HAPJE ETEN IN RAI EN JAARBEURS
Als je geen brood van
thuis bij je hebt
Minder auto-slaaptreinen
Er ligt
een stuk
rots op
jfif de rails
bij Nice
WOENSDAG 11 MEI 1977
EXTRA
PAGINA 19
Utrecht en Amsterdam
zijn in ons land de twee
belangrijkste plaatsen
voor grote manifestaties
en beurzen. De gebou
wen en hallen van RAI en
Jaarbeurs trekken per
keer vele tienduizenden
mensen uit het hele land.
Die mensen komen kij
ken naar auto's, boten,
caravans, geluidsappara
tuur, doe-het-zelf spul
len, allerlei handelswaar,
en nog veel en veel meer
dingen.
Ze komen kijken, maar
ze moeten ook eten. Want
je bent altijd wel een heel
dagje naar de beurzen in
Utrecht en Amsterdam.
Wie geen brood van huis
heeft meegenomen, moet
tussen de middag iets
zien te krijgen.
Dus hebben de RAI en de
Jaarbeurs grote zelfbe
dieningsrestaurants
waarin zij grote menigten
hongerigen kunnen ver
werken. Je kunt er een
broodje kopen, of koffie
met gebak, maar ook
warme dagschotels.
De directe omgeving van
de gebouwen biedt in de
horecasector niet veel, en
eigenlijk wil ook nie
mand tussentijds lang
van de beurs weg.
De beursrestaurants ne
men dus in de praktijk
een monopoliepositie in.
Ze zijn niet zo verschrik
kelijk duur, maar toch
wel weer duurder dan
een gewone cafetaria.
Wat bieden ze voor hun
prijzen aan al die mensen
die van ver zijn gekomen
en 's middags hun maag
horen knorren?
Wij zijn dat met een klein
team gaan proberen.
Vooral de warme scho
tels interesseerden ons,
want die kosten het
meest en daar verwacht
je ook het meeste van.
Wie warm gaat eten, is
dubbel "uit".
Eten in de restaurants van het
RAI-gebouw in Amsterdam of
het Jaarbeurs-complex in
Utrecht, doe je uit noodzaak en
zeker niet omdat het er zo lekker
is. Wie een dag lang een manifes
tatie of beurs moet bijwonen in
de Jaarbeurs doet er zelfs beter
aan te kiezen voor een brooclje
want een warme maaltijd of een
van de koude schotels zijn er ver
beneden peil. De zelfbedienings
restaurants in de RAI-hallen zijn
iets beter. Het gebodene ligt daar
op het niveau van een gewone ca
fetaria.
We hebben geprobeerd steeds zo
veel mogelijk hetzelfde te eten, of
anders iets wat er zo dicht moge
lijk bij kwam. Dat was: groente
soep; een Russisch ei: een schnit
zel met frites of gebakken aar
dappelen en groenten; of een ko
telet met frites of gebakken aar
dappelen en groenten.
RAI-hallen
De kop groentesoep in het erg kale
restaurant van de RAI smaakte,
naar het oordeel van een van ons,
redelijk. Het Russisch ei, versierd
met tomaat, augurk, stukjes zure
haring en vier mosselen, was een
beetje al te vochtig aangemaakt,
maar smaakte niet slecht.
Je proefde in elk geval wat je at en
ook de mayonaise er overheen
zag er echt uit.
Twee sneden brood moesten we
apart betalen. Het was van dat
„plastic" brood en uitgedroogd.
De totaal indruk van soep en ei was
redelijk
Prijslijst Jaarbeurs (pepperbox)
koffie
1.50
thee
1,50
melk
1,50
limonades
1,65
chocomel
1,65
bier en vruchtensappen
2,00
glas w(jn
3,25
karaf wijn
4,75
sherry, port, vermouth
2,50
jenever, vieux
2,00
buit. gedist.
4,00
longdrinks
4,50
Irish coffee
5,00
warme snack
5,50
div. groenten v.a.
2,25
belegd broodje v.a.
2,10
soep v.a.
2,75
koude schotels v.a.
6,00
rauwkostsalade v.a.
3,00
Cotelette Suisse met geb.
aardappelen of frites
11,00
Paprikaschnitzel met geb.
aardappelen of frites
11,00
Russisch ei
7,50
nagerechten v.a.
2,75
ijs
3,00
Prijslijst RAI-restaurant
koffie
thee
limonade
bier en vruchtensappen
jonge/oude jenever
port, sherry, vermouth
boterpunt
gebak
warme schotel
(keus uit drie)
soep
2 sneden brood/boter
broodje vlees of kaas
broodje warme worst
hamburger
huzarensalade
Russisch ei
2 croquetten/2 snee brood
zalmmayonnaise
pudding
yoghurt
1,30
1,10
1,65
1,75
1,75
2,25
1,50
2,00
11,50
2,50
0,50
2,00
2,10
4,50
3,75
4,75
2,00
6,00
1,0.0
1,00
Redelijk
De varkenskotelet in hetzelfde res
taurant was gelukkig niet gepa
neerd en kwam ook niet uit de
magnetronoven. Het vlees was
kennelijk in de frituur gebakken
en daardoor een beetje vettig. De
kotelet was wel smakelijk bruin
en in feite goed eetbaar.
De groente - sperciebonen - was
merkwaardig zout. Uit de inmaak
zou je zeggen. De frites, van niet
te beste aardappelen, gingen-
wel.
Een redelijke cafetaria-hap zo
deelde een van ons deze
schotel.
Wel vettig
De schnitzel die we voorts in de
RAI aten was wel gepaneerd en
zelfs erg dik. Door de paneerlaag
smaakte het vlees daar ook erg
vet, hoewel de kwaliteit van het
vlees zelf heel behoorlijk was.
Het uiterlijk was door die over
dadige hoeveelheid paneermeel
bepaald niet smakelijk.
frites waren van de gebruikelijke
kwaliteit.
De schnitzel-schotel was van nor
male cafetaria-kwaliteit, zo oor
deelden wij.
Pepperbox
Het zelfbediendingsrestaurant
waar we in Utrecht aten heet
„Pepperbox"' en ziet er heel wat
gezelliger uit dan de op een fa-
briekskantine gelijkende de zelf
bedieningsrestaurant in de
RAI-hallen.
Kreten als: dagelijks een attrac
tieve snack", „gezellige dagscho
tels in een dagelijks wisselend as
sortiment" en „gevarieerde nage
rechten om te smullen" beloven
nog al wat, maar de „Pepperbox"
maakt dit helaas allerminst waar.
Bijsmaak
Weer de groenteseop, om te begin
nen. Door de grote brokken kip
die erin zaten, smaakte ze als kip
pensoep met een wortel en een
erwt.
Het Russisch ei was versierd met
o.a. wortelsalade en roggebrood
met kaas. We kozen uit de vele
gratis sausjes iets dat leek op
mayonaise met groene kruiden.
Maar daar smaakte het helemaal
niet naar. Het leek meer alsof er
een vreemde soort smaakpoe-
der in was gestrooid.
De salade smaakte naar niets, of het
moest de vreemde niet thuis te
brengen bijsmaak zijn. Die zit er
in Utrecht trouwens altijd aan,
herinnerde onze collega zich van
een vorige keer.
Je kan niet herkennen wat je eet.
Twee (weer van die plastic) bo
terhammen hoorden er gratis bij.
Totaal indruk van het Russische
ei: slecht. In een kantine zou je
het heel misschien net accepte-
„Wij zyn gewend om in het nasei
zoen naar Spanje te gaan, met de
auto, maar omdat het zo ver is, ne
men we altijd de auto-slaaptrein
naar Narbonne in Frankrijk. We
boeken dus ook dit jaar weer tijdig
ons hotel. Daarna gaan we naar de
spoorwegen. En wat blijkt daar? De
trein, waarmee we altijd begin ok
tober terugkwamen, die rijdt niet
meer. Nou moeten we toch dat hele
stuk zelf rijden...".
Aldus het verhaal van een teleur
gestelde mevrouw.
Ze had er natuurlijk verstandiger
aan gedaan om, voordat ze het hotel
besprak, eerst de auto-
slaaptreinenfolder van de Neder
landse Spoorwegen te lezen. Aan
de andere kant is het begrijpelijk,
dat je denkt, dat treinen die het ene
jaar nog gewoon rijden, het jaar
daarop weer diezelfde rit maken.
Navraag bij de spoorwegen leert
echter, datje toch ernstig rekening
moet houden met wijzigingen. De
perioden waarin de auto-
slaaptreinen rijden, is namelijk de
laatste jaren beetje bij beetje inge
krompen. „Deze vorm van vervoer
is zo duur", zegt men bij de spoor
wegen, „dat we het ons niet kunnen
permitteren in het naseizoen
treinen te laten rijden, die niet be
hoorlijk vol zijn. Daarom worden
de reizen beperkt tot de vakantie
periode, waarin het aanbod van rei
zigers het grootst is".
Gevolg
Het gevolg daarvan is bijvoorbeeld
dat de auto-slaaptrein naar Nar
bonne, die een paar jaar geleden al
eind maart begon te rijden, nu pas
eind april start en op 24 september
al weer ophoudt. Andere jaren kon
je op 11 oktober nog terug.
Op een aantal andere trajecten is
hetzelfde gebeurd. Ook van de an
dere treinen naar Zuid-Frankrijk
(Avignon en Frejus) kun je pas later
in het seizoen gebruik maken. Hun
programma eindigt echter op on
geveer dezelfde datum als andere
jaren.
De treinen naar Zuid-Zwitserland
(Biasca) en Italië (Milaan en Genua)
beginnen op ongeveer dezelfde da
tum, maar eindigen eerder in het-
seizoen.
De ritten naar Oostenrijk (Salzburg
en Villach) en naar Joegoslavië
(Ljubljana) beginnen later en hou
den eerder op. Al deze treinen rij
den 's nachts.
Er is een dagtrein, naar Lorrach, bij
Basel. Wie van deze trein gebruik
maakt, moet er rekening mee hou
den, dat 10 september de laatste
trein naar Nederland terugkomt, en
dat is ook een paar weken eerder.
Omdat er geen gewone kotelet was
kozen we Cotelette Suisse met
gebakken kleine aardappeltjes.
De word telen en erwtjes moest je
er apart bij kopen.
De met ham gevulde en met ge
raspte kaas bestrooide kotelet
had een allesoverheersende
smaak van warm nat wasgoed,
aldus een van ons. Hij zei er ver
der over proef je hem met de
ogen dicht dan kan het evengoed
de kipschnitzel zijn, die ik hier-
een poosje geleden at.
Zonder uitzondering waren de ge
bakken aardappeltjes afschuwe
lijk voos en glazig, met een niet
thuis te brengen onaangename
smaak.
De worteltjes en erwten waren
goed eetbaar, maar wel een klein
hapje gezien de prijs.
Het Heinekenbier, dat je bij de
Pepperbox uit een soort Seven
Up-pompje moet halen, smaakt
als een godendrank tegenover de
beroemde smaak van de cotelet.
Erbarmelijk
Vervolgens de Schnitzel
De bleekselderij die we er bij kozen
(er was ook keuze uit wortelen en
erwten, specieboontjes en sprui
ten) was heel behoorlijk en niet
slap, zoals bij het blikprodukt.
De paprikaschnitzel (gewone
schnitzel was er niet) was echter
erbarmelijk. Een slechte kwali
teit vlees en erg droog, gepaneerd
en dan nog overgoten met een
onbestemde saus met sliertjes
heel slappe parika. Het geheel
smaakte gewoon onaangenaam.
Zelfs voor een doodgewone cafeta
ria 'zou de totaalindruk zijn ge
weest: nauwelijks eetbaar.
De inrichting van het Utrechtse
zelfbedieningsrestaurant is erg
gezellig en rechtvaardigt beter
eten dan wat er te kiezen is.
„Het treintraject Nice Vil-
le-Monte Carlo is sinds enige
maanden niet berijdbaar ten ge
volge van een val van een reusach
tig rotsblok op dit baanvak. Passa
giers met verdere bestemming dan
Nice Ville moeten daar uitstappen
en zich buiten het station begeven,
alwaar (gratis) bussen klaar staan
om de reizigers naar Monte Carlo te
rijden. Daar wordt in een lokale
trein gestapt voor de overige be
stemmingen. Voor oudere en/of
gehandicapte reizigers is dit over-
stappen een hele opgave, aangezien
de mensen - na eerst in een file te
hebben gestaan - zich verdringen
om hun bagage in de laadruimte
van de bus te krijgen en er zeifin te
kunnen plaats nemen". Een me
vrouw schrijft ons deze brief. Zij
raakte in het gedrang, toen ze in
Nice uit de Riviera-Flandres Ex
pres moest stappen, een trein die
normaal vanuit Nederland door
rijdt tot net even over de Italiaanse
grens. Dat is natuurlijk vervelend
en mevrouw vindt dan ook dat „de
bevoegde instanties hieraan meer
bekendheid zouden moeten ge
ven". Ze redeneert vanuit de ge
dachte: dan weet je tenminste wat
je te wachten staat.
Weten ze het?
Nou is het natuurlijk maar de vraag
of ze bij de Nederlandse Spoorwe
gen weten dat er ergens in Zuid-
Frankrijk een stuk rots op de rails
ligt. Laten we aannemen dat de NS
wordt ingelicht. Kun je dan verlan
gen dat vervolgens het hele leger
lokettisten die gevallen rots in zijn
geheugen prent? En dat al die da
mes en heren er elke Rivieraganger
uitvoerig over gaan vertellen, ter
wijl er vermoedelijk nog vijf onge-
duldigen voor het loket staan...?
Bovendien kun je ook nog spoor
kaartjes kopen bij reisbureaus. Op
wat die zeggen - of juist niet zeggen
- hebben de spoorwegen natuur
lijk geen enkele invloed.
We hebben de NS om uitleg ge
vraagd.
De spoorwegen bleken inderdaad
op de hoogte van de problemen in
Frankrijk, maar het bericht kwam
wel wat vertraagd naar Nederland.
„Op 7 januari viel tussen Eze en Cap
d'Ail een zwaar rotsblok op de rails.
Van dat gebeuren kreeg de NS pas
kennis van de Franse spoorwegen
rond 23 februari", meldt een
woordvoerder van de NS.
Normaal geven de spoorwegen be
richten over oponthoud via het
ANP aan de Nederlandse kranten
door. Dat gebeurt in ieder geval als
er problemen zijn in het binnen
lands verkeer.
Hef gebeurt ook wel als er iets in het
buitenland aan de hand is, alhoewel
de NS zich daartoe niet verplicht
voelt. („Het is eigenlijk de taak van
het buitenland om bekend te ma
ken wat daar gebeurt"). Het bericht
van 23 februari de NS in ieder geval
niet meer doorgegeven, omdat der
gelijk „oud nieuws" de krant toch
niet haalt.
Het is, eerlijk gezegd, ook nog de
vraag of de krant ook op een eerder
tijdstip plaats heeft voor zulk soort
- veelal weinig zeggende berichten.
Zelf vragen
De spoorwegen hebben wel de NS-
inlichtingenbureaus (te vinden op
elf beangrijke stations), de informa
tiecentra in Den Haag «n Hengelo,
de afdeling verkeersberichten van
het Nationaal Bureau voor Toe
risme en het treinpersoneel ge
waarschuwd.
De spoorwegen vinden eigenlijk
dat mensen, die internationale rei
zen maken, zelf de moeite moeten
nemen om te vragen of er ergens
oponthoud is. „Wij kunnen dat niet
aan elke reiziger gaan mededelen.
Het interesseert de een wel, en een
ander helemaal niet. Het kan som
mige mensen helemaal niet schelen
of ze moeten overstappen, of niet.
En als het wel erg bezwaarlijk voor
ze is, dan kunnen ze bij ons vragen
wat ze te wachten staat. Daarmee
voorkom je dan nog niet alle pro
blemen, want er kan altijd wat on
verwachts gebeuren".
Conducteur
„Maar kan de conducteur dan niet
waarschuwen?" vraagt de me
vrouw die het overstappen in een
bus en daarna in een plaatselijke
boemel maar een doffe ellende-
vond.
Ook op dat punt kan de NS niets
garanderen. „De Nederlandse con
ducteur rijdt tot aan de grens mee.
Daarna komt er een man in de trein,
over wie wij niets te vertellen heb
ben. En dat de Nederandse conduc
teur van alle Nederlandse reizigers
de kaartjes knipt, is helemaal niet
zeker. Je hebt er weinig aan als de
conducteur wel op de hoogte is,
maar net jou coupe niet contro
leert".
Kortom: Zelf vragen is de enige na-
nier om zoiets aan de weet te ko
men, als je slecht ter'been bent. En
voor wie het interesseert: dat rots
blok ligt er volgens de informatie
van de spoorwegen nog steeds.