Hoessein positief
over
en met Carter
Journalisten zien
het Robbeneiland
Laatste kans voor „Noord-Zuid-dialoog"
Protestanten
in N.-Ierland
stellen eisen
9Onder indruk van gesprekspartner
2e SINGELLOOP
Multilease bv
WOENSDAG 27 APRIL 1977
BUITENLAND
PAGINA 9
ADVERTENTIE
VASHINGTON (Reuter/UPI) - Koning Hoessein van Jor-
laniê heeft aan zijn gesprekken met president Carter de
nening overgehouden dat 1917 nog steeds een sleuteljaar
tan zijn voor vredesinitiatieven in het Midden-Oosten.
Vordt de kans die zich dit jaar kan voordoen echter niet
tangegrepen, zo waarschuwde de vorst gisteren dan zal
nen mogelijk heel lang op een nieuwe moeten wachten.
Iloessein heeft in Washington drie
[esprekken gevoerd met Carter. Na
ifloop van het laatste onderhoud
i de koning dat hij bijzonder on-
Ier de indruk is geraakt van zijn
jesprekspartner. Hoessein was het
fens met Carters standpunt dat de
üeneefse vredesconferentie pas
noet worden heropend nadat er in
vooroverleg concrete resultaten
:ijn geboekt. Zonder meer naar
ève gaan. aldus Hoessein, zou
>p een "ramp" uitdraaien.
i van de vraagstukken die Hoes-
met Carter heeft besproken is
iat van de Palestijnse deelname
lan de Geneefse conferentie. Vol
gens Hoessein is dat echter een
cwestie van de tweede orde waar-
i veel te veel aandacht wordt ge
schonken.
Sterker
Naar het oordeel van de Jordaanse
koning is het veel belangrijker te
weten of Israël bereid is zich terug
te trekken uit de Arabische gebie
den die het sinds 1967 bezet houdt.
Israël, betoogde Hoessein, is in mi
litaire zin thans sterker dan ooit. Je
ruzalem zou vanuit die superieure
positie een "vredesgok" moeten
wagen door zich uit de bezette ge
bieden terug te trekken in ruil voor
een algeheel en definitief vrede
sakkoord.
"Wij hebben een alomvattende re
geling nodig", zei Hoessein, "maar
alvorens het raamwerk voor een
dergelijk akkoord gereed ligt zal er
nog veel werk moeten worden ver
zet".
Hoge eisen
tegen Duitse
anarchisten
CAISERSLAUTERN (DPA) - In
iet proces tegen de Baader-
deinhof-anarchisten Manfred
irashof (30), Klaus Juenschke (29)
m Wolfgang Grundmann (28) heeft
le staatsaanklager in de Westduitse
itad Kaiserslautern hoge gevange
nisstraffen geëist. Wegens ver
scheidene moorden, moordpogin
gen, roofovervallen en een bo
maanslag werd tegen Grashof twee
•naai levenslang plus nog eens acht
gevangenisstraf geëist, tegen
luenschke levenslang plus twaalf
laar, en tegen Grundmann tien jaar
gevangenisstraf.
(n het proces dat 90 dagen duurde,
eerden meer dan 250 getuigen ge-
noord. De staatsaanklager Hans-
Peter Bell zei dat de aangeklaagden
alleen voor criminele daden voor dachten gewisseld over Britse
het gerecht stonden, niet "wegens
hun politieke doeleinden". Volgens
hem zijn ze volledig voor hun da
den verantwoordelijk. Gedurende
het pleidooi van Bell waren de aan
geklaagden niet aanwezig, net zo
min als hun verdedigers.
Owen
De Briste minister van Buiten
landse Zaken, David Owen, heeft
gisteren tegenover president An
war Sadat de bereidhied van zijn
land uitgesproken om zo nodig aan
een oplossing van het conflict in het
Midden-Oosten mee te werken
wanneer het daartoe wordt uitge
nodigd.
Op een persconferentie in Cairo aan
het slot van zijn tweedaags verblijf
in Egypte onderstreepte hij over
igens de voorrang van de Ver
enigde Staten bij het streven naar
een vreedzame regeling. De goede
betrekkingen tussen Engeland en
Israël achtte Owen geen belemme
ring voor even goede relaties met
de Arabische landen. Volgens hem
is het mogelijk dat er dit jaar vre
desbesprekingen tussen de Arabie
ren en Israël worden gehouden.
In een gesprek met de Egyptische
minister van Defensie, generaal
Mohammed Gamassi,
penleveranties. "Wij zijn bereid elk
gewenst wapensysteem te leveren
wanneer Egypte of de Arabieren de
kwestie van de financiering kun
nen oplossen", aldus Owen. Enge
land verschaft Egypte helikopters
3n anti-tankraketten.
ADVERTENTIE
zaterdag 30 april
Op zaterdag 30 april organiseert het Leidsch Dagblad
in samenwerking met de Leidse Politie Sport
vereniging de tweede Singelloop.
Aanvang: 11.00 uur.
Start/finish: voor gebouw Leidsch Dagblad,
Witte Singel 1Leiden.
Afstand: plm. 7 kilometer.
Inschrijving: Kantoor Leidsch Dagblad,
Witte Singel 1Leiden.
Kantoor Leidsch Dagblad, Badstraat9, Katwijk
aan Zee.
Politiebureau Leiden, Zonneveldstraat 10,
Leiden.
En zaterdag 30 april vanaf 9.30 uur aan de
kassa's.
Inschrijfgeld: Volwassenen f 3.50. Jeugd
2.50 (t/m 12 jaar).
De deelnemers ontvangen als aandenken een fraaie
medaille.
De opbrengst komt ten goede aan de Nederlandse
Invaliden Sportbond.
Koning Hoessein i
een persconferentie r
in Jordanië zit op het puntje
i zijn laatste onderhoud mef president Carter.
bent u al op de hoogte
r van de
voordelen
van het leasen
van uw
zakenauto's?
Eén telefoontje naar de
heer C. Elfering of de heer
Th.W. de Goede is genoeg
om aan de weet te komen
of het voor uw bedrijf
interessdnt is om
uw wagenpark te leasen!
Bij Multilease vindt u
gespecialiseerde know-how
op dit gebied onder
gebracht, gekoppeld aan
een uitstekende service.
U kunt ieder merk leasen
en het onderhoud
desgewenst door uw dealer
laten uitvoeren.
Goed leasen is'Multileasen'!
Vondellaan 80, Postbus 44,
Leiden. Tel .071-76 02 02
buiten kantooruren
02521-13025)
SALT-overleg
wordt hervat
MOSKOU/WASHINGTON
(DPA/AFP) - De Verenigde Staten
en de Sowjet-Unie zullen op 11 mei
in Genève de besprekingen hervat
ten over een nieuw akkoord inzake
de beperking van de strategische
wapens (Salt). Dit is gisteren zowel
door het Amerikaanse ministerie
van Buitenlandse Zaken als door
het Russische persbureau Tass be
kendgemaakt.
De onderhandelingen werden ruim
vijf maanden geleden geschorst.
Behalve over een nieuw Salt-
akkoord, zal ook op andere ter
reinen "van gedachten worden ge
wisseld", aldus het Amerikaanse
ministerie.
De hervatting van het overleg is
waarschijnlijk het gevolg van een
ontmoeting maandag tussen de
Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken Cyrus Vance en de
Russische ambassadeur in Was-
hington, Anatoli Dobryn.n.
Beruchte gevangenis in Zuid-Afrika
ROBBENEILAND (AFP) - „Om
met eigen ogen te kunnen zien
dat de gedetineerden correct
worden behandeld", hebben
rond twintig Zuidafrikaanse en
buitenlandse journalisten op uit
nodiging van de Zuidafrikaanse
minister van Justitie en Politie,
Jimmy Kruger, gisteren het
Robbeneiland, de eiland
gevangenis in de Tafelbaai bij
Kaapstad, bezocht.
Op dit eiland worden vele vooraan
staande politieke gevangenen
'vastgehouden, onder wie Nelson
Mandela en Walter Sisulu, leiders
van het in Zuid-Afrika verboden
„Afrikaanse Nationale Congres"
(ANC) en Herman Toivo Ja Toi-
vo, de oprichter van de Swapo, de
organisatie van het volk van
Zuidwest-Afrika (Namibië).
De journalisten mochten niet
rechtstreeks spreken met de ge
vangenen en de verslagen die zij
Gevangenen op het Robbeneiland bekijken het groepje journalisten dat
gisteren een bezoek mocht brengen aan deze beruchte Zuidafrikaanse ge-
hebben gemaakt, moesten aan de van9enis
autoriteiten worden voorgelegd.
Op Robbeneiland bevinden zich op
het ogenblik 370 gevangenen. Ze
zijn allen veroordeeld wegens
vergrijpen tegen de veiligheid
van de staat. Van hen hebben 32
levenslang gekregen. De gevan
genis zelf bestaat uit verschei
dene gebouwen zonder verdie
pingen. Ze hebben zware muren
en zijn omgeven door een dub
bele afrastering. Sinds 1961, toen
er politieke gevangenen gehuis
vest werden, is het nog niemand
gelukt van Robbeneiland te ont
snappen.
Er bestaan verschillende catego
rieën gevangenen naar gelang de
duur van hun straf, hun gedrag en
hun aanpassing.
Een groep van dertig, onder wie de
voormalige leiders van het ANC
en de Swapo, heeft aparte cellen
en mag geen contact hebben met
de rest. Dit om te voorkomen dat
zij invloed krijgt op anderen. Een
politiek gebied afspeeld. Er zijn
dan ook geen kranten. Een cipier
zit erbij als de gevangenen be
zoek krijgen. Als het gesprek niet
over persoonlijke aangelegenhe
den gaat, moet hij ingrijpen. Maar
toch weten de gedetineerden heel
goed wat er in de buitenwereld
omgaat. Zo worden de mensen
die er al lange tijd zitten, ingelicht
door de „nieuwelingen" die ver
oordeeld zijn na de tegen de
apartheid gerichte betogingen
van 1976.
De gevangenen mogen echter wel
sport beoefenen en films zien. Ze
moeten voorts dwangarbeid ver
richten. Zij werken van 's mor
gens kwart over zeven tot 's mid
dags vier uur aan de aanleg van
nieuwe wegen op het eiland, in de
schoenmakers- of timmermans
werkplaats en ook in de tuinen.
In hun cellen kunnen zij in de
avonduren studeren.
land. Er zijn er vier die elkaar af
lossen. Ernstige zieken worden
naar Kaapstad gebracht.
De journalisten hebben niets ge
zien dat de „beschuldigingen
over slechte behandeling" kan
waarmaken. Maar ze hebben
evenmin iets gezien waardoor
deze beschuldigingen gelogen
straft worden. Robbeneiland
wordt overigens geregeld be
zocht door afgevaardigden van
het Internationale Rode Kruis.
Door
Haye Thomas
LONDEN (SP) - De militante
protestanten van Noord -
Ierland sturen aan op een
rechtstreekse confrontatie
met Engelands speciale
Ulster-minister Roy Mason.
Binnen zeven dagen eisen zij
van hem een grondig en effec
tief optreden tegen de provi
sionele IRA in de provincie.
Zo niet, dan zwaait er wat
voor de Britse overheid in
Noord-Ierland.
Wat dit dreigement precies in
houdt zou eigenlijk een ge
heim moeten zijn. Maar in
middels zijn verschillende
protestantse leiders al zo los
lippig geweest dat nu ieder
een weet dat het gaat om een
soort gelijke massale staking
als die in 1974 een einde
maakte aan het gezamelijke
bestuur van de protestantse
meerderheid en de katholieke
minderheid over Ulster en te
vens aan het bewind van de
onlangs overleden Brian
Faulkner.
Dominee Paisley
prille samenwerking tussen
protestanten en katholieken
in een soort plaatselijk be
stuur over Noord-Ierland.
Sindsdien worden de be
stuurszaken in de provincie
rechtstreeks vanuit Londen
geregeld. Ondanks de ver
woede pogingen van vooral
de Labour-minister Melvyn
Rees zijn sindsdien alle poli
tieke initiatieven voor een op
lossing van de crisis in Ulster
op niets uitgelopen. Zijn op
volger Roy Mason, de oud
minister van Defensie, volgt
sindsdien een harde lijn, ge
baseerd op volledige steun
aan de Britse veiligheidstroe
pen in Noord-Ierland en in
duidelijk tegenstelling met
zijn voorganger beslist geen
enkel contact met de leiders
van de provisionele IRA.
Niettemin 'vinden protestante
voormannen als ds. Paisleu,
ook duidelijk gefrusteerd
door de als maar voortdu
rende impassen, dat hij veel te
lankmoedig is in het optreden
van de Britse overheid tegen
de terreur-campagnes van de
provisionelen. En kennelijk is
het nu hun bedoeling om hem
op dit punt uit zijn tent te lok
ken.
zeven jaar is genoeg. Maar De vraag echter is of Roy Mason
ondertussen gebeurt er niets. zich voor de wagen
Advertentie
Het ultinatum aan minister Ma
son is bekend gemaakt via
een grote advertentie in het
ochtendblad News letter van
Belfast, dat voornamelijk
door protestanten gelezen
wordt. In de advertentie
krijgt minister Mason te ho
ren dat als hij niet spoedig tot
actie overgaat, de loyalisten
hun maatregelen zullen ne
men. „U heeft zeven dagen de
tijd", aldus de boodschap, die
met de woorden „God save
the Queen" wordt besloten.
Tot leiders van de beweging die
voor dit ultimatum verant
woordelijk is, behoort Ernest
Baird, een invloedrijke apo
theker uit de hoofdstad Bel
fast en ds. Ian Paisley, die
verklaarde dat het geduld van
de overgrote meederheid van
de Noordierse bevolking nu
op is. „De Britse regering
heeft een heleboel geld be
steed aan een vredescam
pagne onder het motto
Wij willen actie. Op korte
termijn. Op de vraag wat voor
maatregelen hij van de min
ster Mason verwacht, ant
woordde ds. Paisley prompt
de oprichting van een spe
ciale actiegroep, die bereid is
om de provisionele IRA
rchtstreeks en grondig aan te
pakken.
Als voorbeelden zo'n actie
groep noemde hij de destijds
zo gehate B-specials, de spe
ciale uitsluitend uit protes
tanten bestaande politie
macht, die een waar terreur
bewind veroorzaakt in de ka
tholieke ghetto's van de pro
vincie en mede verantwoor
delijk was voor het ontstaan
van de crisis die Ulster nu al
zo lang in een niet aflatende
greep heeft.
Actieplannen
Het organisatiecomité van de
militante protestanten heeft
laten weten zich voor het
einde van deze week opnieuw
tot de minister te zullen wen
den om hem dan precies te la
ten weten welke actieplannen
er gesmeed zijn. Ook daar
voor is in de News Letter ad
vertentieruimte gereser
veerd, ondanks het fit dat nu
alom bekend is dat het comité
mikt op vergaande stakings
acties en straatbijeenkom
sten.
In 1974 waren die acties inder
daad zeer ingrijpend en ver
oorzaakten zij het einde van
een overigens nog wankele
maar tenslotte ook nog uiterst
ook in Engeland uiterst om
streden ds. Paisley wenst te
laten spannen. Als het hun
bedoeling is om in Noord-
Ierland, dat kampt met grote
economische probleem, een
recordaantal werklozen heeft
en de hoogste voedselprijzen
kent van het Verenigde Ko
ninkrijk inderdaad het open
bare leven volledig te ont
wrichten, kan gerekend wor
den op felle tegenmaatrege
len van Roy Mason.
Dit echter, zonder compromis
sen ten aanzien van een pro-
vicionele IRA, die thans zelf
met een crisis in leiderschap
te maken hebben, nu de lang
zaam maar zeker aan pu
blieke sympathie winnende
hongerstaking van de veer
tien belangrijke IRA-
gevangenen in de Ierse repu
bliek is mislukt.
Onder de hongerstakers be
vonden zich de sleutelfiguren
David O'Connell en Kevin
Mellon, die hun actie tegen de
regering in Dublin 47 dagen
hebben volgehouden en tens
lotte ook in zorgwekkende
toestand verkeerden. Zonder
echter dat zij de regering tot
concessies hebben gedwon
gen, gaven zij het sein aan in
totaal veertien hongerstakers
om de actie te beëindigen.
Een duidelijk triomf voor de
regering-Cosgrave in Dublin,
die juist tegenover Engeland
altijd krachtig heeft volge
houden dat zij althans geen
duimbreed wenst te wijken
voor de provisionele IRA.
ADVERTENTIE
andere indeling regelt het aantal Ondanks de 370 gevangenen en 174
bezoeken en brieven dat de ge
vangenen mogen ontvangen.
De gedetineerden nogen niet weten
wat zich in de buitenwereld op
man personeel plus hun gezinnen
is er op het eiland geen vaste arts.
Ongeveer 10 keer per maand
komt er een dokter naar het ei-
PARIJS (ANP) - In Parijs komen
afgevaardigden van rijke en arme
landen bijeen voor wat kan worden
beschouwd als een laatste poging
om te voorkomen dat de Noord-
Zuid-dialoog een fiasco wordt.
Deze internationale onderhande
lingen over nauwere economische
samenwerking- in de wereld heb
ben sinds november stilgelegen. De
'acht industrielanden en 19 ontwik
kelingslanden die eraan deelnemen
zijn er verleden jaar ondanks lang
durige onderhandelingen niet in
geslaagd op ook maar één enkel
punt tot overeenstemming te ko
men.
De deelnemers aan de Parijse be
sprekingen hebben zichzelf tot 14
mei de tijd gegeven om overeen
stemming te bereiken over een
pakket voorstellen voor oplossin
gen van de problemen in de wereld
op het gebied van energie, grond
stoffen, hulpverlening en krediet
verlening, de vier hoofdpunten die
verleden jaar zonder resultaat
diepgaande werden besproken in
evenzoveel commissies. De min-
sterraad van de Noord-Zuid-
dialoog komt 30 mei bijeen om aan
de hand van die voorstellen beslis
singen te nemen.
Topfunctionarissen uit de negen
tien ontwikkelingslanden (waar
onder ook rijke olie-exporterende
landen) zijn maandag al in Parijs
bijeen gekomen om voorbereidin
gen te treffen voor de confrontatie
met de andere partij, de vertegen
woordigers van de geïndustriali
seerde wereld, te weten de Ver
enigde Staten, Canada, Japan, De
Europese Gemeenschap, Australië,
Zwitserland, Zweden en Spanje.
De voornaamste struikelblokken
waren verleden jaar de eis van de
ontwikkelingslanden dat de prijzen
van energie en grondstoffen die ze
aan de rijke landen leveren zullen
worden gekoppels aan een index
cijfer dat de inflatie in de industrie
landen weergeeft indexering en
uitstel van aflossing van de enorme
bedragen die de Derde Wereld in
het Westen heeft geleend. De in
dustrielanden hebben de indexe
ring tot dusver categorisch van de
hand gewezen en zich ook bij het
overleg over een nieuw aflossings
schema zeer terughoudend ge
toond.
In december zou een minister
raadsvergadering worden gehou
den ter goedkeuring van de voor
stellen die uit de vier commissies
hadden moeten komen. De verga
dering ging niet door omdat er geen
voorstellen waren. Sindsdien heb
ben de twee voorzitters van de
Noord-Zuid-dialoog, vicepremier
Allan MacEachen van Canada en
minister van buitenlandse zaken
Manuel Perez Guerrero van Ven
ezuela, van tijd tot tijd overleg ge
pleegd om een basis te vinden voor
hervatting van de onderhandelin
gen.
Het lukte ze uiteindelijk tot de af
spraak te komen dat partijen giste
ren weer rond de tafel plaatsnamen.
In de eerste aanleg zal het gesprek
gaan tussen MacEachen en Perez
Guerrero enerzijds en de viermaal
twee voorzitters van de commissies
voor energie, grondstoffen, ont
wikkelingshulp en kredietverle
ning, anderzijds. Vrijdag beginnen
meer gedetailleerde onderhande
lingen in gespecialiseerde werk
groepen, die tot 14 mei zullen du-
