Nederlandse regering
een nederlaag geleden door ge
weld te moeten gebruiken,
„maar de hele beschaafde
mensheid".
De Westduitse Frankfurter
Allgemeine Zeitung filosofeert
over het nemen van gijzelaars
als de „pest van onze tijd"
waarvan politieke desperado's
en misdadigers zich gelijkelijk
bedienen.
De Nederlanders verdienen
daarom geprezen te worden. Zij
zijn rustig, omzichtig en met
psychologisch inzicht te werk
gegaan, zonder toe te geven aan
afpersing.
De afloop kan men beschouwen
als een nederlaag, maar „wie de
medaille van Assen omkeert,
ziet ook een overwinning: die
van de rechtstaat die zichzelf
doet gelden".
Het Westduitse dagblad Die
Welt schrijft dat de afloop van
het drama in Nederland bewijst
dat „terreur te overwinnen" is.
„Het kleine Entebbe" van As
sen en Bovensmilde zou Eu
ropa elders moed moeten doen
vatten. De commando-acties
passen volgens Die Welt in het
mozaiek van met succes be
kroonde bestrijding van ter
reur. Zij wijzen de weg aan
waarlangs terreur te bestrijden
is. Zoals Entebbe zou de psy
chologische dieptewerking van
het optreden in Nederland niet
misverstaan moeten worden bij
de internationale terroristen,
aldus het dagblad.
Die Welt schrijft tenslotte dat
Israels strategie en tactiek bij de
bestrijding van terreur nog
maals hun bevestiging hebben
gevonden en dat men een les is
gaan leren die vruchten af
werpt.
De Londense Daily Telegraph
keurt het gebruik van geweld
goed.
„Het feit dat twee gegijzelden
zaterdag het leven lieten legt ge
tuigenis af van het afschuwe
lijke dilemma waarvoor de Ne
derlandse regering was
plaatst niet van haar onbe
kwaamheid. Het wonder is dat
zovelen gered werden", aldus
deze krant.
Alleen de Hamburger Morge-
npost vraagt zich af of de poli
tici in Den Haag na twintig da
gen toch het hoofd verloren.
„Hun doel, de 55 gegijzelden uit
trein en school levend te be
vrijden, hebben zij niet bereikt.
De Nederlandse minister
president en zijn raadgevers
zuLlen verder moeten leven met
de last, dat er twee dood zijn. De
vraag of die slachtoffers nodig
waren om het leven van de an
deren te behouden, kan nie
mand beantwoorden", aldus de
Hamburger Morgenpost.
ADVERTENTIE
Motorhuis Verhuur
het autoverhuurbedrijf
met een oude, vertrouwde naan
die borg staat'voor
kwaliteitsverhuur:
uitsluitend, nieuwe auto's,
alle auto's friet autoradio,
zeer gunstigë voorwaarden bij
verhuur -op'langere termijn,,
snélee.iYauto voor u klaar,"
ook met automatische
versnellingsbak
verhuur met zekerheid:
volgens de voorwaarden
van het n.euwe BOVAG
verhuurcontract,
kosteloos reserveren.
^eoAi cona
Motorhuis Verhuur
Vondellaan 80/Póstbus 44
- Leiden/teU 071 -769313
vragen naar
DEN HAAG (SP) - De
straf van vier jaar eiste de procu-
reurgeneraal bij het Haagse ge
rechtshof gisteren tegen de 36-
jarige beroepssmokkelaar Sjefke
F. uit Hulst, Zeeuws Vlaanderen,
die volgens de justitie de grote
organisator is geweest van een
smokkelreis op en neer naar Ma
rokko met de kotter "Latvia",
waarmee in de nacht van 28 ja
nuari jl. 4.300 kilo hasj werd bin
nengesmokkeld in de Flipjesha
ven aan de noordkust van Noor-
Beveland.
Een eis van driejaar viel te beluiste
ren tegen de 33-jarige scheeps-
weiktuigkundige Akkie P. uit
Temeuzen, die wordt gedood
verfd als de naaste medewerker
van Sjefke. Beide verdachten
ontkenden bij de smokkelorga
nisatie betrokken te zijn geweest.
Zij werden in de nacht van 28 ja
nuari gearresteerd tijdens een
politie-overval op de boerderij
van Dirk 3. te Heinkenszand,
waar de4.300 kilo hasj in de
schuur stond opgeslagen. Akkie
P. probeerde tevergeefs met een
sprong dwars door een ruit te
ontkomen.
Voor het Hof beweerden beide
mannen alleen maar te hebben
geholpen met het lossen van de
vrachtwagen waarmee de hasj
van Flipjeshaven naar Heinkes-
zand was gebracht. Zij zouden
niet eens hebben geweten dat er
hasj in de zakken zat.
Evenals voor de rechtbank te Mid
delburg trad voor het Haagse hof
de machinist van de kotter op als
kroongetuige: Hans Dieter P.
(33), uit Rotterdam, die ver
klaarde in opdracht van Sjefke F.
de reis naar Marokko te hebben
gemaakt voor een honorarium
van 35.000 gulden.
Hij was door Akkie per auto naar
Zuid-Frankrijk gebracht, waarde
Latvia klaar lag voor vertrek. On-
deraweg naar Marokko moest
worden binnengelopen in Ali
cante en Gibraltar voor het ver
richten van reparaties. Het schip
was zo lek als een mandje. Sjefke
zelf was hiervoor naar Gibraltar
gekomen.
ADVERTENTIE
de gehele dag
onwrikbaar op zijn plaats!
Als U wilt, dat Uw kunstgebit de gehele
dag door gemakkelijk, stevig en lekker
zit, neem dan Dentofix - het speciale
moderne poeder - en strooi een weinig
op de gebitsplaat. U zult meer dan tevre
den zijn en alle ongemakken van Uw
kunstgebit vergeten, want u kunt lachen,
spreken en eten zoals u wilt! Dentofix is
daarbij verfrissend en is een weldaad
voor Uw gehemeltje. Verkrijgbaar bij
apotheken en drogisterijen.
Onder de kust van Marokko was de
hasj met twee rubberboten naar
de kotter gebracht, die vandaar
rechtstreeks doorvoer naar de
Oosterschelde. Voordat hij Flip-
jeshaven binnenliep had hij per
walkie talkie contact opgenomen
met de vrouw van Akkie, om te
horen of de kust veilig was.
In Heinkeszand had boer Dirk (51)
niet alleen zijn schuur beschik
baar gesteld aan Sjefke - voor de
derde keer al. zo bleek ter zitting -
maar had ook met speciale ont-
vangstapparatuur geluisterd
naar de radiogesprekken tussen
de douanecentrale en het pa
trouillevaartuig "Albatros".
Er leek geen vuiltje aan de lucht te
zijn. De smokkelaars vermoed
den niet dat douane en politie al
"getipt" waren en dat de hele
landingsoperatie met het vervoer
naar Heinkeszand van een af
stand door het gezag nauwlet
tend in het oog werd gehouden.
Sjefke en Akkie werden door de
Middelburgse rechtbank veroor
deeld tot respectievelijk drie en
twee jaar gevangenisstraf met
aftrek. De procureur-generaal bij
het Haagse Hof achtte deze straf
fen te laag. Hij vorderde tegen elk
een jaar meer. Tegen boer B. eiste
hij bevestiging van het vonnis:
drie maanden voorwaardelijk en
vijfduizend gulden boete.
Sjefkes advocaat mr. J. de Wit uit
Rotterdam bepleitte nietigheid
van de dagvaardiging op grond
van innerlijke tegenstrijding-
heid. Ook vroeg hij vrijspraak
van het medeplegen van hasjim-
port, omdat Sjefke ten hoogste
medeplichtig is geweest.
Tenslotte wees pleiter er op dat
Sjefke ondanks zijn lange stra
flijst met vonnissen wegens
smokkel toch bepaald geen cri
mineel is.
Vonnis 23 juni.
Weer enkele
lichaamsdelen
vermoorde
Aziaat
aangetroffen
AMSTERDAM (ANP) - De politie
heeft gisteren uit het water van het
Noorder Amstelkanaal in Amster
dam een plastic tas met twee armen
en twee onderbenen opgehaald.
Een voorbijganger had de tas drij
vend achter het Hiltonhotel aange
troffen.
De recherche is er vrijwel van over
tuigd, dat de lichaamsdelen horen
bij de stoffelijke resten, die in ja
nuari in de hoofdstad zijn gevon
den. In het water langs de Valen-
tijnkade werden toen een romp en
een dag later in de Amstel een afge
sneden hoofd en twee dijbenen
aangetroffen. Daarbij wees sectie
uit, dat de delen bij elkaar hoorden
en het slachtoffer een Aziaat van 30
tot 35 jaar moet zijn geweest.
De patholoog-anatoom dr. J. Zel-
denrust is inmiddels in kennis ge
steld van de nieuwe vondst. Hij zal
sectie moeten verrichten om ze
kerheid te krijgen dat het inder
daad om ontbrekende lichaamsde
len gaat. De recherche is er nog niet
in geslaagd de vermoorde man te
indentificeren.
HAARLEM (ANP) - De politie
rechter in Haarlem heeft maandag
de zaken tegen zes visserij-
rederijen uit Ijmuiden, die vorig
jaar de vangstbeperkingsregeling
voor tong en schol zouden hebben
overtreden, aangehouden. De offi
cier van justitie had hierom ge
vraagd omdat over soortgelijke za
ken, onlangs behandeld door an
dere rechtscolleges, een uitspraak
van de hoge raad kan worden ver
wacht.
De advocaat-generaal bij het ge
rechtshof in Den Haag is namelijk
bij de Hoge Raad in beroep van cas
satie gegaan tegen het arrest van dit
gerechtshof, waarbij negen vissers
uit Goedereede en Stellendam
werden ontslagen van rechtsver
volging. Eerder waren deze vissers
door de politierechter in Rotterdam
tot boeters veroordeeld.
De vraag waar het in al deze zaken
om ging of gaat, is of de beschik
king, waarbij de minister van land
bouw en visserij de aan Nederland
toegewezen vangsthoeveelheden
onder de vissers verdeelde, wel had
mogen worden uitgevaardigd. Het
hof in Den Haag vond van niet en de
hoge raad moet nu zeggen of dit het
juiste antwoord was.
