Berlijn heeft nu een
nieuwe burgemeester
Maar
Kreymborg
a
Sterk Europa
onmisbaar
voor de YS
Europa rookt
veel te veel
U mag best s een keer
wat missen, maar de
grandioos verbouwde
en vernieuwde
Kreymborg beslist niet!
EG bevestigt verdwijnen200 ton uranium
Sefiaiaplu
SÉS va/uw bank.
LEIDSE SPAARBANK
Egyptische piloten
vechten in Zaïre
Twee ambtenaren zouden bij mysterie betrokken zijn
BRUSSEL (ANP) - Negen jaar ge
leden, in 1968, is er tussen de ha
ven van Antwerpen en die van
Genua 200 ton uranium verdwe
nen. Dat heeft de woordvoerder
van de Europese Commissie, het
„dagelijks bestuur" van de Euro
pese Gemeenschap, gisteren in
Brussel in antwoord op vragen
officieel bevestigd. Vorige week
hebben Amerikaanse bladen die
verdwijning onthuld.
nium en zei erbij dat het hier ging
om een partij uraniumoxyde, die
zióh in een zeer vroegtijdig sta
dium van ontwikkeling bevond.
Het uraniumoxyde kon niet, voor
welke militaire explosie dan ook
gebruikt worden, aldus de
woordvoerder.
West-Duitsland, Nederland, België
en Italië, zijn de landen die bij
deze kwestie zijn betrokken, al
dus de woordvoerder.
schip vervoerd naar Rotterdam
en vandaar naar Antwerpen. Tus
sen Antwerpen en Genua ver
dween het uraniumoxyde, was al
les wat de woordvoerder in Brus
sel wilde meedelen.
De woordvoerder bevestigde het ^et uraniumoxyde
verdwijnen van de 200 ton i
uit West-Duitsland. Het werd per
Hij weigerde elke mededeling en
elk commentaar over het verloop
van het onderzoek dat werd inge
steld en over de uitkomst daar
van. Wel zei hij dat sinds dit „ern-
afkomstig stige incident" de controle van
Eurotom (de Europese gemeen
schap voor atoomenergie) op
splijtstoffen sterk is verscherpt.
Irr Brussel verluidt (hoewel de
woordvoerder elk commentaar
hierop weigerde) dat de verdwij
ning van het uraniumoxyde kon
plaatshebben met behulp van
twee Europese ambtenaren, die
sinds 1968 geen deel meer uitma-'
ken van de Europese administra
tie.
Het schip, aldus Amerikaanse
bronnen, dat het uraniumoxydei
vervcferde, verdween tussen
Antwerpen en Genua, maar het
arriveerde in Israël varend onder
een andere vlag en met een ge
heel andere bemanningaan
boord.
Het uraniumoxyde was niet van
oorsprong afkomstig uit de Ver
enigde Staten, aldus de woord
voerder in Brussel. Hij wilde ech
ter niet meedelen waar het ura-
niumoxyde dan wel oorspronke
lijk vandaan kwam.
Mondale gaat
praten
met Voster
WASHINGTON (Reuter) - De
Amerikaanse president Carter zal
later deze maand vice-president
Mondale naar Wenen sturen om be
sprekingen te voeren met de Zuid-
afrikaanse premier Vorster. Dit is
gisteravond uit welingelichte bron
vernomen in Washington.
Mondale werd onlangs door Carter
benoemd als speciale functionaris
voor Afrikaanse zaken. Mondale zal
waarschijnlijk ook in Londen over
de ontwikkelingen in Rhodesië
spreken. Verder zal de vice-
president nog een bezoek brengen
aan Portugal, Joegoslavië en Span
je.
In diplomatieke kringen wordt de
stap van Carter gezien als een be
langrijke poging van de Ameri
kaanse regering een zwarte meer
derheidsbewind in Rhodesië te
vestigen. Mondale zal ook met Vor
ster spreken over de kwestie-
Namibië. De Amerikaans minister
van buitenlandse zaken Vance zal
vrijdag zijn Britse collega Owen in
Londen ontmoeten. Deze is on
langs teruggekeerd van een rond
reis door het zuiden van Afrika.
Vance zal samen aankomen met
president Carter die de economi
sche topconferentie van het ko
mende weekeinde zal bijwonen.
Zambia wil
olieconcerns
vervolgen
Schmidt naar VS
LOESAKA (Reuter) - Mainza Cho-
na, minister van justitie en
procureur-generaal van Zambia, is
gisteren uit Loesaka naar Londen
gereisd met plannen om vijf inter
nationale oliemaatschappijen te
vervolgen die ervan verdacht wor
den de VN-sancties jegens Rhode
sië ontweken te hebben.
De vijf maatschappijen zijn British
Petroleum, Shell, Caltex, Mobil en
Total.
President Kenneth Kaoenda be
schuldigde zondag de oliemaat
schappijen ervan Zambia opzette- BONN (AFP) - Bondskanselier
lijk twee jaar lang olieleveranties te Helmut Schmidt zal vermoedelijk
hebben onthouden teneinde voor- in juli de Verenigde Staten bezoe-
raden in Rhodesië aan te leggen. ken. Dit is gisteren officieel in Bonn
Regeringskringen zeiden dat Rho- bekendgemaakt,
desië zich niet van Groot-Brittanië Schmidt zal bij die gelegenheid
los had kunnen maken zonder posi- waarschijnlijk ook naar Canada
tieve verzekering van de oliemaat- gaan waarvoor hij geruime tijd ge-
schappijen die zich verplicht had- leden al door premier Pierre Tru-
den Rhodesië van olie te voorzien., deau was uitgenodigd.
ADVERTENTIE
BONN (SP) - Na een lange reeks van pijnlijke „affaires"
heeft Berlijn sinds gisteren een nieuwe sociaal
democratische burgemeester. Dietrich Stobbe (39) kreeg in
het stadsparlement 76 van de 78 stemmen der sociaal-
liberale coalitie en daarmee acht stemmen meer dan de
kandidaat van de christelijk-democratische oppositie, Pe
ter Lorenz. Stobbe is de opvolger van Klaus Schütz (50), die
bijna tien jaar regèrend burgemeester van deze stad-staat
op de grens van Oost en West is geweest.
Schütz geldt als een integer man
die in geen enkel opzicht betrokken
is geweest bij de schandalen waarin
een aantal prominente partijgeno
ten in West-Berlijn de laatste jaren
is verwikkeld geraakt. Schütz, een
koel analiticus, neigde echter te
zeer tot ironische distantie van de
schijnbaar nietige details der dage
lijkse politiek. Hij heeft nu echter
de consequenties aanvaard van alle
ongerechtigheid, die zich tenslotte
toch onder zijn verantwoording
heeft voltrokken.
De sociaal-democratische partij is
in het traditioneel rode Berlijn
reeds 30 jaar achtereen aan de
macht, die zij pas sinds 1975 we
gens verminderde kiezersgunst
gedwongen is met de liberalen
(FDP) te delen. In die 30 jaar heeft
een aantal kopstukken van de partij
zich zo zeer en zo vanzelfsprekend
met de macht vereenzelvigd, dat bij
hen het gevoel van wat in dergelijke
posities oirbaar is aanzienlijk was
verzwakt.
Dietrich Stobbe
Winstbejag
ROME (UPI) - De gezagvoerder
van een lijntoestel van de Spaanse
luchtvaartmaatschappij Iberia,
heeft gisteravond met een brand-
blusapparaat een kaper die met een
dolk zwaaide op het vliegveld van
Rome buiten gevecht gesteld. Een
maal gearresteerd en met de hand
boeien om schudt de kaper, Ab-
oeaisja Ali Fargatii, de hand van
de tweede piloot als blijk van ver
zoening.
Dit had een schemertoestand tot
gevolg, waarin vriendjespolitiek,
baantjes jagerij en particulier
winstbejag al te zeer opgang deden.
Het laatste spectaculaire geval was
dat van de sociaal-democratische
senator („stadsminister") van bin
nenlandse zaken Neubauer, die
vier jaar lang had verzuimd de tan
tièmes die hij als commissaris bij de
stadsbank had ontvangen, volgens
voorschrift in de stadskas te doen
storten. Merkwaardige veront
schuldiging: „Mijn vrouw had ver
geten die in vier jaar tot f 50.000,-
mark opgelopen nevenverdiensten
over te maken".
i het blad
KINSJASA (UPI)-Terwijl het Zai- toe tevergeefs geprobeerd de
rese persbureau Azap gisteren twee journalisten, Erich Follath en
melding maakte van zware gevech- Regis Bossu, vrij te krijgen. Dit is
ten met doden en gewonden aan door de directie van het blad in
beide zijden in de provincie Sjaba Hamburg meegedeeld
heeft de luchtmacht van Zaïre ver-
sterking gekregen van een vijftigtal
Egyptische piloten en mecaniciens.
Kort tevoren had 'president Sadat
zijn Zaïrese ambtgenoot Moboetoe
steun voor zijn luchtmacht toege
zegd in de strijd tegen de invasie
van opstandelingen in Sjaba.
Azap meldde voorts dat de regering
van Zaïre de diplomatieke betrek
kingen heeft verbroken met de
ddr nadat bij de opstandelingen
Oostduitse wapens en munitie wa
ren gevonden.
De strijdkrachten van Zaïre, die ge
steund worden door Marokkaanse
troepen, waren volgens het persbu
reau ongeveer 250 kilometer ge
vorderd op de weg die loopt van
Kolwezi naar de Angolese grens.
Zij rukken op met een gemiddelde
van twintig kilometer per dag. Der
tig kilomerer van Kasaji waren
zware gevechten geleverd en "de
vijand heeft aanzienlijke verliezen
geleden", aldus Azap. Kasaji ligt
125 km ten westen van Moetsjatsja,
een plaats die op 25 april door de
regeringstroepen werd heroverd.
De breuk met Oost-Duitsland werd
al enige tijd-verwacht nadat dit land
in de Zaïrese pers fel was gekriti
seerd voor het leveren van wapens
aan de rebellen. De Oostduitse di
plomatieke vertegenwoordiging in
Kinsjasa heeft 48 uur de tijd gekre
gen om te vertrekken. De verte
genwoordiging van Zaïre in Oost-
Berlijn zal binnen twee dagen naar
Kinsjasa terugkeren.
Twee journalistern van het West-
duitse weekblad "Stern" zijn door
de geheime dienst van Zaïre gear
resteerd, toen zij een reportage
maakten over de gevechten in ds
provincie Sjaba. De Westduitse
ambassade in Kinsjasa heeft tot
Een Britse journalist
"The Observer" en een Spaanse moedelijk een verpletterende ne-
televisieploeg bevinden -zicly even- derlaag te wachten. Stobbe zal die
eens in gevangenissen in Zaïre. 24 maanden hard nodig hebben.
BRUSSEL (ANP) - De (roken
de) burgers van de negen EG-
landen hebben blijkens de
laatste gegevens (cijfers van
1975) 400 miljard sigaretten
gerookt. De compagnes tegen
het tabaksgebruik blijken
vrijwel geen zoden aan de dijk
te zetten. In de afgelopen vijf
tienjaar is het tabaksverbruik
steeds maar toegenomen, zo
blijkt uit cijfers van de dien
sten van de Europese com-
In de afgelopen tien jaar is de
tabaksproduktie in de wereld
met 23 pet. toegenomen. In
1975 behaalde ze een record
hoogte van 5,4 miljoen ton.
Maar in de afgelopen tien jaar
vermeerderde de tabakspro
duktie in de Europese Ge
meenschap met niet minder
dan 42 pet. Ze nam toe van
109.000 ton tot 155.000 ton.
Die produktie maakt over
igens slechts ongeveer 3 pet.
van de wereldproduktie uit.
de EG een aanzienlijk tekort
aan ruwe tabak. De produktie
in Europa ligt gemiddel op 2,8
pet van de wereldproduktie,
het verbruik in de negen EG-
landen is 12 pet van het we-
reldverbruik, de "zelfvoor
zieningsgraad" ligt op 20 pet
en de netto-invoer van de EG
is 50 pet van de wereld invoer.
De behoefte van de tabakver
werkende industrie in Eu
ropa moet voor 80 pet door
invoer worden gedekt. Dat
betekent dat de negen EG-
landen jaarlijks 500.000 tot
550.000 ton tabak (50 tot 55
PCT van de wereldproduktie
moet invoeren. De voor
naamste partijen tabak wor
den in Europa ingevoerd uit
de Verenigde Staten. De VS
zijn de grootste wereldexpor
teur met een aandeel van
280.000 ton oer iaar.
de helft naar Europa gaat.
Andere belangrijke leveran
ciers van Europa zijn Brazilië,
India en Turkije.
In Europa zelf varieert de ta
baksproduktie sterk van land
tot land. Italië verbouwt de
meeste tabak. Het is ook het
enige land van de gemeen
schap met een zelfvoorzie
ningsgraad die op 100 pet ligt.
In Frankrijk verbouwt men
jaarlijks 19.800 ha tabak en
men produceert er ieder jaar
51.575 ton (zelfvoorzienings
graad 45 pet). Dan komt
Duitsland met een areaal van
3.941 ha, een produktie van
10.186 ton en een zelfvoorzie
ning van 5 pet, vervolgens
komen België en Luxemburg
met samen 494 ha tabak, een
produktie van jaarlijks 1.848
ton en een zelfvoorziening
van 5 pet. In de gehele ge
meenschap bebouwt men zo
jaarlijks 73.477 ha met tabak
en dat levert een produktie
van 156.342 ton op.
schap vindt voornamelijk
plaats op familiebedrijven.
Tabaksteelt plus de bewerking
van de ruwe tabak verschaf
fen in Europa aan 300.000
man werk.
In weerwil van alle gevoerde
campagnes wil het tabaks
verbruik in de gemeenschap
maar niet dalen. In Brussel
wordt dan ook overwogen of
de nationale campagnes
tegen het roken niet aange
vuld moeten worden met
campagnes die de gehele ge
meenschap beslaan. Gedacht
wordt aan een verbod op re
clame voor tabak en aan het
verplicht stellen in de gehele
Europese Gemeenschap van
het drukken van waarschu
wingen tegen het roken op de
verpakkingen van sigaretten
etc.
President Carter:
Stobbe heeft zich gepresenteerd als
de nieuwe bezem, tot schoonvegen
bereid en in staat. Hij zal een geheel
nieuwe senaat samenstellen en wil
daarbij ook een beroep doen op po
litici van buiten Berlijn, mensen die
bij de „vervilting" van het Westber-
lijnse regeringsapparaat niet be
trokken zijn.
Ervaren
burgemeester, ondanks
zijn jeugd
was voordien senator voor bond-
saangelegenheiden, voor de con
tacten van Berlijn met Bonn. Hij is
een man van het politieke midden,
zowel voor links als rechts in de
SPD aanvaardbaar, en hij geniet de
sympathie van bondskanselier
Helmuth Schmidt.
Stobbe zal zich in een drieledige
hoedanigheid moeten bewijzen: als
burgemeester van een stad, als chef
van een stadsregering, en als politi
cus, die de finesse van het zich ron
dom West-Berlijn afspelende
machtsspel tussen Oost en West
verstaat. Twee jaar lang heeft hij de
tijd om orde op zaken te stellen en
de SPD na het beeld van totaal ver
val nieuwe geloofwaardigheid te
geven. Zouden op dit ogenblik ver
kiezingen worden gehouden, dan
stond de sociaal-democraten
BONN (DPA) - Een sterk Europa is
volgens de Amerikaanse president,
Jimmy Carter, voor de toekomst
van zijn eigen land onmisbaar. In
zijn politiek gaat hij van dit begin
sel uit. Dit heeft Carter met nadruk
te kennen gegeven in een vraagge
sprek met vier grote Europese
kranten.
"Zonder het volledige begrip, de
instemming en mening van onze
vrienden in Europa geloof ik niet
dat wij het Oost-West-vraagstuk
met goed resultaat zouden kunnen
oplossen", aldus het Amerikaanse
staatshoofd in het interview dat hij
ADVERTENTIE
Haarlemmerstraat, Leiden.
een kleine week voor het begin van
de economische topconferentie in
Londen toestond aan Le Monde,
the Times, La Stampa en Die Welt.
Carter sprak zich uit voor verster
king van de NAVO en de Europese
samenwerking, een zich vastbera
den inzetten voor de economische
zorgen van de derde wereld, een of
fensief opkomen voor de mensen
rechten en een gemeenschappe
lijke inspanning tegen de uitbrei
ding van het atoompotentieel.
Over Europa en de NAVO zei hij dat
het Amerikaanse volk van nature
aanvoelt dat "onze historische bin
dingen en onze toekomst in de
nauwste betrekking met de Euro
pese staten staat. De NAVO is een
hoeksteun van de eigen nationale
veiligheid van de V.S. en de kern
waaromheen onze vooruitgang zich
ontwikkeld heeft".
Zonder te preciseren of hij een om
vorming of een herstructurering
van de NAVO overweegt, ver
klaarde Carter "Ik durf te hopen
dat binnen een jaar de andere lei
ders en ik op een multilaterale basis
zullen kunnen komen tot een
nieuwe afspraak voor de beginse
len van de NAVO en tot verbeterin
gen"
Over de EG zei hij met nadruk dat
hij zich er rekenschap van begon te
geven dat een sterk Europa onmis
baar is voor de toekomst van Ame
rika. Voorts was hij voor toetreding
van Portugal en Spanje tot de EG.
Wat een akkoord tussen de
Sowjet-Unie en Amerika over de
beperking van de strategische
(kern) bewapening betreft toonde
hij zich over het algemeen zeer op
timistisch. "Ik kan niet geloven dat
de Sowjet-Unie of wijzelf de bewa
peningswedloop willen voortzetten
die zeer kostbaar en ook steeds ge
vaarlijker is".
Hij herinnerde er aan dat hij even
als zijn voorganger al het mogelijke
wil doen om de verspreiding van
kernwapens tegen te gaan. "Maar",
zei hij "de V.S. zijn niet van plan
een gedragslijn aan West-
Duitsland, Frankrijk, Groot-
Brittannië of Japan voor te schrij
ven.