Excelsior: 75 jaar
zuiver amateurisme
Asopos en Njord blijven achter in roeimarathon
„Als je wringt
en forceert
gaat het fout"
Herenturndub
vol bezetenen
doorstond
alle stormen
R C L
ZWART WIT '28
VRIJDAG 27 MEI 1977
WrH1#
PETER JEHEE
traint bij de andere? Jehee: „O,
maar ik zie Excelsior niet als
doel op zichzelfHet is een mid
del, een middel om de jongens-
en herenturnerij op hoger peil te
brengen Misschien zou je dan
een andere organisatievorm
moeten vinden".
Op dit antwoord past de vraag
of een dergelijk plan bij de
Excelsior-bezetenen in goede
aarde zou vallen. "Ik denk het
wel. Je mag dat afleiden uit het
feit dat Excelsior dolgraag een
kringtraining voor jongensIhe-
ren terug wil zien".
Als daar van deze kant toch
enige twijfel over blijft bestaan,
zegt Peter Jehee ten slotte met
vederlichte glimlach: .Ach,mis
schien kun je aan mij horen dat
ik niet van kindsbeen lid van
Excelsior ben"
Achteruit
Wat heeft naar zijn idee de aan
sluiting van de Turnkring Lei
den bij Leidsenhage voor de
Leidse gymnastiekverenigin
gen betekend?
Jehee: Jk krijg de indruk dat de
contacten tussen de Leidse ver
enigingen onderling er op ach
teruit zijn gegaan. Ik ga nu af
op wat ik hoor hoe het vroeger
was. Daarentegen is de weds
trijddeelname sterk gestimu
leerd, vooral op a-b-c niveau".
Tot slot: haalt Excelsior 1984?
Jehee: >fJa, hoor, zoals het nu
gaat, zal dat best lukken. Maar
dat vind ik niet het meest inte
ressante. Veel belangrijker is of
we een rationeel beleidsplan
van de grond krijgen dat
nieuwe impulsen geeft".
Bezoek de belangrijke
voetbalwedstrijd
Aanvang: 15.00 uur
Deze advertentie is aangeboden
door de supportersvereniging van
R.C.L.
Trainer Peter Jehee:
Het bestuur van Excelsior (Hans Pannekoek, Gé van Duyn, Emiel
van der Hoeven, Hennie Sieval, Ton Niehot, Jacques Pommer, Paulv.
d. Hoeven) recipieert ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan op
zaterdag 4 juni van twee uur tot half vijf in het centrum "De Mens
wording" in Leiderdorp.
Aan de receptie vooraf gaat een reünie van oud-leden (van één tot
twee uur).
In "De Menswording" is ook te bezichtigen een kleine tentoonstelling
van documenten die betrekking hebben op de geschiedenis van Ex
celsior.
Precies op de datum van oprichting van Excelsior verschijnt een door
Emiel van der Hoeven samengesteld jubileumwerkje.
LEIDEN - Op 3 juni 1902 kwam
cle Leidse herenturnvereniging
Excelsior ter wereld. Een be
jaard lid van die club heeft, ja
ren geleden, verteld hoe dat
precies in zijn werk ging.
Een stel jongens was bij elkaar
gekomen voor de oprichtings
vergadering. „Stoelen had je
natuurlijk niet, als jongen zat je
altijd het lekkerst op je klomp".
Nadat iedereen gepeinsd had
dat het kraakte, produceerde
Jan van Stralen (later raadslid
in Leiderdorp) de naam van de
vereniging: Excelsior. Hij bezat
ook de rijkdom van een stompie
potlood en daarmee werd, op
een gescheurde suikerzak, het
belangrijkste gedeelte van het
reglement geschreven. Artikel
2: "Hij die verzuimt tijdig zijn
contributie van 2lh cent per
week te betalen, wordt onmid
dellijk geroyeerd".
In de 75 jaar die inmiddels zijn
verstreken, is veel veranderd.
De huidige voorzitter van Ex
celsior, Hans Pannekoek, zit
thuis niet op zijn klomp, maar in
een geriefelijke fauteuil. Ach,
en die 2lh cent kan ons alleen
nog ontroeren.
Er zijn nu héél andere proble
men aan de orde. Zoals iedereen
met enig zicht op de sport weet,
heeft het damestürnen in Ne
derland zich tamelijk florissant
ontwikkeld en is het herentur
nen na de oorlog steeds verder
bergafwaarts gegaan.
Van de vele specifieke heren-
turnclubs in Nederland zijn er
nog maar vier over. Daarvan is
Excelsior met een kleine 180 le
den (waaronder veel jeugd) de
grootste. De vereniging heeft de
stormen, die vele andere clubs
plat legden, getrotseerd door
zijn hecht clubverband. Dat
klinkt wat cliché-achtig, maar
voorzitter Pannekoek zegt dat
dat echt zo is. "Er zijn mensen
die niet weg wilden uit Leiden
vanwege Excelsior. Verhuizin
gen zijn er om afgezegd. Het is
geen fabeltje. De leiding heeft
lang, heel lang, pro deo ge
werkt. We hebben op zeker
moment gezegd: dat kan en
mag niet langer, we gaan ver
goedingen geven. Heus, er zijn
er bij die hun ziel en zaligheid
aan Excelsior hebben ver
kocht".
Hans Pannekoek is pas de
vijfde voorzitter van de Leidse
turnclub. Jan van Stralen M.
Galjaard (1902-1943), J. J.
Pommer en L. Post gingen hem
voor. (Dat is trouwens nog veel
als je het vergelijkt met het aan
tal penningmeesters dat Ex
celsior in die 75 jaar versleet.
Zegge en schrijve twee: J. J.
Kettenis van 1902-1963 en H. J.
Sieval).
Ondanks dat hechte clubver
band kun je je afvragen hoe lang
Excelsior zich nog staande kan
houden. Om de bekende vraag
van de Russische schrijver
Amalrik eens bij dit onderwerp
te betrekken: haalt Excelsior
1984? Hans Pannekoek schrapt
de twijfel die in deze opmerking
zit, krachtig door. "Geen twijfel
aan. Ik geef toe dat er een pe
riode is geweest waarin we met
een diepe inzinking te kampen
hebben gehad.
Op zeker moment zijn we zelfs
weggeturnd door de herenafde
ling van een andere Leidse ver
eniging, DOS, wat nog nooit
gebeurd was. Maar nu zijn we
duidelijk weer aan het opko
men. Onze jeugd en junioren
spreken een woordje mee in de
kring Leidsehage. Bij de Neder
landse B-kampioenschappen
voor de jeugd hebben enkele
Excelsior-leden goede resulta
ten behaald. Er zijn selectie-
groepen gevormd en we moeten
kijken of die stand houden. We
proberen stap voor stap naar
voren te komen, maar ik geef
toe: we hebben nog een lange
weg te gaan".
Zijn er in Excelsior ooit stem
men opgegaan om een fusie aan
te gaan? Pannekoek: "Ja, dat is
meermalen ter sprake geweest.
Maar met wie hadden we dan
een fusie moeten aangaan? Er
was geen andere specifieke
herenturnvereniging in Leiden.
Zou die er geweest zijn dan was
samengaan zeker nuttig ge
weest. Je krijgt dan o.a. meer
kader ter beschikking. Maar
zoals de zaken er in Leiden
voorstonden en nog voorstaan
had een fusie betekend dat we
een gemengde vereniging wa
ren geworden. Nu sluit ik dat
niet uit, Ik ben daar echt niet
principieel tegen. Maar het zou
de problematiek van het heren
turnen niet oplossen. Je zou er
alleen een hoop werk bij-
krijgen".
Pannekoek geeft toe dat er
sinds de Turnkring Leiden is
opgegaan in de kring Leids
ehage er in Leiden zelf op turn-
gebied niet veel meer gebeurt.
Er zijn weinig belangrijke
wedstrijden en het aantal uit
voeringen is zeer gering.
Pannekoek is van mening dat
een uitvoering in de Stadsge
hoorzaal thuishoort, "maar die
is de laatste jaren te duur voor
de gymnastiekclubs gewor
den". Geld dus als de grote
spelbreker? "Nee, dat is zeker
niet de enige factor. Het inzak
kende turnpeil heeft er ook toe-
de rug toe en gaan een team
sport bedrijven.
Om in de turnerij wat te berei
ken zijn heel wat jaren intens
ieve oefening nodig. Vereist dat
een hardheid en een volharding
die in deze tijd niet meer zo ge
makkelijk wordt opge
bracht?" Peter Jehee gelooft niet
dat je het zo moet bekij
ken. "Het hangt er zo van af
wie er voor die jongeirs staat.
Hoe introduceer je de stof, hoe
maak je er iets leuks van. De
manier waarop je die li
chaampjes hard maakt, daar
gaat het om. Ik vind het niet zo
belangrijk dat een jongen een
wedstrijd wint, wél dat hij de
oefening waar hij voor staat
goed doet. Als je te snel boven
hun niveau grijpt, als je door
duwt en de jongens zich moeten
forceren, ja, dan zijn ze gauw
vertrokken
Ik vrees dat daar in het verle
den, in het algemeen gesproken,
nogal wat fouten mee zijn ge
maakt. Handhaaf je dat speelse
element dan hoefje ook niet me
teen zo'n zwaar woord als "vol
harding"" er bij te halen."
Jehee is wel van mening dat
turnen iets anders vereist dan
bijv.voetbalof volleybal. "Het is
een individuele sport. Je kunt je
moeilijk schuil houden, wat in
een teamsport gemakkelijker
kan."
Er zijn meer individuele spor
ten waarvoor dat geldt, maar
die mogen zich toch in een grote
populariteit verheugen. Neem
tennis.
Associaties
Jehee: ,J)at is zo. Maar dan
gaan vaak de associaties wer
ken die zo'n sport oproept. Bij
tennis denk je niet alleen aan de
sport, maar ook aan de zon,
niet-onaardige vrouwen, een
drankje op het terras. Dat heeft
een zekere aantrekkingskracht.
En bij turnen denk je niet veel
anders dan aan een gymna
stiekzaal".
Om het heren- en jongensturnen
uit het slop te halen zou er naar
Jehees mening om te beginnen
wat ruimer moeten worden ge
dacht. Verenigingen zijn over
het algemeen nog wat chauvi
nistisch. Die houden een kleine
jongens- en herenafdeling aan
die niet veel meer dan een geïso
leerd bestaan leidtDie jongens
zouden eigenlijk naar ons moe
ten komen om te trainen. Van
die ruimere mogelijkheden kan
een veel grotere stimulans uit
gaan.
Begrijp me goed, ik wil daar
mee echt niet zeggen dat ze al
lemaal lid van Excelsior zouden
moeten worden".
Maar zou het niet vreemd zijn
als een jongen lid is van de ene
vereniging en vrijwel altijd
Door
Ruud Paauw
Een tableau vivant vaii
Excelsior-turners uit de jaren
twintigBeeld uit de tijd van de
plichtsbetrachting
Peter Jehee (25 jaar, m.o. licha
melijke opvoedingvierdejaars
student andragogiede leer in
zake de vorming van volwasse
nen) is trainer van Excelsior. In
die functie krijgthij als eerste te
maken met het probleem dat al
jaren de ontwikkeling van het
herenturnen blokkeert: hoe blijf
je jongens van 12 jaar en ouder
enthousiast houden voor tur
nen. In al te veel gevallen keren
ze op die leeftijd de gymnastiek
HANSPANNEKOEK
bijgedragen dat je er niet meer
mee kwam".
Excelsior wil enigszins in de
leemte voorzien door allerlei
wedstrijden naar Leiden te ha
len. Onlangs werden hier de
Nederlandse
B-kampioenschappen gehou
den, daarvoor was al een be
langrijke jeugdwedstrijd geor
ganiseerd. Voor volgend jaar
heeft men de organisatie van de
Nederlandse
A-kampioenschappen aange
vraagd en men mikt tevens op
het kampioenschap van Leids
ehage. Maar ook daarbij kampt
men met een tekort aan ac
commodatie. "De 5-Meihal is te
druk bezet, vandaar dat vele
kringwedstrijden in Den Haag
worden gehouden".
Voor de nabije toekomst heeft
Hans Pannekoek tal van wen
sen;» de belangrijkste daarvan
is: een zaal geschikt voor weds
trijdsport, met toestellen die
aan de eisen voldoen.
Entree Volwassenen f 4, Kinderen van 4-12 jaar f2,50
Tal van attrakties om naar te kijken èn zelf te doen
kreeg met panne te kampen en
verloor daardoor op de Zijl he
laas een half uurtje. Het laatste
rukje van Leiden naar Delft viel
de roeiers erg zwaar. Des te groter
was de voldoeiiingdat het toch
lukte.
De vijf aanwezige artsen hadden
gelukkig weinig anders te doen
dan het behandelen van blaren:
iedereen kon moe, maar gezond
uit de boot stappen bij het gebou w
van Laga, waar ook bondsvoor
zitter Suermondt van zijn be
langstelling blijk gaf.
Winnaar Proteus had een snelle tijd
neergezetLaga legde vorig jaar
de 100 km in 8 uur 52 mm. af, nu
deed men 2 uur minder over 92
km. Asopos eindigde op de vijfde
plaats, na heel wat ploegen inge
haald te hebben, in 7.06.57.
Njord volgde als achtste in 736.23
vlak vóór Willem III, dat een vete
raan van 41 jaar aan boord had!
Volgend jaar weer? Njord-roeier
Cees Jansen, die als enige nu én
vorig jaar meedeed: "Wel ja,
waarom niet?"Niet iedereen was
dit met hem eens.
KEES DE RUIJTER
DELFT- "Dat was eens, maar nooit
weer!", sprak een van de deelne
mers aan de 2de Ringvaart-
Regatta na aankomst in Delft.
Veel roeiers vonden de tot 92 km
ingekorte tocht toch wel wat lang.
De acht van Proteur-Eretes legde
het traject het snelst af in 6 uur 53
BRUSSEL - Evenals in de zesde
ronde tegen Letsjinski wist Oscar
Verpoest ook in de gister in Brussel
gehouden negende zitting van het
toernooi om het Europees dam
kampioenschap de aanval op zijn
leiderspositie af te slaan. De Neder
lander Jan de Ruiter kwam in een
gelijk opgaande strijd tegen de
Belgische kampioen niet verder
dan remise en lijkft op twee punten
achterstand. Mede aan de leiding
gaat de Fransman Vigne, die door
de Italiaan Fanelli van de winst
werd afgehouden.
Ideaal voor het hele gezin
Een bemanningslid vaii de
Proteus-acht: "We hadden een Asopos aan de start van de Tweede Ringvaart-IUrgmia, de nationale roeimarathon, bij de Kaagsocièteit.
keer of tien geoefend. Nooit echt
ver geroeid. Maar de boot liep me-
teen al erg lekker. Dat kwam I
doordat alle roeiers veel weds
trijdervaring hebben en van goed
Senior A-niveau zijn. Dan vaar je
veel gemakkelijker, omdat je door
je betere techniek je krachten be
ter kunt verdelen."
Nadat de ploegen op 50 km bij de
Westemder een 10-minutenstop
hadden gehouden, waarbij heel
wat bouillon en druivesuiker
naar binnen werd gewerkt, be
sloot de wedstrijdleiding het tra
ject te wijzigen. Het Braasse-
mermeer bleek namelijk erg woe
lig te zijn, zodat de gerechtvaar
digde vrees bestond dat de boten
vol zouden lopen.
Lmmers, Triton was op de kaag al
bijna volgelopen. De bemanning
had toen met haar hoofddeksels
moeten hozen.
De routeverandering hield in, dat
de tocht verder voerde over Oude
Wetering naar de Kaagin plaats
van over de braassem naar Alp
hen en dan Leiden.
In het doolhof van de Kaag raakte
menige ploeg het spoor bijster,
zodat heel wat tijdverlies werd
geleden. Alleen Asopos deed het
anders en sneed per ongeluk een
stukje af, wat de ploeg straf se
conden opleverde. De Njord-acht
Er
van 27 mei
toten met5juni
Openingstijden: werkdagen: 14-22 uur
weekends en 2e Pinksterdag 10 -18 uur
Menken Ijshal in Leiden
(vlakbij het station)
