Politieke rel om
omkooppraktijken
British Leyland
"Israël hinderpaal vrede"
Mondale had
gesprek met
John Vorster
SALT-gesprek
een dag verlengd
Momenten om samen
te delen. De kleuren van Kodak
komen nu a la minute uit de
nieuwe Kodak Instant camera.
Engeland weer in beroering
VRIJDAG 20 MEI 1977
BUITENLAND
klikken
LONDEN (SP) - Maken Engelands minister van industrie
Eric Variey en lord Ryder, voorzitter van de nationale
ondernemingsraad (een raad van advies voor de regering
over het bedrijfsleven) nu om bestwil de ene leugen na de
ander of is het dagblad The Daily Mail schuldig aan de
publikatie van een vals document.
Dat is de inzet van een nieuwe voornamelijk politieke rel, die in Engeland
de gemoederen weer danig in beroering heeft gebracht. De Mail publi
ceerde gistermorgen in grote opmaak de fotokopie van een brief, waarin
lord Ryder het gebruikmaken van steekpenningen door het staatsautomo-
bielbedrijf British Leyland erkent en ook dat zowel de minister van indus
trie Varley als de bank van Engeland daaraan op de hoogte zijn.
De minister en de lord ontkennen
echter ook maar iets van het be
staan van de brief af te weten en ook
de man aan wie de brief gestuurd is,
de Levland-directeur Alex Park,
bestrijdt de authenticiteit van het
document, waaronder volgens de
Mail toch echt de handtekening van
lord Ryder staat. Hoe moet dat nu?
Wel, de regering-Callaghan, pijnlijk
getroffen zo kort na de topconfe
rentie waarin ook Engeland bij
het Midden-Oosten en met name de
afzet van Leyland Land- en Range
Rovers in Saoedi Arabië. In die pe
riode van 1975 en 1976 zou het zijn
gegaan om een totaalbedrag van
ruim 50 miljoen gulden. Voor het
huidige financiële jaar zou er zelfs
sprake zijn van aanzienlijk meer
dan het dubbele.
Rustig
Door
Haye Thomas
monde van zijn premier Callaghan
zich volledig akkoord verklaarde
met de bestrijding van illegale han
delspraktijken, heeft haastig een
diepgaand onderzoek aangekon
digd van de beschuldigingen die
The Daily Mail zo spectaculair heeft
gelanceerd. Die beschuldigingen
betreffen vooral het betalen van
forse bedragen aan zogenaamde
contractagenten, als tussenperso
nen van het in de wacht slepen voor
de zo fel begeerde exportorders.
Rechtstreeks
Die betalingen zouden rechtstreeks
zijn geschied in de British
Leyland-kantoren, waar volgens de
Mail bepaalde tussenpersonen met
tassen vol geld zijn weggegaan.
Andere betalingen liepen via een
bankrekening in Zwitserland. Niet
sinds in augustus 1975 de Lock-
heedaffaire aan het rollen werd ge
bracht, zijn er zulke overtuigende
bewijzen geleverd voor bedrijfs-
corruptie, op grote schaal, aldus de
Mail, die zijn beschuldigingen ver
der baseert op de inhoud van een
omvangrijk intern rapport van Bri
tish Leyland zelf.
De steekpenningen zouden vooral
betrekking hebben op zogenaamde
tussenpersonen voor de export in
De Britse zakenwereld heeft de
onthullingen nogal rustig opgeno
men. De voorzitter van Engelands
buitenlandse handelsraad sir Fred
Catherwood stelde zelfs zonder
blikken of blozen dat aan het beta
len van tussenpersonen vaak niet te
ontkomen valt en dat minstens een
derde van de Britse exportbe
drijven daarbij betrokken is, waar
bij het dan nog vaak om aanzienlijk
hogere bedragen gaat. British Ley
land, de nog altijd wankele auto
mobielreus, is echter voor 95 pro
cent staatseigendom en derhalve
blijft de regering er uiteindelijk
verantwoordelijk voor de' gang van
zaken. Vandaar de intensieve be
moeienissen van lord Ryder van de
nationale ondernemingsraad met
het grote zorgenkind van de Britse
staatsindustrie. Onmiddellijk na de
publikatie van gisteren ontstond er
dan ook grote opwinding in de
ambtswoning van 10 Downing
Street. Na koortsachtig vergaderen
met de sleutelfiguren van zijn ka
binet besloot premier Callaghan
dat er op korte termijn een dras
tisch onderzoek moet worden inge
steld. Minister Varley zelf deelde
dat mee in het roerige Lagerhuis,
waar met name de conservatieven
schreeuwden om het hoofd van
lord Ryder
Van vakantie
De minister ontkende evenals de
haastig van vakantie teruggeroe
pen lord elke betrokkenheid bij de
corruptie en stelde kort en bondig
Onderzoek
Nederland
HILVERSUM (ANP) - Minis
ter Stemerdink van defensie
laat onderzoeken of British
Leyland mogelijk ook steek
penningen kan hebben gege
ven. Dit heeft de heer J. Que-
rens, plaatsvervangend di
recteur voorlichting van het
ministerie van defensie, gis
termiddag in NCRV's Hier en
Nu-radiorubriek meege
deeld. Eerder op de dag had
het CDA-tweede kamerlid
mevrouw Hannie van Leeu
wen in Hier en Nu al de wens
elijkheid van een dergelijk
onderzoek bepleit.
Aanstaande dinsdag zal Ste
merdink de eerste Landrover
voor de Koninklijke Land
macht officieel in ontvangst
nemen bij de vestiging van de
Britse automobielfabriek in
Gouda.
dat zijn regering fel gekant is tegen
praktijken zoals die nu door de Mail
worden weergegeven. Zo kort na de
beroering over de benoeming van
de premier zijn schoonzoon Peter
Jay tot de nieuwe Britse ambassa
deur in Washington is dit alles een
nieuwe pijnlijke ontwikkeling voor
de regering-Callaghan. Dat is nog
maar net de rel te boven over de
beschuldigingen dat zij opzettelijk
een lastercampagne tegen de
ren en alom gerespecteerde diplo
maat sir Peter Ramsbothan in Was
hington begonnen, om zyn pijn
lijke vervanging door de schoon
zoon van de premier mogelijk te
maken. Trouwens, de minder
heidsregering van James Callag
han heeft al zorgen genoeg n
laatste opiniepeiling de Conserva
tieven in populariteit een duide
lijke voorsprong van meer dan 20
procent geven op de socialisten,
wat bij snelle algemene verkiezin
gen een daverende overwinning
voor de Torries zou kunnen bete
kenen. Vandaar dat premier Cal
laghan er voorlopig alles aan gele
gen is om elke storm, hoe zwaar
ook, toch het hoofd te bieden in de
hoop dat voor hem in de Labour-
partij in de komende maanden het
tij ten goede keert.
DAMASCUS (UPI/AFP) - De
overwinning van de "haviken", de
Likoed-partij van Menachem Be
gin, kan de hoop op vrede in het
Midden-Oosten de grond inboren
en tot een nieuwe oorlog in het
Midden-Oosten leiden. Deze Syri
sche reactie op de Israëlische ver
kiezingsuitslag werd woensdag
avond uitgezonden door radio-
Damascus. "Het gebied koerst in de
richting van een oorlog. Likoed-
leider Begin wijst het idee van een
Palestijnse staat af. en verwerpt
elke terugtrekking uit bezet Ara
bisch gebied", aldus radio-
Damascus.
Het regeringsblad Al Baath kens
chetst Likoed als "fanatiek inzake
de Palestijnse kwestie, en de zaak
van bezet Arabisch gebied". Mena
chem Begin is volgens de krant
"een extremist en een terrorist".
Begin speelde een leidende rol in
de Irgoen, een joodse onder
grondse guerrillagroep in de Israë
lische onafhankelijkheidsoorlog.
Zijn groep was onder meer verant
woordelijk voor de aanslag op het
koning David-hotel, waarbij een
honderdtal mensen om het leven
kwam.
De Amerikaanse president Jimmy
Carter heeft geen "zorgen" over de
regeringswisseling in Israël. Hij is
van mening dat hij ook met de
nieuwe Israëlische leiders zaken
kan doen. Dit is gisteren verklaard
door Carters perswoordvoerder,
Jody Powell.
Volgens Carter is de relatie tussen
beide landen gebaseerd op de al ja
ren bestaande vriendschap tussen
de volkeren van de Verenigde Sta
ten en Israël.
Het officiële Sowjetrussische pers
bureau Tass zegt dat Israëls rechtse
Likoed-partij "aanzienlijke ver
antwoordelijkheid draagt" voor de
crisis die de Arbeiderspartij uit de
macht hielp verdrijven.
VS en SU willen
dit jaar
conferentie
Midden-Oosten
GENEVE (Reuter/UPIy - De
Verenigde Staten en de
Sowjet-Unie zijn het er over
eens dat nog dit jaar, in de
herfst, in Genève een conferen
tie over het Midden-Oosten
moet plaatsvinden.
Een Amerikaanse woordvoer
der die dit gisteren meedeelde,
zei dat de Amerikaanse minis
ter van Buitenlandse Zaken,
Cyrus Vance, en diens Russi
sche collega Andrei Gromiko,
van mening waren dat de uit
komst van de verkiezingen in
Israël "geen crisissfeer" heeft
geschapen.
De twee bewindslieden kwa
men tot deze conclusies tijdens
hun besprekingen in Genève.
Indirect weerspraken zij hier
mee de pessimistische uitlating
van de secretaris-generaal der
Verenigde Naties, Kurt Wald-
heim, die eerder op de dag zei
dat hij een hervatting van de
Geneefse conferentie over het
Midden-Oosten na de verkie
zingsoverwinning van het
Likoed-blok in Israël voor dit
jaar niet meer zag zitten.
WENEN (UPI) - De premier
van Zuid-Afrika, John Vor
ster en de Amerikaanse
vice-president Walter Mon
dale hebben gisteren in We
nen meer dan zes uur van
gedachten gewisseld over
de mogelijkheden voor een
vreedzame regeling in
zuidelijk Afrika.
De Amerikaanse VN-ambassadeur
herhaalde dat zijn land voor Nami
bië en Rhodesië een regeling door
onderhandelingen tot stand wil
brengen maar hij erkende dat het
"een wedloop met de tijd" is en dat
de guerrilla doorgaat.
Hij waarschuwde dat de Verenigde
Staten "bereid zijn nieuwe maatre
gelen te nemen" als geen snelle
voorgang (naar zwarte meerder
heidsregeringen) wordt geboekt.
De Russische minister van Buitenlandse Zaken Gromiko schudt de hand
van zijn Amerikaanse collega Vance na de ondertekening van de verlen
ging van het Amerikaans-Russische verdrag voor samenwerking in de
ruimte. De overeenkomst zou dit jaar verlopen, maar is nu voortgezet.
GENÈVE (Reuter) - De besprekingen in Genève tussen de ministers van
Buitenlandse Zaken van Amerika en de Sowjet-Unie, Vance en Gromiko,
over verdere beperking van de strategische kernwapens worden met een
dag verlengd. Dit is gisteren gezegd door een Amerikaanse woordvoerder
die weigerde nadere bijzonderheden te geven, maar die zei dat men zijn
eigen conclusies kon trekken.
De mededeling had onmiddellijke veronderstellingen tot gevolg dat er
voortgang wordt geboekt bij de onderhandelingen die lang in het slop
hebben gezeten.
De onderhandelingen tussen Vance en Gromiko begonnen woensdag en
zouden aanvankelijk vandaag worden afgesloten. Mdrgen is daar nu aan
toegevoegd.
Toen Vance en Gromiko in maart in Moskou voor het laatst over een
nieuwe SALT-overeenkomst onderhandelden liep het gesprek vast. De
Russen wilden niet ingaan op twee Amerikaanse voorstellen en de Ameri
kanen weigerden een al bestaande overeenkomst eenvoudig te ratificeren.
Gisteren, eerder op de dag, had VN-secretaris-generaal Kurt Waldheim
nog gesproken van grote verschillen tussen de twee partijen. Hij zei toen
geen snelle oplossing te verwachten.
Over de inhoud van hun bespre
kingen is door de twee staatslieden
niets bekendgemaakt. Zij hebben
afgesproken daarmee te wachten
tot na de slotzitting van vandaag.
Mondale, die gisteren tweemaal te
lefonisch ruggespraak hield met
president Carter, vliegt vandaag
naar Belgrado.
In het middelpunt van het Weense
overleg staan de kwesties Rhqde-
sië, Namibië en de Zuidafrikaanse
apartheidspolitiek, die. door de
nieuwe Amerikaanse regering
wordt afgekeurd.
De Amerikaanse VN-ambassadeur
Andrew Young heeft gisteren op de
VN-conferentie over Namibië
(zuid-west Afrika en Zimbabwe
(Rhodesië) de zwarte Rhodesiërs
voorgesteld de blanke handelsin
stellingen te boycotten, zoals de
zwarte Amerikanen dat in de jaren
zestig deden tijdens hun actie voor
burgerrechten.
Young zei tot de deelnemers aan de
conferentie in Mapoeto in Mozam
bique dat een dergelijke actie
evenveel zou bijdragen aan het ver
jagen van het blanke minderheids
bewind als de guerrilla dat doet.
Tijdens zijn 40 minuten durende
toespraak tot de delegaties van 87
landen en zwarte bevrijdingsbewe
gingen trok Young voortdurend
vergelijkingen met de Ameri
kaanse beweging voor burgerrech
ten en legde hij de nadruk op zijn
persoonlijke bemoeienis en die van
president Carter.
Er zijn 2 modellen: EK 4 ca. f 205,-, EK 6 ca. f 260,-, 3 jaar garantie.
De nieuwe Instant camera van Kodak.
Heel eenvoudig dank zij de electronische
sluiter, automatische belichting en
de instelcirkel voor afstandsregeling.
Elke Kodak Instant fotocassette
is goed voor 10 haarscherpe foto's
met de kleuren van Kodak.
Bezoek nu uw fotohandelaar
voor een demonstratie.