Voorstellen Carter vallen
goed
bij
NAYO-top
Young begint reis Afrika
onbezorgd
op vakantie
NAAST HET NIEUWS
Inspectie ter plaatse is
nieuwe eis voor SALT-2
Op
afluisterzaak
in W-Duitsland
nieuw een Evenals vrijwel alle andere staats
LEIDSE SPAARBANK
Premier Den Uyl juicht plannen toe
verzekeringen, vreemd geld,
cheques, rekreatiekredieten
enkluizen
WOENSDAG 11 MEI 1977flBHTTTTn^TVT^T?
PAGINA 9
ABIDJAN (Reuter/UPI) - De Ame
rikaanse VN-ambassadeur Andrew
Young is gisteren zijn reis door Af
rika begonnen, terwijl nog geen
duidelijkheid bestaat over zijn om
streden plannen voor een bezoek
aan Zuid-Afrika. Young arriveerde
gisteren in Abidjan, hoofdstad van
Ivoorkust, waar hij besprekingen
voert met Amerikaanse ambassa
deurs in Afrikaanse landen. Hij
reist daarna naar de Mozambi-
kaanse hoofdstad Mapoeto voor
een bijeenkomst van de dekoloni
satiecommissie van de Verenigde
Naties over Rhodesië en Namibië.
Volgens zijn eigen reisplan volgt
dan een bezoek aan Zuid-Afrika.
Ook bezoeken aan Ghana, en moge
lijk Nigeria, staan nog op het pro
gramma.
De Zuidafrikaanse regering heeft
gisteren een besluit genomen over
Youngs bezoek en dat aan Was
hington meegedeeld. Maar anders
dan werd verwacht is de inhoud
van dat besluit niet bekend ge
maakt. Vorige week liet minister
van buitenlandse zaken Botha we
ten dat Young niet welkom was in
Zuid-Afrika als hij geen verande
ring brengt in zijn benadering van
de Zuidafrikaanse autoriteiten.
Young was uitgenodigd om een
rede te houden voor een gehoor van
studenten en zakenlieden. Hij was
ook van plan om zwarte leiders te
ontmoeten, maar hij had niet ver
zocht om een onderhoud met leden
van de Zuidafrikaanse regering.
Botha zei dat voor Youngs bezoek
een formeel verzoek gericht diende
te worden tot de Zuidafrikaanse re
gering.
Maandag zei Botha op een politieke
bijeerikomst dat de verhouding
tussen Zuid-Afrika en de Ver
enigde Staten in een zeer delicate
fase is beland. Een verkeerde stap
of een verkeerde beoordeling kan
catastrofaal zijn, meende hij. We
moeten ons krachtig opstellen in de
contacten met de Amerikanen,
maar hen niet provoceren, zo mee
nde de minister. Waarnemers me
nen dat Zuid-Afrika de kwestie niet
op de spits zal willen drijven. Dat
zou ook het stilzwijgen over het ge
nomen besluit kunnen verklaren.
Het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken gaat gewoon
door met het treffen van voorberei
dingen voor het bezoek van Young
aan Zuid-Afrika, zo deelde een
woordvoerder gisteren mee. Hij zei
dat uit Zuid-Afrika nog geen be
richt was ontvangen of een visum
zou worden verleend aan de Ame
rikaanse ambassadeur.
Hij wilde niet zeggen waarvan de
37-jarige Breytenbach ditmaal
wordt beschuldigd. De minister zei
ook niet wanneer het nieuwe pro
ces begint.
Volgens kringen van Krugers de
partement zal Breytenbach wel
licht worden beticht van een po
ging tot ontsnapping uit de gevan
genis uit Pretoria waar hij sinds zijn
veroordeling in november 1975
verblijft. Het blad, „Die Burger"
meldde gisteren dat de dichter eve
neens beschuldigd zal worden van
misdrijven op het gebied van de
staatsveiligheid. De krant voegde
hieraan toe, dat het een „sensatio
neel" proces zal worden.
Breytenbach werd in augustus 1975
aangehouden tijdens een geheim
bezoek aan Zuid-Afrika. In het
daaropvolgende proces verklaarde
hij schuldig te zijn aan het verlenen
van hulp bij de oprichting van een
geheime organisatie voor omver
werping van de regering.
In de zich al jaren voortslepende
MBFR-onderhandelingen in We
nen heeft het Westen steeds als eis
gesteld dat de troepenverminde
ring moet leiden tot gelijke sterkte
van oostelijke en westelijke con
ventionele strijdkrachten. Gezien
het overwicht van de legers van het
Warschau-pact betekent dit dat het
oosten meer troepen moet terug
trekken dan het Westen om tot een
gemeenschappelijk plafond te ko-
"Soms wordt gezegd", aldus pre
mier Den Uyl, "dat de MBFR-
onderhandelingen geen resultaat
zullen afwerpen voordat SALT-
twee achter de rug is (de
Amerikaans-Russische onderhan
delingen over een beperking van de
strategische bewapening). Ik vraag
het mij af. Eerst moeten de MBFR-
onderhandelingen wachten op het
afsluiten van de conferentie over
Europese veiligheid en samenwer
king. Nu is het SALT twee, en als
we nog enige tijd wachten is het
SALT drie".
Carter is inmiddels weer terugge
keerd van zijn vijfdaagse reis naar
Europa en besprekingen in Londen
en Genève.
Morgenavond geeft hij een pers
conferentie, zo heeft het Witte Huis
bekendgemaakt.
De verwachting is dat vooral de be
sprekingen die Carter in Europa
heeft gevoerd over de economie, de
NAVO en het Midden-Oosten, aan
de orde zullen komen.
HOESSEIN VERLIEFD?
Volgens de Amerikaanse krant de "Orlando Sentinel Star", beleeft
koning-weduwnaar Hoessein van Jordanië een romance met een
jeugdige gids van het lunapark Disney World in Orlando, Florida.
Volgens de krant ontmoette de koning de 23-jarige Honey Rex, doch
ter van een plaatselijke makelaar, in 1975 voor het eerst. Vergezeld
van zijn verongelukte derde vrouw koningin Alia, had hij toen een
bezoek aan Disney World gebracht en was door Honey rondgeleid.
De vorst brengt sinds begin mei een privé-bezoek aan de Verenigde
Staten en volgens de Orlando Sentinel Star heeft hij vorige week
vrijdagavond bij de ouders van Honey Rex gegeten. Zaterdag begaf
de koning zich met zijn kinderen naar Disney World, weer opgevan
gen door Honey Rex.
Het blad meent ook te weten dat koning Hoessein en het meisje
brieven hebben gewisseld en dat zij en haar vader Jordanië hebben
bezocht. De archieffoto uit 1975 toont Hoessein en links de 23-jarige
Honey Rex.
BABY VOOR EEN PRIKJE
Een Italiaanse heeft gisteren in Milaan een baby gekocht voor
56 gulden.
De 36-jarige Benito Uggeri was op straat aangesproken door een
zigeunerin, die hem het kind voor20.000lire te koop aanbood. "Als ik
het niet had gedaan, had ze het in de goot gegooid", vertelde hij.
Uggeri ging na de koop met het kind naar de burgerlijke stand, waar
hij het op de gebruikelijke wijze liet inschrijven onder vermelding
van de omstandigheden.
De zigeunerin is spoorloos.
SMARTEGELD
De 26-jarige Geraldine Hauenstein uit Algona in de Amerikaanse
staat Iowa eist via de rechter 100.000 dollar smartegeld van haar
ex-vriend omdat hij haar in een kuisheidsgordel had gelast.
Eerst had de 33-jarige lasser Leonard Tripp zijn vriendin op een
plank gebonden en was de gordel op haar gaan vastmaken. Toen zij
was gaan schreeuwen, had hij de gordel er weer met een lasapparaat
afgehaald. Daarbij had zij tweede- en derdegraadsbrandwonden op
gelopen.
Kort na dit incident was Tripp voor een week in de gevangenis
beland en beboet met 100 dollar wegens mishandeling.
Van Verenigde Staten
WASHINGTON (AFP/DPA) - Een
nieuw Amerikaans-Russisch ak
koord over de strategische bewa
pening (SALT-2) dient volgens de
Verenigde Staten afspraken te
bevatten over inspectie ter
plaatse - ondermeer van raket-
lanceerinrichtingen.
Dit is in Washington meegedeeld
door Paul Warnke, directeur van
het Amerikaanse bureau voor
wapenbeheersing en ontwape
ningsvraagstukken. Warnke, als
zodanig de voornaamste Ameri
kaanse SALT-onderhandelaar,
vertrok gisteren naar Genève
waar met de Russen verder wordt
gepraat over technische vraag
stukken aangaande SALT-2.
Warnkes nieuwe voorwaarde ver
oorzaakte enige deining onder
politieke waarnemers. De rege
ring Carter had tot dusver met
geen woord gerept over een daar
gevoelde noodzaak tot inspectie
ter plaatse. Moskou heeft zich
over denkbeelden in die richting
tot dusver steeds afwijzend uit
gesproken.
Volgens Warnke moet er op het
grondgebied van beide super-
mogendheden worden gecontro
leerd omdat de inspectie vanuit
satellieten niet steeds bevredigt.
Een kunstmaan zou met name
moeilijk kunnen uitmaken of het
bij een specifieke raketbasis gaat
om wapens met enkelvoudige,
dan wel meervoudige atoomkop.
In Genève vinden niet alleen de
technische discussies rond het
stagnerende SALT-2 akkoord
plaats. Van 18 tot en met 21 mei
komen ook de twee ministers van
Buitenlandse Zaken, Vance en
Gromyko, naar het Zwitserse
conferentieoord.
Volgens Warnke mag van hun be
sprekingen echter niet meer
worden verwacht dan een
"raamwerk voor verdere discus
sies". Washington wacht nog
steeds op een Russisch "tegen
bod" op de jongste Amerikaanse
voorstellen. Vance bracht deze in
maart over bij zijn bezoek aan
Moskou, maar het Kremlin wees
ze als "onaanvaardbaar" van de
hand.
Terwijl Warnke nog naar Genève
onderweg was, arriveerde daar de
Russische SALT-delegatie onder
leiding van Gromyko's ondermi
nister Semjonow. Deze ver
klaarde bij aankomst dat de
"overeenkomst van Wladiwos-
tok" - een eerste ruwe schets die
werd opgesteld door oud
president Ford en partijleider
Brezjnew - het uitgangspunt van
de SALT-besprekingen dient te
blijven.
In Washington vertelde Warnke dat
hij in Genève zal blijven pleiten
voor het essentiële punt in de
jongste Amerikaanse voorstel
len Dit is een keuze tussen het
buiten beschouwing laten van de
omstreden wapens van beide
Partijen - de Russische
"Backfire"-bommenwerper en
de Amerikaanse "Cruise"-raket -
of een ingrijpende beperking van
het aantal "kernwapendragers"
(ballistische raketten en lange-
afstands bommenwerpers).
Breytenbach
moet opnieuw
terechtstaan
KAAPSTAD (Reuter) - De Zuidaf
rikaanse dichter Brevten Breyten
bach die in 1975 wegens samenzwe
ring tot omverwerping van de rege
ring tot negen jaar gevangenisstraf
werd veroordeeld, zal opnieuw te
recht moeten staan. Dit heeft de
Zuidafrikaanse minister van justi
tie, James Kruger, gisteren be
kendgemaakt.
LONDEN (ANP) - De voorstellen die de Ameri
kaanse president Jimmy Carter gisteren op de
NAVO-topconferentie in Londen heeft gedaan
om het bondgenootschap te versterken zijn door
alle deelnemers met instemming begroet.
Na afloop van de middagzitting
kennelijk een geanimeerd gesprek.
„La pasionara
krijgt paspoort
MADRID (UPI) - De Spaanse
regering heeft Dolores Ibarruri
"La Pasionaria" van de burger
oorlog, een paspoort toegezegd
voor terugkeer naar Spanje uit
Moskou, Waar zij 38 jaar in bal
lingschap heeft doorgebracht,
aldus het persbureau Cifra.
De 81-jarige zal nog deze week
in Madrid aankomen. Zij staat
aan het hoofd van de commu
nistische partij voor de alge
mene verkiezingen van 15 juni
in haar geboorteprovincie As-
turië.
tekst van zijn van te voren opge
stelde rede.
In de versie die in Londen werd
verspreid reageerde hij niet op het
voorstel van het Amerikaanse
staatshoofd, de nationale defens
ieinspanning der NAVO-landen te
toetsen aan de algemene defensie
doelstellingen op lange termijn.
Hij verklaarde wel dat de toekom
stige economische groei minder zal
zijn dan in de jaren vijftig en zestig,
"hetgeen ongunstige gevolgen voor
onze gezamenlijke defensie dreigt
te hebben". Dit is een reden te meer
Premier Den Uyl verklaarde Car
ter's voorstel om het politieke over
leg binnen het bondgenootschap te
intensiveren "van ganser harte" toe
te juichen. Carter's idee, "te analy
seren wat wij van de Sowjet-Unie
kunnen verwachten, en hoe wij
ontving de Amerikaanse president Joop den Uyl. De twee heren hadden moeten handelen en reageren, is
nuttig en komt op het juiste tijd
stip". Zo spoedig mogelijk moet
worden nagegaan hoe de inspan
ning van de regeringen, van het
NAVO-secretariaat en van deskun
digen kan worden gebundeld.
regeringsleiders week premier
Den Uyl, na het aanhoren van de
rede van Carter, sterk af van de
BONN (SP) - Opnieuw is de pu
blieke opinie in de Bondsrepubliek
geschokt door het bekend worden
van een afluisteraffaire waarvan de
rechtsbasis zacht gezegd nogal
wankel lijkt. Drie jaar geleden, zo
onthult het weekblad Quick van
deze week, zijn op last van de West-
duitse procureur-generaal de tele
foons afgeluisterd van voorzitter
Wolfgang Kassebohm van de ver
eniging van Duitse Verkeerslei
ders (VDF), van twee ander be
stuurders alsmede het bureau van
de organisatie. Aanleiding tot deze
ingreep was het vermoeden dat
Kassebohm en zijn vereniging ver
antwoordelijk waren voor de orga
nisatie en coördinatie van de „wilde
staking" waarmee de verkeerslei
ders in de zomer van 1973 betere
arbeidsvoorwaarden wilden afd
wingen.
Het merkwaardige van de zaak is
datafschoon het afluisteren slechts
van november 1973 tot januari 1974
heeft geduurd en geen strafbare fei
ten aan het licht heeft gebracht,
Kassebohm en de andere betrok
kenen in strijd met de wettelijke
bepalingen tot op heden niet over
de destijds door justitie onderno
men stappen zijn ingelicht. Kasse
bohm die wel officieus de klok al
enkele malen had horen luiden,
kon gisteren dan ook naar waarheid
verklaren: „We zijn verbijsterd".
Het is de derde afluisteraffaire in
korte tijd die het rechtssysteem van
de bondsrepubliek in opspraak
brengt. Tien weken geleden werd
bekend dat de atoomgeleerde
Traube op verdenking van contac
ten met terroristen met een in zijn
studeerkamer door de Westduitse
BVD aangebrachte mini-spion ge
durende enige tijd was bewaakt.
Spoedig daarop lekte het opzienba
rende feit uit dat in de gevangenis
van Stuttgart-Stammheim enkele
malen gesprekken tussen verdedi
gers en leden van de Baader-
Meinhof-groep waren afgeluisterd
- en dat ondanks het feit dat kort
tevoren het Westduitse parlement
zich tegen het bewaken van de
mondelinge contacten tussen ad
vocaten en hun cliënten had uitge
sproken.
Het hoofd van de federale recher
che in Wiesbaden, Horst Herold, is
overigens na de onthulling van
Quick tot de tegenaanval overge
gaan. Hij heeft een aanklacht inge
diend tegen alle die voor publicatie
en verspreidig van het artikel ver
antwoordelijk zijn. Door de bewe
ring van het blad, dat de telefoon
bewaking bij Kassebohm c.s. we
derrechtelijk in strijd met het recht
zou zijn, acht Herold zichzelf en zijn
organisatie in eer en goede naam
aangetast. Bovendien wijst hij er op
dat niet zijn dienst, maar de
procureur-generaal deze ingreep
heeft gelast na daarvoor - zoals wet
telijk voorgeschreven - de zegen
van een rechter van het federaal ge
rechtshof in Karlsruhe te hebben
verkregen.
om "nog harder te streven naar ra
tionalisatie en een zodanige verde
ling van de verantwoordelijkheid
dat kosten kunnen worden be
spaard".
Overleg
Duidelijk aan het adres van de
secretaris-generaal van de NAVO-
oud-minister Luns, verklaarde
premier Den Uyl dat zijns inziens
overleg binnen de NAVO en de po
litieke samenwerking van de negen
landen van de Europese Gemee
nschap geenszins met elkaar in
strijd behoeven te zijn. "Al ons
overleg heeft ten doel de belangen
van alle betrokkenen te dienen en
tot resultaten te leiden. Ik ben blij
dat president Carter, door het uit
spreken van zijn steun voor de Eu
ropese eenwording, getoond heeft
zich hiervan bewust te zijn".
Mr. Luns'had eerder verklaard dat
het merendeel van de NAVO-
landen thans tot "andere Europese
internationale organisaties" be
hoort, en dat "het hen soms moei
lijk valt aan het NAVO-overleg die
aandacht te besteden die voor de
vitale belangen van alle lidstaten
nodig is".
"In de huidige periode van onze
kerheid", aldus drs. Den Uyl, "be
horen wij een geloofwaardig af
schrikwekkend en defensief ver
mogen te handhaven, en hiervoor is
een passend defensieapparaat ver
eist. Ik wil al mijn collega's hier
verzekeren dat mijn land zijn
NAVO-verplichtingen wil nako-
MB FR
Weliswaar verklaarde premier Den
Uyl dat het Westen, in de bespre
kingen over wederzijdse en even
wichtige troepenvermindering in
centraal Europa (MBFR) "geen van
zijn essentiële voorwaarden zoals
de collectieve aard van het gemee
nschappelijk plafond zal opgeven",
maar hij voegde hier aan toe dat,
zoals wij in Wenen het initiatief op
nieuw in handen willen nemen, en
wij resultaten willen boeken, wij de
moed zullen moeten opbrengen om
op die terreinen waar wij ons dit
kunnen veroorloven handelend
moeten optreden.
