Stellingenoorlog kan
ook interessant zijn
Kruiswoord
Dammers strijden om clubtitel
'Dag
van de postzegel'
in België
Nationale team
stelt teleur
HJ
11
m
O O
m
g| 1
i
sr
Oplossing
vorige
puzzel
Kom erachter
ZATERDAG 7 MEI 1977
Bij
EG-kampioenschap
Nederland is niet zo gelauwerd
van de EG-kampioenschappen
terug gekomen als bij de vorige
editie van dit gebeuren. De
prestaties van het nationale
team vielen tegen en met name
de combinatie Kreijns-Borst
stelde teleur. Voor goed nieuws
zorgden eigenlijk alleen de ju
nioren die met vertoon van
macht de eerste plaats voor zich,
opeisten, hetgeen er in ieder ge
val op wijst dat Nederland zich
voor de toekomst niet direct
zorgen hoeft te maken. Ook de
dames deden het met een derde
plaats niet slecht.
In de open afdeling was het Ita
lië dat goud won, overigens met
een team met weinig bekende
namen. De Italianen blijkten al
tijd weer over "een tweede gar
nituur" te beschikken dat goed
genoeg is om een dergelijk
toernooi te winnen. Een leuk
spel uit de wedstrijd tegen Italië
was het volgende dat aan beide
tafels kaart voor kaart hetzelfde
werd gespeeld. Te meer een cu
riosum omdat daarbij door geen
der spelers een kaart verkeerd
werd gelegd. Voor Nederland
was het Hans Vergoed en voor
Italië De Falco die uiteindelijk
op fraaie wijze winst bereikten.
AB2
C? H 97 6
O 8 3 2
A 5 4
9 54 7 6
OAV 10 32 C?85
O V 5 O AB94
V 10 9 ♦37632
H V 10 8 3
B 4
O H 10 7 6
HB
Beide zuidspelers zaten in 4
Sch, dat zonder troefstart na
tuurlijk op eenvoudige wijze
wordt gemaakt. De twee rode
azen zitten goed en zuid hoeft
alleen maar een ruiten af te
troeven om aan zijn contract te
voldoen. West startte evenwel
uitstekend met troef, voor het
aas. Een kleine ruiten was voor
de heer en de teruggespeelde
ruiten voor de vrouw West
speelde opnieuw troef die de
leider in de hand nam, waarna
oost aan slag kwam met Ru B.
Deze vervolgde met harten voor
het aas, zodat west de laatste
troef van tafel kon spelen. Ha H
en een ingetroefde harten deed
deze situatie ontstaan:
geen
9
O geen
A 5 4
geen
O
10
O
V 5
O
geen
H
V geen
O 10
H B
Nu volgde de laatste troef en
west moest, vanwege de drei
gen Ha 9, een klaveren laten
gaan. Oost moest Ru A vas
thouden en moest dus ook een
klaveren afgooien, waarop zuid
de laatste drie slagen maakte
met KI. H, KI. A en tenslotte KI.
U weet reeds dat we
reldkampioen Karpov
zijn eerste toernooin-
ederlaag leed tegen het
Zweedse natuurtalent,
de grootmeester Ulf
Andersson. Niet zo be
kend is dat zij voor de
eerste maal de degens
kruisten in het toernooi
te Stockholm 1969, dat
door de Rus overtui
gend werd gewonnen
met 10 uit 11 partijen.
Hij stond slechts twee
remises af!
Omdat aan de bewuste partij
weinig aandacht is besteed in dag-
of weekbladen, laat ik hier het ge
vecht volgen met uitvoerige kant
tekeningen.
Uit dit duel kunnen we zien, dat
Karpow in feite toch meer van posi
tieschaak (loopgravenoorlog)
houdt dan van de taktiek (bewe
gingsoorlog).
Omdat een mohammedaanse be
delmonnik eens verkondigde dat
schaken "oorlog" is (trainer
Michels zei het jaren later van
voetballen) zullen we het daar dan
maar op houden
Wit: A. Karpow
Zwart: U. Andersson
Spaanse partij
I.e2-e4 e7-e5 2. Pel-f3 Pb8-c6
3.Lfl-b5 a7-a6,4.Lb5-a4 Pg8-f6 5.0-0
Lf8-e7 6.Tfl-el b7-b5 7.La4-b3 0-0
8.c2-c3 d7-d6
Met 8 d5 ontstaat het beroemde
(en beruchte) Marshall-gambiet.
Dit gambiet is voor beide partijen
niet eenvoudig te behandelen.
9. h2-h3 Pc6-a5 10. Lb3-c2 c7-c5 11.
d2-d4 Dd8-c7
De Tschigorin-opstelling.
12. Pbl-d2 Lc8-b7 13. d4-d5 Lb7-c8
Met het plan Pb7, c4 en Pc5.
14, Pd2-fl Lc8-d7 15. b2-b3! Pa5-b7
16. c3-c4! Tf8-b8
Maakt plaats voor Le7, om een later
komend Pf5 te doen "indammen".
17. Pfl-e3 Le7-f8 18. Pe3-f5
De eerste fase is afgesloten. Het
centrum is gesloten, de damevleu
gel gestabiliseerd. Wit moet het
dus hebben van een koningsaanval.
18Pb7-d8 19. Pf3-h2 Pf6-e8 20.
h3-h4 f7-f6 21. h4-h5 Pd8-f7 22.
Tel-e3 Pf7-g5 23. Pf5-h4
Omdat het zwarte paard op g5 sterk
staat moet wit de knol "aantasten".
23Dc7-d8 24. Te3-g3 Pe8-c7 25.
Ph2-f3 h7-h6
Zie ook 25....Le7 26. Pg5-fg5 27. Pf5
enz. Verder 25.... Pf7 26. Pf5 Lf5 27.
ef5 met voordeel voor wit.
26. Ph4-g6 a6-a5 27. a2-a4! b5xc4 28.
b3xc4 Pc7-a6 29. Ddl-e2 Ta8-a7
Nog steeds zitten we in de loopgra
venoorlog! De tekstzet verdedigt de
7e rij en houdt verdubbeling der to
rens op de b-lijn in petto. Maar de
genietroepen van de Rus zijn reeds
een aardig eindje naar voren geko-
30eLcl-d2 Ta7-b7 31. Ld2-c3 Pa6-b4
32. Lc2-d 1Pb4-a6 33. Pf3-d2 Pa6-
b4 34. Tg3-e3
Hergroepering!
34. Ld7-e8 35. Pd2-fl Dd8-c8
Of 35. Pa6 36. Dd2! enz.
36. Pfl-g3 Le8-d7 37. De2-d2 Pg5-h7
38. Ldl-e2 Kg8-f7 39. Dd2-dl Lf8-e7
40. Pg3-fl Le7-d8 41. Pfl-h2 Kf7-g8
<i e f g h
We wachten op leven in de brouwe
rij! Voorlopig zoekt Karpow naar
een geschikte mogelijkheid een
penetratie te scheppen in de zwarte
verdedigingslinie
42. Le2-g4! Ph7-g5
Of 42....Lg4 43. Pg4 Pc2 44. Ph6 en
zovoort.
43. Lg4xdy Dc8xd7 44. Ph2-fl f6-f5
Deze zet werd in de perskamer niet
gunstig ontvangen. Maar wat moet
Andersson anders doen? Het witte
paard op fl dreigt via g3 naar f5 te
gaan.
45. e4xf5 46. Pfl-g3 Df5-f7
Op 46. ..Dc2? komt 47. f4! en wit
wint minstens een pion.
47. Ddl-e2 Ld8-f6 48. Tal-fl Df7-d7
Opvallend is dat de beide zwarte
kastelen bijna de gehele partij op
non-actief staan!
49. F2-f4! e5xf4 50. Tflxf4 Lf6xc3
51. Texc3 Tb8-e8 52. Tc3-e3 Tb7-b8
53. De2-f2! Pg5-h7
Er dreigde na 53. ..Te3 een spoedig
mat via Tf8 enz.
54. Pg3-f5 Te8xe3 55. Df2xe3 Ph7-f6
56. Pg6-e7!
De oorlog is nu bijna afgelopen!
56Kg8-h8
Gaat de koning naar f7, dan volgt
Dg3. Op Kh7 beslist 57. Ph6! enz.
57. Pf5xh6 Tb8-e8 58. Ph6-f7 Kh8-
h7 59. Tf4-e4! Te8-e7 60. Te4xe7
Zwart gaf het op.
Als primeurtje nog een partijtje van
de 14-jarige Karpow tegen simul-
taangever Boris Spasski (1965).
klok-seance De mindere goden
hadden wit.
Karpow-Spasski
1. e4 c6 2. d4 d5 3. Pc3 de4 4. Pe4 Pd7
5. Pf3 Pgf6 6. Pf6: Pf6 7. Ld3 Lg4 8.
c3 e6 9. h3 Lh5 10. De2 Ld6 11. Lg5
Dc7 12. 0-0-0 Lf4+ 13. Lf4 Df4+ 14.
De3 Pd5 15. Df4 Pf4 16. g4 Lg6 17.
Pe5 Ld3 18. Pd3 Pd3+ 19. Td3 Td8
20. Kd2 Ke7 21. f4 h5 22. g5 Td5 23.
Ke3 Thd8 24. h4 c5 25. Thdl c4 26.
T3d2 Tb5 27. Tbl Td6 28. b3 Tdb6
29. Tdb2 a5 30. Kd2 a4 31. b4 f6 32.
Ke3 en Spasski was tevreden met
Volgens een aantal schaakjourna
listen hadden de volgende matches
om de wereldtitel de meeste be
langstelling van de naspelers:
Capablanca-Aljechin, Euwe-
Aljechm, Botwinnik-Tal,
Bronstein-Botwinnik en Spasski-
Fischer. Waarom? Omdat er werd
gestreden!
Over dit onderwerp later meer ge
gevens.
BISHOP
BELGIË - Het is niet mogelijk dat
volgend jaar ook in Nederland de
„dag van de postzegel" daadwerke
lijk wordt opgeluisterd met de uit
gifte van een zegel. Dat liet drs. Ph.
Leenman, directeur-generaal van
de PTT, althans onlangs weten. In
J BELGIE'BELGIQUE J
België is dat overigens al twintig
jaar het geval. Als motief van deze
bijzondere zegel wordt meestal een
onderwerp gekozen dat recht
streeks in verband staat met de
postdienst: het vervoer en de uit
reikingvan poststukken, postiljons
te voet, te paard of per koets, dili
gences en postkoetsen, gebouwen
die nauw verbonden zijn met de
postgeschiedenis, historische ge
bouwen, enzovoorts.
Dit keer komt een staande cilider-
vormige brievenbus op de zegel
voor; dergelijke bussen werden in
1852 in gebruik genomen. De zegel
in de waarde van 6,50 frank die op
25 april verscheen is uitgevoerd in
donkergroen en er zijn 10 miljoen
stuks aangemaakt.
FRANKRIJK - De tweede Franse
kunstzegel van dit jaar, die vanaf 8
april te koop is laat een werk zien
van de Hongaarse schilder Victor
Vasarely (in 1908 geboren in Pees).
Vasarely heeft in de loop der jaren
met zijn geometrisch abstracte
kunst zo'n hoogte bereikt dat hij
met zijn jongste werken de Neder
lander Piet Mondriaan voorbij
streefde. Deze nieuwe kunstzegel
heeft een waarde van 3,00 franc
(groen en violet; oplage 6 miljoen).
Voor de achtste keer dit jaar heeft
Frankrijk - op 18 april - zijn land
schappenreeks uitgebreid. Deze
keer is de zegel (3,20 dr., lichtbruin,
groen en blauw) gewijd aan Cham-
pagne-Ardenne. Ook nu weer,
evenals op het merendeel van de
landschapszegels, een symbolische
voorstelling.
Dan op 25 april de Franse Europa
zegels. Frankrijk heeft wat de on-
FiUNCE
derwerpen betreft gekozen voor
twee karakteristieke plaatsjes, een
in de Provence en een in Bretagne.
De zegel met het dorp in de Pro
vence heeft een waarde van 1,00
franc (bruinbrood, bruin en blauw)
en een 1,40 fr.-zegel (blauwzwart,
bruin en groen) verbeeldt een Bre
tons havenplaatsje.
OOSTENRIJK - Honderd jaar ge
leden, op 10 april 1877, werd Alfred
Kubin, een van de bekendste teke
naars en illustratoren van Oosten
rijk geboren. Oostenrijk herdenkt
Kubin (1877-1959) met een zegel
van 6 schilling die op 28 maart aan
de loketten verkrijgbaar werd ge
steld en vanaf 12 april voor franke
ring mag worden gebruikt. Op de
zegel (zwartblauw, oplage 3,2 mil
joen) een portret van Kubin.
Eind april 1952 werd in Wenen door
kardinaal Innitzerde Stephansdom
heropend. Naar aanleiding van de
25e herdenking van dit feit heeft
Oostenrijk op 7 april drie bijzon
dere zegels aan de loketten ver
krijgbaar gesteld. Een zegel van
2,50 schilling (violetbruin) laat een
deel van de voorzijde van de Dom
De verscheidene clubs in het
Leidse district zullen nu ongeveer
in de slotfase van het persoonlijk
clubkampioenschap zitten. Het
seizoen eindigt ongeveer half juni
en in die tijd moeten er ook nog een
jaarvergadering gehouden worden,
inhaalrondes worden gespeeld en
om de sneldamtitel worden gestre
den.
Bij het Leidsch Dam Genootschap
staat grootmeester Bronstring op
het moment aan kop en het is nu al
vrijwel zeker dat hij (voor de zo
veelste keer) kampioen van LDG
wordt. De tweede plaats zal een
aangelegenheid worden tussen
André van de Kwartel en Wim
Heemskerk.
In Rijnsburg is Jaap Zwaan afge
vallen als titelkandidaat. Hij ver
loor vrij verrassend van Joop Bur
gerhout, waardoor deze plotseling
ook nog kansen kreeg op het kam
pioenschap. Rinus Kromhout staat
op de eerste plaats met één punt
voorsprong op Jan Schijff en Joop
Burgerhout. Als u dit leest zal de
kampioen of een eventuele beslis
singsmatch al bekend zijn, want dit
toernooi bevindt zich in de laatste
ronde.
Bij Damclub 'Van Gils' (Alphen) is
alles nog vrij onduidelijk. Zijlstra,
Van Egmond en Brunt zullen hier
wel de grootste kanshebbers zijn.
Tot slot Katwijk, waar op het ogen
blik geen clubkampioenschap ge
speeld wordt, maar het "Open
Damkampioenschap". Voor de fi
nale hebben zich door hun klasse
ring van vorig jaar J an Vrolijk (Bo
degraven) en Wim Heemskerk
(Leiden) al geplaatst. De andere fi
nalisten zijn nog niet allemaal be
kend. Hoofdklasse A (voorwed
strijden) kreeg als overtuigd win
naar Jan Schijff (Rijnsburg), de
tweede persoon die zich in deze
klasse plaatst is waarschijnlijk
Frans Spierenburg (Katwijk). Ver
rassend was de uitschakeling van
Jan Passchier, die de laatste jaren
qua resultaten niet meer kan over
tuigen. Qua techniek wel, maar he
laas
In de hoofdklasse B hebben zich
Van der Kwartel (Leiden) en Bur
gerhout (Katwijk) geplaatst.
Van het Leidsch Damgenootschap
de volgende twee fragmenten:
a
8 G M
m SJ
B. SL si,
|P p 2
De broer van André van de Kwar
tel, S. van de Kwartel had dit frag
ment tegen Fred Ong. Van de
Kwartel (zwart) verzuimde een zeer
fraaie variant
Na 1. 39-33? had zwart als volgt
moeten reageren: 1. ..20-25, 2.
40-34 (dit is gedwongen, anders
volgt bv 30-24, 35:24, 14-19, 40-35,
35:24, 23-29, 24-20, 25:14, 33:24,
14-19, 24-20, 19-24 en 18-23 met zo
goed als gewonnen spel) 2. ..12-17,
3 37-32 (wit mocht geen 34-29 spe
len wegens de dreigende aanval op
schijf 27) 3... 8-12, 4. 33-28 (op
49-44 of 43-39 komt de afruil 7-11
en schijf 27 is tot vernietiging, daar
33-28 niet gaat wegens aamzetjes
door 17-21, 18-22, 23-29. Evenzo is
44-39 verboden door 17-21, 23-29
en 13-18.
Rest nog 33-29 en dat is de enige
remisegevende zet. De aanval op 27
slaat dan niet door vanwege de af
ruil 32-28) 4 .23-29!!, 5. 34:23
25:34,6.49-44 (gedwongen) 18:29,7.
27-22 (op direkt 44-39 7-11!). Er
volgt nu een leuke damslag: 7.
.7-11", 8. 16:18 34-40!, 9. 45:23
26-31. 10. 22:11 13:33, 11. 38:29
19:50!! en wit verliest.
a
H
3 G;
HH
1 8 8
3
É.j "1 j
8
i t
Kunt u de acht afwijkingen in bovenstaande tekeningen vinden?
juiste oplossing vindt u elders op de pagina.
zien, alsmede de indrukwekkende
toren. De zuidelijke Heidentoren
staat op een zegel van 3 schilling
(donkerblauw) en een 4 s.-zegel
(bruinlichtlila) geeft een indruk van
een deel van het interieur van de
dom. Van de zegels zijn elk 3,2 mil
joen stuks gedrukt. Eerste dag van
geldigheid: 22 april.
Op 7 april kwam ook een zegel van 6
schilling uit (goud en groen) ter
herdenking van de 100e geboorte
dag van de tekenaar en dichter Fritz
Herzmanovsky-Orlando
(1877-1954). Op de zegel (oplage 3,2
miljoen) een portret van de kunste
naar. Eerste dag van geldigheid: 29
april.
Op 29 juli 1975 werd in Wenen de
IAEA, de internationale organisatie
voor een vreedzaam gebruik van
atoomenergie, opgericht. Dit 20-
jarig bestaan is op 7 april door Oos
tenrijk postaal herdacht met de uit
gifte van een zegel van 3 schilling
(goud, ultramarijn en korenbloe-
menblauw; oplage 3,3 miljoen)
waarop het embleem van de orga
nisatie voorkomt. Deze zegel mag
vanaf 2 mei voor frankering worden
gebruikt.
De Oostenrijkse landschappen
reeks die nu al weer enkele jaren
loopt zal dit jaar met drie zegels
worden uitgebreid en wel met de
waarden 6,50 schilling, 7,50 schil
ling en 16 schilling. De eerste van
de drie is sedert 26 april verkrijg
baar en toont de Heilige-kruiskerk
in Villach-Perau (Kannthië). De ze
gel is uitgevoerd in blauwgroen en
donkergnjsblauw; eerste dag van
geldigheid: 12 mei.
Deze maand komt ook nog de 7,50
s.-zegel uit; daarop zal de vesting
Hohensalzburg te zien zijn. Op de
16 s.-zegel die in de tweede helft van
dit jaar uitkomt zal het dorp Bad
Tatzmannsdorf voorkomen. Bij het
verschijnen van die zegel zullen we
ook alle tot dan uitgekomen land
schapszegels (en dat zijn er dan
achttien) nog een memoreren.
HERO WIT
Jammer van het ene remise-gaatje,
anders zou deze variant het predi
kaat 'fenomenaal' krijgen.
Het tweede diagram is een zeer gril
lige stelling die Van de Kwartel in
eén van zijn partijen had. na 149—44
stond wit door 1.24-30 in alle va
rianten verloren. Wit heeft 6 moge
lijkheden (22-17, 41-36, 48-42,
48-43,33-29, en 40-35). De moeilijk
ste variant is de Coupe de la Trappe,
die na 33-29 volgt. Enfin: om de
zondag door te brengen. Hoe luiden
de zes winstvarianten?
HORIZONTAAL
1. uit
6. niet groot
9. klucht
10. steekwapen
11roofvogel
12. metaal
14 prairie
17. mijnheer
19. oefenmeester
20. afwas
22. hemellichaam
23. bouwsel van was
24. gewoonterecht
25. grondsoort
27. eerste mens
28. fret
30. plaats in Gelderla
32. gent
35. loot
37: vaartuig
38. slingerplant
39. beslag op schepen
40. opgeven
41. voegwoord
VERTIKAAL
1grondslag
2. inhoudsinaat
3. plotseliyig
4. gerecht
5. vrouwelijk zoogdier
6. plant
7. kwekeling
8. voetpunt
13. lisbloem
15. vaartuig
16. drukfout
17. bericht
18. dame d'honneur
21. sorteerinrichiing
22. bevel
26. edik
28. met iets instemmen
29. inhoudsmaat
30. vrucht
31. nevens
33. gesponnen garen
34. vrucht
35. eiland in Italië
36. losse naad
l
ee
r
f
a
b r 1 |e |k<5|b 0|m
e
l10
e ooqo qa q|e
l
y c
e
a
slope r
k
e
F
t00o5otö5
e e rö|t|r|a n|t
r
e
p
e
cf
lr
t
6b
öia
al
OiO
0 t
qe.
öfk
qIe
u
g
a
i>
e
5
l
a
a
•j
löoqeöoöe
l e|v e|r b|a a|r
De eerste prijs van 10 werd toege
kend aan mevr. C. J. Kruijt-Smit,
Sandtlaan 27 te Rijnsburg. De
tweede prijs van 7.50 werd toege
kend aan mej. A. van Heusden,
Spaargarenstraat 4 te Oegstgeest.
De twee prijzen van 5 werden toe
gekend aan mevr. C. J. Verkley,
Rijndijk 65 te Hazerswoude en aan
de heer W. C. P. de Vries, Zuid Bou
levard 160 te Katwijk aan Zee. De
prijzen worden de winnaars toege
zonden.
Oplossingen met in de linkerbo
venhoek vermelding "Kruiswoord
raadsel" vöör donderdag zenden
aan Redactie Leidsch Dagblad,
Witte Singel 1, Leiden.
azddoii uw uvw uva sup
sjtpaj uoj uva puvu. i
cnnBd] tnnvj.qnu3cn aajtpa.t g
puisqiaao do doouy ajsxapuo g
dssenz uw jsvmy f,
uaot/os uva idida
]vq ajsjapptiu z
S*]f UVa J33/1J3 i